Tematy - Obowiązki pracodawcy, Obowiązki pracownika - INFOR.PL

Jak prawidłowo sporządzić plan urlopów

24 sty 2013

Szczególne uregulowania w zakresie ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego dotyczą uczniów oraz studentów przed ukończeniem 26 lat, którzy są zatrudnieni na podstawie umów zlecenia, a także uczniów – pracowników, którzy w świetle przepisów prawa pracy są uznawani za pracowników młodocianych.

Kilku pracowników zwróciło się do nas o rozliczenie ich przychodów, które uzyskali w 2012 r. Terminem na złożenie oświadczenia w tym zakresie był 9 stycznia br., a osoby te wystąpiły o rozliczenie po tej dacie. Czy w tej sytuacji mamy obowiązek rozliczyć tych pracowników?

Jak pokazuje praktyka, przepisy ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych na tle różnych stanów faktycznych bywają niezwykle problematyczne. Każda ze stron, czy to związkowcy, czy to pracodawca stara się je interpretować z korzyścią dla siebie, co prowadzi w efekcie do wielu sporów.

Pracownik, którego wynagrodzenie za pracę zostało wypłacone z opóźnieniem, ma prawo żądać od pracodawcy wypłaty odsetek z tego tytułu. Jeżeli żaden akt wewnątrzzakładowy nie przewiduje korzystniejszych postanowień w zakresie wysokości odsetek przysługujących pracownikowi od pracodawcy za nieterminowe przekazanie wynagrodzenia, zatrudniony ma prawo do odsetek ustawowych.

Zdarza się, że prowadzeniem samochodów służbowych w firmie oprócz kierowców zajmują się również osoby będące na stanowiskach menedżerskich. Czy powinni przejść dodatkowe profilaktyczne badania lekarskie właściwe dla kierowców?

Pracodawca, który nie wydaje świadectwa pracy w terminie lub zamieszcza w nim wadliwe informacje, naraża się na proces o jego wydanie lub sprostowanie. Poważniejszą konsekwencją takiego uchybienia może być konieczność wypłaty byłemu pracownikowi odszkodowania.

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownicy, która urodziła dziecko i nie skorzystała z przysługującego jej urlopu macierzyńskiego. Jeżeli pracodawca podejmie taką decyzję, popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika i musi liczyć się z tym, że w razie kontroli PIP może zostać ukarany grzywną w wysokości od 1 tys. do 30 tys. złotych.

Pracodawca, którego pracownik zmarł, musi wypłacić rodzinie odprawę. W pewnych sytuacjach pracodawca może uwolnić się od tego obowiązku. Stanie się tak np. w sytuacji, gdy pracodawca ubezpieczy pracownika na wypadek śmierci.

Co do zasady pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia.

W związku z dostosowywaniem prawa polskiego do dyrektyw unijnych wprowadzono do Kodeksu pracy obowiązek konsultacji z pracownikami spraw związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy. Jakie działania powinny być konsultowane z pracownikami?

Nieprzedstawienie przez zakładową organizację związkową informacji o liczbie swoich członków powoduje, że nie są wadliwe czynności podjęte przez pracodawcę bez wymaganego współdziałania z organizacją, aż do dnia przedstawienia tej informacji (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 20 grudnia 2012 r., III PZP 7/12).

Obowiązujące przepisy dopuszczają zatrudnianie młodocianych, a więc osób, które ukończyły 16 lat, ale nie przekroczyły 18 lat. Wyjątkowo dopuszczalne jest również wykonywanie pracy przez osoby, które nie ukończyły 16 lat. Zarówno ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, jak i ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie określają minimalnego wieku, od którego osiągnięcia jest uzależnione objęcie obowiązkiem ubezpieczeniowym.

Określone w przepisach Kodeksu pracy zasady dotyczące wypłaty wynagrodzenia za pracę nie dotyczą wynagrodzenia z tytułu umów cywilnoprawnych: umowy-zlecenia, umowy o dzieło czy umowy agencyjnej. Terminy wypłaty wynagrodzeń i zasady ich wypłaty wynikają bezpośrednio z zawieranych umów, a jeżeli strony nie uregulowały tych kwestii w umowie – z przepisów Kodeksu cywilnego.

Świadczenie w postaci nieodpłatnego udostępnienia mieszkania pracownikowi jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych do wysokości 500 zł miesięcznie. Jednym z warunków zastosowania tego zwolnienia jest, aby pracownik, którego miejsce zamieszkania jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, zrezygnował ze stosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów.

Pracodawca powinien stworzyć i uzupełniać na bieżąco rejestr czynników szkodliwych, które występują w zakładzie pracy. Ma także prowadzić kartę badań i pomiarów tych czynników.

Pracodawca może dochodzić od podwładnego odszkodowania zarówno za wyrządzoną szkodę, jak i za powierzone mu mienie. Kodeks pracy, oprócz indywidualnej odpowiedzialności materialnej pracownika, przewiduje także wspólną odpowiedzialność ponoszoną przez kilka osób.

Pracownica była niezdolna do pracy w okresie od 4 lipca do 3 września 2012 r. i z tego tytułu otrzymała za 33 dni wynagrodzenie chorobowe oraz zasiłek chorobowy za pozostały okres niezdolności do pracy. Świadczenia chorobowe zostały wypłacone w wysokości 80% podstawy wymiaru. 30 listopada br. do naszego zakładu wpłynęła decyzja Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego stwierdzającego u pracownicy chorobę zawodową, a pracownica dostarczyła zaświadczenie lekarskie stwierdzające, że powyższy okres niezdolności do pracy miał związek z chorobą zawodową. Jak prawidłowo postąpić w powyższej sytuacji?

Wypłacamy dodatki stażowe. Jeden z naszych pracowników, zatrudniony od 1 marca 2009 r., w listopadzie br. dostarczył dokumenty, z których wynika, że od marca 2009 r. ma prawo do dodatku w wyższej wysokości niż dotychczas wypłacana. Czy powinniśmy wypłacić mu wyrównanie dodatku, a jeśli tak, to za jaki okres?

Termin wydania świadectwa pracy jest uzależniony od rodzaju umowy, jaka łączyła pracownika z pracodawcą. W przypadku zawieranych po sobie umów na czas określony wynosi on 24 miesiące od zawarcia pierwszej umowy.

Pracodawca ma obowiązek dbać o bezpieczeństwo i higienę pracy podwładnych i regularnie kierować ich na szkolenia z tego zakresu. Okres na wyznaczenie następnego terminu jego odbycia biegnie od daty zdania egzaminu kończącego szkolenie.

Pracownik może żądać ponownego zatrudnienia, jeśli odzyskał zdolność do pracy, a pracodawca zwolnił go uprzednio bez wypowiedzenia z powodu długotrwałej choroby. Pracodawca nie ma jednak takiego obowiązku, jeśli nie posiada faktycznych możliwości przyjęcia tej osoby do pracy.

Kieruję przedsiębiorstwem usługowym zatrudniającym 30 pracowników, którzy w większości korzystają przy wykonywaniu swojej pracy z komputerów. Od kiedy firma rozwinęła się poza rynek lokalny, jestem zmuszony do częstszych wyjazdów. Niestety, zauważyłem, że w tym czasie efektywność pracowników spada. Wiąże się to najczęściej z poświęcaniem czasu na surfowanie po sieci w celach innych niż praca. Jest to w ostatnich latach problem większości firm nie tylko w Polsce. Jak temu zaradzić?

Nasz pracownik został pobity przez mężczyznę będącego jego byłym zleceniodawcą. Mężczyzna twierdził, że nasz pracownik jest mu winny pieniądze. Pracownik jest zatrudniony na budowie, której teren jest zabezpieczony. W wyniku pobicia pracownik znalazł się w szpitalu na obserwacji, jednak pobyt ten przedłużył się do 10 dni. Jakie świadczenie i w jakiej wysokości powinniśmy wypłacić pracownikowi?

Nieudzielenie przez zakładową organizację związkową informacji o wszystkich pracownikach korzystających z jej obrony, żądanej przez pracodawcę bez rzeczowej potrzeby, nie zwalnia pracodawcy z obowiązku współdziałania z tą organizacją w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 21 listopada 2012 r., III PZP 6/12).

Chcemy upoważnić do dokonywania czynności z zakresu prawa pracy oprócz pracodawcy także inne osoby. Czy osobą upoważnioną mogą być tylko osoby zatrudnione w naszym zakładzie, czy również spoza zakładu, np. żona właściciela firmy? Jak powinno wyglądać takie upoważnienie?

W przypadku różnicowania przez pracodawcę wynagrodzenia pracowników, którzy wykonują jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości, pracodawca powinien udowodnić, że kierował się obiektywnymi powodami. Pracodawca ma obowiązek równego wynagradzania pracowników za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Wynagrodzenie to obejmuje wszystkie składniki, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej niż pieniężna.

Często o wystawienie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ubiegają się również osoby, z którymi zawarto umowę-zlecenie lub umowę o dzieło. Mogą one otrzymać jedynie zaświadczenie o osiąganych dochodach. Osobą uprawnioną do wystawienia zaświadczenia o zatrudnieniu jest pracodawca, którego łączy z konkretnym pracownikiem stosunek pracy
Pracodawca na wniosek pracownika ma obowiązek wystawienia mu zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia. W przypadku podania w zaświadczeniu nieprawdziwych informacji pracodawca może podlegać odpowiedzialności karnej.

Zdarza się, że w okresie, z którego jest ustalana podstawa wymiaru świadczeń chorobowych, pracownik wskutek nieobecności w pracy nie osiąga pełnego wynagrodzenia. Ustalając podstawę wynagrodzenia chorobowego, należy pamiętać o uzupełnieniu pensji w miesiącu, w którym została ona pomniejszona z powodu usprawiedliwionej nieobecności. Stanie się tak np. w przypadku korzystania przez pracownika z urlopu bezpłatnego.

Pracodawcy, zatrudniający mniej niż 20 pracowników, decyzję w sprawie nieutworzenia funduszu i niewypłacania świadczenia urlopowego mogą podjąć i ogłosić jedynie do 31 stycznia danego roku. Decyzja taka jest wiążąca jedynie na dany rok kalendarzowy.

Gdy pracownik ulegnie wypadkowi w miejscu pracy, jego pracodawca musi niezwłocznie ustalić okoliczności i przyczyny zdarzenia. W tym celu powołuje zespół powypadkowy, który podejmuje niezbędne czynności w celu zabezpieczenia miejsca zdarzenia, dokonuje jego oględzin, zbiera informacje od świadków, zasięga opinii lekarza i dokonuje prawnej kwalifikacji wypadku zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Nasza pracownica przebywała na urlopie macierzyńskim do 10 kwietnia 2012 r. Po powrocie do pracy złożyła wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego w okresie od 1 czerwca do 31 grudnia 2012 r. W jakim okresie, jako pracodawca, będziemy zwolnieni z opłacania za nią składek na FP i FGŚP?

Obowiązki składkowy i podatkowy, którym podlegają poszczególne przychody pracownicze, pracodawcy muszą ustalać na podstawie albo rozporządzenia składkowego, albo ustawy o pdof. Niektóre przychody są zwolnione zarówno ze składek, jak i z podatku, niektóre są zwolnione ze składek, ale podlegają opodatkowaniu (lub odwrotnie), a niektóre są zwolnione zarówno z oskładkowania, jak i z opodatkowania – jednak na odmiennych zasadach i po spełnieniu odmiennych warunków.

Ochrona wynagrodzenia polega m.in. na tym, że pracownik nie może zrzec się wynagrodzenia lub jego części ani otrzymać pensji niższej niż zagwarantowane minimalne wynagrodzenie za pracę. Istotnym elementem ochrony są również przepisy dotyczące zasad dokonywania potrąceń.

Pracodawca ma dostęp do licznych dokumentów zawierających dane osobowe. Część z nich jest przechowywana w teczkach osobowych pracowników, jednak znaczna większość jest przetwarzana w postaci elektronicznej, np. w programach kadrowych lub płacowych.

Pracodawcy dokonujący zwolnień grupowych mają dodatkowe obowiązki oprócz tych związanych ze zwykłymi zwolnieniami z pracy. Należą do nich m.in. informowanie urzędu pracy o zwolnieniach grupowych, zawarcie porozumienia z organizacjami związkowymi lub wydanie regulaminu zwolnień grupowych czy wypłata odprawy pieniężnej. Nieprzestrzeganie trybu zwolnień grupowych może wiązać się z różnymi sankcjami dla pracodawcy, ale nie spowoduje bezskuteczności dokonanych wypowiedzeń umów o pracę z mocy prawa. Dopiero przed sądem pracy pracownicy mogą dochodzić uznania za bezskuteczne dokonanych wypowiedzeń w ramach zwolnień grupowych, jeżeli doszło do nich z naruszeniem prawa.

Zatrudniamy księgową i chcemy do jej umowy o pracę wprowadzić postanowienie o zakazie podjęcia przez nią jakiegokolwiek dodatkowego zatrudnienia. Podejrzewamy, że nie wyrazi ona na to zgody. Czy możemy jednostronnie zakazać jej dodatkowej pracy i rozwiązać umowę z jej winy w razie zlekceważenia tego zakazu?

W 2013 r. wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę wzrośnie do 1600 zł. Od jego wysokości w znacznej mierze zależą także inne świadczenia pracownicze, np. kwota maksymalnej wysokości odprawy przy zwolnieniach grupowych.

Otrzymaliśmy pismo komornicze o zajęciu wynagrodzenia jednego z naszych zleceniobiorców. W odpowiedzi na pismo wskazaliśmy, że wynagrodzenie ze zlecenia jest wypłacane co miesiąc i jest to jedyne źródło dochodów tej osoby (na podstawie jej oświadczenia). Ostatecznie potrąciliśmy połowę wynagrodzenia netto przysługującego zleceniobiorcy i w takiej wysokości przekazaliśmy je komornikowi. Komornik domaga się jednak potrącenia całej kwoty. Czy nasze postępowanie było nieprawidłowe?

Nie ma jednoznacznych regulacji dotyczących tego, od jakiego momentu należy liczyć czas pracy pracownika. Dlatego kwestie te powinny znaleźć się w przepisach wewnętrznych.

Z wynagrodzenia pracownika za jego zgodą pracodawca może potrącić również inne należności niż obowiązkowe. Zatrudniający powinien jednak pamiętać, że potrącenia nie mogą objąć całego wynagrodzenia za pracę ze względu na przepisy ochronne.

Pracodawca, który w danym roku utworzył zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, do 31 grudnia tego roku musi dokonać korekty odpisu na podstawie rzeczywistej przeciętnej liczby pracowników zatrudnionych na umowy o pracę. W liczbie zatrudnionych nie należy uwzględniać chałupników i osób wykonujących umowy cywilnoprawne, bez względu na długość trwania tych umów.

Ostatnio coraz głośniej jest o nowych pomysłach na nowelizacje przepisów dotyczących prawa pracy. Choć większość z nich jest wciąż w fazie projektów, wiele ma szansę na wejście w życie z początkiem 2013 r. Nowe regulacje dotyczące urlopów wychowawczych, limit kosztów uzyskania przychodów z tytułu praw autorskich czy kwestia finansowania bonów towarowych z zfśs to tylko niektóre zmiany, jakie mają wejść w życie na początku 2013 r.

Każdy z pracowników powinien zostać poinformowany o obowiązującym w zakładzie w stosunku do niego okresie rozliczeniowym. Taką informację pracodawca zawiera w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy, a w sytuacji, gdy takich dokumentów nie posiada, w obwieszczeniu podanym do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy.

W 2013 r. wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę wzrośnie do 1600 zł. Od jego wysokości w znacznej mierze zależą także inne świadczenia pracownicze, np. kwota maksymalnej wysokości odprawy przy zwolnieniach grupowych.

Nowe regulacje dotyczące urlopów wychowawczych, limit kosztów uzyskania przychodów z tytułu praw autorskich czy kwestia finansowania bonów towarowych z zfśs to tylko niektóre zmiany, jakie mają wejść w życie na początku 2013 r.

Zatrudniam kadrową. Czy osoba prowadząca sprawy kadrowe powinna podpisać oświadczenie o przestrzeganiu przepisów ustawy o ochronie danych osobowych?

Przepisy wyraźnie wskazują, jakie dane obowiązkowo powinny się znaleźć w świadectwie pracy, a jakie można zamieścić w nim na żądanie pracownika. Formalny charakter świadectwa, ograniczający możliwość zamieszczania w nim dowolnych informacji, wynika z tego, że jego zapisy służą ustaleniu określonych uprawnień ze stosunku pracy i ubezpieczenia społecznego (art. 97 § 2 Kodeksu pracy). Ponadto zachodzi potrzeba chronienia danych osobowych pracownika i poszanowania jego dóbr osobistych, które mogłyby być naruszone przez umieszczanie w świadectwie dowolnych zapisów według uznania pracodawcy.

Przepisy prawa pracy nie zabraniają zatrudnienia u tego samego pracodawcy na więcej niż jednym etacie. Wymaga to jednak spełnienia dodatkowych warunków, by nie narazić się na zarzut obchodzenia przepisów prawa.

Pracownik, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby, ma prawo do dwóch rodzajów świadczeń z tego tytułu: najpierw do wynagrodzenia za czas choroby (finansowanego i wypłacanego zawsze przez pracodawcę), a po wykorzystaniu wynagrodzenia chorobowego – ma prawo do zasiłku chorobowego (finansowanego z ubezpieczenia chorobowego i wypłacanego przez pracodawcę lub ZUS). ZUS będzie kontynuował po 31 grudnia 2012 r. podjętą wcześniej wypłatę zasiłku chorobowego, nawet jeżeli od 1 stycznia 2013 r. płatnik składek będzie zobowiązany do jego wypłaty.

Obowiązki pracodawcy, Obowiązki pracownika

Jak prawidłowo sporządzić plan urlopów

Zatrudniasz ucznia lub studenta - oto obowiązki wobec ZUS

Czy można rozliczyć za pracownika podatek, jeżeli PIT-12 złożył on po terminie

Nieprzedstawienie informacji o stanie liczebnym związku przez organizację związkową

Jak naliczyć odsetki od nieterminowo wypłaconego wynagrodzenia za pracę

Badania lekarskie pracowników korzystających z samochodów służbowych

Kara za spóźnione wydanie świadectwa pracy

Czy można dopuścić do pracy pracownicę, która nie wykorzystała urlopu macierzyńskiego

Czy wypłata odprawy pośmiertnej jest obowiązkowa

Kiedy pracownik nie dostanie wynagrodzenia

Obowiązek konsultacji tabeli przydziału środków ochrony indywidualnej

Czy pracodawca ma obowiązek współpracy ze związkiem zawodowym, który nie przekazał w terminie informacji o liczbie członków

Zatrudniasz młodocianych - sprawdź, jakie masz obowiązki ubezpieczeniowe

Termin wypłaty wynagrodzenia w umowach cywilnoprawnych

Jak rozliczyć wydatki poniesione przez pracodawcę na zakwaterowanie pracowników

Jak prowadzić rejestr czynników szkodliwych dla zdrowia

Wspólna odpowiedzialność materialna pracowników

Jakie czynności pracodawca powinien podjąć w razie otrzymania decyzji stwierdzającej chorobę zawodową pracownika

Za jaki okres należy wyrównać dodatek stażowy

Kiedy wydać świadectwo pracy

Od kiedy liczyć termin na kolejne szkolenie bhp

Prawo powrotu do pracy w razie odzyskania zdolności do pracy

Co to jest cyberslacking?

Czy pobicie pracownika w pracy przez osobę z zewnątrz można uznać za wypadek przy pracy

Czy związek zawodowy musi informować pracodawcę o wszystkich pracownikach, których reprezentuje

Kto może zostać upoważniony do dokonywania czynności z zakresu prawa pracy

Równe traktowanie w wynagrodzeniach

Jak wystawić zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia

Jak uzupełnić wynagrodzenie

Informacja o rezygnacji z tworzenia ZFŚS

Wypadek przy pracy? Oto świadczenia wypłacane przez pracodawcę

Jak należy liczyć 36-miesięczny okres zwolnienia z opłacania składek na FP i FGŚP

Świadczenia pracownicze – jak prawidłowo oskładkować i opodatkować

Potrącenie z wynagrodzenia - kiedy pracodawca może to zrobić bez zgody pracownika

Jak zabezpieczyć dane osobowe pracownika

Zwolnienia grupowe - jak przeprowadzić je prawidłowo

Kiedy można zakazać pracownikowi dodatkowego zatrudnienia

Oto wskaźniki płacowe na 2013 r.

Ile można potrącić z wynagrodzenia zleceniobiorcy

Od kiedy liczyć czas pracy

Jak prawidłowo dokonywać dobrowolnych potrąceń z wynagrodzenia pracownika

Jak prawidłowo skorygować odpis na zfśs za 2012 r.

Sprawdź najważniejsze zmiany dla pracodawców na 2013 r.

Długi okres rozliczeniowy - sprawdź skutki jego wprowadzenia

Wskaźniki płacowe w 2013 r.

Ważne zmiany dla pracodawców w 2013 r.

Czy kadrowa powinna podpisać oświadczenie o ochronie danych osobowych

10 najczęstszych błędów popełnianych przy wypełnianiu świadectwa pracy

Praca na dwóch etatach u tego samego pracodawcy

Gdy pracownik choruje na przełomie roku..