Pracodawca zawierający z pracownikiem umowę o pracę tylko w tym celu, aby umożliwić mu uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego, musi się liczyć z zakwestionowaniem takiej umowy przez ZUS. Pracodawca i pracownik, których dotyczy taka sytuacja, ponoszą przykre konsekwencje, m.in. wyłączenie z ubezpieczenia, obowiązek zwrotu wypłaconych zasiłków wraz z odsetkami.
Nasza pracownica, która była w ciąży, przebywała na zasiłku chorobowym od 3 listopada 2009 r. do 8 lipca br. i otrzymywała zasiłek z ZUS. Złożyliśmy dokumentację do ZUS, aby ustalił prawo do zasiłku macierzyńskiego od 9 lipca br. Umowę o pracę mieliśmy zawartą z pracownicą do dnia porodu, który nastąpił 16 lipca br., dlatego do składanej dokumentacji dołączyliśmy akt urodzenia i świadectwo pracy. ZUS odesłał nam wniosek w celu wypłaty zasiłku macierzyńskiego do dnia rozwiązania umowy o pracę, gdyż na 30 listopada 2009 r. zatrudnialiśmy 65 osób. Czy jesteśmy zobowiązani do wypłaty zasiłku macierzyńskiego, skoro na przełomie lat 2009/2010 to ZUS wypłacał świadczenia pracownicy? Czy ZUS powinien przejąć całą wypłatę zasiłku, jeżeli rozwiązujemy umowę o pracę z dniem porodu?
Pracownik, który ze względu na konieczność zapewnienia opieki nad dzieckiem nie mógł przyjść do pracy, może starać się o zasiłek opiekuńczy. Taka sytuacja miała miejsce z powodu ostatniej powodzi, która spowodowała zamknięcie niektórych żłobków, przedszkoli i szkół. O zasiłek można się też starać, gdy dziecko zachorowało i wymaga osobistej opieki. Ustalenie uprawnień do zasiłku opiekuńczego często okazuje się trudne w konkretnych sytuacjach, szczególnie w przypadku pracy zmianowej rodziców lub ich niesformalizowanego związku.