Obowiązek ubezpieczeń służb mundurowych

Żołnierzy oraz funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, Służby Celnej, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Biura Ochrony Rządu zalicza się do funkcjonariuszy służb mundurowych. Jednak ich sytuacja prawna w zakresie ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego nie jest jednakowa.

Podleganie ubezpieczeniom społecznym

Z jednej strony żołnierze zawodowi oraz funkcjonariusze Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego oraz Biura Ochrony Rządu są objęci odrębnym systemem zaopatrzenia emerytalnego, ustanowionego właśnie dla tych służb mundurowych. Z drugiej strony żołnierze niezawodowi pełniący czynną służbę wojskową (z wyjątkiem żołnierzy pełniących służbę kandydacką) oraz funkcjonariusze Służby Celnej są objęci powszechnym systemem ubezpieczeń społecznych realizowanym przez ZUS.

Okoliczność, że żołnierze zawodowi oraz funkcjonariusze Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Więziennej, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Biura Ochrony Rządu są objęci odrębnym systemem zaopatrzenia emerytalnego sprawia, że stosunek służby, w którym pozostają, nie stanowi tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych w ZUS. Jeżeli jednak funkcjonariusz którejś z tych służb mundurowych dodatkowo wykonuje pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą, umowy agencyjnej, umowy-zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą bądź jest posłem, senatorem lub duchownym, z tego dodatkowego tytułu może zostać objęty dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi na swój wniosek.

Żołnierze niezawodowi

Żołnierze niezawodowi (z wyjątkiem żołnierzy pełniących służbę kandydacką) podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, ale tylko wówczas, gdy nie mają innych tytułów powodujących obowiązek ubezpieczeń społecznych. Jeżeli więc żołnierz niezawodowy posiada inny tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, np. wykonuje pracę na podstawie umowy-zlecenia lub prowadzi pozarolniczą działalność, stosunek służbowy, w jakim równocześnie pozostaje, nie stanowi tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.