Obowiązki pracodawcy, Zatrudnianie cudzoziemców

Praca w wysokich temperaturach jest szczególnie uciążliwa, a nawet może zagrażać zdrowiu i życiu pracowników. Przy jakich temperaturach pracodawca zapewnia wodę i napoje? Czy w pracy musi być klimatyzacja? Poznaj aktualnie obowiązujące przepisy BHP.

Dnia 1 czerwca weszły w życie ważne przepisy zmieniające zasady legalnego zatrudniania cudzoziemców w Polsce. Zmiany można przedstawić w 6 głównych punktach. Oto najważniejsze przepisy prawne.

Prawo pracy w sposób szczególny chroni kobiety będące w ciąży oraz karmiące piersią. W tym celu zostały skonstruowane zakazy dla pracodawców zatrudniających takie osoby. Czego dotyczą art. 176, 178, 179 Kodeksu pracy?

Według ZUS zmniejsza się liczba zawieranych umów o dzieło. W 2024 r. została przekazana najmniejsza liczba formularzy oraz umów zgłoszonych do ZUS od początku funkcjonowania rejestru umów o dzieło. Zanotowano jednak wzrost umów o dzieło zawieranych z cudzoziemcami.

Praktyczny webinar „Nowa ustawa o zatrudnianiu cudzoziemców – najważniejsze zmiany” poprowadzi Mariusz Makowski, doradca podatkowy, wykładowca akademicki i autor licznych publikacji. Ekspert w przystępny sposób omówi zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców oraz przedstawi sposoby na skuteczne przygotowanie się do nowych obowiązków pracodawców. Każdy z uczestników webinaru otrzyma imienny certyfikat, roczny nielimitowany dostęp do retransmisji wydarzenia oraz materiały dodatkowe.

Senat przyjął niedawno poprawki do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Teraz propozycje te czekają na ponowne rozpatrzenie przez Sejm, a najpewniej w maju lub czerwcu nowe przepisy wejdą w życie. Jakie są najważniejsze zapisy tej ustawy?

W ostatnich latach Polska stała się jednym z krajów, do którego napływa coraz więcej pracowników z zagranicy. Niedobory kadrowe w wielu branżach, rosnące zapotrzebowanie na siłę roboczą oraz zmiany demograficzne sprawiają, że polscy przedsiębiorcy coraz chętniej sięgają po zagranicznych specjalistów oraz pracowników fizycznych.

19 marca 2025 r. wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy. Od tego dnia pracownicy będą mogli ubiegać się o uzupełniający urlop macierzyński. W związku z tym zmienią się też niektóre rozporządzenia wykonawcze do Kodeksu pracy. Pracownicy zyskają nowe uprawnienia, ale dla pracodawców oznacza to dodatkowe obowiązki związane z dokumentacją pracowniczą. Zmienią się także przepisy dotyczące kodów ZUS.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Polski. Rząd wycofał się z przepisu, który wprowadzał obowiązek zawierania przez przedsiębiorców umów o pracę z cudzoziemcami.

Pracownicy z Nigerii, Kenii i Zimbabwe stają się istotnym wsparciem dla polskiego rynku pracy, szczególnie w sektorach wymagających wytrzymałości i tężyzny fizycznej, takich jak przemysł, logistyka, budownictwo. Proces legalizacji zatrudnienia, choć wymagający i czasochłonny, jest fundamentem długotrwałej współpracy, która pozwala skuteczne wypełniać luki kadrowe.

Zdaniem MRiT zatrudnianie cudzoziemców wyłącznie na podstawie umowy o pracę może negatywnie wpływać na rynek pracy w Polsce, gdyż obejmuje większą ochroną prawną cudzoziemców niż obywateli polskich. Projekt ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP został skierowany na Komitet Stały Rady Ministrów.

Ważne zmiany w Kodeksie pracy wejdą w życie w 2025 roku. Pracodawcy zostaną obciążeni nowymi obowiązkami. Umowy cywilnoprawne będą wliczane do stażu pracy. Przepisy o układach zbiorowych pracy znajdą się w osobnej ustawie. Wzrośnie wiele świadczeń przysługujących pracownikom. Zmiany w prawie pracy obejmują szeroki zakres zagadnień - od praw pracowniczych po mechanizmy wsparcia dla przedsiębiorców zatrudniających osoby niepełnosprawne i starsze.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej proponuje, aby od stycznia 2025 r. cudzoziemcy starający się o zatrudnienie w Polsce otrzymali wymagane zezwolenie tylko wówczas, gdy będzie ono objęte umową o pracę. Ta propozycja spotkała się krytyką niektórych organizacji pracodawców i przedsiębiorców.

Z pewnością jednym z najtrudniejszych wyzwań dla pracodawców jest pozyskanie wyspecjalizowanej kadry pracowniczej na obecnie występującym tzw. rynku pracownika. Firmy zastanawiają się jak zachęcić specjalistów do aplikowania, nie inwestując w to dużego nakładu finansowego. Jednym z atrakcyjnych benefitów pracowniczych może zatem okazać się dofinansowanie do posiłku.  Kiedy pracodawca jest obowiązany do zapewniania posiłków regeneracyjnych, a kiedy może dobrowolnie taki zaoferować? 

Rząd zajmie się nowymi przepisami regulującymi zatrudnianie cudzoziemców. Procedury mają być uszczelnione, sankcje zaostrzone, a praca polskich pracowników – chroniona.

Pracownik może wykorzystać zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w określonych sytuacjach. Kodeks pracy wymienia pilne sprawy rodzinne spowodowane chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika.

Posiłki profilaktyczne przysługują pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może przekazać pracownikom bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

Statystyki ZUS z grudnia 2023 r. potwierdzają wzrost liczby ubezpieczonych cudzoziemców w stosunku do 2022 r. Legalne zatrudnienie w Polsce podjęło ponad 1,12 mln obcokrajowców. Nie tylko podejmują zatrudnienie jako pracownicy, ale sami tworzą miejsca pracy zakładając firmy.

Zezwolenie na pracę to dokument legalizujący pracę w Polsce cudzoziemca, który nie jest zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia. Polskie przepisy przewidują zezwolenia sześciu typów. Rodzaj zezwolenia na pracę, który musi posiadać cudzoziemiec zależy od tego, przez jaki okres zamierza pracować w Polsce, jaki charakter ma mieć jego praca, oraz – czy będzie pracował dla podmiotu polskiego, czy zagranicznego.

Świadectwo pracy jest dokumentem wydawanym pracownikowi w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy. Pracodawca powinien wydać ten dokument w określonym przepisami terminie. Konsekwencje jego niedochowania mogą być poważne!

990 tys. cudzoziemców pracowało w Polsce w końcu sierpnia 2023 r. Było ich o ponad 6,5 tys. mniej niż miesiąc wcześniej. Udział cudzoziemców w ogólnej liczbie pracujących utrzymał się w sierpniu na dotychczasowym poziomie 6,5%. Obcokrajowcy pracujący w Polsce pochodzili z ponad 150 państw. Najwięcej było pracowników z Ukrainy – prawie 692 tys. Takie dane podał Główny Urząd Statystyczny.

Do zatrudnienia obywatela Ukrainy w Polsce nie wystarczy jedynie potwierdzenie obywatelstwa ukraińskiego. Pracodawca powinien przede wszystkim upewnić się, że Ukrainiec, którego chce przyjąć do pracy ma tytuł do legalnego pobytu w Polsce. Od czego zacząć? Jak legalnie powierzyć pracę obywatelowi Ukrainy? Wyjaśniamy. 

Możliwe jest przeprowadzenie przez pracodawcę prewencyjnej kontroli na obecność alkoholu w organizmie pracownika. Badanie na obecność alkoholu przeprowadza się za pomocą urządzenia elektronicznego – analizatora wydechu.

996,5 tys. cudzoziemców pracowało w Polsce w końcu lipca 2023 r., o ponad 10 tys. więcej niż miesiąc wcześniej. Ich udział w ogólnej liczbie pracujących wyniósł w lipcu 6,5%. Obcokrajowcy pracujący w Polsce pochodzili z ponad 150 państw. Najwięcej było pracowników z Ukrainy – prawie 691 tys. Takie dane podał Główny Urząd Statystyczny.

Na pracodawcy spoczywa bardzo dużo obowiązków związanych z zatrudnieniem. To pracodawca jest podmiotem organizującym pracę - ponosi on więc związane z tym ryzyko techniczne, gospodarcze-ekonomiczne, osobowe i socjalne. Poniżej wykaz najistotniejszych obowiązków.