REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zatrudnianie cudzoziemców. Legalny pobyt to podstawa w każdym przypadku. Nie ma wyjątków nawet dla obywateli Ukrainy

Zielona Linia
Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia
Cudzoziemiec może przebywać w Polsce w ramach pobytu krótkoterminowego (90 dni w ciągu 180 dni), jeżeli posiada wizę Schengen typu C
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zatrudnienie cudzoziemca przez polskiego pracodawcę wymaga przeprowadzenia procedur określonych przepisami. Formalności związane z legalnym zatrudnieniem cudzoziemca w Polsce są uzależnione od tego, jaki jest jego kraj pochodzenia. Od czego powinien zacząć procedurę zatrudnienia cudzoziemca polski pracodawca? Na co zwrócić uwagę? Odpowiadamy. 

Legalna praca = legalny pobyt + zezwolenie na pracę. To podstawowa zasada obowiązująca polskich pracodawców, którzy chcą zatrudnić cudzoziemca.

O ile istnieje spora grupa cudzoziemców zwolnionych z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, a co za tym idzie – innego dokumentu legalizującego zatrudnienie, czyli oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi oraz powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy, o tyle legalny pobyt musi mieć zapewniony każdy cudzoziemiec, który zamierza podjąć pracę w RP.

REKLAMA

Autopromocja

Legalny pobyt cudzoziemców z krajów UE, EOG i Szwajcarii

Najprościej sytuacja wygląda, gdy polski pracodawca chce zatrudnić cudzoziemca pochodzącego z: 

  • kraju Unii Europejskiej (Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Włochy)
  • kraju Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandia, Norwegia i Liechtenstein) lub 
  • Szwajcarii

Obywatele wyżej wymienionych państw traktowani są na polskim rynku pracy jak Polacy, wobec czego w ich przypadku nie są wymagane żadne dodatkowe formalności. Cudzoziemiec zobowiązany jest jedynie do zgłoszenia w urzędzie wojewódzkim pobytu na terytorium Polski, jeśli ten pobyt przekracza 3 miesiące.

Sytuacja komplikuje się w przypadku zatrudnienia cudzoziemców z krajów trzecich.

Legalny pobyt cudzoziemców z krajów trzecich

Podstawowym obowiązkiem pracodawcy jest sprawdzenie legalnego pobytu cudzoziemca. Przepis, który określa, że pracodawca jest obowiązany żądać od cudzoziemca dokumentu, potwierdzającego jego legalny pobyt zawarty jest w ustawie o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W artykule 2 tego aktu normatywnego czytamy:

„Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest obowiązany żądać od cudzoziemca przedstawienia przed rozpoczęciem pracy ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”.

Pracodawcy powinni również wiedzieć, że kopię takiego dokumentu należy przechowywać przez cały okres pracy cudzoziemca. Stanowi o tym artykuł 3 ww. ustawy:

„Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest obowiązany do przechowywania przez cały okres wykonywania pracy przez cudzoziemca kopii dokumentu, o którym mowa w art. 2”.

Ponadto, jeżeli ważność dokumentu się skończy, a cudzoziemiec nie uzyska kolejnego tytułu do pobytu, zatrudnienie w tym okresie (po zakończeniu ważności dokumentu pobytowego) również będzie nielegalne. Należy więc tego pilnować nie tylko w momencie zatrudniania cudzoziemca, ale i później.

Jakie dokumenty uprawniają do pobytu w RP? 

Jeżeli chodzi o pobyt długoterminowy, są to: wiza krajowa typu D oraz zezwolenie na pobyt m.in. czasowy / stały / rezydenta długoterminowego UE / ze względów humanitarnych.

Pobyt krótkoterminowy zapewniają przede wszystkim paszport lub paszport biometryczny – w przypadku państw, których obywatele są zwolnieni z obowiązku posiadania wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych państw członkowskich na pobyt nie dłuższy niż 90 dni w okresie 180 dni.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obywatele tych państw są zwolnieni z obowiązku posiadania wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych państw członkowskich UE na pobyt nie dłuższy niż 90 dni w okresie 180 dni:

Państwa: Andora, Antigua i Barbuda, Albania*, Argentyna, Australia, Bahamy, Barbados, Bośnia i Hercegowina*, Brazylia, Brunei, Chile, Czarnogóra*, Dominika, Grenada, Gruzja*, Gwatemala, Honduras, Izrael, Japonia,  Kanada, Kiribati, Kolumbia, Korea Południowa, Kostaryka, Macedonia Północna*, Malezja, Mauritius, Meksyk, Mikronezja, Mołdawia*, Monako, Nauru, Nikaragua, Nowa Zelandia, Palau, Panama, Paragwaj, Peru, Saint Kitts i Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny, Salwador, Samoa, San Marino, Serbia* (oprócz posiadaczy paszportów serbskich wydanych przez serbską Dyrekcję ds. Koordynacji (w jęz. serbskim: Koordinaciona uprava)), Seszele, Singapur, Timor Wschodni, Tonga, Trynidad i Tobago, Tuvalu, Ukraina*, Stany Zjednoczone Ameryki, Stolica Apostolska, Tajwan (tylko dla posiadaczy paszportów, w których figuruje numer dowodu tożsamości), Urugwaj, Wenezuela, Wyspy Marshalla, Wyspy Salomona, Vanuatu, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

*Ruch bezwizowy obywateli Albanii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Gruzji, Macedonii Północnej, Mołdawii, Serbii i Ukrainy dotyczy wyłącznie posiadaczy paszportów biometrycznych.

Specjalne Regiony Administracyjne Chińskiej Republiki Ludowej: Hongkong, Makau.

Ponadto cudzoziemiec może przebywać w Polsce w ramach pobytu krótkoterminowego (90 dni w ciągu 180 dni), jeżeli posiada wizę Schengen typu C wydaną przez polski organ, wizę Schengen typu C wydaną przez inne państwo obszaru Schengen, dokument pobytowy wydany przez inne państwo obszaru Schengen (np. kartę pobytu wydaną w innym kraju strefy Schengen).

Pisząc o dokumentach legalizujących pobyt, warto również wspomnieć o pieczątce (odcisku stempla), którą cudzoziemiec otrzymuje w paszporcie po złożeniu (bez braków formalnych lub po uzupełnieniu braków formalnych w terminie) wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy, pobyt stały lub pobyt rezydenta długoterminowego UE. Pieczątka taka legalizuje pobyt cudzoziemca od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy stanie się ostateczna.  

Ważne
Ustalenie, jaki tytuł legalizujący pobyt w Polsce ma cudzoziemiec jest więc pierwszą i podstawową sprawą, od której powinien zacząć pracodawca, planujący zatrudnić obcokrajowca

Dokumenty legalizujące pracę cudzoziemca w Polsce

Dopiero cudzoziemiec, który ma legalny pobyt w Polsce może być legalnie zatrudniony w naszym kraju. I dopiero po ustaleniu legalnego pobytu można zacząć sprawdzać, czy cudzoziemiec, aby mógł pracować w naszym kraju potrzebuje: 

  • zezwolenia na pracę
  • zezwolenia na pracę sezonową
  • oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi (jeżeli jest obywatelem Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Ukrainy), 
  • powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy (jeżeli jest obywatelem Ukrainy lub osobą uprawnioną na podstawie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa).

Polski pracodawca, który chce zatrudnić cudzoziemca przebywającego w swoim kraju i dopiero planującego przyjazd do pracy do Polski, powinien uzyskać dla niego zezwolenie na pracę / zezwolenie na pracę sezonową (zaświadczenie o wpisie wniosku do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej) lub oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Na podstawie jednego z tych dokumentów cudzoziemiec może starać się o wizę. Po jej uzyskaniu (oprócz wizy w celu turystycznym (01) i w celu korzystania z ochrony czasowej (20)) może przyjechać do Polski i pracować.

Jeżeli cudzoziemiec po zakończeniu ważności wizy będzie chciał nadal pracować w Polsce i nie będzie chciał wyjeżdżać do swojego kraju po kolejną wizę, może w urzędzie wojewódzkim (właściwym dla miejsca swojego pobytu) złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy w związku z pracą (tzw. zezwolenie jednolite).

Warto również sprawdzić, czy cudzoziemiec, który przebywa w Polsce legalnie nie jest zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, np. ze względu na to, że jest absolwentem polskiej szkoły ponadpodstawowej lub studiów stacjonarnych na polskiej uczelni. Jeżeli jest zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, można go zatrudnić tak jak obywatela polskiego. Jedyna różnica, to przedstawienie cudzoziemcowi tłumaczenia umowy na język dla niego zrozumiały (zasada ta obowiązuje przy zatrudnianiu wszystkich cudzoziemców).

Legalne zatrudnianie obywateli Ukrainy

Konflikt zbrojny na Ukrainie i związany z nim masowy napływ obywateli tego państwa do Polski sprawił, że wprowadzono przepisy znacznie ułatwiające zatrudnienie obywateli Ukrainy w naszym kraju. Nie znaczy to, że obywatele Ukrainy mogą być zatrudnieni bez spełnienia jakichkolwiek warunków

– Wśród niektórych pracodawców pokutuje przekonanie, że obywatele Ukrainy mogą wykonywać pracę w Polsce bez konieczności dokonywania jakichkolwiek czynności formalnych, a więc bez konieczności wysyłania powiadomienia do PUP, ponieważ na przykład mają PESEL i są uchodźcami – mówi Przemysław Worek z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Warszawie.

Ważne

W przypadku obywateli Ukrainy, podobnie jak i innych cudzoziemców z krajów trzecich, konieczne jest sprawdzenie ich tytułu pobytowego i potem – jeżeli jest taka konieczność – wysłania powiadomienia do urzędu pracy w ciągu 14 dni od zatrudnienia.

Obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski po 23 lutego 2022 r. i deklarują chęć pozostania w Polsce są objęci ochroną czasową i ich pobyt jest uznany za legalny do 4 marca 2024 r. Również ważność dokumentów pobytowych obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski przed 24 lutego 2022 r. wydłuża się do 4 marca 2024 r. Także termin do opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej oraz termin dobrowolnego powrotu obywateli Ukrainy zostały wydłużone do tej samej daty. 

Nie oznacza to jednak, że pracodawca nie ma obowiązku ustalenia legalnego pobytu obywatela Ukrainy. Ponadto, o czym wspominał Przemysław Worek, zatrudnienie obywatela Ukrainy, który nie jest na podstawie polskich przepisów zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, wymaga wysłania powiadomienia do urzędu pracy w ciągu 14 dni od zatrudnienia. Wysłanie powiadomienia nie wymaga uiszczenia żadnej opłaty. Dokonuje się tego przez system praca.gov.pl.

Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)

Oprac. Piotr T. Szymański
Źródło: Zielona Linia

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
36 dni urlopu wypoczynkowego dla konkretnej grupy pracowników w 2025 r. Zmian nie przyniesie również 2026 r.

20 dni lub 26 dni to standardowy wymiar urlopu wypoczynkowego. W przypadku sporej grupy pracowników wymiar urlopu wynosi 30 dni lub 36 dni. Komu przysługuje tyle dni urlopu? Jakie warunki muszą zostać spełnione?

Koniec z tymi pytaniami: Ile chciałaby Pani/Pan zarabiać? A jakie były zarobki w poprzedniej firmie? Kodeks pracy w 2025 r. na to nie pozwoli. Już w ofercie pracy trzeba podać ile zarobi pracownik

Koniec z tabu o wynagrodzeniach! Jak wielu z nas musiało się zastanowić jaką kwotę wpisać w polu: Ile chciałaby Pani/Pan zarabiać? kiedy braliśmy udział w procesie rekrutacji. Już nie będziemy mieli takich wątpliwości (czy za dużo czy za mało podałam/em) bo ustawodawca unijny nakłada na Polskę obowiązek dostosowania Kodeksu pracy do przepisów unijnych. Stanie się to już w 2025 r. albo 2026 r., bo w Sejmie jest projekt.

300 plus dla tej grupy emerytów. Kiedy złożyć wniosek na 2025 r.

Od 1 marca 2025 r. ryczałt energetyczny zostanie zwaloryzowany. Uprawnieni emeryci i renciści otrzymają świadczenie w wysokości 312,71 zł.

30000 zł kary za umowę zlecenia z własnym pracownikiem

Nie można zastępować umów o pracę umowami zlecenia. Mimo to zdarza się, że pracodawcy zastępują umowy o pracę umowami zlecenia lub traktują je jak uzupełnienie stosunku pracy, co może być potraktowane jako próba obejścia prawa. Za takie praktyki grozi kara grzywny do 30000 zł.

REKLAMA

Redaktor do Portalu Infor.pl

Do naszego zespołu poszukujemy kreatywnej i zaangażowanej osoby na stanowisko Dziennikarza Portalu Internetowego.

Seniorzy masowo składają wnioski o świadczenie. Ile wyniesie renta wdowia i kto może ją otrzymać? [kalkulator i ankieta ZUS]

Nie słabnie zainteresowanie tzw. rentą wdowią. W całym kraju do ZUS wpłynęło 353 tys. wniosków o rentę wdowią. Nie ma powodu się śpieszyć – nie ma znaczenia, czy wniosek wpłynie do ZUS dzisiaj, czy za miesiąc – renta będzie przyznawana i wypłacana dopiero od lipca 2025 r.

800 plus przysługuje na każde dziecko – czy także na ukraińskie?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął przyjmowanie wniosków o 800 plus na nowy okres świadczeniowy. W ciągu pierwszych dziesięciu dni lutego 1,6 mln osób złożyło wnioski o świadczenie wychowawcze. Złożone dokumenty dotyczyły 2,4 mln dzieci.

Składki ZUS żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy służb mundurowych zwolnionych ze służby. Kto i kiedy powinien płacić?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych udzielił kompleksowych wyjaśnień odnośnie trybu i zasad płacenia składek na ubezpieczenia społeczne do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwolnionych ze służby żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy innych służb mundurowych (np. policjantów, strażników granicznych, strażaków PSP).

REKLAMA

Od szybkiej kawy do wartościowego posiłku. Czyli nowoczesne benefity żywieniowe

Rynek pracy od kilku lat redefiniuje priorytety. Gdy dynamika kosztów życia łączy się z rosnącą świadomością pracowników, benefity stają się nie tylko dodatkiem do wynagrodzenia, lecz także kluczowym narzędziem motywacji i lojalności. Dane zawarte w raporcie Benefit Trendbook 2025, zrealizowanym przez Pluxee, pokazują, że aż 88 proc. pracowników oczekuje, by świadczenia wspierały codzienne wydatki, a dla 82 proc. stanowią one sposób na realizację drobnych przyjemności dla siebie i bliskich. W tej rzeczywistości karta na lunch finansowana przez pracodawcę staje się jednym z najbardziej uniwersalnych i elastycznych rozwiązań.

Komunikat PFRON: Przedłużanie orzeczeń o stopniu niepełnosprawności [refundacja składek, dofinansowanie do wynagrodzenia]

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przypomina o możliwości przedłużania orzeczeń miejskich, powiatowych lub wojewódzkich zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności. Chodzi o orzeczenia, które wygasły 30 września 2024 r. lub później.

REKLAMA