Tematy - Orzecznictwo SN, PIP - INFOR.PL

Pracownicy wykonujący czynności kontrolne, a także pracownicy nadzorujący takie czynności będą mieli obowiązek składania pisemnego oświadczenia o zatrudnieniu członków ich rodzin w kontrolowanych firmach. Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Senat negatywnie zaopiniował poprawki do nowelizacji ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy. Nowe przepisy wprowadzają obowiązek składania przez kontrolerów PIP pisemnych oświadczeń o prowadzeniu albo nieprowadzeniu przez osobę najbliższą działalności gospodarczej, której przedmiot pokrywa się z przedmiotem kontroli prowadzonej przez tego pracownika.

Zatrudnienie cudzoziemca to obecnie w Polsce bardzo popularna metoda na uzupełnienie braków kadrowych (zezwolenie na pracę, oświadczenie o zamiarze powierzenia pracy). Pracodawca musi pamiętać, że zatrudnienie pracownika spoza granic naszego kraju wiąże się z szeregiem obowiązków. Niedopełnienie ich może skutkować karą grzywny, ograniczenia wolności i pozbawienia wolności.

Zmiany w zasadach prowadzenia dokumentacji pracowniczej, które zostały uchwalone przez Sejm podczas 69. posiedzenia izby, ułatwią pracę pracodawcy, ale i kontrolę PIP. W razie kontroli Państwowej Inspekcji Pracy wszelkie dowody na przestrzeganie przepisów powinny być dostępne od ręki.

Zatrudnianie pracowników z Ukrainy często odbywa się poza granicami polskiego prawa. Cudzoziemcy pracują na czarno, nie otrzymują wynagrodzeń za wykonaną już pracę, są straszeni deportacją. Pracodawcy zapewniają o legalnym zatrudnieniu, po czym wykorzystują Ukraińców i zostawiają bez wypłaty pensji. Jednak nie zawsze cała wina leży po stronie zatrudniającego.

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, umowa o pracę powinna zostać zawarta na piśmie. Co jeśli pracodawca zatrudnił pracownika bez umowy, następnie zwolnił i nie wypłacił wynagrodzenia?

Ciężkie naruszenie obowiązków przez pracodawcę może stanowić podstawę do rozwiązania umowy o pracę przez pracownika bez wypowiedzenia. Niemniej jednak pojęcie ciężkiego naruszenia obowiązków ma charakter raczej nieprecyzyjny i ogólny, w związku z tym generuje wiele pytań i wątpliwości, które rozstrzyga ogólna praktyka oraz orzecznictwo sądów.

Państwowa Inspekcja Pracy otrzymała ponad 300 skarg od pracowników w związku z upałami. Głównym zastrzeżeniem był brak zimnych napojów i wysoka temperatura w miejscu pracy.

Z uwagi na panujące wysokie temperatury, Główny Inspektor Pracy zaapelował do pracodawców o skrócenie czasu pracy swoim pracownikom.

W większości przypadków Kodeks pracy nie precyzuje jakie mogą być powody zwolnienia, a zgodnie z Kodeksem pracy, każdy pracodawca zobowiązany jest wskazać konkretną podstawę rozwiązania umowy. Poniżej przedstawione orzecznictwo Sądu Najwyższego z ostatnich lat rozstrzyga wątpliwe kwestie dotyczące przyczyn zwolnienia pracownika.

W ubiegłym roku Państwowa Inspekcja Pracy przeprowadziła liczne kontrole, dzięki którym wyegzekwowała zaległy urlop wypoczynkowy dla pracowników. Zdaniem eksperta, potrzebna jest zmiana w przepisach prawa pracy w zakresie wykorzystywania urlopów wypoczynkowych.

Zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony rodzi wobec pracodawcy poszczególne obowiązki takie jak badania lekarskie czy szkolenie w zakresie bhp.

18 maja 2018 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. Zgodnie z tym, rolnicy zatrudniający do pomocy przy zbiorach chmielu, owoców, warzyw, ziół powinni zawierać nowy rodzaj umowy cywilnoprawnej - umowę o pomocy przy zbiorach.

Pierwsza niedziela bez handlu przypada 11 marca br. Państwowa Inspekcja Pracy w tym dniu przeprowadzi kontrole w zakresie przestrzegania przepisów ograniczających handel w niedziele. Za złamanie zakazu handlu w niedziele grozi kara w wysokości od 1 tys. zł do 100 tys. zł., a przy złośliwym i uporczywym łamaniu przepisów ustawy grozić ma kara ograniczenia wolności.

W 2017 r. firmy miały duży problem ze sposobem potwierdzania liczby godzin wykonywania zleceń lub świadczenia usług, ich ewidencji - wynika z danych PIP. Przepisy nie określają, w jaki sposób należy to robić.

W 2018 roku Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) planuje przeprowadzić w całym kraju 72 tys. kontroli. Szczególną uwagą PIP objęte będą obszary prawnej ochrony pracy i związane z bezpieczeństwem oraz ochroną życia i zdrowia pracowników.

ZUS ma prawo kwestionować wysokość składek na ubezpieczenie społeczne, jeżeli uzna, że firmy świadomie zawyżają zarobki pracowników w celu wyłudzenia przez nich zasiłku chorobowego - tak orzekł Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 29 listopada 2017 r.

Rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 kodeksu pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika ograniczone jest terminem jednego miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę, kodeks pracy nie przewiduje wprost żadnego ograniczenia czasowego odnoszonego do przyczyny wypowiedzenia (daty jej wystąpienia, czy dowiedzenia się o niej przez pracodawcę). Czy w związku z tym pracodawca może bez jakichkolwiek ograniczeń powoływać się na przyczynę wypowiedzenia niezależnie od okresu, który upłynął od jej wystąpienia, czy też dowiedzenia się o tej przyczynie przez pracodawcę?

Za nieprzestrzeganie przepisów o minimalnej stawce godzinowej, pracodawcom grożą wysokie kary. Zdecydowana większość pracodawców przestrzega nowych wymogów - wynika z kontroli Państwowej Inspekcji Pracy. Wysokość stawki godzinowej w 2017 roku wynosi 13 zł brutto.

Czy wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega pracowniczym ubezpieczeniom społecznym? Czy wspólnicy mogą zatrudniać osoby współpracujące?

Stale rośnie liczba cudzoziemców, którzy wykonują prace bez zezwolenia. Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy należy zwiększyć sankcje za naruszenie przepisów dotyczących powierzania cudzoziemcowi nielegalnego zatrudnienia.

18 czerwca 2016 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące delegowania pracowników. Nowa ustawa umożliwiła zagranicznym inspekcjom nakładanie kar za łamanie przepisów o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług.

Zgodnie z art. 11(2) kodeksu pracy, pracownicy mają równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków; dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet w zatrudnieniu. Art. 11(3) kodeksu pracy stanowi z kolei, iż jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu, bezpośrednia lub pośrednia, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy - jest niedopuszczalna.

Zgodnie z art. 18(3b) § 1 kodeksu pracy za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu uważa się różnicowanie przez pracodawcę sytuacji pracownika z jednej lub kilku przyczyn dyskryminacyjnych określonych w przepisach kodeksu pracy, którego skutkiem jest w szczególności rozwiązanie stosunku pracy, chyba że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powodami. Jak wobec tego pracodawca powinien dokonywać rozwiązania umowy o pracę z przyczyn organizacyjnych, w sytuacji gdy następuje likwidacja jednego lub kilku spośród większej liczby jednakowych stanowisk i konieczne jest dokonanie wyboru pracowników do zwolnienia, aby nie naruszyć zasady równego traktowania w zatrudnieniu?

Zgodnie z art. 94(3)§2 kodeksu pracy, mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. W orzecznictwie Sądu Najwyższego można znaleźć przykłady takich działań lub zachowań, które w okolicznościach danej sprawy zostały uznane za mobbing. Znajomość tych przykładów jest bez wątpienia pomocna dla pracodawcy w celu ustalenia jakim konkretnie działaniom lub zachowaniom należy zapobiegać, a także dla pracownika w celu dokonania wstępnej przedsądowej oceny, czy miał lub ma miejsce mobbing.

Zgodnie z art. 94(3) § 2 kodeksu pracy, mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. W orzecznictwie Sądu Najwyższego można znaleźć przykłady takich działań lub zachowań, które w okolicznościach danej sprawy nie zostały uznane za mobbing. Znajomość tych przykładów jest bez wątpienia pomocna w szczególności dla pracownika w celu dokonania wstępnej przedsądowej oceny, czy miał lub ma miejsce mobbing, a w związku z tym oceny potencjalnych szans ewentualnych roszczeń dotyczących mobbingu.

Zgodnie z art. 94(3) § 2 kodeksu pracy, mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. Definicja ta wydaje się na pierwszy rzut oka dość skomplikowana, co więc należy wykazać w postępowaniu sądowym, aby sąd uznał, iż doszło do mobbingu?

Zgodnie z art. 94(3) § 2 kodeksu pracy, mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. Kiedy można więc uznać, iż dane działania lub zachowania były uporczywe i długotrwałe?

Możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy ma oczywiście bardzo istotne praktyczne znaczenie dla ochrony interesów gospodarczych pracodawcy oraz interesów ekonomicznych pracownika. Czy i na jakich warunkach można więc wcześniej niż to założono w podpisanej umowie (ustalając okres obowiązywania zakazu konkurencji) rozwiązać umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy? Jedną z możliwych do zastosowania instytucji jest instytucja wypowiedzenia umowy.

Zgodnie z art. 101(2) § 2 kodeksu pracy zakaz konkurencji przestaje obowiązywać przed upływem terminu wskazanego w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy w szczególności w razie ustania przyczyn uzasadniających taki zakaz. Co to oznacza w praktyce dla pracodawcy i dla pracownika?

Zgodnie z art. 101(2) § 1 kodeksu pracy umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy może być zawarta z pracownikiem mającym dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Czy w związku z tym pracodawca może skutecznie kwestionować taką umowę i wynikający z niej obowiązek zapłaty odszkodowania pracownikowi twierdząc, iż zawierając umowę był w błędzie w zakresie posiadania przez pracownika dostępu do szczególnie ważnych informacji?

Zgodnie z art. 101(2) § 1 kodeksu pracy umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy może być zawarta z pracownikiem mającym dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Kto i co decyduje o tym, czy pracownik ma dostęp do szczególnie ważnych informacji? Czy pracownik może skutecznie kwestionować zakaz konkurencji twierdząc, iż nie posiadał dostępu do szczególnie ważnych informacji?

Umowa o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy oraz umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, które zawierane są pomiędzy pracodawcą i pracownikiem (zgodnie z definicjami tych pojęć zawartymi odpowiednio w art. 3 i art. 2 kodeksu pracy) uregulowane są przepisami kodeksu pracy. Natomiast zakaz konkurencji w przypadku świadczenia usług na podstawie umów cywilnych o świadczenie usług (art. 750 kodeksu cywilnego), do których stosuje się przepisy kodeksu cywilnego o umowie zlecenia, nie jest uregulowany przepisami kodeksu cywilnego. Ustalenie zakazu konkurencji przez strony takiej umowy cywilnej zarówno na okres jej trwania, jak na okres po jej zakończeniu jest jednak możliwe zgodnie z zasadą swobody umów (art. 353(1) kodeksu cywilnego).

Sposób obliczania odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy ma bez wątpienia bardzo istotne znaczenie praktyczne zarówno dla byłego pracodawcy zobowiązanego do wypłaty takiego odszkodowania, jak i dla byłego pracownika, który powstrzymuje się od działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy, albowiem różnice w wysokości takiego odszkodowania przy przyjęciu różnych sposobów jego obliczania mogą być bardzo znaczące.

Państwowa Inspekcja Pracy postuluje zmiany w ustawie o PIP. Dzięki nim inspekcja ma być bardziej przyjazna dla kontrolowanych pracodawców. Propozycje pozytywnie ocenia Wioletta Żukowska-Czaplicka, ekspert Pracodawców RP.

Od 1 stycznia 2017 r. zleceniodawcy i usługobiorcy obowiązani są do przechowywania dokumentów określających sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług oraz dokumentów potwierdzających liczbę godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług. Dokumenty te powinny być przechowywane przez okres 3 lat od dnia, w którym wynagrodzenie stało się wymagalne.

Jak realizowane są przepisy gwarantujące minimalną stawkę godzinową? Czy są one respektowane przez pracodawców? Dotychczasowe kontrole wykazują, że nie przestrzega ich co piąty przedsiębiorca.

Czas pracy kierowcy kontrolowany jest nie tylko przez Inspekcję Transportu Drogowego, ale również przez Państwową Inspekcję Pracy. W związku z szerokim katalogiem uprawnień w czasie kontroli u przedsiębiorcy transportowego, może on zapłacić w konsekwencji podwójną karę za nieprzestrzeganie przepisów w zakresie czasu pracy: od PIP oraz ITD.

Znacząco wzrośnie liczba kontraktów cywilnoprawnych przekształcanych w umowy o pracę – zapowiada Państwowa Inspekcja Pracy. Przyczynią się do tego wymogi związane z 13-złotową płacą minimalną.

Od 1 stycznia 2017 r. Państwowa Inspekcja Pracy otrzymała nowe uprawnienia kontrolne w zakresie minimalnej stawki godzinowej. Jak wygląda kontrola PIP w praktyce? Czy inspektor PIP ma prawo kwestionować charakter umów cywilnoprawnych?

Od 1 stycznia 2017 roku firmy nie będą musiały wydawać świadectw pracy po upływie 2-letniego okresu zatrudnienia, jeżeli podpiszą kolejną umowę na czas określony w ciągu 7 od wygaśnięcia lub rozwiązania poprzedniej. Jednak Ministerstwo Rozwoju przygotowało też drugi projekt modyfikacji przepisów w tym zakresie. Od 1 czerwca 2017 roku ma on przywrócić obecną regulację. PIP może nakładać grzywny nawet do wysokości 30 tys. złotych.

Od 1 stycznia 2017 r. zacznie obowiązywać minimalna stawka godzinowa dla zleceniobiorców oraz osób samozatrudnionych. Wyniesie ona 13 zł – wynika z obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 września 2016 r. w sprawie wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2017 r. W jaki sposób należy potwierdzać liczbę godzin wykonania zlecenia?

Od 2017 r. Państwowa Inspekcja Pracy otrzyma nowe obowiązki, które związane są m.in. z wprowadzeniem minimalnej stawki godzinowej dla zleceniobiorców. Na pracodawcę, który nie będzie przestrzegał przepisów o minimalnej stawce godzinowej, PIP będzie mogła nałożyć karę od 1 tys. do 30 tys. zł.

Przepisy Kodeksu pracy nakładają na pracodawcę obowiązek zawiadomienia Państwowej Inspekcji Pracy o zawarciu pozalimitowej umowy na czas określony w warunkach istnienia przyczyn obiektywnych. Niewypełnienie obowiązku grozi karą grzywny od 1 do 30 tys. zł. Co powinno zawierać zawiadomienie?

Nielegalne zatrudnienie, czyli tzw. "praca na czarno" a także zastępowanie umów o pracę umowami cywilnoprawnymi, to najważniejsze problemy na rynku pracy - wynika ze sprawozdania z działalności Państwowej Inspekcji Pracy za 2015 rok. W ubiegłym roku przeprowadzono ponad 88 tys. kontroli u ponad 71 tys. pracodawców.

Okres wakacyjny sprzyja zatrudnianiu pracowników sezonowych. Przed podjęciem zatrudnienia warto sprawdzić, jakie prawa przysługują pracownikom sezonowym.

Od 18 czerwca br. obowiązują nowe przepisy dotyczące delegowania pracowników, zgodnie z którymi pracodawca delegujący do Polski ma obowiązek zapewnić odpowiednie warunki, tj. minimalne wynagrodzenie, dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych, itp. Zmiana przepisów dotyczy także rozszerzenia zadań Państwowej Inspekcji Pracy.

W przypadku zawarcia umowy terminowej przed 22 lutego 2016 r., czyli przed zmianą przepisów, pracodawca ma obowiązek do 21 maja 2016 r. uzupełnić umowę poprzez zamieszczenie informacji o obiektywnych przyczynach uzasadniających zawarcie takiej umowy oraz okolicznościach przekroczenia limitów.

Od 1 marca 2016 r. trwa program tzw. pierwszych kontroli Państwowej Inspekcji Pracy. Pracodawcy nie będą karani mandatami a jedynie pouczani o możliwej odpowiedzialności.

W ostatnich miesiącach rząd i posłowie przygotowali szereg nowych propozycji zmian prawa pracy, które będą miały wpływ na kształt rynku pracy w Polsce. Część z planowanych aktów prawnych trafiła już do Sejmu, a niektóre pozostają jeszcze na etapie konsultacji międzyresortowych. Nie można wykluczyć, że część z tych zmian, które mają na celu poprawić zarobki Polaków, doprowadzi do zmniejszenia konkurencyjności Polski na arenie międzynarodowej i spowoduje ograniczenie zatrudnienia również w dobrze rozwijającej się dotychczas branży nowoczesnych usług biznesowych.

Orzecznictwo SN, PIP

Zmiany w ustawie o PIP

Poprawki do nowelizacji ustawy o PIP - opinia Senatu

Zatrudnienie cudzoziemca 2018/2019 - obowiązki i kary

Zmiany w dokumentacji pracowniczej ułatwią kontrolę PIP

Jak polski pracodawca oszukuje pracownika z Ukrainy?

Brak umowy o pracę i wynagrodzenia - co ma zrobić pracownik

Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę

PIP: ponad 300 skarg w związku z upałami

PIP apeluje o skrócenie czasu pracy podczas upałów

Przyczyny zwolnienia pracownika w orzecznictwie

Kontrole PIP w sprawie zaległych urlopów

Obowiązki pracodawcy w związku z zawarciem kolejnej umowy o pracę na czas określony

Nowa umowa o pomocy przy zbiorach w 2018 r.

PIP zapowiedział kontrole w sklepach w dniu 11 marca 2018 r.

Problem z ewidencjonowaniem godzin wykonania zlecenia

Kogo PIP skontroluje w 2018 r.?

ZUS ma prawo sprawdzać wysokość wynagrodzenia

Czy istnieje termin dla dokonania wypowiedzenia umowy o pracę?

Przestrzeganie przepisów o stawce godzinowej - wyniki kontroli PIP

Wspólnik spółki z o.o. a składki ZUS

Zwiększenie sankcji za nielegalne zatrudnianie cudzoziemców

Delegowanie pracowników po 18 czerwca 2016 r. - jakie kary?

Dyskryminacja a tzw. "zwykłe" nierówne traktowanie w zatrudnieniu

Zwolnienie pracownika z przyczyn organizacyjnych a dyskryminacja

Działania lub zachowania grożące uznaniem za mobbing

Działania lub zachowania niebędące mobbingiem

Przesłanki mobbingu

Mobbing – uporczywość i długotrwałość nękania

Wypowiedzenie klauzuli konkurencyjnej

Ustanie przyczyn uzasadniających zakaz konkurencji

Błąd pracodawcy przy wyborze pracownika do objęcia klauzulą konkurencyjną

Dostęp do szczególnie ważnych informacji a klauzula konkurencyjna

Zakaz konkurencji w umowach cywilnych o świadczenie usług

Wysokość odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy

Inspekcja pracy bardziej przyjazna dla pracodawców

Obowiązek przechowywania dokumentów dotyczących czasu realizacji zlecenia lub świadczenia usługi

Co piąty przedsiębiorca nie przestrzega minimalnej stawki godzinowej

Kontrola czasu pracy kierowców przez PIP

PIP kontroluje umowy cywilnoprawne. Więcej umów o pracę w 2017 r.?

Kontrola umów cywilnoprawnych przez PIP po zmianach przepisów

Zmiany w wydawaniu świadectw pracy w 2017 r. - błąd w nowelizacji Kodeksu Pracy

Minimalna stawka godzinowa 13 zł - od 1 stycznia 2017 r.

Nowe obowiązki Państwowej Inspekcji Pracy od 2017 r.

Obowiązek zawiadomienia PIP o zawarciu umowy na czas określony

Główne problemy na rynku pracy - sprawozdanie PIP

Jakie prawa przysługują pracownikom sezonowym?

Ważne zmiany dla firm delegujących pracowników

Uzupełnienie umowy o pracę na czas określony do 21 maja 2016 r.

Pierwsza kontrola PIP w praktyce

Planowane zmiany w prawie pracy – katalog reform