REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Kozieł
Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę / fot. Fotolia
Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę / fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ciężkie naruszenie obowiązków przez pracodawcę może stanowić podstawę do rozwiązania umowy o pracę przez pracownika bez wypowiedzenia. Niemniej jednak pojęcie ciężkiego naruszenia obowiązków ma charakter raczej nieprecyzyjny i ogólny, w związku z tym generuje wiele pytań i wątpliwości, które rozstrzyga ogólna praktyka oraz orzecznictwo sądów.

Zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy, pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. Należy podkreślić, że w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Ponadto w razie rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

REKLAMA

Autopromocja

Niestety pojęcie ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków nierzadko było źródłem sporów dotyczących właściwej interpretacji. Wiele wątpliwości w tej kwestii rozwiewa praktyka oraz orzecznictwo sądów. Otóż umożliwiają one określenie, które zachowania pracodawcy kwalifikują się jako ciężkie naruszenie obowiązków.

Umyślność i niedbalstwo

Przede wszystkim, aby zachowanie można było określić mianem ciężkiego naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika, konieczna jest wina umyślna lub rażące niedbalstwo pracodawcy. Naruszenie obowiązków w niewielkim stopniu lub też niezawinione przez pracodawcę nie będzie przesłanką do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia. Ponadto pracodawca musi się dopuścić pogwałcenia obowiązków o charakterze podstawowym np. dotyczących wypłaty wynagrodzenia czy też zapewnienia bezpiecznych warunków pracy.

Jakie zachowania są ciężkim naruszeniem obowiązków?

Jako ciężkie naruszenie obowiązków pracodawcy, sądy kwalifikują m.in. takie zachowania jak:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • brak wypłaty wynagrodzenia lub jego nieterminowa wypłata,
  • niedopuszczenie do umówionej pracy,
  • naruszenie przepisów BHP,
  • naruszenie przepisów o dobrach osobistych pracownika,
  • naruszenie przepisów dotyczących czasu pracy.
  • dyskryminacja w zatrudnieniu, nierówne traktowanie oraz mobbing.
  • nieopłacanie składek na ZUS.

Poniżej, przedstawione i opisane w ramach przykładu, zostały jedne z najczęstszych naruszeń, które w ostatnich latach rozważane były przez Sąd Najwyższy.

Opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia

Nieterminowa wypłata wynagrodzenia jawi się jako jeden z najczęściej rozpatrywanych na gruncie orzecznictwa przykładów naruszenia obowiązku przez pracodawcę. Ogólnie rzecz ujmując, opóźnienia w wypłacie zgodnie z orzecznictwem sądów mogą stanowić ciężkie naruszenie obowiązków i być przesłanką do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia, ale wcale nie muszą. Na przykład, w wyroku z dnia 18 maja 2017 r. (II PK 119/16) Sąd Najwyższy stwierdził, iż każda sprawa powinna być rozważana indywidualnie i „ocena „ciężkości” naruszenia przez pracodawcę terminowej wypłaty wynagrodzenia na rzecz pracownika zależy jednak, z jednej strony - od powtarzalności i uporczywości zachowania pracodawcy, z drugiej zaś - od stwierdzenia, czy wypłacenie wynagrodzenia nieterminowo stanowiło realne zagrożenie lub uszczerbek dla istotnego interesu pracownika.”  W związku z tym krótkotrwałe opóźnienie w wypłacie wynagrodzenia (na przykład dwu lub trzydniowe) będzie wprawdzie naruszeniem obowiązków pracodawcy, niemniej jednak nie musi wcale przybrać postaci ciężkiej. W przypadku jednak otrzymywania przez pracownika nieterminowego lub niepełnego wynagrodzenia, gdy nie dysponuje on żadnymi oszczędnościami, również takie niewielkie opóźnienie zakwalifikować można jako ciężkie.

Niedopuszczenie do umówionej pracy

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2015 r. (II PK 278/14) rozstrzygnięto sprawę pracownicy, która po wykorzystaniu urlopu wychowawczego chciała kontynuować pracę na dotychczasowym stanowisku, jednak wg pracodawcy było to niemożliwe. Z przepisów wynika jednak bezwzględny obowiązek pracodawcy dopuszczenia pracownicy po urlopie wychowawczym przede wszystkim na stanowisko dotychczasowe, a jeżeli takim nie dysponuje, to na stanowisko równorzędne lub odpowiadające jej kwalifikacjom. Jeśli pracodawca nie dysponował takim stanowiskiem należało ustalić nowe warunki pracy i płacy, w innym przypadku zakłada się, że takie stanowisko jest dostępne. Niemniej jednak jeśli pracodawca w wyniku niedbalstwa nie wypowiedział dotychczasowych warunków oraz nie zrealizował także podstawowego obowiązku dopuszczenia pracownika do świadczenia umówionej wcześniej pracy, możliwe było rozwiązanie przez powódkę umowy bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków. Podsumowując, co potwierdza praktyka sądów - bezzasadne odsunięcie pracownika od wykonywania pracy oraz niedopuszczenie pracownika do pracy wynikającej z umowy, zwłaszcza powodujące utratę wyższego wynagrodzenia, stanowi podstawę rozwiązania umowy o pracę w trybie bez wypowiedzenia.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2017 r. (II PK 119/16)

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2015 r. (II PK 278/14)

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

REKLAMA

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

REKLAMA