Uprawnienia pracownika, Godziny nadliczbowe

Czas pracy kadry zarządzającej w Polsce podlega szczególnym regulacjom prawnym, które różnią się od zasad obowiązujących pracowników wykonujących zadania operacyjne. Przepisy kodeksu pracy wskazują możliwość wyłączenia menadżerów pełniących funkcje kierownicze z norm dotyczących limitów czasu pracy i rozliczania nadgodzin. W praktyce pojawiają się liczne pytania, jak te zasady stosować, a orzecznictwo sądowe dostarcza cennych wskazówek.

Od 1 stycznia 2026 r. mają wejść w życie istotne zmiany w Kodeksie pracy, które wpłyną na sposób naliczania stażu pracy. Projektowana nowelizacja przewiduje, że do stażu pracy będą wliczane nie tylko okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale także inne formy aktywności zawodowej, takie jak umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy służba w niektórych formacjach mundurowych. Zmiany te mają na celu zwiększenie uprawnień pracowniczych, w tym prawa do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższych odpraw czy dodatków stażowych.

Po wyroku Sądu Najwyższego w sprawie nadgodzin nauczycieli, ZNP przygotował wzór wezwania do zapłaty wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Nauczycielom przysługuje też zadośćuczynienie za brak odpoczynku dobowego i tygodniowego. Gdzie nauczyciele mogą uzyskać pomoc prawną?

Z jakich uprawnień pracowniczych w 2025 roku mogą skorzystać rodzice dzieci ze specjalnymi potrzebami? Kiedy mają dłuższe urlopy? Dodatkowe prawa rodziców dzieci niepełnosprawnych (także rodzice dzieci z zespołem Aspergera czy autyzmem) wymieniają przepisy prawa pracy, co z rodzicami dzieci z zaburzeniami, które nie posiadają orzeczenia o niepełnosprawności? Jakie dobre praktyki stosują pracodawcy w stosunku do rodziców dzieci ze szczególnymi potrzebami? Jak ocenia się zmiany w świadczeniu pielęgnacyjnym? Co jeszcze należy zmienić we wsparciu dla takich rodziców?

Przepisy prawa pracy dopuszczają, aby niektórzy pracownicy nie mieli prawa do rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych. Są jednak sytuacje, gdy z winy pracodawcy taka rekompensata jednak im przysługuje. O jakich pracowników chodzi?

W 2023 roku były dwie duże nowelizacje kodeksu pracy. W 2024 roku doczekamy się jeszcze większej reolucji - pojawi się całkiem nowy kodeks pracy? Osiem lat temu gdy rządy przejęło PiS szykowała się prawdziwa rewolucja w Kodeksie pracy. Ostatecznie jednak do niej nie doszło, bo rząd przestraszył się negatywnych ocen ze strony zwłaszcza pracowników. Nowy rząd koalicyjny chce rozpocząć swoją karierę także od fundamentalnych zmian w prawie pracy. Będzie nowy kodeks pracy czy tylko rewolucja w aktualnym kodeksie pracy?

Kodeks pracy nie zajmuje się nagrodą jubileuszową, co oznacza, że to świadczenie nie przysługuje wszystkim pracownikom. Tzw. jubileuszówka jest bowiem świadczeniem charakterystycznym dla sfery budżetowej. Jej wysokość ustalana jest w zależności od stażu pracy i wysokości wynagrodzenia uprawnionej osoby.

Jeżeli wymagają tego potrzeby urzędu, członek korpusu służby cywilnej na polecenie przełożonego wykonuje pracę w godzinach nadliczbowych. Jak należy rekompensować pracę w nadgodzinach pracownikom, urzędnikom i osobom zatrudnionym na wyższych stanowiskach w służbie cywilnej?

Pracą w godzinach nadliczbowych jest praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także ponad przedłużony dobowy wymiar jego czasu pracy. Taka praca może być rekompensowana pracownikowi dodatkowym wynagrodzeniem albo czasem wolnym.

Pracownik korzystający z urlopu ojcowskiego ma zapewnioną ochronę trwałości stosunku pracy. Oznacza to, że nie można z nim rozwiązać umowy o pracę. Czy rzeczywiście pracodawca nie ma żadnej możliwości zwolnienie pracownika podczas urlopu ojcowskiego?

Bez względu na postanowienia pomiędzy stronami stosunku pracy zawarte w umowie o pracę lub brak tych postanowień, pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, który wykonywał pracę powyżej ustalonego wymiaru, ma prawo oprócz wynagrodzenia za te godziny, do dodatku za pracę nadliczbową. Tak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

Służba cywilna - duże zmiany w czasie pracy i wynagrodzeniach. Część zmian wejdzie w życie już we wrześniu 2023 r., a część w styczniu 2024 r. Najważniejsze wydają się nowe regulacje dot. rekompensowania pracy w godzinach nadliczbowych członkom korpusu służby cywilnej, już nie tylko w formie czasu wolnego ale wynagrodzenia.

Zmiany w uprawnieniach pracowniczych nauczycieli od 26 kwietnia 2023 r. Okazuje się, że generalnie nauczyciele nie mają prawa do elastycznej organizacji czasu pracy, takiej jak standardowi pracownicy! Mają jednak prawo do urlopu z powodu działania siły wyższej i do zwolnienia od pracy w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.

Ile w 2023 r. będzie wynosił dodatek za pracę w porze nocnej? Jak liczyć dodatek i od czego zależy? Czy dodatek za pracę w porze nocnej musi być jednakowy dla wszystkich pracowników? Czy można otrzymać zarówno dodatek za pracę w nocy i za pracę w godzinach nadliczbowych?

Mafia nadgodzinowa to zmowa pracowników polegająca na wykonywaniu obowiązków po godzinach pracy bez obiektywnego uzasadnienia. Ten proceder może trwać latami i generować potężne koszty po stroni pracodawcy. Jak powstaje i funkcjonuje mafia pracowników (capo di tutti, consigliere, soldato)? Jak rozwiązać problem mafii nadgodzinowej?