REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Służba cywilna - duże zmiany w czasie pracy i wynagrodzeniach

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Służba cywilna - duże zmiany w czasie pracy i wynagrodzeniach
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Służba cywilna - duże zmiany w czasie pracy i wynagrodzeniach. Część zmian wejdzie w życie już we wrześniu 2023 r., a część w styczniu 2024 r. Najważniejsze wydają się nowe regulacje dot. rekompensowania pracy w godzinach nadliczbowych członkom korpusu służby cywilnej, już nie tylko w formie czasu wolnego ale wynagrodzenia.

rozwiń >

Kto wchodzi w skład korpusu służby cywilnej - kogo będą dotyczyły zmiany?

Zasady zatrudnienia i warunków pracy w służbie cywilnej określa m.in. ustawa o służbie cywilnej z dnia 21 listopada 2008 r. (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1691, dalej jako: ustawa).

REKLAMA

REKLAMA

Przykład
W skład korpusu służby cywilnej wchodzą zarówno:
  1. pracownicy służby cywilnej - czyli osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o służbie cywilnej;
  2. urzędnicy służby cywilnej - czyli osoby zatrudnione na podstawie mianowania, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o służbie cywilnej. 

Pracownicy mogą być zatrudnieni na stanowiskach urzędniczych w:

  • Kancelarii Prezesa Rady Ministrów;
  • urzędach ministrów i przewodniczących komitetów wchodzących w skład Rady Ministrów oraz urzędach centralnych organów administracji rządowej;
  • urzędach wojewódzkich oraz innych urzędach stanowiących aparat pomocniczy terenowych organów administracji rządowej podległych ministrom lub centralnym organom administracji rządowej, z wyłączeniem terenowych organów wykonawczych Ministra Obrony Narodowej;
  • Krajowej Informacji Skarbowej i izbach administracji skarbowej;
  • komendach, inspektoratach i innych jednostkach organizacyjnych stanowiących aparat pomocniczy kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich oraz kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej;
  • Centralnym Biurze Śledczym Policji;
  • Biurze Spraw Wewnętrznych Policji;
  • Centralnym Biurze Zwalczania Cyberprzestępczości;
  • Centralnym Laboratorium Kryminalistycznym Policji;
  • Biurze Spraw Wewnętrznych Straży Granicznej;
  • Biurze Nasiennictwa Leśnego;
  • jednostkach budżetowych obsługujących państwowe fundusze celowe, których dysponentami są organy administracji rządowej.

Od 1 stycznia 2024 r. nowe zasady rekompensowania pracy w godzinach nadliczbowych członkom korpusu służby cywilnej

Zmieniają się zasady rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych. Zmiany wynikają z ustawy z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. 

Ważne
WYNAGORDZENIE ZA GODZINY NADLICZBOWE

Nowa regulacja umożliwi od 1 stycznia 2024 r. przyznanie wynagrodzenia:

  • pracownikowi służby cywilnej za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w godzinach nadliczbowych,
  • urzędnikowi służby cywilnej za pracę w godzinach nadliczbowych wykonywaną w porze nocnej.

Dzień wolny za pracę w niedzielę

Zgodnie z nowymi regulacjami urzędnikowi służby cywilnej, do którego jest stosowany system czasu pracy inny niż system, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta, za pracę w niedzielę przysługuje dzień wolny od pracy w najbliższym tygodniu.

Dzień wolny albo wynagrodzenie za pracę w święto

Zgodnie z nowymi regulacjami urzędnikowi służby cywilnej, do którego jest stosowany system czasu pracy inny niż system, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta, za pracę w święto przysługuje inny dzień wolny, albo wynagrodzenie za czas przepracowany w tych dniach.

Czas wolny w tym samym wymiarze albo wynagrodzenie - za pracę w godzinach nadliczbowych wykonywaną na polecenie przełożonego

Osobie zajmującej wyższe stanowisko w służbie cywilnej, z wyłączeniem dyrektora generalnego urzędu i kierownika urzędu, za pracę w godzinach nadliczbowych wykonywaną na polecenie przełożonego w:

  1. porze nocnej,
  2. dniu wolnym wynikającym z rozkładu czasu pracy,
  3. niedzielę i święto albo w dniu wolnym udzielonym w zamian za pracę w niedzielę i święto

– przysługuje czas wolny w tym samym wymiarze albo wynagrodzenie.

Ważne
MUSI BYĆ POLECENIE PRZEŁOŻONEGO!

Jeżeli pracownik samowolnie zdecyduje, że zostaje w pracy dłużej albo, że przychodzi do pracy w dniu wolnym - ponieważ ma dużo pracy i nie wyrabia się z nią na bieżąco, a przełożony nie dam mu polecenia wykonania pracy NIE MA PRAWA DO DODATKOWEGO WYNAGRODZENIA!

Skoro wykonywanie pracy w godzinach nadliczbowych jest limitowane wyjątkowymi okolicznościami, to jasne staje się, że pracodawca czy przełożony powinien ją zlecić (w ramach uprawnień kierowniczych). W orzecznictwie Sądu Najwyższego jednolicie przyjmuje się, że polecenie to nie zostało sformalizowane, a to oznacza, że znaczenie prawne ma każda forma (pisemna, ustna, a także dorozumiana – zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 14 maja 1998 r., I PKN 122/98; z dnia 26 maja 2000 r., I PKN 667/99).

Dotychczas był udzielany tylko czas wolny urzędnikom

Do momentu kiedy zmiany nie wejdą w życie, czyli do 2024 r. zarówno pracownikowi, jak i urzędnikowi służby cywilnej – rekompensata przysługuje wyłącznie w formie czasu wolnego w tym samym wymiarze, nie wynagrodzenia! 

Wniosek o rekompensatę - jak złożyć?

Wniosek o wypłatę wynagrodzenia będzie składany w formie pisemnej w postaci papierowej albo elektronicznej do dyrektora generalnego urzędu, za pośrednictwem bezpośredniego przełożonego.

W jakim terminie złożyć wniosek o rekompensatę?

Wniosek o rekompensatę należy złożyć w terminie 14 dni po dniu zakończenia okresu rozliczeniowego. Rozpatrywany jest zaś w terminie 14 dni od dnia jego złożenia.

Promowanie Służby Cywilnej

W dniu 27 września 2023 wejdą w życie zmiany np. w zakresie nowych obowiązków Szefa Służby Cywilnej. Nowym ustawowym zadaniem będzie prowadzenie działań promujących służbę cywilną.

Ustanowienie Dnia Służby Cywilnej i Odznaki Honorowej za Zasługi dla Służby Cywilnej

W związku z 100. rocznicą uchwalenia ustawy z dnia 17 lutego 1922 r. o państwowej służbie cywilnej ustanowiono Dzień Służby Cywilnej, który (dla uczczenia uchwalenia pierwszej ustawy dotyczącej problematyki służby cywilnej) będzie obchodzony właśnie w dniu 17 lutego.

Ustanowiono Odznakę Honorową za Zasługi w zakresie działalności państwowej na rzecz służby cywilnej.

Zmiany w systemach czasu pracy w Służbie Cywilnej

W  Służbie Cywilnej został ustanowiony szerszy niż dotychczas katalog systemów i rozkładów czasu pracy. Znowelizowane przepisy wprowadzają (poza nadal obowiązującymi systemami: podstawowym i równoważnym) dodatkowe systemy czasu pracy:

  • zadaniowy,
  • skróconego tygodnia oraz
  • system czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta.

W podstawowym i równoważnym systemie czasu pracy zmianie ulegnie sposób określania długości okresu rozliczeniowego - z tygodni na miesiące.

4-miesięczny okres rozliczeniowy

Urzędy mogą ustalić maksymalny czas trwania okresu rozliczeniowego do 4 miesięcy. Dotychczas było to maksymalnie 8 tygodni.

Ważne

Ustawa o służbie cywilnej z dnia 21 listopada 2008 r. (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1691)

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Od 24 grudnia 2025 r. w ogłoszeniach o pracę mogą być tylko neutralne płciowo stanowiska pracy

Już od 24 grudnia 2025 r. w ogłoszeniach o pracę mogą być tylko neutralne płciowo stanowiska pracy. Wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące jawności wynagrodzeń i niedyskryminacyjnego charakteru całego procesu rekrutacji. Jak pracodawcy muszą przygotować się do zmian?

Rynek pracy w 2026 r. [rekrutacje, rotacja pracowników, wzrost wynagrodzeń, formy wykonywania pracy]

Jak będzie na rynku pracy w nadchodzącym 2026 roku? Czy pracodawcy planują rekrutacje? Co stanie się z rotacją pracowników. Czy nadal będą w szybkim tempie rosły wynagrodzenia? Jakie formy wykonywania pracy będą bardziej popularne?

Przeciętne wynagrodzenie w listopadzie 2025 r. [GUS]

Mamy już dane z GUS dotyczące przeciętnego wynagrodzenia za pracę w sektorze przedsiębiorstw w listopadzie 2025 r. Ile przeciętnie zarabiają Polacy? Średnia płaca przekroczyła już 9 tysięcy.

Świadczenie w przypadku śmierci osoby z niepełnosprawnością

W ostatnim czasie Wojewódzki Sąd Administracyjny zajął się istotnym zagadnieniem - mianowicie tematem śmierci osoby z niepełnosprawnością i możliwością uzyskania świadczenia, kiedy postępowanie jeszcze się toczyło. Poniżej przedstawiamy opis sprawy, bo warto mieć świadomość tych regulacji i tego, jako podchodzą do tego zagadnienia sądy administracyjne.

REKLAMA

Siedmiu sędziów stawia sprawę jasno: jeżeli masz taką pracę, to niepotrzebnie płacisz podatek fiskusowi. Ci pracownicy będą zachwyceni orzeczeniem

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów wydał orzeczenie, które może odmienić los podatkowy dla tysięcy pracowników. Co więcej, podejście skarbówki było w tej sprawie na tyle niechlujne, że NSA dodatkowo wydał postanowienie zawiadamiając Ministra Finansów o "istotnych nieprawidłowościach" w działaniu organów podatkowych. O co dokładnie chodzi i kto skorzysta na wyroku?

Od 1 grudnia 2025 r. zmiany w zatrudnieniu: nowe wykazy, wzory oświadczeń, koszty dla pracodawców [5 kluczowych rozporządzeń w mocy]

Z dniem 1 grudnia 2025r. weszły w życie nowe rozporządzenia dotyczące zatrudnienia różnych kategorii osób. Zmiany dotyczą kosztów, które muszą ponosić pracodawcy, nowych wzorów dokumentów jak i oświadczeń. Zatem: co, kiedy i dla kogo?

Przepis art. 29 zn. 3 KP: można skorzystać z tego uprawnienia raz w roku kalendarzowym. W 2025 r. czas do 31 grudnia

Wniosek o bardziej przewidywalne zatrudnienie - to ciekawy instrument prawny, który daje pracownikom możliwość ubiegania się o lepsze warunki zatrudnienia. Przepis art. 29 zn. 3 KP określa, że można skorzystać z tego uprawnienia tylko raz w roku kalendarzowym. Pracodawca ma obowiązek odpowiedzieć, bo innym przypadku może zostać ukarany karą pieniężną do 30 000 zł. Wnioskowałeś już w 2025 r.? Przepis tak naprawdę dotyczy wielu pracowników - bo przepis jest niedookreślony.

6 tys. zł netto za pracę kobiet w domu - dużo czy mało? Najnowsze badanie ujawnia skalę niewidzialnej pracy kobiet w Polsce

Niewidzialna praca kobiet w domu - czas to wycenić! Ile wzięłaby kucharka, ile niania, ile pomoc sprzątająca? Kobiety po pracy, pracują - w domu (sic!). I choć kobiety prowadzące biznes poświęcają na zadania domowe mniej czasu, niż ogół kobiet, częściej wyżej oceniają ich wartość. Aż 21 proc. respondentek prowadzących własną firmę wycenia ją na ponad 6 tys. zł netto. Oczywiście nie chodzi o to, żeby dyskryminować czy "uderzać" w mężczyzn - gdyż Panowie również angażują się w prace domowe (niejednokrotnie znacznie lepiej) - jednak zwykle o ognisko domowe dbają częściej Panie. Zresztą statystyki potwierdzają: kobiety poświęcają na obowiązki domowe średnio 40 proc. dnia, a mężczyźni – jedynie 26 proc.

REKLAMA

Ex lege: ten zwrot zrobi furorę w prawie pracy w 2026 r. A wszystko za sprawą decyzji inspektorów PIP

Według obecnych założeń, 1 stycznia 2026 roku ma wejść w życie nowelizacja ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, która może znacznie wstrząsnąć rynkiem pracy w Polsce. Czasu jest mało - ale zobaczymy - może regulacja wejdzie w życie. Reforma może odmienić sytuację wielu osób zatrudnionych dotychczas na umowę zlecenie lub B2B, zleceniodawców narazić na poważne konsekwencje finansowe, a gospodarkę na potencjalne wzrosty kosztów towarów i usług. Ex lege - co będzie to oznaczało?

Jeden przepis a takie znaczenie: plan urlopów 2026. Pracownicy i pracodawcy - pamiętacie o tym wyjątku z KP?

Zbliża się koniec 2025 r., a to oznacza wiele podsumowań, pracy i planów dla pracowników, pracodawców i działów Kadr. Okazuje się, że w Kodeksie Pracy jest jeden przepis, który ma duże znaczenie jeżeli chodzi o plan urlopów na 2026 r. Działy HR, pracownicy i pracodawcy - pamiętacie o tym wyjątku z KP? Warto wiedzieć jakie zasady obowiązują przy planowaniu urlopu wypoczynkowego w 2026 r.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA