REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy pracownik w wieku przedemerytalnym na umowie na czas określony korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Nexia Advicero
Doradztwo podatkowe, księgowość, corporate services, obsługa płacowo-kadrowa
Czy pracownik w wieku przedemerytalnym na umowie na czas określony korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem? Umowa na czas określony a ochrona przedemerytalna
Czy pracownik w wieku przedemerytalnym na umowie na czas określony korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem? Umowa na czas określony a ochrona przedemerytalna

REKLAMA

REKLAMA

Umowa na czas określony a ochrona przedemerytalna. Pracownik przed przejściem na emeryturę w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego objęty jest szczególną ochroną stosunku pracy. Dzięki tej zasadzie, pracodawca nie może wypowiedzieć zawartej z pracownikiem umowy o pracę w okresie 4 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracownika. Czy ochrona ta zależna jest od długości trwania zawartej umowy o pracę? Czy istnieją wyjątki, które pozwalają na zakończenie stosunku pracy z pracownikiem w tym okresie?

Szczególna ochrona przed wypowiedzeniem w Kodeksie Pracy

Kodeks Pracy oraz inne ustawy odnoszące się do zatrudnienia, uwzględniają kilka przypadków, w których pracownik objęty jest szczególną ochroną przed wypowiedzeniem stosunku pracy. Są to przede wszystkim następujące grupy pracowników:

REKLAMA

Autopromocja
  • pracownicy znajdujący się w trakcie usprawiedliwionej nieobecności – sytuacja ta obejmuje zarówno urlop wypoczynkowy czy inną nieobecność usprawiedliwioną jak np. zwolnienie lekarskie,
  • pracownicy w okresie ciąży, urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu wychowawczego,
  • pracownicy w okresie przedemerytalnym,
  • pracownicy powołani do służby wojskowej,
  • pracownicy imiennie wskazani uchwałą zarządu zakładowej organizacji związkowej, będący członkami zarządu lub inni pracownicy będący członkami organizacji związkowej upoważnieni do reprezentowania tej organizacji przed pracodawcą.

Ochrona przed wypowiedzeniem w okresie przedemerytalnym

W art. 39 Kodeksu Pracy (ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r., Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141) zawarto zapis, który gwarantuje zatrudnionym szczególną ochronę stosunku pracy w okresie przedemerytalnym, gdyż zgodnie z brzmieniem regulacji kodeksowej pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu pozostało nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli pozostały okres zatrudnienia umożliwia takiemu pracownikowi uzyskanie prawa do wypłaty emerytury wraz z osiągnięciem tego wieku.

Co z pracownikami na umowach na czas określony? Orzecznictwo SN i TK

Przepis ten, nie jest do końca precyzyjny, gdyż nie wskazuje czy wspomnianą ochroną objęci są również pracownicy w wieku przedemerytalnym zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na czas określony, której czas trwania upływa przed osiągnięciem wieku emerytalnego. W celu ustalenia odpowiedzi na to pytanie, musimy odnieść się do orzecznictwa Sądu Najwyższego w tej sprawie.

Orzecznictwo w tym zakresie ulegało modyfikacji przez lata. Początkowo Sąd Najwyższy stał na stanowisku, iż ochrona taka co prawda przysługuje pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy na czas określony, jednak w przypadku niezgodnego z przepisami wypowiedzenia umowy w tym czasie pracownik zatrudniony na podstawie umowy terminowej mógł jedynie ubiegać się o odszkodowanie z tego tytułu. W porównaniu z pracownikami zatrudnionymi na podstawie umowy na czas nieokreślony, którzy mogli ubiegać się o odszkodowanie i przywrócenie do pracy, stawiało to pracowników zatrudnionych na umowach na czas określony w niekorzystnym położeniu. Zgodnie z argumentacją Sądu Najwyższego między innymi w wyroku z dnia 27.07.2011 r. (II PK 20/11) pracownik taki nie może podlegać ochronie przedemerytalnej określonej w art. 39 KP, gdyż cechą charakterystyczną umowy na czas określony, jest z góry znany stronom stosunku pracy czas jej trwania. Późniejsze orzeczenia nawiązywały do przedstawionego powyżej stanowiska. Możemy w tym miejscu przywołać wyrok SN z dnia 18.12.2014 r. (II PK 50/14), w którym wskazano,  iż „Ochronie przed wypowiedzeniem, określonej w art. 39 k. p., podlegają pracownicy, którzy mają zawartą umowę o pracę, z której wynika, że pracownik będzie zatrudniony u danego pracodawcy w momencie osiągniecia wieku emerytalnego”.

Dopiero orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 grudnia 2018 roku (sygn. akt P 133/15 Dz.U.2018.2377) w odpowiedzi na pytanie zadane przez Sąd Rejonowy w Koninie przyniosło zgoła odmienne stanowisko. Sąd zauważył bowiem, iż sytuacja pracowników w zakresie podlegania ochronie przedemerytalnej nie może być różnicowania poprzez rodzaj zawartej z pracownikiem umowy o pracę. Naruszana jest bowiem w ten sposób zasada równości wobec prawa uwzględniona w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w art. 32, która stanowi, iż „Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W swoim wyroku, Trybunał Konstytucyjny orzekł tym samym, iż  art. 50 § 3 Kodeksu pracy – czyli brak możliwości wniesienia o przywrócenie do pracy a jedynie możliwość żądania wypłaty odszkodowania w związku z wypowiedzeniem umowy terminowej - nie może mieć zastosowania w przypadku pracownika w okresie przedemerytalnym, gdyż narusza to podstawową, konstytucyjną zasadę równości. Orzeczenie TK dotyczyło w tym przypadku tylko i wyłącznie problemu możliwości przywrócenia do pracy pracownika znajdującego się w wieku przedemerytalnym, któremu wypowiedziano umowę o pracę na czas określony. Nie odnosi się on niestety do pracowników objętych szczególną ochroną stosunku pracy w ramach innych kategorii, zatrudnianych na podstawie umów terminowych.

Podobne orzeczenie prezentowane było również w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 lipca 2010 r. (sygn. P 4/10). Orzeczenie to spowodowało nowelizację kodeksu pracy w art. 50 § 5 Kodeksu pracy, który stanowi, iż art. 50 § 3 Kodeksu pracy nie stosuje się w przypadku pracowników korzystających z urlopów związanych z rodzicielstwem a także pracowników objętych ochroną stosunku pracy na podstawie ustawy o związkach zawodowych.

Pracownik w wieku przedemerytalnym na umowie terminowej korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem. Zasada i wyjątki

Należy pamiętać jednak, iż pomimo tego, że osoba w wieku przedemerytalnym, zatrudniona na umowie na czas określony objęta jest ochroną stosunku pracy na podstawie art. 39 Kodeksu Pracy, to pracodawca nie ma obowiązku przedłużania takiej umowy do czasu osiągnięcia przez pracownika wieku emerytalnego. Umowa terminowa rozwiązuje się z upływem czasu na jaki została zawarta. Nie znajdujemy tutaj żadnego przepisu, nakazującego pracodawcy takie zachowanie, jak jest to określone np. w odniesieniu do kobiet w ciąży, których umowa uległaby rozwiązaniu przed porodem. Pracodawca w takim przypadku posiada obowiązek przedłużenia czasu trwania takiej umowy do dnia porodu.

Wyjątkami zawartymi w Kodeksie pracy, w których umowa o pracę może być rozwiązana z osobą znajdującą się w ochronnym okresie przedemerytalnym są:

  • art.  411 – w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,
  • art. 40 w razie uzyskania przez pracownika znajdującego się w okresie ochrony przedemerytalnej, prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Ochrona na podstawie art. 39  nie ma również zastosowania w przypadku wypowiedzenia warunków pracy i płacy o ile takie wypowiedzenie spowodowane jest:

  • wprowadzeniem zmian w wynagradzaniu ogółu pracowników lub grupy pracowniczej, w której znajduje się pracownik objęty okresem ochronnym,
  • stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratą zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy lub niezawinioną przez pracownika utratą uprawnień koniecznych do wykonywania obowiązków służbowych.

W przypadku nie przyjęcia przez pracownika objętego ochroną stosunku pracy nowych warunków zatrudnienia, pracownik taki znajduje się automatycznie w okresie wypowiedzenia.

Wypowiedzenie warunków pracy i płacy w innym przypadku niż wymienione powyżej jest niemożliwe. Wypowiedzenie takie w 4-letnim okresie ochronnym jest możliwe wyłącznie na mocy porozumienia stron zawartego pomiędzy pracodawcą a pracownikiem objętym szczególną ochroną.

Paulina Marcula, Senior Payroll Consultant w Advicero Nexia

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Bezpłatny e-book Piękny umysł. PRISM Brain Mapping

Żyjemy w czasach, w których jedynym pewnikiem jest zmiana. Kluczowe dla niej są samoświadomość i samopoznanie. Prezentujemy jedno z najlepszych narzędzi, które nam w tym pomoże – PRISM Brain Mapping.

Kobieta 12 kg. Mężczyzna 30 kg. Przepisy BHP regulują podnoszenie ciężarów w pracy

Kobieta może podnosić 12 kg, a mężczyzna aż 30 kg przy pracy stałej. To prawie 3 razy więcej. Przepisy BHP regulują podnoszenie ciężarów w pracy w różnych okolicznościach. Kiedy konieczne jest zespołowe przenoszenie ciężarów przez pracowników? Oto przepisy prawne określające zasady transportu ręcznego.

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce 2025. Gigantyczne straty dla przedsiębiorców. Każdy chciałby mniej pracować

Każdy chciałby mniej pracować, być wiecznie młodym, zarabiać dużo pieniędzy i nie mieć zmartwień. - Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie negatywnie ocenia plany wprowadzenia w Polsce czterodniowego tygodnia pracy. Jeszcze w kwietniu zostaną przedstawione główne założenia programu.

Dodatek dopełniający do renty socjalnej. Czy będzie podlegał potrąceniom i egzekucji?

Osoby uprawnione do renty socjalnej, które są całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, od maja będą otrzymywać dodatek dopełniający do swojego świadczenia. Przepisy przewidują, że z dodatku dopełniającego będą dokonywane potrącenia i egzekucja. Do Sejmu wpłynęła petycja w sprawie ich ograniczenia.

REKLAMA

Szkolenie pracowników: jak optymalizować koszty poprawy kompetencji w firmie, angażując sztuczną inteligencję

Personalizacja czy microlearning pozwalają skutecznie podnosić kompetencje zatrudnionych, co przekłada się na realne korzyści biznesowe oraz przewagę konkurencyjną na rynku. Szkolenia pracowników w firmach muszą dostosować się do nowych standardów i trendów rynkowych.

Urlop adopcyjny 2025. Adopcja dziecka i wszystkie urlopy przysługujące rodzicom

Urlop adopcyjny to skrótowa nazwa urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. To urlop macierzyński na dziecko adoptowane lub przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej (nie dotyczy zawodowych rodzin zastępczych). Oto wszystkie urlopy, które w 2025 r. należą się po adopcji dziecka lub dzieci. Gwarantuje je Kodeks pracy.

Zakazy dla pracodawcy dotyczące kobiet w ciąży i karmiących piersią [Kodeks pracy]

Prawo pracy w sposób szczególny chroni kobiety będące w ciąży oraz karmiące piersią. W tym celu zostały skonstruowane zakazy dla pracodawców zatrudniających takie osoby. Czego dotyczą art. 176, 178, 179 Kodeksu pracy?

Jak korporacje mogą stworzyć inkluzywne środowisko pracy? [Poradnik]

W świecie, który staje się coraz bardziej globalny, zróżnicowany i świadomy społecznie, inkluzywność w miejscu pracy przestaje być opcjonalnym dodatkiem do kultury organizacyjnej. Coraz częściej jest to warunek konieczny do utrzymania konkurencyjności, przyciągania talentów i budowania zdrowej, silnej organizacji. Jednak wdrażanie autentycznej inkluzywności to proces – głęboki, wymagający odwagi, zaangażowania i gotowości do zmiany.

REKLAMA

Wyższy dodatek za pracę w nocy od 1 maja 2025 r. Dla kogo?

Osoby pracujące w porze nocnej mogą liczyć na dodatek z tego tytułu. Ile będzie wynosił dodatek za pracę w nocy w maju 2025 r.? Czym jest praca w porze nocnej? Za pracę w jakich godzinach przysługuje dodatek?

Maj 2025: kalendarz do druku [PDF]

Pobierz kalendarz maja 2025 do druku z miejscem na notatki. Maj 2025 roku zawiera dwa święta ustawowo wolne od pracy. W tym miesiącu jest również Dzień Matki. Najważniejsze daty już są zaznaczone. Wydrukuj i dopisz swoje notatki.

REKLAMA