REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy pracownik w wieku przedemerytalnym na umowie na czas określony korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Nexia Advicero
Doradztwo podatkowe, księgowość, corporate services, obsługa płacowo-kadrowa
Czy pracownik w wieku przedemerytalnym na umowie na czas określony korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem? Umowa na czas określony a ochrona przedemerytalna
Czy pracownik w wieku przedemerytalnym na umowie na czas określony korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem? Umowa na czas określony a ochrona przedemerytalna

REKLAMA

REKLAMA

Umowa na czas określony a ochrona przedemerytalna. Pracownik przed przejściem na emeryturę w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego objęty jest szczególną ochroną stosunku pracy. Dzięki tej zasadzie, pracodawca nie może wypowiedzieć zawartej z pracownikiem umowy o pracę w okresie 4 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracownika. Czy ochrona ta zależna jest od długości trwania zawartej umowy o pracę? Czy istnieją wyjątki, które pozwalają na zakończenie stosunku pracy z pracownikiem w tym okresie?

Szczególna ochrona przed wypowiedzeniem w Kodeksie Pracy

Kodeks Pracy oraz inne ustawy odnoszące się do zatrudnienia, uwzględniają kilka przypadków, w których pracownik objęty jest szczególną ochroną przed wypowiedzeniem stosunku pracy. Są to przede wszystkim następujące grupy pracowników:

REKLAMA

  • pracownicy znajdujący się w trakcie usprawiedliwionej nieobecności – sytuacja ta obejmuje zarówno urlop wypoczynkowy czy inną nieobecność usprawiedliwioną jak np. zwolnienie lekarskie,
  • pracownicy w okresie ciąży, urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu wychowawczego,
  • pracownicy w okresie przedemerytalnym,
  • pracownicy powołani do służby wojskowej,
  • pracownicy imiennie wskazani uchwałą zarządu zakładowej organizacji związkowej, będący członkami zarządu lub inni pracownicy będący członkami organizacji związkowej upoważnieni do reprezentowania tej organizacji przed pracodawcą.

Ochrona przed wypowiedzeniem w okresie przedemerytalnym

W art. 39 Kodeksu Pracy (ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r., Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141) zawarto zapis, który gwarantuje zatrudnionym szczególną ochronę stosunku pracy w okresie przedemerytalnym, gdyż zgodnie z brzmieniem regulacji kodeksowej pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu pozostało nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli pozostały okres zatrudnienia umożliwia takiemu pracownikowi uzyskanie prawa do wypłaty emerytury wraz z osiągnięciem tego wieku.

Co z pracownikami na umowach na czas określony? Orzecznictwo SN i TK

REKLAMA

Przepis ten, nie jest do końca precyzyjny, gdyż nie wskazuje czy wspomnianą ochroną objęci są również pracownicy w wieku przedemerytalnym zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na czas określony, której czas trwania upływa przed osiągnięciem wieku emerytalnego. W celu ustalenia odpowiedzi na to pytanie, musimy odnieść się do orzecznictwa Sądu Najwyższego w tej sprawie.

Orzecznictwo w tym zakresie ulegało modyfikacji przez lata. Początkowo Sąd Najwyższy stał na stanowisku, iż ochrona taka co prawda przysługuje pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy na czas określony, jednak w przypadku niezgodnego z przepisami wypowiedzenia umowy w tym czasie pracownik zatrudniony na podstawie umowy terminowej mógł jedynie ubiegać się o odszkodowanie z tego tytułu. W porównaniu z pracownikami zatrudnionymi na podstawie umowy na czas nieokreślony, którzy mogli ubiegać się o odszkodowanie i przywrócenie do pracy, stawiało to pracowników zatrudnionych na umowach na czas określony w niekorzystnym położeniu. Zgodnie z argumentacją Sądu Najwyższego między innymi w wyroku z dnia 27.07.2011 r. (II PK 20/11) pracownik taki nie może podlegać ochronie przedemerytalnej określonej w art. 39 KP, gdyż cechą charakterystyczną umowy na czas określony, jest z góry znany stronom stosunku pracy czas jej trwania. Późniejsze orzeczenia nawiązywały do przedstawionego powyżej stanowiska. Możemy w tym miejscu przywołać wyrok SN z dnia 18.12.2014 r. (II PK 50/14), w którym wskazano,  iż „Ochronie przed wypowiedzeniem, określonej w art. 39 k. p., podlegają pracownicy, którzy mają zawartą umowę o pracę, z której wynika, że pracownik będzie zatrudniony u danego pracodawcy w momencie osiągniecia wieku emerytalnego”.

REKLAMA

Dopiero orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 grudnia 2018 roku (sygn. akt P 133/15 Dz.U.2018.2377) w odpowiedzi na pytanie zadane przez Sąd Rejonowy w Koninie przyniosło zgoła odmienne stanowisko. Sąd zauważył bowiem, iż sytuacja pracowników w zakresie podlegania ochronie przedemerytalnej nie może być różnicowania poprzez rodzaj zawartej z pracownikiem umowy o pracę. Naruszana jest bowiem w ten sposób zasada równości wobec prawa uwzględniona w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w art. 32, która stanowi, iż „Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W swoim wyroku, Trybunał Konstytucyjny orzekł tym samym, iż  art. 50 § 3 Kodeksu pracy – czyli brak możliwości wniesienia o przywrócenie do pracy a jedynie możliwość żądania wypłaty odszkodowania w związku z wypowiedzeniem umowy terminowej - nie może mieć zastosowania w przypadku pracownika w okresie przedemerytalnym, gdyż narusza to podstawową, konstytucyjną zasadę równości. Orzeczenie TK dotyczyło w tym przypadku tylko i wyłącznie problemu możliwości przywrócenia do pracy pracownika znajdującego się w wieku przedemerytalnym, któremu wypowiedziano umowę o pracę na czas określony. Nie odnosi się on niestety do pracowników objętych szczególną ochroną stosunku pracy w ramach innych kategorii, zatrudnianych na podstawie umów terminowych.

Podobne orzeczenie prezentowane było również w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 lipca 2010 r. (sygn. P 4/10). Orzeczenie to spowodowało nowelizację kodeksu pracy w art. 50 § 5 Kodeksu pracy, który stanowi, iż art. 50 § 3 Kodeksu pracy nie stosuje się w przypadku pracowników korzystających z urlopów związanych z rodzicielstwem a także pracowników objętych ochroną stosunku pracy na podstawie ustawy o związkach zawodowych.

Pracownik w wieku przedemerytalnym na umowie terminowej korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem. Zasada i wyjątki

Należy pamiętać jednak, iż pomimo tego, że osoba w wieku przedemerytalnym, zatrudniona na umowie na czas określony objęta jest ochroną stosunku pracy na podstawie art. 39 Kodeksu Pracy, to pracodawca nie ma obowiązku przedłużania takiej umowy do czasu osiągnięcia przez pracownika wieku emerytalnego. Umowa terminowa rozwiązuje się z upływem czasu na jaki została zawarta. Nie znajdujemy tutaj żadnego przepisu, nakazującego pracodawcy takie zachowanie, jak jest to określone np. w odniesieniu do kobiet w ciąży, których umowa uległaby rozwiązaniu przed porodem. Pracodawca w takim przypadku posiada obowiązek przedłużenia czasu trwania takiej umowy do dnia porodu.

Wyjątkami zawartymi w Kodeksie pracy, w których umowa o pracę może być rozwiązana z osobą znajdującą się w ochronnym okresie przedemerytalnym są:

  • art.  411 – w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,
  • art. 40 w razie uzyskania przez pracownika znajdującego się w okresie ochrony przedemerytalnej, prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Ochrona na podstawie art. 39  nie ma również zastosowania w przypadku wypowiedzenia warunków pracy i płacy o ile takie wypowiedzenie spowodowane jest:

  • wprowadzeniem zmian w wynagradzaniu ogółu pracowników lub grupy pracowniczej, w której znajduje się pracownik objęty okresem ochronnym,
  • stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratą zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy lub niezawinioną przez pracownika utratą uprawnień koniecznych do wykonywania obowiązków służbowych.

W przypadku nie przyjęcia przez pracownika objętego ochroną stosunku pracy nowych warunków zatrudnienia, pracownik taki znajduje się automatycznie w okresie wypowiedzenia.

Wypowiedzenie warunków pracy i płacy w innym przypadku niż wymienione powyżej jest niemożliwe. Wypowiedzenie takie w 4-letnim okresie ochronnym jest możliwe wyłącznie na mocy porozumienia stron zawartego pomiędzy pracodawcą a pracownikiem objętym szczególną ochroną.

Paulina Marcula, Senior Payroll Consultant w Advicero Nexia

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Menadżerowie wysokiego szczebla chcą się dogadywać mimo barier budowanych przez przywódców świata

Menadżerowie i światowy biznes stoi w obliczu rosnącej niestabilności – od napięć geopolitycznych i przesunięcia wpływów globalnych, po coraz bardziej spolaryzowaną scenę międzynarodową. Mimo to, wielu menedżerów najwyższego szczebla wciąż wykazuje wiarę w trwałość dotychczasowych struktur i scenariuszy współpracy.

Pracodawco! Nie zawsze możesz zlecić dodatkowe zadania pracownikowi

Podpisując umowę o pracę, strony zawierają dwustronne zobowiązanie - pracownik obliguje się do świadczenia określonej w umowie pracy, a pracodawca do wypłacania pracownikowi uzgodnionego wynagrodzenia. W praktyce jednak wielu pracodawców wychodzi z założenia, że skoro to oni płacą, to mogą zlecać swoim podopiecznym różnorodne zadania, również te wykraczające poza ustalony zakres obowiązków.

Jawność wynagrodzeń w Polsce: Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy. Co się zmieni dla pracodawców i kandydatów do pracy?

Nowelizacja Kodeksu pracy uchwalona przez Sejm wprowadza obowiązek informowania kandydatów do pracy o wynagrodzeniu w procesie rekrutacji. Eksperci podkreślają jednak, że to dopiero początek drogi do pełnej jawności płac w Polsce.

Aplikacja mZUS zyskuje popularność – już ponad 700 tys. użytkowników w całej Polsce

Aplikacja mobilna mZUS, dostępna na smartfony z systemem Android i iOS, przekroczyła próg 700 tysięcy użytkowników. Umożliwia szybki i wygodny dostęp do usług Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, takich jak składanie wniosków o 800+, „Dobry Start” czy rezerwacja e-wizyt.

REKLAMA

Coraz więcej seniorów wybiera przelew zamiast gotówki. Już 80% świadczeń ZUS trafia na konta bankowe

W marcu 2025 roku aż 80 proc. emerytów i rencistów otrzymywało świadczenia ZUS przelewem na konto bankowe. Choć coraz więcej osób rezygnuje z gotówki, część seniorów nadal wybiera wizytę listonosza – z powodów praktycznych i społecznych.

ZUS zachęca do e-wizyt: porady online bez wychodzenia z domu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozwija usługę e-wizyt, czyli wideorozmów z konsultantami ZUS. Dzięki temu każdy może uzyskać pomoc bez konieczności wizyty w placówce – wystarczy smartfon lub komputer z dostępem do internetu.

Masz świadczenie przedemerytalne i dorabiasz? Do 31 maja musisz rozliczyć się z ZUS

Osoby pobierające świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny i jednocześnie dorabiające, muszą do 31 maja złożyć w ZUS-ie zaświadczenie o swoich przychodach. Brak rozliczenia może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem świadczenia.

Polski rynek pracy przyciąga wykwalifikowanych pracowników z innych krajów

Polska na podium krajów UE przyciągających wykwalifikowanych pracowników. Choć do liderujących Niemiec wciąż nam daleko, Polska wyrasta na kluczowego gracza w regionie, jeśli chodzi o przyciąganie zagranicznych specjalistów.

REKLAMA

Fachowiec na samozatrudnieniu: kontrakt menadżerski z polisami asekurującymi ryzyka, które musi podejmować menadżer

Okazuje się, że odpowiednio dobrane pakiety ochronne nie tylko zwiększają bezpieczeństwo freelancerów i osób zatrudnionych w oparciu o umowę B2B, ale również stanowią atrakcyjny benefit. Może on przyciągać najlepszych specjalistów i budować lojalność wobec firmy.

Wyższe wynagrodzenia młodocianych i nowe stawki wpłat na PFRON od czerwca 2025 r. – sprawdź, ile wyniosą

Od 1 czerwca 2025 roku wzrosną minimalne wynagrodzenia pracowników młodocianych odbywających przygotowanie zawodowe oraz kwoty wpłat na PFRON. To efekt ogłoszenia przez GUS wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w pierwszym kwartale bieżącego roku. Sprawdź aktualne stawki obowiązujące w okresie wakacyjnym.

REKLAMA