Tematy - Ochrona kobiet w ciąży, Orzecznictwo SN

Dzień Matki - kiedy wypada w 2022 r.? Jakie uprawnienia mają mamy w pracy?

Zasiłki obniżone z powodu niższego wymiaru czasu pracy podyktowanego epidemią koronawirusa będą ponownie przeliczane. Aby uzyskać wyrównanie zasiłku chorobowego lub macierzyńskiego, należy złożyć wniosek.

Wszystko wskazuje na to, że obniżony wymiar czasu pracy z powodu koronwirusa nie wpłynie na zaniżenie wysokości zasiłków. Rząd pracuje nad projektem dotyczącym ustalania kwoty zasiłku z uwzględnieniem wynagrodzenia w wysokości obowiązującej przed obniżeniem wymiaru czasu pracy.

Powstał senacki projekt chroniący kobiety w ciąży przed obniżeniem zasiłku macierzyńskiego. Chodzi o sytuację obniżenia wymiaru czasu pracy z powodu koronawirusa w czasie ciąży pracownicy, co może skutkować niższym zasiłkiem macierzyńskim.

Obecnie obniżenie wymiaru etatu z powodu koronawirusa może obniżyć zasiłek macierzyński lub skrócić urlop macierzyński. W Senacie została zgłoszona inicjatywa mająca na celu ochronę kobiet znajdujących się w tej sytuacji.

Wciąż wiele jest wątpliwości wokół tematu pracownicy w ciąży i mamy w pracy. Na czym polega kodeksowa ochrona kobiet w ciąży? Kiedy poinformować pracodawcę o ciąży? Co w sytuacji, gdy kończy się zwolnienie lekarskie, a jeszcze nie było porodu? Na te i inne pytania odpowiada specjalistka i szkoleniowiec z zakresu prawa pracy – Donata Hermann-Marciniak.

Z odpowiedzialności za bezpieczeństwo w procesie pracy nie zwalnia pracodawcy niedopełnienie lub naruszenie obowiązków z zakresu bhp przez jego pracowników, którzy nie sprawowali właściwego nadzoru nad wykonywaniem pracy przez poszkodowanego pracownika (wyrok Sądu Najwyższego z 10 października 2019 r., I PK 137/18).

Przepisy prawa pracy zapewniają kobietom w ciąży szczególną ochronę przed zwolnieniem. Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży oraz w czasie urlopu macierzyńskiego pracownicy.

Pracownica jest zatrudniona na podstawie umowy na czas określony od 1 maja 2018 r. do końca grudnia 2019 r. (20 miesięcy). W lipcu 2019 r. przedstawiła pracodawcy zaświadczenie o ciąży. W związku z tym umowa ulegnie przedłużeniu do dnia porodu (planowana data rozwiązania - 20 lutego 2020 r.). Czy okres przedłużenia umowy do dnia porodu jest traktowany jako zawarcie kolejnej umowy na czas określony? - pyta Czytelnik z Grójca.

Osoby urodzone po 1948 roku mogą starać o rekompensatę za pracę przed monitorem kineskopowym. Praca ta zakwalifikowana została jako praca w szczególnych warunkach (sygnatura akt - III UK 150/18).

Telepracownica w ciąży ma prawo do przerw w pracy związanych z obsługą monitora ekranowego. Jak pracodawca powinien zorganizować przerwy w pracy dla telepracownicy?

Zgodnie z przepisami prawa pracy kobieta w ciąży podlega ochronie zatrudnienia. Jednakże w niektórych przypadkach pracodawca może zwolnić pracownicę w ciąży.

Ciężkie naruszenie obowiązków przez pracodawcę może stanowić podstawę do rozwiązania umowy o pracę przez pracownika bez wypowiedzenia. Niemniej jednak pojęcie ciężkiego naruszenia obowiązków ma charakter raczej nieprecyzyjny i ogólny, w związku z tym generuje wiele pytań i wątpliwości, które rozstrzyga ogólna praktyka oraz orzecznictwo sądów.

W większości przypadków Kodeks pracy nie precyzuje jakie mogą być powody zwolnienia, a zgodnie z Kodeksem pracy, każdy pracodawca zobowiązany jest wskazać konkretną podstawę rozwiązania umowy. Poniżej przedstawione orzecznictwo Sądu Najwyższego z ostatnich lat rozstrzyga wątpliwe kwestie dotyczące przyczyn zwolnienia pracownika.

Nowe przepisy pozwalają rodzicom dzieci niepełnosprawnych oraz kobietom w ciąży powikłanej wykonywać pracę w formie telepracy oraz skorzystać z elastycznego czasu pracy. Taką możliwość wprowadziła ustawa z 10 maja 2018 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Umowa o pracę tymczasową jest dość specyficzną umową. Niby nosi znamiona umowy na czas określony, a jednak nią nie jest. Powiem szczerze, że nie raz spotkałam się z błędnym przekonaniem, iż czyjaś umowa jest umową na czas określony i niestety dużym rozczarowaniem, gdy tłumaczyłam, że umowa o pracę tymczasową to zupełnie inna konstrukcja.

Wydaje się, że przyszłe Mamy, posiadające umowę na czas nieokreślony maja największy pakiet i poczucie bezpieczeństwa tak w kontekście ciąży, jak i powrotu do pracy. W tej sytuacji bowiem nie ma możliwości, aby w trakcie ciąży, urlopów umowa dobiegła końca. A o czym warto wiedzieć, posiadając taki rodzaj umowy - przeczytasz poniżej.

Komisja Kodyfikacyjna Prawa Pracy opracowała projekt nowego Kodeksu pracy, który dopuszcza rozwiązanie stosunku pracy w trakcie urlopu i zwolnienia lekarskiego. Ochrona przed zwolnieniem będzie wyłączona również w przypadku zatrudnionych na umowę zastępstwo oraz kobiet w ciąży pracujących w małych firmach.

ZUS ma prawo kwestionować wysokość składek na ubezpieczenie społeczne, jeżeli uzna, że firmy świadomie zawyżają zarobki pracowników w celu wyłudzenia przez nich zasiłku chorobowego - tak orzekł Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 29 listopada 2017 r.

Opiekunowie osób niepełnosprawnych mają zyskać nowe uprawnienia w zakresie kształtowania indywidualnego czasu pracy. Dodatkowe prawa będą dotyczyły również kobiet w ciąży z powikłaniami.

Rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 kodeksu pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika ograniczone jest terminem jednego miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę, kodeks pracy nie przewiduje wprost żadnego ograniczenia czasowego odnoszonego do przyczyny wypowiedzenia (daty jej wystąpienia, czy dowiedzenia się o niej przez pracodawcę). Czy w związku z tym pracodawca może bez jakichkolwiek ograniczeń powoływać się na przyczynę wypowiedzenia niezależnie od okresu, który upłynął od jej wystąpienia, czy też dowiedzenia się o tej przyczynie przez pracodawcę?

Od dnia 1 czerwca 2017 roku obowiązują nowe przepisy dotyczące zatrudniania pracowników tymczasowych. Nowe zmiany dotyczą pracowników tymczasowych oraz funkcjonowania agencji zatrudnienia. Zwiększono zakres ochrony pracownic w ciąży.

Pracownice w czasie ciąży znajdują się w tak zwanym okresie ochronnym. Jeżeli umowa o pracę została zawarta na okres powyżej jednego miesiąca i uległaby rozwiązaniu po upływie 3 miesiąca ciąży – umowa zostaje przedłużona do dnia porodu.

Od 1 czerwca 2017 r. obowiązuje znowelizowana ustawa o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Jedną z najważniejszych zmian jest wyeliminowanie możliwości kierowania tego samego pracownika użytkownika przez różne agencje zatrudnienia.

Praca tymczasowa jest jedną z form zatrudnienia, która polega na wykonywaniu określonej pracy przez osobę zatrudnioną przez agencję pracy tymczasowej na rzecz pracodawcy użytkownika. Co powinna zawierać umowa o pracę, jak rozwiązać umowę o pracę tymczasową, jak chronione są kobiety w ciąży?

Do przedłużenia umowy terminowej do dnia porodu dochodzi automatycznie - z mocy prawa. Dobrą praktyką jest jednak przedstawienie informacji o przedłużeniu umowy terminowej do dnia porodu. Poniżej wzór takiej informacji.

Czy wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega pracowniczym ubezpieczeniom społecznym? Czy wspólnicy mogą zatrudniać osoby współpracujące?

Ochrona pracy kobiet przejawia się w ustanawianiu środków prawnych, których celem jest ochrona zdrowia i pełnej zdolności do pracy. Wyróżniona jest powszechna ochrona pracy kobiet oraz szczególna, która odnosi się do kobiet w okresie ciąży i do wykonywanych funkcji macierzyńskich.

Zgodnie z art. 11(2) kodeksu pracy, pracownicy mają równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków; dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet w zatrudnieniu. Art. 11(3) kodeksu pracy stanowi z kolei, iż jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu, bezpośrednia lub pośrednia, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy - jest niedopuszczalna.

Zgodnie z art. 18(3b) § 1 kodeksu pracy za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu uważa się różnicowanie przez pracodawcę sytuacji pracownika z jednej lub kilku przyczyn dyskryminacyjnych określonych w przepisach kodeksu pracy, którego skutkiem jest w szczególności rozwiązanie stosunku pracy, chyba że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powodami. Jak wobec tego pracodawca powinien dokonywać rozwiązania umowy o pracę z przyczyn organizacyjnych, w sytuacji gdy następuje likwidacja jednego lub kilku spośród większej liczby jednakowych stanowisk i konieczne jest dokonanie wyboru pracowników do zwolnienia, aby nie naruszyć zasady równego traktowania w zatrudnieniu?

Zgodnie z art. 94(3)§2 kodeksu pracy, mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. W orzecznictwie Sądu Najwyższego można znaleźć przykłady takich działań lub zachowań, które w okolicznościach danej sprawy zostały uznane za mobbing. Znajomość tych przykładów jest bez wątpienia pomocna dla pracodawcy w celu ustalenia jakim konkretnie działaniom lub zachowaniom należy zapobiegać, a także dla pracownika w celu dokonania wstępnej przedsądowej oceny, czy miał lub ma miejsce mobbing.

Zgodnie z art. 94(3) § 2 kodeksu pracy, mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. W orzecznictwie Sądu Najwyższego można znaleźć przykłady takich działań lub zachowań, które w okolicznościach danej sprawy nie zostały uznane za mobbing. Znajomość tych przykładów jest bez wątpienia pomocna w szczególności dla pracownika w celu dokonania wstępnej przedsądowej oceny, czy miał lub ma miejsce mobbing, a w związku z tym oceny potencjalnych szans ewentualnych roszczeń dotyczących mobbingu.

Zgodnie z art. 94(3) § 2 kodeksu pracy, mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. Definicja ta wydaje się na pierwszy rzut oka dość skomplikowana, co więc należy wykazać w postępowaniu sądowym, aby sąd uznał, iż doszło do mobbingu?

Ciąża jest dla kobiety szczególnym czasem w życiu, stan ten jednak może w znacznym stopniu utrudniać jej wykonywanie dotychczasowych obowiązków w pracy. Ustawodawca ustalił więc szczególne regulacje czasu pracy dla kobiet w ciąży. Jakie zmiany w związku z nim zaszły od 1 maja 2017 roku?

1 maja 2017 r. rozszerzony został wykaz prac wzbronionych kobietom w ciąży oraz kobietom karmiącym dziecko piersią. W wykazie prac zabronionych znalazły się prace związane z nadmiernym wysiłkiem oraz nowy czas pracy kobiet w ciąży pracujących przy komputerze.

Zgodnie z art. 94(3) § 2 kodeksu pracy, mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. Kiedy można więc uznać, iż dane działania lub zachowania były uporczywe i długotrwałe?

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracodawca ma obowiązek udzielić pracownicy w ciąży zwolnienia od pracy na zalecone przez lekarza badania lekarskie przeprowadzane w związku z ciążą pod pewnymi warunkami. Czy pracownica zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas zwolnienia?

Limit zatrudniania pracowników tymczasowych, zwiększenie obowiązku informacyjnego, kary dla pracodawców, zwiększenie zakresu ochrony kobiet w ciąży to najważniejsze zmiany w ustawie o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Nowe regulacje obowiązują od 1 czerwca 2017 r.

Możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy ma oczywiście bardzo istotne praktyczne znaczenie dla ochrony interesów gospodarczych pracodawcy oraz interesów ekonomicznych pracownika. Czy i na jakich warunkach można więc wcześniej niż to założono w podpisanej umowie (ustalając okres obowiązywania zakazu konkurencji) rozwiązać umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy? Jedną z możliwych do zastosowania instytucji jest instytucja wypowiedzenia umowy.

Prezydent podpisał 8 maja 2017 r. nowelizację ustawy chroniącej pracowników tymczasowych. Ważną zmianą jest wprowadzenie większej ochrony kobiet w ciąży. Nowe regulacje mają wejść w życie 1 czerwca 2017 roku oraz 1 stycznia 2018 roku.

Zgodnie z art. 101(2) § 2 kodeksu pracy zakaz konkurencji przestaje obowiązywać przed upływem terminu wskazanego w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy w szczególności w razie ustania przyczyn uzasadniających taki zakaz. Co to oznacza w praktyce dla pracodawcy i dla pracownika?

Zgodnie z art. 101(2) § 1 kodeksu pracy umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy może być zawarta z pracownikiem mającym dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Czy w związku z tym pracodawca może skutecznie kwestionować taką umowę i wynikający z niej obowiązek zapłaty odszkodowania pracownikowi twierdząc, iż zawierając umowę był w błędzie w zakresie posiadania przez pracownika dostępu do szczególnie ważnych informacji?

Zgodnie z art. 101(2) § 1 kodeksu pracy umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy może być zawarta z pracownikiem mającym dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Kto i co decyduje o tym, czy pracownik ma dostęp do szczególnie ważnych informacji? Czy pracownik może skutecznie kwestionować zakaz konkurencji twierdząc, iż nie posiadał dostępu do szczególnie ważnych informacji?

Umowa o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy oraz umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, które zawierane są pomiędzy pracodawcą i pracownikiem (zgodnie z definicjami tych pojęć zawartymi odpowiednio w art. 3 i art. 2 kodeksu pracy) uregulowane są przepisami kodeksu pracy. Natomiast zakaz konkurencji w przypadku świadczenia usług na podstawie umów cywilnych o świadczenie usług (art. 750 kodeksu cywilnego), do których stosuje się przepisy kodeksu cywilnego o umowie zlecenia, nie jest uregulowany przepisami kodeksu cywilnego. Ustalenie zakazu konkurencji przez strony takiej umowy cywilnej zarówno na okres jej trwania, jak na okres po jej zakończeniu jest jednak możliwe zgodnie z zasadą swobody umów (art. 353(1) kodeksu cywilnego).

Od 1 czerwca 2017 r. pracownice wykonujące pracę tymczasową będą miały możliwość uzyskać zasiłek macierzyński po porodzie. Zmiany obejmują również ewidencjonowanie osób, kary za nieprzestrzeganie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę jak również zakres prac, których nie można powierzyć pracownikom tymczasowym.

Sposób obliczania odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy ma bez wątpienia bardzo istotne znaczenie praktyczne zarówno dla byłego pracodawcy zobowiązanego do wypłaty takiego odszkodowania, jak i dla byłego pracownika, który powstrzymuje się od działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy, albowiem różnice w wysokości takiego odszkodowania przy przyjęciu różnych sposobów jego obliczania mogą być bardzo znaczące.

Rząd przygotował projekt zakładający duże zmiany w zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Sejmowa komisja polityki społecznej i rodziny rekomenduje jego przyjęcie. Jeśli posłowie zagłosują za - nowe przepisy wejdą w życie 1 czerwca 2017.

Pracodawcy są przeciwni proponowanym przez rząd zmianom w przepisach dotyczących pracy tymczasowej odnośnie obowiązku przedłużania umów kobietom w ciąży. Uważają, że wbrew założeniom tylko pogorszy to sytuację kobiet na rynku pracy.

Bezwzględny zakaz pracy w godzinach nadliczbowych dotyczy pracownicy w ciąży czy pracownika młodocianego. Z kolei pracownik opiekujący się dzieckiem w wieku do 4 lat może pracować w nadgodzinach, jeżeli się na to zgodzi.

Od 1 maja 2017 r. przestanie obowiązywać obecna zasada, zgodnie z którą ciężarna może przepracować przy monitorze maksymalnie cztery godziny na dobę.

Ochrona kobiet w ciąży, Orzecznictwo SN

Kiedy jest Dzień Matki?

Obniżone zasiłki będą przeliczane na wniosek

Obniżony wymiar czasu pracy z powodu koronwirusa nie obniży zasiłków - projekt

Powstał projekt chroniący kobiety w ciąży przed obniżeniem zasiłku macierzyńskiego

Obniżenie wymiaru etatu z powodu koronawirusa a zasiłek macierzyński - inicjatywa senacka

Mama w pracy – jakie masz prawa? (wywiad cz. I)

Postępowanie pracownika naruszające zasady bhp i sprzeczne z poleceniem pracodawcy nie wyklucza współodpowiedzialności pracodawcy za wypadek przy pracy

Zwolnienie kobiety w ciąży tylko w ściśle określonych sytuacjach

Czy przedłużenie umowy o pracę do dnia porodu oznacza zawarcie kolejnej umowy na czas określony

Rekompensata za pracę przed monitorem kineskopowym

Telepraca - przerwy dla pracownicy w ciąży pracującej przy komputerze

Kiedy pracodawca może rozwiązać umowę z kobietą w ciąży

Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę

Przyczyny zwolnienia pracownika w orzecznictwie

Telepraca - zmiany w Kodeksie pracy w 2018 r.

Umowa o pracę tymczasową - najważniejsze informacje

Charakterystyka umowy na czas nieokreślony w kontekście uprawnień rodzicielskich

Nowy Kodeks pracy: rozwiązanie stosunku pracy w trakcie urlopu i choroby

ZUS ma prawo sprawdzać wysokość wynagrodzenia

Nowe prawa dla opiekunów osób niepełnosprawnych i kobiet w ciąży

Czy istnieje termin dla dokonania wypowiedzenia umowy o pracę?

Pracownik tymczasowy a ciąża – zmiany w 2017 r.

Umowa na okres próbny a ciąża

Zatrudnianie pracowników tymczasowych od 1 czerwca 2017 r.

Praca tymczasowa - umowa, urlop, ochrona w ciąży

Przedłużenie umowy o pracę do dnia porodu - zasady, wzór pisma

Wspólnik spółki z o.o. a składki ZUS

Ochrona pracy kobiet – 2017 r.

Dyskryminacja a tzw. "zwykłe" nierówne traktowanie w zatrudnieniu

Zwolnienie pracownika z przyczyn organizacyjnych a dyskryminacja

Działania lub zachowania grożące uznaniem za mobbing

Działania lub zachowania niebędące mobbingiem

Przesłanki mobbingu

Czas pracy kobiet w ciąży – zmiany od 1 maja 2017 roku

Nowy wykaz prac szkodliwych dla kobiet w ciąży i karmiących od 1 maja 2017 r.

Mobbing – uporczywość i długotrwałość nękania

Zwolnienie od pracy pracownicy w ciąży na badania lekarskie

Pracownicy tymczasowi - zmiany od 1 czerwca 2017 r.

Wypowiedzenie klauzuli konkurencyjnej

Ważne zmiany w przepisach dla pracowników tymczasowych od 1 czerwca 2017 r.

Ustanie przyczyn uzasadniających zakaz konkurencji

Błąd pracodawcy przy wyborze pracownika do objęcia klauzulą konkurencyjną

Dostęp do szczególnie ważnych informacji a klauzula konkurencyjna

Zakaz konkurencji w umowach cywilnych o świadczenie usług

Zasiłek macierzyński dla pracownika tymczasowego - zmiany od 1 czerwca 2017 r.

Wysokość odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy

Zmiany w pracy tymczasowej mogą wejść w życie 1 czerwca 2017 r.

Pracodawcy przeciwni przedłużaniu umów tymczasowych kobietom w ciąży

Komu nie można zlecić pracy w godzinach nadliczbowych?

Praca w ciąży przy komputerze - zmiany w 2017 r.