REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Mama w pracy – jakie masz prawa?  (wywiad cz. I)

Donata Hermann
ekspert ds. prawa i rynku pracy
Jakie prawa ma pracownica w ciąży? Kiedy powiedzieć pracodawcy o ciąży? Co jeśli zwolnienie lekarskie kończy się przed porodem? - wywiad z ekspertką z zakresu prawa pracy - Donatą Hermann-Marciniak.
Jakie prawa ma pracownica w ciąży? Kiedy powiedzieć pracodawcy o ciąży? Co jeśli zwolnienie lekarskie kończy się przed porodem? - wywiad z ekspertką z zakresu prawa pracy - Donatą Hermann-Marciniak.
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Wciąż wiele jest wątpliwości wokół tematu pracownicy w ciąży i mamy w pracy. Na czym polega kodeksowa ochrona kobiet w ciąży? Kiedy poinformować pracodawcę o ciąży? Co w sytuacji, gdy kończy się zwolnienie lekarskie, a jeszcze nie było porodu? Na te i inne pytania odpowiada specjalistka i szkoleniowiec z zakresu prawa pracy – Donata Hermann-Marciniak.

Wywiad został podzielony na 4 części:

REKLAMA

Autopromocja
  1. Część I „Pracownica w ciąży i jej prawa”
  2. Część II „Urlop macierzyński i rodzicielski”
  3. Część III „Urlop wychowawczy”
  4. Część IV „Powrót do pracy – prawa mamy”

W ostatniej części znajduje się również pytanie o planowane zmiany w uprawnieniach rodzicielskich, które zgodnie z dyrektywą UE mają wejść w życie do połowy 2022 r.

Polecamy: Kodeks pracy 2020 PREMIUM

Część I „Pracownica w ciąży i jej prawa”

  1. Pani Donato, zacznijmy może od początku czyli od zajścia pracownicy w ciążę. Prawo pracy w sposób szczególny chroni kobiety w ciąży. Na czym polega ta ochrona?

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego (urlopu rodzicielskiego, urlopu wychowawczego, urlopów adopcyjnych) pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.

Donata Hermann-Marciniak, ekspert z zakresu prawa pracy

Donata Hermann-Marciniak, ekspert z zakresu prawa pracy

Przepisu tego jednak nie stosuje się do pracownicy w okresie próbnym nieprzekraczającym jednego miesiąca.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Umowa o pracę zawarta na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Przepisu tego jednak nie stosuje się do umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

  1. Kolejne pytanie wiąże się z pierwszym – kiedy należy poinformować przełożonego o ciąży? Niektórzy pracodawcy mają pretensje do pracownic o to, że za późno poinformowały o ciąży. Czy mają do tego prawo?

W związku ze szczególną ochroną kobiet w ciąży, polegającą na tym, że kobiety w ciąży i kobiety karmiące dziecko piersią nie mogą wykonywać prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia, mogących mieć niekorzystny wpływ na ich zdrowie, przebieg ciąży lub karmienie dziecka piersią to w interesie pracownicy jest poinformowanie pracodawcy o zajściu w ciążę. (Szczegółowym aktem prawnym określającym wykaz powyższych prac jest obowiązujące od 1 maja 2017 r. znowelizowane rozporządzenie Rady Ministrów z 3.04.2017 r. w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią (Dz.U. z 2017 r. poz. 796).)

Ponadto kobiety w ciąży, nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej, a także w systemie przerywanego czasu pracy.

Co ważne, pracodawca zatrudniający pracownicę w porze nocnej jest obowiązany na okres jej ciąży zmienić rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza porą nocną, a jeżeli jest to niemożliwe lub niecelowe, przenieść pracownicę do innej pracy, której wykonywanie nie wymaga pracy w porze nocnej; w razie braku takich możliwości pracodawca jest obowiązany zwolnić pracownicę na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy.

Należy jednak wskazać, że poinformowanie pracodawcy o stanie ciąży zależy od autonomicznej decyzji pracownicy.

  1. Jakie jeszcze prawa ma pracownica będąca w ciąży? Co powinny takie osoby wiedzieć?

Pracownice muszą pamiętać, że w przypadku pracy przy komputerze, pracodawca zapewnia odpoczynek od czynności związanych z obsługą komputera po każdych 50 minutach takiej pracy, niedopuszczalne jest łączenie obligatoryjnych przerw od pracy przy komputerze stosowanych przez kobiety w celu skrócenia czasu pracy.

  1. Następnie przychodzi czas porodu i zgodnie z prawem od tego dnia liczy się urlop macierzyński. Co w sytuacji, gdy kobieta przebywała na zwolnieniu lekarskim, które kończy się z dniem planowanego terminu porodu, a poród nie następuje? Kiedy złożyć w ogóle wniosek o urlop macierzyński skoro nieznana jest faktyczna data porodu?

Urlop macierzyński udzielany jest w dwóch przypadkach:

  • przed przewidywaną datą porodu pracownica może wykorzystać nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego; po porodzie przysługuje urlop macierzyński niewykorzystany przed porodem aż do wyczerpania wymiaru, o którym mowa w art. 180 Kodeksu pracy,
  • od dnia porodu.

 W przypadku gdy kobieta przebywa na zwolnieniu lekarskim do dnia przewidywanego terminu porodu, a poród nie następuje – pracownica powinna zwrócić się do lekarza prowadzącego o przedłużenie zwolnienia lekarskiego lub złożyć wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu.

Urlop macierzyński w podstawowym wymiarze (od 20 tygodni do 37 tygodni w zależności od liczby dzieci urodzonych przy porodzie) przysługuje pracownicy z mocy prawa od dnia porodu, co oznacza, że pracownica nie ma obowiązku składnia wniosku o jego udzielenie. Musi natomiast pamiętać o dostarczeniu skróconego aktu urodzenia dziecka.

Inaczej jest w sytuacji, gdy pracownica „z góry” decyduje się na wykorzystanie wszystkich uprawnień związanych z macierzyństwem. W takim przypadku w terminie 21 dni licząc od dnia porodu składa do pracodawcy wniosek o wykorzystanie bezpośrednio po urlopie macierzyńskim – urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze.

Kolejne części wywiadu:

  1. Część I „Pracownica w ciąży i jej prawa”
  2. Część II „Urlop macierzyński i rodzicielski”
  3. Część III „Urlop wychowawczy”
  4. Część IV „Powrót do pracy – prawa mamy”
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe, obowiązkowe badania medycyny pracy dla pracowników w 2025 r. Jakie badania dojdą? Od kiedy?

Nowe, obowiązkowe badania medycyny pracy dla pracowników w 2025 r. Jakie badania dojdą? Od kiedy? Co to oznacza dla pracodawców? Lekarz medycyny pracy będzie mógł wystawić skierowanie na dodatkowe, profilaktyczne badania. Jakie?

Premia inflacyjna - dobrowolne wsparcie dla pracowników wolne od podatku i składek

Premia za wyrównanie inflacji ma na celu wsparcie pracowników w trudnych okresach ekonomicznych. To dobrowolne świadczenie wprowadził niemiecki rząd w październiku 2022 r. Pracodawcy mogą wypłacać premię do końca grudnia 2024 r.

Emerytura 1891,37 zł + 400 zł zasiłku stałego z MOPS zmniejsza świadczenie do 127,96 zł. Z 500 zł [Przykłady]

Świadczenie uzupełniające 500 zł to dodatkowe wsparcie dochodowe osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Po przekroczeniu progu dochodu 2419,33 zł zaczyna działać mechanizm "złotówka za złotówkę".

Dofinansowanie od pracodawcy do zimowego wypoczynku 2024/2025 nie tylko dla obecnych, ale również dla byłych pracowników i ich rodzin. Komu, na jakich zasadach i w jakiej wysokości przysługuje?

Mowa o świadczeniu urlopowym „wczasy pod gruszą” (które – na takich samych zasadach jak w okresie letnim – może być również pobierane w okresie zimowym) oraz dofinansowaniu zorganizowanego wypoczynku dzieci i młodzieży. Obydwa świadczenia, mogą otrzymać pracownicy i ich rodziny, jak również byli pracownicy, którzy przeszli na emeryturę lub rentę i ich rodziny, których pracodawcy mają obowiązek utworzenia lub dobrowolnie tworzą zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, ale nie tylko. Pracownikom, których pracodawcy nie tworzą ZFŚS – pracodawcy również mogą wypłacać świadczenie urlopowe. 

REKLAMA

Wigilia dniem wolnym od pracy. Czy sklepy będą czynne? [projekt ustawy do wglądu]

Projekt ustawy o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw jest już w Sejmie. Poparcie dla wprowadzenia dnia wolnego od pracy w Wigilię wyraził prezydent Andrzej Duda. Pojawił się także pomysł, żeby Wigilia zastąpiła inny dzień wolny.

Wynagrodzenie zasadnicze nie niższe od wynagrodzenia minimalnego. Będą surowe kary za nieprzestrzeganie przepisów

Projektowana ustawa o minimalnym wynagrodzeniu zmienia zasady określania wysokości wynagrodzenia zasadniczego pracownika. Nowe przepisy zwiększą także sankcje grożące pracodawcy za łamanie praw pracowniczych, w tym dotyczących wynagrodzenia. Projekt ustawy zakłada, że przepisy o ustalaniu wynagrodzenia pracownika wejdą w życie 1 stycznia 2026 r.

Dzień wolny w Wigilię. Czy zastąpi inny dzień wolny od pracy?

W Sejmie jest już projekt ustawy o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw. Projektodawcy proponują ustanowić 24 grudnia – Wigilię Bożego Narodzenia dniem wolnym od pracy. Warto zastanowić się, czy Wigilia nie mogłaby zastąpić innego wolnego dnia, który nie jest dla ludzi tak istotny - uważa minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Komunikat ZUS: Późniejszy termin wyłączenia możliwości wystawiania e-ZLA

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że z opóźniony został termin planowanego wyłączenia możliwości wystawiania e-ZLA z Pulpitu Lekarza.

REKLAMA

Komunikat ZUS: Portal PUE/eZUS będzie niedostępny

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o konieczności przeprowadzenia prac serwisowych portalu PUE/ZUS. W związku z powyższym portal będzie niedostępny.

Będzie dłuższy termin ważności zaświadczeń lekarskich. Zostaną też określone wzory mLegitymacji osoby niepełnosprawnej

Już wkrótce zmienią się przepisy rozporządzenia o orzekaniu o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Zostanie wydłużony termin ważności zaświadczeń lekarskich. Ponadto określone zostaną wzory mLegitymacji osoby niepełnosprawnej.

REKLAMA