Indywidualne prawo pracy

Wypowiedzenie umowy o pracę - praktyczna instrukcja

04 gru 2012

Samo ustalenie, że umowa cywilnoprawna spełnia warunki właściwe dla umowy o pracę jest najczęściej tylko początkiem do innych roszczeń, z którymi może wystąpić pracownik. Będzie on bowiem miał prawo do urlopu wypoczynkowego za okres, gdy pracował na podstawie umowy cywilnoprawnej, do ewentualnych roszczeń za pracę w godzinach nadliczbowych i porze nocnej czy do wyrównania wynagrodzenia, jeżeli zarabiał poniżej minimalnego wynagrodzenia.

Zdarza się, że w trakcie trwania zatrudnienia, a nawet po jego ustaniu pracownicy dostarczają dokumenty potwierdzające staż pracy i wpływające na wymiar należnego im urlopu wypoczynkowego. W takim przypadku powstaje pytanie, czy pracodawca powinien uwzględnić te dokumenty i ponownie ustalić wymiar przysługującego urlopu oraz wypłacić ekwiwalent.

Zatrudniamy kilku pracowników w podstawowym systemie czasu pracy – dzień wolny z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy dla tych pracowników przypada w sobotę. Zatrudniamy również kilku pracowników w równoważnym systemie czasu pracy (obowiązuje ich 8-godzinna norma czasu pracy) – dla nich jako dzień wolny od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy wyznaczone zostały w grudniu br. jedynie czwartki (6 i 13 grudnia) oraz wtorki (18 i 25 grudnia). W naszej firmie obowiązuje jednomiesięczny okres rozliczeniowy. W obowiązującym w naszej firmie regulaminie pracy jest zapis, zgodnie z którym wymiar czasu pracy nie ulega obniżeniu z tytułu święta przypadającego zarówno w niedzielę, jak i w dniu wolnym wynikającym z rozkładu czasu pracy. Czy po zmianie przepisów musimy w grudniu oddać pracownikom dodatkowy dzień wolny w zamian za święto przypadające w dniu wolnym wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy? Czy musimy dokonać zmiany regulaminu pracy?

Czy mogę zgłosić u pracodawcy chęć wykorzystania jednego dnia urlopu na żądanie za pomocą SMS-a?

Pracodawca, zatrudniając pracowników, ma prawo oczekiwać, że będą oni wykonywali swoje obowiązki sumiennie i z należytym wykorzystaniem czasu. W związku z tym ma również prawo kontrolować, czy i jak pracownicy wykonują swoje obowiązki.

Przepisy Kodeksu pracy nie przewidują odrębnych rozwiązań w zakresie rozwiązania umowy z pracownicą w ciąży zatrudnioną na podstawie umowy w celu przygotowania zawodowego. Zatem ta grupa zatrudnionych podlega ogólnym zasadom dotyczącym ochrony zatrudnienia w okresie ciąży.

Pracownik ma obowiązek chronić tajemnice pracodawcy. Jeśli tego nie robi, naraża się na sankcje nie tylko w czasie trwania zatrudnienia, ale także trzy lata po jego ustaniu.

Pracodawca ma możliwość powierzenia pracownikowi innej pracy niż wynikająca z umowy o pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w danym roku bez konieczności stosowania wypowiedzenia warunków pracy i płacy. Zdarza się, że taka praca będzie wykonywana w innym systemie czasu pracy niż dotychczasowy. W takiej sytuacji niezbędne będzie poinformowanie pracownika o tej zmianie.

Od 8 października 2012 r. zmianie uległ sposób obliczania wymiaru czasu pracy. Ustalając zatem wymiary czasu pracy na 2013 r. pracodawcy powinni pamiętać o nowych regulacjach w tym zakresie. Nie należy też zapominać o obowiązkach na przełomie roku w zakresie urlopów wypoczynkowych. Niektórzy pracodawcy mają bowiem obowiązek ustalić m.in. plan urlopów na 2013 r., a wszyscy współczynnik urlopowy, jaki będzie obowiązywał w 2013 r.

Pracodawca na wniosek pracownika ma obowiązek wystawienia mu zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia. W przypadku podania w zaświadczeniu nieprawdziwych informacji pracodawca może podlegać odpowiedzialności karnej.

Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie narzędzi niezbędnych do wykonywania pracy. Nie wyklucza to jednak używania przez pracowników ich własnych rzeczy, np. telefonu lub samochodu, jeśli pracodawca wypłaci ekwiwalent za ich używanie.

Pracodawcy, którzy zdecydują się na zatrudnienie osoby bezrobotnej zarejestrowanej w powiatowym urzędzie pracy, mogą osiągać spore oszczędności w kosztach pracy. Mogą się bowiem ubiegać m.in. o refundację kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy utworzonego dla takiej osoby oraz o jednorazowy zwrot kosztów wynagrodzenia i opłacone za bezrobotnego składki na ubezpieczenia społeczne.

Pracodawca, likwidując działalność gospodarczą, musi rozwiązać łączące go z pracownikami umowy o pracę, co do zasady bowiem sama likwidacja działalności gospodarczej nie powoduje automatycznie rozwiązania stosunku pracy.

Pracodawca jest zobowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika osobie trzeciej, jeżeli została ona wyrządzona przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych z winy nieumyślnej pracownika.

Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, gdy pracodawca dopuścił się wobec niego ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków. Jednak w przypadku gdy sąd uzna wypowiedzenie za niezasadne, pracodawcy przysługuje odszkodowanie.

Od 1 stycznia 2011 r. został wprowadzony przepis, zgodnie z którym, jeżeli święto przypada w dniu wolnym od pracy, wynikającym z rozkładu czasu pracy (czyli np. w wolną sobotę), to nie obniża ono wymiaru czasu pracy (art. 130 § 21 Kodeksu pracy). Jeżeli zatem pracodawca ustalił jako dzień wolny od pracy np. sobotę, to dotychczas nie musiał oddawać dnia wolnego za święto, które przypadało w tym dniu. Taką regulację 2 października br. TK uznał za niezgodną z konstytucją.

Na przełomie roku pracodawcy mają więcej obowiązków w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Ustalenie wymiarów czasu pracy na 2013 r., zmiana umów o pracę w związku ze zmianą minimalnego wynagrodzenia od 1 stycznia 2013 r., złożenie w ZUS informacji ZUS IWA – to tylko część zadań, jakie będą mieli pracodawcy w najbliższym czasie.

Regulamin zwolnień grupowych stanowi źródło prawa pracy. Z tego powodu o jego treści pracodawca powinien poinformować pracowników w sposób zwyczajowo u niego przyjęty.

Otrzymaliśmy od komornika wezwanie do dokonywania potrąceń z wynagrodzenia pracownika. Jednocześnie komornik zwrócił się do nas z żądaniem wskazania rachunku bankowego tej osoby. Czy mamy obowiązek udzielić mu takiej informacji?

Jedną z form rozwiązania umowy o pracę jest porozumienie stron. Pracodawca musi jednak liczyć się z tym, że porozumienie o rozwiązaniu umowy może zostać zakwestionowane przez pracownika. Od podpisanego porozumienia stron można się bowiem uchylić, jeżeli zostało ono zawarte pod wypływem błędu lub groźby.

Zakres obowiązków pracodawców związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników zależy od tego, czy pracownik podnosi kwalifikacje zawodowe za zgodą lub z inicjatywy pracodawcy czy zdobywa lub uzupełnia wiedzę i umiejętności z własnej inicjatywy. Jeżeli pracownik dokształca się za zgodą lub z inicjatywy pracodawcy, ma prawo do zwolnień od pracy oraz w niektórych przypadkach do urlopu szkoleniowego. Natomiast pracownicy podejmujący naukę „na własną rękę” mogą otrzymać od pracodawcy urlop bezpłatny lub bezpłatne zwolnienia od pracy na naukę.

Od 8 października 2012 r. pracodawcy ponownie muszą zapewnić pracownikom dodatkowy dzień wolny za święto, które przypada w dniu wolnym od pracy z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Przepisy, które zniosły ten obowiązek, Trybunał Konstytucyjny uznał w wyroku z 2 października 2012 r. (sygn. K 27/11) za sprzeczne z Konstytucją RP.

Pracownik złożył 12 września br. wniosek o urlop ojcowski od 1 października br. na córkę urodzoną 5 listopada 2011 r. Jednak 14 września br. zachorował i dostarczył zwolnienie lekarskie na okres od 14 września do 3 października br. Pracownik dostarczając zwolnienie lekarskie poprosił o wycofanie złożonego wniosku o urlop ojcowski. Czy możemy wycofać wniosek pracownika? Jak należy postąpić w takiej sytuacji?

Pracodawca, aby dokonać potrącenia z wynagrodzenia pracownika, musi uzyskać jego pisemną zgodę. Wyjątkowo zgoda na dokonanie odliczeń nie jest wymagana np. w przypadku egzekucji świadczeń alimentacyjnych.

Najczęściej popełnianym błędem podczas wypełniania świadectwa pracy jest wpisywanie do świadectwa informacji o okresach nieusprawiedliwionych nieobecności. Taką informację pracodawcy często zamieszczają w rubryce dotyczącej okresów nieskładkowych. Jest to nieprawidłowe, ponieważ w świadectwie pracy w ogóle nie należy podawać takiej informacji.

Zatrudniamy pracowników w systemie zmianowym w podstawowym systemie czasu pracy. Kilku z nich wykonywało pracę na III zmianie w nocy z 27 na 28 października br. – nastąpiła wówczas zmiana czasu letniego na zimowy. Pora nocna w naszym zakładzie jest ustalona między godz. 22.00 a 6.00. W naszej firmie obowiązuje 3-miesięczny okres rozliczeniowy pokrywający się z kwartałami. W zamian za dodatkowo przepracowaną godzinę chcielibyśmy oddać pracownikom czas wolny w ostatnim tygodniu listopada. Czy możemy tak zrobić? Jeżeli oddamy czas wolny, to czy musimy wypłacać pracownikom dodatki do wynagrodzenia za pracę nadliczbową?

Pracownicy pracujący na nocną zmianę z 27 na 28 października br. będą faktycznie wykonywali pracę przez 9 godzin. Nastąpi bowiem wtedy zmiana czasu z letniego na zimowy. W związku z tym, że pracownicy przepracują 1 godzinę nadliczbową, przysługuje im za nią odbiór czasu wolnego lub dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia.

Prawo pracy reguluje zasady udzielania urlopu na żądanie, wskazując, że pracodawca jest zobowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym.

Okres rozliczeniowy to czas, w którym pracodawca (poza pewnymi wyjątkami, gdy np. na wniosek pracownika można mu udzielić czasu wolnego za godziny nadliczbowe w kolejnym okresie rozliczeniowym) powinien rozliczyć się z pracownikiem w zakresie jego czasu pracy oraz z wynagrodzenia z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych. Długość okresu rozliczeniowego często wpływa na możliwość uniknięcia pracy w godzinach nadliczbowych, dlatego dopasowanie czasu jego trwania do potrzeb pracodawcy jest bardzo ważne.

Korzystanie w pracy przez pracownika zajmującego kierownicze stanowisko z nielegalnych programów komputerowych jest naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych. Takie postępowanie może stanowić uzasadnioną przyczynę zwolnienia dyscyplinarnego.

Pracodawca ma dostęp do licznych dokumentów zawierających dane osobowe. Część z nich jest przechowywana w teczkach osobowych pracowników, jednak znaczna większość jest przetwarzana w postaci elektronicznej, np. w programach kadrowych lub płacowych.

Odmienne traktowanie ze względu na wiek nie stanowi dyskryminacji, jeżeli w ramach prawa krajowego zostanie to obiektywnie i racjonalnie uzasadnione zgodnymi z prawem celami, w szczególności celami polityki zatrudnienia, rynku pracy i kształcenia zawodowego oraz gdy środki mające służyć realizacji tego celu są właściwe i konieczne.

Szkoda w majątku osób trzecich powstała na skutek wypadku samochodowego lub kradzieży auta firmowego będzie likwidowana w razie winy pracownika z ubezpieczenia zawartego przez pracodawcę. Natomiast pracodawcy przysługuje roszczenie wobec pracownika o odszkodowanie za spowodowanie uszczerbku w majątku zakładu pracy. Zakres odpowiedzialności, jaką ponosi pracownik, jest uzależniony od zasad, na jakich doszło do użytkowania samochodu.

Pracodawcy, którzy chcą zatrudnić pracownika na część etatu, muszą liczyć się z dodatkowymi obowiązkami w zakresie czasu pracy. Są one związane m.in. z zasadami ustalania wymiaru czasu pracy.

Pracodawca ma obowiązek udostępniać dokumenty na żądanie pracownika, na podstawie których zostało obliczone jego wynagrodzenie. Jednocześnie musi dbać, aby nie ujawnić danych dotyczących wynagrodzenia innych pracowników.

W drodze rekrutacji znaleźliśmy fachowca, z którym podpisaliśmy przedwstępną umowę o pracę. W ciągu miesiąca miał podjąć pracę w naszej firmie i podpisać umowę przyrzeczoną. Niestety, po upływie tego okresu nasz niedoszły pracownik oświadczył, że jednak rezygnuje z proponowanego przez nas stanowiska. Czy w związku z niedotrzymaniem warunków umowy przedwstępnej możemy wobec tej osoby wyciągnąć jakieś konsekwencje?

Oświadczenie woli pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia musi być złożone w formie pisemnej, zawierać przyczynę dokonania tej czynności oraz informację o prawie odwołania do sądu pracy.

Sporządzając oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, omyłkowo nie zawarliśmy z pracownikiem pouczenia o przysługującym mu prawie do odwołania. Jak długo w takiej sytuacji trwa okres, przez który pracownik może wnieść odwołanie?

Od maja br. nasza spółka przejęła w trybie art. 231 Kodeksu pracy kilkudziesięciu pracowników innej spółki. Która spółka powinna wystawić świadectwo pracy za okres pracy na umowę na okres próbny, jeżeli umowa ta zakończyła się przed przejęciem pracowników? Przejęty pracownik po zakończeniu umowy na okres próbny nie chciał świadectwa pracy, a teraz podczas pracy na podstawie umowy na czas określony w naszej firmie wystąpił o jego wydanie.

Planując pracę w listopadzie pracodawcy powinni pamiętać, że pracowników placówek handlowych obowiązuje zakaz pracy w święta. Nie można zatem wyznaczyć pracownikom pracującym w placówkach handlowych pracy 1 listopada (Dzień Wszystkich Świętych) i 11 listopada (Narodowe Święto Niepodległości).

Niepoinformowanie pracodawcy o zamiarze podjęcia nauki na aplikacji prawniczej może być poczytane jako nielojalność pracownika. Rozpoczęcie aplikacji bez poinformowania pracodawcy stanowiłoby faktycznie jednostronną zmianę warunków zatrudnienia przez pracownika (wyrok Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2012 r., II PK 315/11).

Zwolnienia grupowe polegają na rozwiązaniu w okresie nieprzekraczającym 30 dni umów o pracę ze znaczną częścią załogi z przyczyn niedotyczących pracowników. Dokonanie zwolnień grupowych wymaga od pracodawcy zastosowania szczególnego trybu postępowania, odmiennego niż tryb zwolnień pracowników uregulowany w Kodeksie pracy.

Pracownikowi, podnoszącemu kwalifikacje za zgodą pracodawcy, przysługuje urlop szkoleniowy. Pracodawca jest zobowiązany udzielać go w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

Pracownik zatrudniony na stanowisku operatora maszyn drogowych przyszedł do pracy z gorączką. Rozpoczął pracę, ale od rana narzekał na uciążliwy ból i zawroty głowy. Po kilku godzinach przerwał pracę i poinformował kierownika zmiany, że bardzo źle się czuje i nie jest w stanie obsługiwać maszyny. Tego dnia nie podjął już pracy. Czy pracownik może przerwać pracę z powodu złego stanu zdrowia?

Pracodawca w czerwcu i lipcu 2012 r. zwolnił kilku pracowników zatrudnionych na podstawie różnego rodzaju umów. Każdy z nich miał inny staż pracy w firmie. Pracodawca ma jednak problem z określeniem początku i zakończenia okresu wypowiedzenia. Czy rozpoczyna się on już z dniem złożenia przez niego oświadczenia woli? Czy od tego dnia można wysłać pracownika na przymusowy urlop wypoczynkowy?

Zakaz konkurencji może funkcjonować w czasie trwania umowy o pracę lub po jej zakończeniu. Umowa obowiązująca po zakończeniu zatrudnienia musi być odpłatna. Jeśli pracodawca nie zastrzegł w niej obowiązku uiszczenia odszkodowania, jest ono automatycznie uzupełniane przez przepisy – pracownikowi należy się 25% ostatniego wynagrodzenia za pracę.

Zatrudniamy pielęgniarkę na umowę o pracę w wymiarze 0,3 etatu. Jej dobowa norma czasu pracy wynosi 7 godz. i 35 min. Ile urlopu wypoczynkowego w dniach/godzinach przysługuje tej pracownicy?

Chcemy wprowadzić tzw. ruchomy system czasu pracy, w którym umożliwilibyśmy pracownikom wybór godziny rozpoczynania pracy w poszczególnych dniach, wyznaczając jedynie przedział czasowy, w którym powinni przybyć do zakładu (między godz. 7.00 a 9.00). Czy możemy wprowadzić takie rozwiązanie w regulaminie pracy? Dowiedzieliśmy się, że może być ono zakwestionowane przez Państwową Inspekcję Pracy.

Wypowiedzenie umowy o pracę - praktyczna instrukcja

Jakie są konsekwencje uznania umowy cywilnoprawnej za umowę o pracę

Naruszenie zakazu konkurencji

Czy pracodawca ma obowiązek uwzględnić świadectwa pracy dostarczone przez pracownika po ustaniu zatrudnienia

Jak poprawnie ustalić wymiar czasu pracy i harmonogram na grudzień br. po zmianie przepisów

Zgłoszenie urlopu na żądanie za pomocą sms-a

Kontrola skrzynki e-mailowej pracownika

Czy można zwolnić pracownicę w ciąży zatrudnioną w celu przygotowania zawodowego

Jaką odpowiedzialność wobec pracodawcy ponosi pracownik, który ujawnia tajemnice firmy

Czy pracownikowi, który regularnie przez 3 miesiące w roku wykonuje inną pracę w innym systemie czasu pracy niż zwykle, można ustalić jeden uniwersalny system czasu pracy

Oto 20 obowiązków pracodawcy na przełomie roku

Zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia

Kiedy pracodawca może korzystać z rzeczy pracownika

Jak pracodawcy mogą zyskać na zatrudnieniu osób bezrobotnych

Obowiązki pracodawcy likwidującego prowadzoną działalność gospodarczą

Kiedy pracodawca odpowiada za błędy pracownika

Odszkodowanie dla pracodawcy za wadliwe rozwiązanie stosunku pracy

Sprawdź, jak rozliczać czas pracy po wyroku TK

20 najważniejszych obowiązków pracodawcy na przełomie roku

Kiedy należy stworzyć regulamin zwolnień grupowych

Czy pracodawca ma obowiązek podać komornikowi numer rachunku bankowego pracownika

Czy pracownik może zakwestionować rozwiązanie umowy za porozumieniem stron

Jakie są obowiązki pracodawcy wobec pracowników podnoszących kwalifikacje zawodowe

Jak rozliczać czas pracy po wyroku TK

Czy pracownik może przesunąć rozpoczęcie urlopu ojcowskiego z powodu choroby

Potrącenia z wynagrodzenia bez zgody pracownika

Wypełnianie świadectwa pracy – 10 najczęściej popełnianych błędów w praktyce

Zmiana czasu z letniego na zimowy - czy wypłacać dodatek za godzinę nadliczbową

Jak rozliczyć czas pracy pracowników pracujących w nocy podczas zmiany czasu letniego na zimowy

Prawo do urlopu na żądanie w służbie cywilnej

Jakie są skutki wprowadzenia długiego okresu rozliczeniowego

Odpowiedzialność za korzystanie z nielegalnego oprogramowania

Jak zabezpieczyć zbiór danych osobowych

Ustanie stosunku pracy ze względu na wiek a zakaz dyskryminacji

Odpowiedzialność pracownika za wypadek samochodem służbowym

Planowanie pracy niepełnoetatowców

Jak udostępniać pracownikowi informacje o jego wynagrodzeniu

Jakie konsekwencje grożą z powodu niezawarcia umowy przyrzeczonej

Przyczyny rozwiązania umowy bez wypowiedzenia

Czas na wniesienie odwołania

Kto wydaje świadectwo pracy za okresy pracy przypadające przed przejęciem pracowników

Pracodawcy prowadzący placówki handlowe muszą zapewnić pracownikom wolne 1 i 11 listopada

Czy pracownik musi informować pracodawcę o zdanym egzaminie na aplikację radcowską

Jak przeprowadzić procedurę zwolnień grupowych

Świadczenia przysługujące uczącemu się pracownikowi

W jakich sytuacjach pracownik może przerwać pracę?

Kiedy rozpoczyna się bieg okresu wypowiedzenia?

Zakaz konkurencji dla pracownika

Jak obliczyć wymiar urlopu wypoczynkowego przy pracy na część etatu i przy obniżonej normie czasu pracy

Czy można wprowadzić dla pracowników ruchomy system czasu pracy