Kontrole Państwowej Inspekcji Pracy w 2019 roku

W związku z wejściem w życie w 2019 r. ustawy o pracowniczych planach kapitałowych zaplanowane zostały kontrole obowiązku zawierania umów o prowadzenie PPK i umów o zarządzanie PPK, a także obowiązku dokonywania wpłat do PPK.

Wśród wielu zadań stałych, do obowiązków inspekcji należy również kontrola przestrzegania regulacji prawnych związanych z zatrudnianiem młodocianych oraz osób niepełnosprawnych. Równolegle z corocznymi działaniami w ramach „Krajowej Strategii Kontroli przepisów w zakresie czasu jazdy i czasu postoju, obowiązkowych przerw i czasu odpoczynku kierowców” oraz kontrolami dotyczącymi czasu pracy tej grupy zawodowej – kontynuowana będzie kampania „Czas pracy kierowców a wypadki drogowe”.

Jak co roku kontrole inspektorów obejmą legalność zatrudnienia obywateli polskich. Czynności kontrolne zostaną przeprowadzone m.in. w branżach, w których najczęściej stwierdzane są  nieprawidłowości, a także w agencjach pracy tymczasowej i podmiotach powierzających pracę sezonową w małych miejscowościach. Przedmiotem szczególnej uwagi będą małe placówki handlowe, w których pracę świadczy mniej niż 10 osób.

Z kontrolami inspekcji muszą się liczyć pracodawcy i przedsiębiorcy zatrudniający cudzoziemców. Chodzi zwłaszcza o obcokrajowców wykonujących pracę na podstawie oświadczenia pracodawcy o powierzeniu pracy cudzoziemcowi lub zezwolenia na pracę sezonową, a także cudzoziemców z Nepalu, Indii, Bangladeszu, najliczniej migrujących do Polski, obok obywateli Ukrainy. Zakłada się dalsze intensywne kontrole agencji zatrudnienia świadczących usługi pośrednictwa pracy, agencji zatrudnienia i pracodawców użytkowników powierzających cudzoziemcom pracę w ramach pracy tymczasowej oraz firm zagranicznych delegujących cudzoziemców na i z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach świadczenia usług.

Poprawność stosowania przepisów o legalności zatrudnienia obywateli polskich i cudzoziemców będzie sprawdzana także w przedsiębiorstwach rolnych.

W podmiotach świadczących usługi pośrednictwa pracy kontrole mają na celu ujawnianie nielegalnych usług agencji. W przypadku podmiotów zarejestrowanych inspektorzy zwrócą uwagę m.in. na: pobieranie nielegalnych opłat od osób korzystających z agencji, stosowanie praktyk dyskryminacyjnych.

Kontrolami objęty będzie także obowiązek certyfikacji usługi kierowania cudzoziemców do podmiotów prowadzących działalność na terytorium kraju. Nowe przepisy służą wyeliminowaniu praktyk sprowadzania i zatrudniania cudzoziemców przez nielegalne agencje zatrudnienia.

W agencjach pracy tymczasowej i u pracodawców użytkowników  sprawdzone będą m.in. okresy wykonywania pracy tymczasowej i prawidłowość zatrudniania. Inspektorzy odwiedzą także agencje, które powierzają pracę tymczasową cudzoziemcom z państw trzecich oraz te, w których nie kontrolowano ww. zagadnień w latach 2016-2018.

Badając zagadnienia związane z kierowaniem pracowników do czasowego wykonywania pracy w Polsce w trybie oddelegowania, inspektorzy sprawdzą również, czy mają oni zapewnione warunki zatrudnienia nie mniej korzystne niż wynikające z Kodeksu pracy i innych przepisów regulujących prawa i obowiązki pracowników.

Prowadzone będą także kontrole dotyczące polskich firm delegujących pracowników do czasowego wykonywania pracy za granicą.

W 2019 r. zorganizowany zostanie III etap kampanii informacyjno-edukacyjnej „Pracuję legalnie”, promującej wśród pracodawców i pracowników zasady zatrudniania zgodne z prawem.

Kontynuowana będzie strategia pierwszej kontroli w mikroprzedsiębiorstwach, małych i  średnich zakładach pracy. Instruktażowo-doradczy charakter działań w zakładach, które nie były dotychczas kontrolowane, ma duże znaczenie prewencyjne i poznawcze.

Edukacja stanowi niezbędny aspekt działania PIP. Wszystkie przedsięwzięcia pozakontrolne, czyli programy prewencyjne, kampanie, współpraca z mediami, szkolenia i doradztwo mają na celu wspierać pracodawców w prawidłowym stosowaniu przepisów prawa. Profesjonalna informacja, wskazywanie praktycznych rozwiązań, zachęcanie do przestrzegania regulacji prawnych, także w czasie bieżących kontroli, składają się na coroczną działalność prewencyjną inspekcji.

W 2019 r. zaplanowano inaugurację 3-letniej kampanii prewencyjno-kontrolnej – Bezpieczeństwo i higiena pracy w zakładach zajmujących się obróbką mięsa.

Większy zakres zadań PIP

W 2019 r. wejdą w życie znowelizowane przepisy i nowe regulacje prawne, które zwiększą zakres działań inspekcji pracy.

Z dniem 1 stycznia 2019 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu pracy przewidująca znaczące zmiany obowiązków pracodawców dotyczących prowadzenia dokumentacji związanej ze stosunkiem pracy. Oprócz kontroli przestrzegania nowych unormowań inspekcja pracy będzie prowadzić działalność informacyjną w tym zakresie.

Ustawa o pracowniczych planach kapitałowych rozszerzy zakres zadań Państwowej Inspekcji Pracy o ściganie wykroczeń określonych w art. 106–107 ustawy i udział w postępowaniu w charakterze oskarżyciela publicznego, a także o kontrolę spełniania obowiązków wynikających z ustawy.

Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy skuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnych przewiduje ponadto zmiany także w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy (miałyby obowiązywać od 1 lutego 2019 r.). Inspekcja pracy będzie miała  obowiązek zawiadamiania właściwego komornika w razie stwierdzenia:

• zatrudnienia z naruszeniem przepisów art. 22 oraz art. 29 § 2 Kodeksu pracy pracownika figurującego w Krajowym Rejestrze Zadłużonych z powodu uchylania się od wykonania obowiązku alimentacyjnego;
• wypłacania pracownikowi – figurującemu w Krajowym Rejestrze Zadłużonych z powodu uchylania się od wykonania obowiązku alimentacyjnego – wynagrodzenia wyższego niż wynikające z zawartej umowy o pracę, bez dokonania potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych.

W związku z rozszerzonymi regulacjami prawnymi UE dotyczącymi produktów biobójczych oraz zagrożeniami zawodowymi, jakie ze sobą niosą, możliwa jest w krajach członkowskich intensyfikacja działań na rzecz bezpieczeństwa pracujących z użyciem tych produktów. Jeśli Komisja Europejska podejmie takie inicjatywy, zwiększy się skala działań kontrolnych o wynikające z ustawy o produktach biobójczych oraz związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy w tym zakresie.

Źródło: Państwowa Inspekcja Pracy