Indywidualne prawo pracy

Pracodawca nie musi zgadzać się na podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracownika. Jednak udzielenie nawet jednorazowego zwolnienia na udział w zajęciach z zachowaniem prawa do wynagrodzenia może zostać uznane za wyrażenie takiej zgody.

Pracodawca – niezależnie od liczby zatrudnionych – może kontrolować pracowników podczas zwolnienia lekarskiego, kiedy wypłaca wynagrodzenie z własnych środków. Może też wystąpić do ZUS o przeprowadzenie kontroli wystawiania zaświadczeń lekarskich do celów wypłaty wynagrodzenia za czas choroby.

Pracodawca ma prawo uzyskania informacji o pracowniku, którego dane zostały zgromadzone w Krajowym Rejestrze Karnym, jeżeli uprawnienie to wynika z przepisów. W przeciwnym razie takie działanie pracodawcy można uznać za niezgodne z prawem.

Obliczając wysokość odszkodowania za skrócony okres wypowiedzenia, stosujemy zasady obowiązujące przy obliczaniu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Z tą różnicą, że w obliczeniach nie uwzględnia się współczynnika urlopowego.

Wprowadzenie pracy zmianowej pozwoli pracodawcy na zatrudnienie pracownika w niedziele i święta. Ograniczeniem możliwości świadczenia pracy w te dni będzie zakaz pracy w święta w placówkach handlowych.

Chcemy ułatwić sobie pracę i zamieszczać w umowach o pracę informację o warunkach zatrudnienia. Czy jest to dopuszczalne? Zatrudniamy w naszej spółce ponad 100 pracowników i sporządzenie osobnych informacji o warunkach zatrudnienia jest dla nas uciążliwe. W firmie posiadamy regulamin pracy, więc informacja o warunkach pracy nie byłaby rozbudowana.

Na terenie zakładu pracy działa organizacja związkowa. W ubiegłym roku powołano społecznego inspektora pracy, który dopuścił się jednak rażącego naruszenia obowiązków pracowniczych poprzez spożywanie alkoholu na terenie zakładu pracy. Pracodawca zwrócił się do organizacji związkowej o wyrażenie zgody na rozwiązanie umowy. Pomimo braku zgody organizacji, pracodawca rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia. Czy postępowanie pracodawcy było właściwe? Czy pracodawca może spodziewać się przywrócenia do pracy pracownika przez sąd pracy? Czy dopuszczalne jest wypowiedzenie umowy o pracę bądź jej warunków społecznemu inspektorowi pracy?

Jeżeli pracownik nie otrzymał samochodu z obowiązkiem jego zwrotu, a uszkodzenie powstałoby z winy umyślnej pracownika, to musi on naprawić szkodę w pełnej wysokości. Pracownik nie poniesie odpowiedzialności za szkodę w takim zakresie, w jakim inna osoba przyczyni się do jej powstania.

Pracownicy, którzy przed wejściem w życie tzw. ustawy antykryzysowej, czyli przed 22 sierpnia 2009 r., zawarli z pracodawcą umowę na czas określony dłuższy niż 2 lata, nie mogą żądać uznania tej umowy za bezterminową. Takie umowy rozwiązują się w przewidzianym w nich terminie, choćby trwały ponad 2 lata. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z 9 sierpnia 2012 r. (III PZP 5/12).

naruszenie przepisów dotyczących wieku oraz zdolności do czynności prawnych pracownikazawieranie umów o pracę dla pozoruskutki rozpoczęcia pracy na podstawie nieważnej umowy o pracęZawarcie umowy o pracę w określonych wypadkach może być skutkiem działań lub czynności niezgodnych z przepisami prawa. Konsekwencją tego może być nieważność umowy o pracę, ale niekiedy unieważniona umowa może ponownie „zadziałać” w wyniku podjęcia pracy. Umowami zawartymi w wyniku niezgodnych z prawem działań i ich skutkami od wielu już lat zajmuje się Sąd Najwyższy.

Urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo. W bieżącym roku po raz pierwszy zaległych urlopów za 2011 r. należy udzielać pracownikom najpóźniej do 30 września, a nie jak do tej pory do 31 marca.

Uprawnienia pracownicze często są uzależnione od ogólnego stażu pracy. W takich sytuacjach pracodawca, ustalając okres zatrudnienia, powinien brać pod uwagę wszystkie okresy wykonywania pracy, również te, kiedy pracownik świadczył pracę za granicą.

Za niewywiązywanie się z obowiązków pracowniczych oraz za szkody wyrządzone pracodawcy w związku z ich niewykonywaniem każdy pracownik musi się liczyć z poważnymi konsekwencjami – od zwolnienia z pracy po odpowiedzialność odszkodowawczą.

Rozwiązanie umowy na zastępstwo z chorym pracownikiem jest możliwe, gdy choroba trwa dłużej niż okresy ochronne uzależnione od długości zatrudnienia u danego pracodawcy przed chorobą. Okresu choroby nie wlicza się do okresów zatrudnienia, od których zależy termin, w jakim można zwolnić pracownika bez wypowiedzenia.

Pracownik, który złożył wniosek o obniżenie wymiaru etatu w związku z uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego, podlega ochronie przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy o pracę.

Obowiązek założenia i prowadzenia dokumentacji pracowniczej dotyczy każdego pracodawcy, nawet zatrudniającego jednego pracownika. Obowiązkowe jest również jej przechowywanie przez 50 lat w odpowiednich warunkach.

Zatrudniamy pracowników w równoważnym systemie czasu pracy. Zdarzają się sytuacje, że pracownik ma w grafiku zaplanowaną pracę na dany dzień w wymiarze 4 godzin, a faktycznie pracuje 6 godzin. Czy w takim dniu należy się pracownikowi 15-minutowa przerwa na posiłek? Czy ta przerwa może być udzielona po 6 godzinach pracy, a jeżeli tak, to czy zwiększa ona czas pracy o te 15 minut, które musimy uwzględnić obliczając liczbę godzin pracy w całym miesiącu?

Nasza główna księgowa jest gminną radną. Kilka razy w miesiącu zwalnia się z części dnia pracy, aby wziąć udział w posiedzeniach komisji samorządowych, do których należy. Z tego powodu często nie ma jej w pracy, kiedy jest potrzebna. Czy możemy ograniczyć jej wyjścia związane z pracą radnej?

Pewne czynności z zakresu prawa pracy powinny być wykonywane w przewidzianych prawem terminach. W przypadku ich nieprzestrzegania pracodawca może narazić się na odpowiedzialność finansową. Stanie się tak np. w sytuacji niewydania świadectwa pracy.

Wzrastająca liczba międzynarodowych korporacji powoduje, że dane pracowników często są transferowane do krajów trzecich. Taka sytuacja wymaga od pracodawców posiadania niezbędnych informacji dotyczących bezpiecznego przesyłania danych osobowych.

Pracownica uprawniona do urlopu wychowawczego wystąpiła do nas z pismem o obniżenie wymiaru etatu z pełnego do 3/4 etatu. Czy w takim przypadku powinniśmy zawrzeć w jej umowie o pracę zapisy dotyczące godzin ponadwymiarowych, po przekroczeniu których będzie ona uprawniona do takiego dodatku, jak za godziny nadliczbowe? Czy taka pracownica może w ogóle pracować w godzinach ponadwymiarowych?

Zatrudniliśmy od 14 maja 2012 r. na 3/4 etatu pracownika, który podjął u nas swoją pierwszą pracę. Wiemy, że nabywa on prawo do urlopu wypoczynkowego po przepracowaniu każdego miesiąca. Czy w związku z tym, że pracownik pracuje na niepełny etat, wymiar tego urlopu powinniśmy po przepracowaniu każdego miesiąca zaokrąglać, czy nie trzeba tego robić, ponieważ jest to pierwsza praca pracownika?

Od 18 czerwca 2012 r. zawarliśmy umowę o pracę z osobą, która nie wykonywała wcześniej pracy w ramach stosunku pracy (we wrześniu ukończyła studia wyższe, od października 2011 r. do lutego 2012 r. świadczyła pracę w kancelarii prawnej na podstawie umowy zlecenia). Pracownica wystąpiła ostatnio z wnioskiem o udzielenie jej urlopu wypoczynkowego w lipcu 2012 r. w wymiarze 5 dni ze względów osobistych. Zgadzamy się na skorzystanie przez pracownicę z tego urlopu. Czy jednak dopuszczalne jest zaliczkowe udzielanie urlopu wypoczynkowego?

Podróżą służbową jest wykonywanie, na polecenie pracodawcy, zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy. Przy kwalifikacji podróży istotne znaczenie ma więc określenie stałego miejsca pracy pracownika. Brak legalnej definicji tego pojęcia powoduje problemy interpretacyjne, a także otwiera pracodawcom drogę do uznaniowego definiowania stałego miejsca pracy i odmowy zwrotu kosztów podróży służbowych.

Obowiązkiem każdego pracownika jest nie tylko świadczenie pracy, ale również wykonywanie wielu dodatkowych, szczegółowych powinności. Można do nich zaliczyć m.in. obowiązek ochrony życia i zdrowia innych uczestników procesu pracy.

Pracownik zmienił numer swojego konta bankowego i poinformował o tym dział płac naszej firmy. Jednak pracownica działu płac pomyliła się i wypłata została przelana na stare konto. Pracownik rozwiązał z nami umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy, uzasadniając to brakiem wypłaty wynagrodzenia w terminie ustalonym w firmie. Pracownik zażądał wydania świadectwa pracy i przestał przychodzić do pracy, mimo że wynagrodzenie wypłaciliśmy mu w kasie następnego dnia po terminie wypłaty. Czy powinniśmy wydać pracownikowi świadectwo pracy? Czy dokonane przez niego rozwiązanie umowy było prawidłowe?

Pracodawca może polecić pracownikowi pełnienie dyżuru w domu poza normalnymi godzinami pracy. Jednak w takiej sytuacji czas dyżuru nie może naruszać przepisów dotyczących odpoczynku dobowego oraz tygodniowego.

Jeżeli odzież używana do wykonywania obowiązków służbowych spełnia kryteria uznania za odzież roboczą, to świadczenia wypłacane z tego tytułu są zwolnione od podatku. W przeciwnym razie należy uznać, że wypłata ekwiwalentu za odzież i jej pranie stanowi przychód opodatkowany.

Pozew złożony przez pracownika przeciwko pracodawcy często jest elementem sporu, w którym wzajemne roszczenia wobec siebie zgłaszają obie strony stosunku pracy. W przypadku gdy pracownik złoży własny pozew, pracodawca – nie czekając na zakończenie tej sprawy – może złożyć pozew wzajemny. Jeżeli będzie on dopuszczalny, obydwie sprawy zostaną rozpoznane łącznie.

W środę 15 sierpnia br. przypada święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Z tego powodu w sierpniu 2012 r. pracownicy mogą mieć różne wymiary godzin do przepracowania.

Zatrudniliśmy niepełnosprawnego pracownika, któremu przysługuje 10 dni dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Urlop ten w całości ujęliśmy w planie urlopów na 2012 r. w lipcu. Pracownik napisał podanie, że chce ten urlop podzielić na części w taki sposób, aby wykorzystać go po 1–2 dni w każdym miesiącu, żeby móc chodzić do przychodni lekarskiej w dogodnych dla niego terminach. Czy powinniśmy uwzględnić prośbę pracownika?

Pracodawca nie może obniżyć wynagrodzenia pracownikowi, któremu brakuje maksymalnie 4 lata do uzyskania emerytury. Zakaz ten nie ma jednak charakteru absolutnego. Pracodawca może tego dokonać np. w sytuacji, gdy wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczy ogółu pracowników.

Jedna z naszych pracownic przez 3 lata przebywała na urlopie wychowawczym. Urlop ten rozpoczęła 3 kwietnia 2009 r. Nasza kadrowa przed zakończeniem urlopu wychowawczego skierowała pracownicę na badania lekarskie oraz poinformowała ją, że urlop wychowawczy kończy się 2 kwietnia 2012 r., a więc 3 kwietnia 2012 r. miał być pierwszym dniem świadczenia przez nią pracy. Pracownica nie przyszła do pracy 3 kwietnia, lecz dzień później (4 kwietnia). Po powrocie do pracy przedstawiła informację z PIP, że jej urlop wychowawczy powinien zakończyć się nie 3 kwietnia 2012 r., lecz 4 kwietnia 2012 r. Czy nieobecność w pracy 3 kwietnia 2012 r. możemy uznać za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia? Kto prawidłowo obliczył pierwszy dzień pracy po urlopie wychowawczym, my czy PIP?

Jeżeli pracownik jest nieobecny w pracy z powodu długotrwałej choroby, pracodawca może podjąć decyzję o jego zwolnieniu bez wypowiedzenia. Zastosowanie takiego rozwiązania jest jednak dopuszczalne w ściśle określonych przypadkach i zależy od długości okresu niezdolności do pracy i jej przyczyny oraz od stażu pracy u danego pracodawcy.

Regulacje unijne nie ujednolicają przepisów krajowych dotyczących kwalifikowania poszczególnych zawodów jako zawodów regulowanych. Dlatego w przypadku podjęcia pracy w innym państwie, każdorazowo trzeba sprawdzać, czy konieczne jest ubieganie się o uznanie kwalifikacji.

W regulaminie pracy ustaliliśmy, że pracownicy nie mogą korzystać z urlopów wypoczynkowych w grudniu danego roku, poza przypadkami udzielenia urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopach rodzicielskich (macierzyńskim, ojcowskim itp.) na wniosek pracownika. Co roku w tym miesiącu mamy bowiem duże spiętrzenie prac w firmie. Czy taki zapis w regulaminie pracy jest dopuszczalny?

Zatrudnieni przez nas kierowcy prowadzą samochody osobowe. Ile obowiązkowych przerw w czasie pracy powinien mieć taki kierowca, gdy jedzie np. w 10-godzinną trasę? Czy musi mieć przerwę po określonym czasie prowadzenia pojazdu?

Pracownik, który na żądanie pracodawcy nie stawia się do pracy w czasie urlopu, naraża się np. na ryzyko rozwiązania stosunku pracy z powodu naruszenia obowiązków pracowniczych.

Od maja finansujemy pracownikom składki na grupowe ubezpieczenie na życie. Do otrzymania świadczeń z polisy jest uprawniony pracownik lub wskazana przez niego osoba. Czy kwota składki stanowi dla pracowników opodatkowany i oskładkowany przychód ze stosunku pracy? Czy w przypadku śmierci pracownika będziemy zwolnieni z wypłaty odprawy pośmiertnej lub zobowiązani do zapłaty różnicy, jeśli świadczenie od firmy ubezpieczeniowej byłoby niższe od kwoty odprawy?

Nasza firma zanotowała spadek zamówień na wytwarzane produkty i znaleźliśmy się w ciężkiej sytuacji finansowej. Jeden z naszych odbiorców chce zatrudnić na jakiś czas część naszych pracowników. Czy możemy wypożyczyć pracowników do innej firmy? Za kilka miesięcy nasza sytuacja ekonomiczna może ulec poprawie i będziemy mogli ich ponownie przyjąć do pracy. Nie chcemy natomiast zwalniać tych pracowników.

Ustaliliśmy w formie zarządzenia prezesa naszej spółki, że pracownicy będą mieli wolne 8 czerwca 2012 r. W zamian przyjdą do pracy w sobotę 23 czerwca br. Praca odbywa się u nas od poniedziałku do piątku, ale regulamin pracy pozwala dokonać zmiany rozkładu w wyjątkowych sytuacjach. W firmie obowiązuje 1-miesięczny okres rozliczeniowy. Jeden z pracowników naszej firmy skorzystał z wolnego 8 czerwca br., a następnie rozwiązaliśmy z nim umowę za porozumieniem stron 14 czerwca br. Jak w takim przypadku rozliczyć jego czas pracy i jak potraktować wolne 8 czerwca br.?

Pracownikami sezonowymi są osoby wykonujące pracę ściśle związaną z daną porą roku, niezależnie od podstawy prawnej swojego zatrudnienia. Wybór formy zatrudnienia pracowników sezonowych zależy wyłącznie od ustaleń dokonanych między osobą zatrudniającą a pracownikiem sezonowym.

Nie można rozwiązać bez wypowiedzenia z winy pracownika umowy o pracę z powodu odmowy wykonania prac rodzajowo innych niż ustalone w umowie o pracę. Co do zasady, takich poleceń pracodawca nie powinien w ogóle wydawać (wyrok Sądu Najwyższego z 12 kwietnia 2012 r., II PK 216/11).

W kodeksie pracy wykroczenia zostały podzielone na 3 grupy. Pierwsza grupa jest związana z zatrudnieniem pracownika oraz przebiegiem jego zatrudnienia, druga sankcjonuje odpowiedzialność za naruszanie najbardziej podstawowych praw związanych ze stosunkiem pracy, tj. prawa do wynagrodzenia, odpoczynku i realizacji wyroków sądowych. Trzecia reguluje wykroczenia dotyczące naruszeń szeroko rozumianych przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.

Pracodawcy coraz częściej w kontraktach zawieranych z pracownikami używają języka obcego. Takie postępowanie jest dopuszczalne, pod warunkiem że pracownik potrafi posługiwać się tym językiem.

Pracodawca może żądać badania stanu trzeźwości pracownika. Badanie przeprowadza upoważniony organ powołany do ochrony porządku publicznego, np. policja.

Pracownik może żądać odszkodowania z tytułu szkody, jaką poniósł w związku z niewydaniem przez pracodawcę zaświadczenia. Takie roszczenie jest jednak dopuszczalne jedynie wtedy, gdy pracodawca ma obowiązek wydania tego rodzaju zaświadczenia.

W trudnych czasach, przed podjęciem decyzji o zatrudnieniu nowej osoby, firmy powinny dokonać gruntownej analizy, jakich kandydatów poszukują i która forma nawiązania z nimi współpracy będzie najkorzystniejsza. Z pewnością warte rozważenia jest zatrudnienie młodych ludzi, tym bardziej że zatrudnienie takich osób jest dla przedsiębiorców z reguły korzystne.

Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu wyłącznie w uzasadnionych okolicznościach. Ma wówczas obowiązek zwrócić pracownikowi koszty, które ten poniósł w związku z przerwaniem urlopu. Przepisy nie wskazują jednak, jakie to są koszty; wskazują jedynie na koszty „pozostające w bezpośrednim związku z odwołaniem z urlopu”. W tym zakresie istnieje pewna praktyka, przy czym każdą sprawę należy rozpatrywać indywidualnie.

Obowiązki pracodawcy wobec uczącego się pracownika

Pracodawca kontroluje chorego pracownika

Informacja o karalności pracownika

Jak obliczać odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia

Skutki wprowadzenia pracy zmianowej

Czy informację o warunkach zatrudnienia można zamieścić w umowie o pracę

Ochrona przed zwolnieniem społecznego inspektora pracy

Wypadek samochodem służbowym

Umowy zawarte na okres dłuższy niż 24 miesiące przed wejściem w życie ustawy antykryzysowej rozwiązują się z upływem terminu

Kiedy umowa o pracę zawarta jest z naruszeniem prawa

Do 30 września trzeba udzielić pracownikom zaległych urlopów wypoczynkowych

Okresy wliczane do stażu pracy

Odpowiedzialność za naruszenie obowiązków pracowniczych

Jak rozwiązać umowę o pracę na zastępstwo

Ochrona przed zwolnieniem przy obniżonym wymiarze czasu pracy

Prowadzenie akt osobowych pracownika

Kiedy przysługuje 15-minutowa przerwa w pracy

Czy można ograniczyć pracownikowi wyjścia z pracy związane ze sprawowaniem funkcji radnego

Rozwiązanie umowy o pracę – obowiązujące terminy

Transfer danych osobowych za granicę

Praca w nadgodzinach pracownicy uprawnionej do urlopu wychowawczego, która obniżyła wymiar etatu

Jak zaokrąglać urlop wypoczynkowy niepełnoetatowcom w pierwszym roku pracy

Czy można udzielić zaliczkowo urlopu wypoczynkowego pracownikowi, który po raz pierwszy podjął pracę

Podróż służbowa

Podstawowe obowiązki pracownika

Czy z powodu pomyłki pracodawcy pracownik może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia

Polecenie pracownikowi pełnienia dyżuru

Ekwiwalent za pranie odzieży dla pracownika socjalnego

Dochodzenie przez pracodawcę roszczeń w pozwie wzajemnym

W sierpniu 2012 r. pracownicy przepracują różną liczbę godzin

Podział dodatkowego urlopu wypoczynkowego pracownika niepełnosprawnego

Zmiana warunków zatrudniania pracowników w wieku przedemerytalnym

Jak liczyć długość urlopu wychowawczego

Jak prawidłowo zwolnić pracownika, który długotrwale choruje

Zasady uznawania kwalifikacji w UE

Nieprawidłowe zapisy w sprawie urlopów wypoczynkowych w regulaminie pracy

Czy kierowcy samochodów osobowych muszą mieć dodatkowe przerwy w pracy

Odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego

Kiedy składka na ubezpieczenie na życie finansowana przez pracodawcę jest przychodem ze stosunku pracy

Czy można wypożyczyć pracownika innemu pracodawcy

Powierzenie komputera służbowego

Jak rozliczyć czas pracy pracownika, który nie odpracował dodatkowego dnia wolnego i rozwiązał umowę o pracę

Jak korzystnie zatrudnić pracownika sezonowego

Czy można rozwiązać umowę z winy pracownika za odmowę wykonania prac innych niż umówione

Wykroczenia przeciwko prawom pracownika

Język obcy w dokumentacji kadrowej

Ułatwienia w zakresie stosowania prawa pracy

Zaświadczenia wydawane byłemu pracownikowi

Czy zatrudnianie absolwentów jest dla pracodawców korzystne

O zwrot jakich kosztów może ubiegać się pracownik odwołany z urlopu wypoczynkowego