REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Plan urlopów na 2016 r.

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Lankamer-Prasołek Agata
Karol Lankamer
Plan urlopów na 2016 r.
Plan urlopów na 2016 r.

REKLAMA

REKLAMA

Plan urlopów na 2016 rok należy sporządzić do 31 grudnia 2015 roku. Ustala go pracodawca, biorąc pod uwagę nie tylko wnioski pracowników, lecz także potrzebę zapewnienia normalnego toku pracy zakładu. Jak w 2016 roku obliczyć współczynnik urlopowy oraz zaplanować czas odpoczynku?

Z początkiem roku pracodawcy muszą wyliczyć wskaźnik, od którego zależą m.in. świadczenie finansowe za niewykorzystany urlop i odszkodowanie za nieuzasadnione zwolnienie. Ustalają także plan wypoczynków.

REKLAMA

Autopromocja

Współczynnik urlopowy

W największym uproszczeniu współczynnik urlopowy to przeciętna liczba dni pracy na miesiąc w skali roku kalendarzowego. Zasady jego ustalania reguluje par. 19 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Oblicza się go odrębnie w każdym roku kalendarzowym i stosuje przy ustalaniu ekwiwalentu, do którego pracownik nabył prawo w ciągu tego roku w związku z rozwiązaniem umowy o pracę i niewykorzystaniem całego należnego urlopu.

Rekomendowany produkt: Umowy terminowe po zmianach (książka)

Zasady te stosuje się również przy obliczaniu odszkodowania przysługującego pracownikowi z tytułu skróconego okresu wypowiedzenia umowy bezterminowej, rozwiązania umowy z naruszeniem prawa lub np. odszkodowania należnego pracodawcy w razie niezasadnego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków podmiotu zatrudniającego.

Aby obliczyć współczynnik urlopowy, należy odjąć od liczby dni występujących w danym roku kalendarzowym sumę przypadających w tym czasie niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy, wynikających z jej planowania w przeciętnie pięciodniowych tygodniach. Otrzymany wynik należy następnie podzielić przez 12.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

PRZYKŁAD 1

Obliczanie współczynnika

Rok 2016 będzie przestępny, gdyż uwzględnia dodatkowy dzień pojawiający się raz na cztery lata w związku z koniecznością dopasowania roku kalendarzowego do roku zwrotnikowego. Z uwagi na to, że luty będzie miał 29 dni, w całym roku wystąpi 366 dni, co należy uwzględnić przy obliczaniu współczynnika urlopowego. Od tej liczby trzeba odjąć sumę niedziel, świąt oraz dni wolnych wynikających z planowania pracy w przeciętnie pięciodniowych tygodniach, które nie są dniami ustawowo wolnymi i mogą być indywidualnie wyznaczane w harmonogramach. Przyjmuje się jednak, że jako dni wolne z pięciodniowego tygodnia pracy kwalifikuje się w tym przypadku wszystkie soboty roku. Oznacza to, że w 2016 r. od 366 dni kalendarzowych trzeba odjąć 52 niedziele, 53 wolne soboty oraz 9 dni świątecznych w inne dni niż niedziela (366 - 52 - 53 - 9 = 252). Wynik, czyli 252 dni pracy, należy podzielić przez 12 miesięcy, uzyskując średnio na miesiąc 21 dni pracy. Taki współczynnik będzie obowiązywał w 2016 r. przy obliczaniu ekwiwalentu urlopowego i innych świadczeń, do których się go stosuje.

Plan urlopów

Ustawodawca przewidział dwa niezależne rozwiązania w zakresie udzielania zatrudnionym urlopów wypoczynkowych. Co do zasady odbywa się to po porozumieniu z pracownikiem, czyli każdy urlop jest udzielany na podstawie pisemnego wniosku podwładnego po akceptacji proponowanego terminu przez pracodawcę lub działającego w jego imieniu przełożonego. Tak udzielane są urlopy w firmach, w których nie działają związki zawodowe, oraz u pracodawców, którzy uzyskali od zakładowej organizacji związkowej zgodę na nietworzenie planu urlopów. Pozostałe zakłady są jednak obowiązane tworzyć plan urlopów.

Dołącz do nas na Facebooku!

Zgodnie z art. 163 par. 1 kodeksu pracy (dalej: k.p.) ustala go pracodawca, biorąc pod uwagę nie tylko wnioski pracowników, lecz także potrzebę zapewnienia normalnego toku pracy zakładu. Pozwala to przeciwdziałać przypadkom, w których wszyscy pracownicy chcą wykorzystać urlop w lipcu lub sierpniu, paraliżując tym samym pracę firmy w związku z brakiem obsady stanowisk. W planie urlopów nie uwzględnia się tej części wypoczynku, która może być wykorzystana na żądanie w trybie art. 1672 k.p. Co do zasady oznacza to obniżenie puli planowanego urlopu o 4 dni. Warto jednak pamiętać, że w przypadku systemów równoważnych umożliwienie pracownikowi wykorzystania 4 dni urlopu na żądanie w wymiarze 12 godzin każdy wymaga przeznaczenia na ten cel sześciu 8-godzinnych dniówek urlopowych.

W efekcie liczba dni urlopu wypoczynkowego, które muszą być ujęte w planie urlopów, nie będzie obejmować pełnych 20 lub 26 dni, lecz odpowiednio mniej. Minimalnie będzie to 14 dni (przy systemie równoważnym i rocznym wymiarze urlopu wynoszącym 20 dni), maksymalnie 22 dni (gdy pracownik ma prawo do 26 dni urlopu i pracuje po 8 godzin na dobę). Planując podwładnym urlopy, warto również pamiętać, że obok możliwości podziału urlopu na części ustawodawca wprowadził wymóg, by co najmniej jedna z nich obejmowała kolejnych 14 dni (art. 162 k.p.). Do tej puli wliczamy weekendy i ustawowo wolne od pracy święta przypadające bezpośrednio przed, po lub pomiędzy dniami, na które udzielono urlop. W efekcie mogą zdarzyć się przypadki, gdy skorzystanie z 2 tygodni wolnego będzie wymagało wykorzystania mniej niż 10 dni urlopu.

Problem ten nie ma większego znaczenia w przypadku zakładów planujących urlopy z góry na cały rok, gdyż w takich okolicznościach pracodawca może egzekwować od pracowników już od początku roku zaplanowanie przynajmniej jednej części urlopu obejmującej pełne 2 tygodnie. Nabiera on znaczenia w razie udzielania urlopów na wniosek pracownika, gdyż akceptując wnioski na jeden lub kilka dni urlopu, pracodawca nie ma gwarancji, że w dalszej części roku podwładny zdecyduje się wykorzystać całe 2 tygodnie wolnego. Warto więc przyjąć zasadę, że o ostatnie 10 dni urlopu, nie licząc tego udzielanego na żądanie, pracownik musi wystąpić łącznie. Należy pamiętać, że konsekwencje naruszenia art. 162 k.p. pracodawca będzie ponosił również wtedy, gdy dzieląc urlop na krótsze odcinki, honorował wnioski podwładnego i w swej intencji działał na jego korzyść.

Kolejną zaletą stosowania planu urlopów jest to, że pracodawcy łatwiej jest przymusić do regularnego korzystania z wypoczynku pracowników niechętnie opuszczających pracę. Kadra zarządzająca często kumuluje to uprawnienie z ubiegłych lat. Poza ryzykiem odpowiedzialności za brak co najmniej 14-dniowego wypoczynku zbieranie zaległych urlopów narusza także art. 168 k.p., nakazujący udzielenie zaległego urlopu wypoczynkowego najpóźniej do 30 września kolejnego roku kalendarzowego. Powyższe nie dotyczy jedynie urlopu udzielanego na żądanie pracownika, który z końcem roku traci cechę żądaniowości, nie staje się jednak zwykłym urlopem zaległym. Oznacza to, że po 30 września 2016 r. pracownik będzie mieć 4 dni urlopu za 2015 r., o ile nie skorzysta z możliwości zażądania jego udzielenia. Każdy dodatkowy dzień niewykorzystanego urlopu za 2015 r. lub lata wcześniejsze wiąże się dla pracodawcy z ryzykiem mandatu w razie kontroli Państwowej Inspekcji Pracy.

W tym kontekście plan urlopów znacząco ułatwia panowanie nad stopniem wykorzystania urlopu bieżącego i zaległego. Jest to również uczciwe wobec pracowników, skoro roszczenie o urlop przedawnia się po trzech latach od daty jego wymagalności, więc np. urlop z 2015 r. zacznie się przedawniać od 30 września 2016 r., a pracownik straci możliwość żądania jego udzielenia 30 września 2019 r. Wprowadzenie planu urlopów nie wyklucza możliwości przesunięcia terminu wypoczynku konkretnego pracownika, gdyż podobnie jak w przypadku urlopów na wniosek datę rozpoczęcia urlopu można zmienić po porozumieniu z pracownikiem. W przypadku większych zakładów rozwiązaniem problemu jednoczesnego planowania urlopów wszystkim pracownikom może być delegowanie obowiązku ustalenia planu na bezpośredniego przełożonego. [tabela 1]

Wolne z ustawy

Dniami ustawowo wolnymi ustanowiono 13 świąt, z których 4 są ruchome, oraz wszystkie niedziele występujące w danym roku kalendarzowym (art. 1 ustawy o dniach wolnych od pracy). Do tej normy odwołuje się art. 1519 par. 1 k.p., ustalając niedziele i święta dniami wolnymi od pracy. Z puli 13 świąt dwa (Wielkanoc i Zielone Świątki) zawsze przypadają w niedzielę, daty pozostałych są zaś uzależnione od układu dni w roku kalendarzowym. W 2016 r. w niedzielę przypadną też Święto Pracy oraz pierwszy dzień Bożego Narodzenia. Te 4 dni ustawowo wolne od pracy pozostaną więc bez wpływu na wymiar czasu pracy. Nie uwzględnimy ich również przy obliczaniu współczynnika urlopowego, skoro pokrywają się z niedzielami, i tak muszą być kwalifikowane przy rozliczaniu czasu pracy. W efekcie jedynie 9 z 13 świąt wywrze wpływ na ustalanie czasu pracy, jego rozliczanie i zasady naliczania świadczeń związanych z pracą. [tabela 2]

Co do zasady każde święto, podobnie jak niedziela, trwa od godz. 6.00 w tym dniu do 6.00 dnia następnego. Pracodawcy mogą jednak określić inne godziny trwania doby niedzielno-świątecznej, co może okazać się konieczne w przypadku firm, które nie mają podstaw do planowania i polecania pracy w dniach wolnych. Ma to kluczowe znaczenie w przypadku handlu z uwagi na obowiązujący takie firmy absolutny zakaz pracy w święta. Brak ingerencji w godziny trwania doby świątecznej w sklepie może spowodować, że przychodząc do pracy na 5.00 w czwartek 7 stycznia, ekspedientka będzie przez 1 godzinę wykonywała pracę w dobie świątecznej. Pracodawcy grozi za to mandat, a pracownicy przysługuje cały dzień wolny lub w razie braku takiej możliwości dodatek 100 proc. do normalnego wynagrodzenia za pierwszą godzinę pracy. Na grzywnę od inspektora może zasłużyć również pracodawca działający w innej branży, jeśli poleca podwładnym pracę w niedziele lub święta, choć nie spełnia przesłanek z art. 15110 k.p., a w pozostałych przypadkach, gdy nie zapewnia pracownikom co czwartej niedzieli wolnej od pracy.

PRZYKŁAD 2

Możliwość polecania pracy w niedziele i święta

Pracodawca prowadzi firmę produkcyjną, w której wytwarzane są elementy balustrad oraz poręcze ze stali nierdzewnej. Firma zatrudnia trzech pracowników, a ich praca jest planowana w systemie podstawowym, w stałych godzinach od poniedziałku do piątku. Pracodawca nie może więc planować pracy w niedziele i święta, a prawo polecenia dodatkowych zadań w takich dniach wystąpi jedynie w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej służącej ochronie życia lub zdrowia ludzkiego bądź mienia lub środowiska albo usuwaniu awarii. Aby taki zakład mógł planować pracę w niedziele, musiałby wprowadzić np. zmianowość pracy. ©?

Tabela 1. Plan urlopów na 2016 rok

P.P.U.H. Drozd Sp. z o.o., ul. Ptasia 23, 01-930 Warszawa

Plan urlopów wypoczynkowych w 2016 roku

Imię, nazwisko i stanowisko służbowe pracownika

Dział

Urlop należny

Planowany termin wykorzystania

Anna Włos

sprzedawca

sprzedaży

bieżący - 20 dni

27-28 maja (2 dni)

8-23 sierpnia (11 dni)

21-23 grudnia (3 dni)

Marcin Zych

sprzedawca

sprzedaży

bieżący - 26 dni

4-8 stycznia (4 dni)

2-6 maja (4 dni)

24 sierpnia - 12 września (14 dni)

Wojciech Kajzer

sprzedawca

sprzedaży

zaległy - 5 dni

bieżący - 26 dni

29 marca - 1 kwietnia (4 dni)

4-24 lipca (15 dni)

2-10 listopada (7 dni)

Aldona Wojko

starszy sprzedawca

sprzedaży

zaległy - 3 dni

bieżący - 26 dni

6-26 czerwca (15 dni)

16-31 grudnia (10 dni)

Sporządził:

Wiesław Myszka

kierownik działu sprzedaży

Zatwierdził:

Witold Ryś

prezes Zarządu

Tabela 2. Dni ustawowo wolne od pracy w 2016 roku

L.p.

Data

Dzień tygodnia

Nazwa

1.

1 stycznia 2016 r.

piątek

Nowy Rok

2.

6 stycznia 2016 r.

środa

Trzech Króli

3.

27 marca 2016 r.

niedziela

Wielkanoc

4.

28 marca 2016 r.

poniedziałek

Poniedziałek Wielkanocny

5.

1 maja 2016 r.

niedziela

Święto Pracy

6.

3 maja 2016 r.

wtorek

Święto Konstytucji 3 Maja

7.

15 maja 2016 r.

niedziela

Zielone Świątki

8.

26 maja 2016 r.

czwartek

Boże Ciało

9.

15 sierpnia 2016 r.

poniedziałek

Święto Wojska Polskiego

10.

1 listopada 2016 r.

wtorek

Wszystkich Świętych

11.

11 listopada 2016 r.

piątek

Święto Niepodległości

12.

25 grudnia 2016 r.

niedziela

Boże Narodzenie

13.

26 grudnia 2016 r.

poniedziałek

Boże Narodzenie

Podstawa prawna

Art. 1519 par. 1, art. 15110, art. 154 par. 1, art. 1542 par. 1 i 2, art. 161-163 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).

Par. 5 i 19 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. nr 2, poz. 14 ze zm.).

Par. 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. nr 62, poz. 289 ze zm.).

Art. 1 ustawy z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 90).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wynagrodzenia wzrosną nawet do 12 tys. zł brutto. Sprawdzamy, kto może liczyć na taką podwyżkę w budżetówce

To już pewne — część pracowników budżetówki w 2025 roku może liczyć na wynagrodzenie zbliżające się do 12 tys. zł brutto. Choć brzmi to jak rewolucja płacowa, w rzeczywistości podwyżki obejmą tylko wybrane grupy zawodowe. Kto skorzysta najwięcej? Czy to zapowiedź wyrównywania wynagrodzeń w sektorze publicznym, czy jedynie korekta inflacyjna dla wybranych?

Wielka Sobota: do której sklepy są otwarte? Od 1 tys. zł do 100 tys. zł kary dla pracodawcy [Ostrzeżenie PIP]

Wielka Sobota - do której sklepy są otwarte? PIP ostrzega pracodawców zatrudniających pracowników w Wielką Sobotę. 19 kwietnia 2025 r. pracownicy handlu nie mogą pracować ponad wskazany w przepisach czas. Do której godziny można pracować w Wielką Sobotę?

Rewolucja w naliczaniu stażu pracy od 2026 roku. Umowy zlecenia i działalność gospodarcza wliczane do uprawnień pracowniczych

Od 1 stycznia 2026 roku mają wejść w życie istotne zmiany w Kodeksie pracy, które wpłyną na sposób naliczania stażu pracy. Projektowana nowelizacja przewiduje, że do stażu pracy będą wliczane nie tylko okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale także inne formy aktywności zawodowej, takie jak umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy służba w niektórych formacjach mundurowych. Zmiany te mają na celu zwiększenie uprawnień pracowniczych, w tym prawa do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższych odpraw czy dodatków stażowych.

ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy [WNIOSEK ERN]

Od 1 marca 2025 r. do 28lutego 2026 r. ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy. Jakie są 3 rodzaje renty? Jak złożyć wniosek ERN? Czy potrzebne są dodatkowe dokumenty dla ZUS? Zakład tłumaczy zasady wyliczania wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy.

REKLAMA

Skrócony tydzień pracy? Tak, ale z tym samym wynagrodzeniem

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała o zakończeniu pierwszego etapu analiz skrócenia tygodnia pracy. Według szefowej MRPiPS krótszy tydzień pracy jest oczekiwany, ale przy zachowaniu wysokości wynagrodzenia.

Wielki Piątek. Dla niektórych to dzień wolny od pracy

Od wielu lat trwa batalia o ustanowienie Wielkiego Piątku dniem wolnym od pracy. Dla większości pracowników jest to normalny dzień pracy. Niektórym jednak przysługuje wolne w ten dzień.

1636 zł albo i więcej odszkodowania za konkretne choroby zawodowe od ZUS

Choroby zawodowe są spowodowane szkodliwymi czynnikami występującymi w miejscu pracy lub sposobem wykonywania pracy. Wszystkie choroby zawodowe znajdują się w wykazie chorób zawodowych. Jednym ze świadczeń przysługujących z tytułu choroby zawodowej jest jednorazowe odszkodowanie. Od 1 kwietnia 2025 r. za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje 1636 zł.

ZUS przyznaje 312,71 zł do 28 lutego 2026 r. Sprawdź, czy się należy.

312,71 zł z ZUS nie należy się każdemu. Warto jednak sprawdzić, jakie są osoby uprawnione. Świadczenie to otrzymuje się bowiem na wniosek, a nie z urzędu. Sprawdź, czy nie przepadają pieniądze z ZUS.

REKLAMA

ZUS przesuwa 13 emerytury. Kwietniowe wypłaty części emerytów

Kiedy jest wypłata 13 emerytury w 2025 roku? Część emerytów otrzymała już trzynastkę w kwietniu. Inni jeszcze czekają. Dlaczego ZUS przesuwa wypłatę dodatkowej emerytury?

Jawność wynagrodzeń – coś więcej niż wymóg prawny. Więcej korzyści, czy problemów?

We współczesnych realiach dynamicznych zmian na rynku pracy, przejrzystość wynagrodzeń staje się jednym z kluczowych elementów budowania zaufania i poczucia sprawiedliwości w organizacjach. Niestety, według analiz Enpulse niemal połowa Polaków czuje, że ich pensja jest nieadekwatna do wysiłku, jaki wkładają w wykonywanie obowiązków służbowych. Sytuacja może ulec zmianie już za rok, gdy zaczną obowiązywać unijne regulacje dotyczące jawności i równości płac.

REKLAMA