Terminy w prawie pracy, Przedawnienie roszczeń

W umowie o dzieło strony mogą swobodnie określić termin wypłaty wynagrodzenia za wykonanie przedmiotu umowy. Jeśli tego nie zrobią, strona wykonująca dzieło może domagać się wynagrodzenia w chwili oddania dzieła wykonanego zgodnie z umową.

Prawo do urlopu wypoczynkowego jest zagwarantowanym przez Kodeks pracy podstawowym prawem pracowniczym, którego pracodawca musi przestrzegać. Są jednak dwie sytuacje, kiedy pracownik może takie prawo utracić.

Większość roszczeń ze stosunku pracy ulega przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym stały się wymagalne.  Co do zasady roszczenia przedawnionego nie można dochodzić, chyba że ten, przeciwko komu roszczenie przysługuje, zrzeka się korzystania z przedawnienia.

Jeżeli do umów o pracę na czas określony trwających w dniu 1 stycznia 2012 r. stosuje się art. 251 k.p., należy uznać, że umowa zawarta w czasie obowiązywania tzw. ustawy antykryzysowej i trwająca po zakończeniu jej obowiązywania jest wliczana do sekwencji umów wynikającej z art. 251 k.p.

Dyrektywy unijne z zakresu prawa pracy określają tylko minimalny zakres ochrony pracowników czy pracodawców. Poszczególne państwa członkowskie mogą pozostać przy rozwiązaniach unijnych lub rozszerzyć ochronę wynikającą z tych aktów.

Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na czas trwania przeszkody, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może dochodzić przysługujących mu roszczeń przed właściwym organem powołanym do rozstrzygania sporów.

Terminy w prawie pracy nie mogą być przedłużane lub skarane przez czynności prawne. Mogą jednak wystąpić okoliczności, które spowodują przerwanie biegu przedawnienia.

Roszczenia przedawnionego nie można dochodzić, chyba że ten, przeciwko komu roszczenie przysługuje, zrzeka się korzystania z przedawnienia; zrzeczenie dokonane przed upływem przedawnienia jest nieważne.

Rozwiązaliśmy z pracownikiem umowę o pracę za wypowiedzeniem. Okres wypowiedzenia upłynął 6 czerwca 2009 r. Jednak ZUS ZWUA przekazałam do ZUS dopiero 18 czerwca 2009 r. po powrocie z urlopu. Jak należy liczyć 7-dniowy termin na wyrejestrowanie pracownika z ubezpieczeń? Czy z powodu przesłania dokumentów do ZUS po terminie grozi nam kara?

Pracownik był nieobecny w pracy 14 i 15 maja br., a następnie 18 i 19 maja br. (16–17 maja br. miał wolne). Swojej nieobecności w pracy przez te 4 dni do dzisiaj nie usprawiedliwił. Od 20 maja br. pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim. Wysłaliśmy mu pocztą, listem poleconym rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z powodu nieusprawiedliwonej nieobecności w pracy przez 4 dni. Czy jeżeli pracownik odbierze pismo rozwiązujące umowę po 14 czerwca br., to zwolnienie dyscyplinarne będzie mógł zakwestionować przed sądem pracy jako bezskuteczne? Pracownik odbierze wówczas pismo po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę informacji o jego nieobecności w pracy pierwszego dnia, tj. 14 maja br.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przysłał mi pismo wzywające do zapłaty zaległych składek na ubezpieczenia społeczne z lat 1999-2000. Kiedy takie należności ulegają przedawnieniu?

W praktyce sądy często uwzględniają wnioski pracowników o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od wypowiedzenia umowy, np. z powodu choroby uniemożliwiającej złożenie wniosku.

Pracodawca powinien udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w roku, w którym pracownik nabył do niego prawo. Jeżeli pracownik nie wykorzystał urlopu w tym terminie, pracodawca powinien udzielić go najpóźniej do 31 marca następnego roku. Pracodawca, który nie udzieli urlopu wypoczynkowego do końca kwartału następnego roku, może zostać ukarany grzywną od 1000 do 30 000 zł.

Pracownik nie wykorzystał 8 dni urlopu wypoczynkowego za 2007 r. W zeszłym roku nie korzystał również z żadnego dnia urlopu na żądanie. Czy tego urlopu również należy mu udzielić do końca marca br.?

Dziesięcioletni okres przedawnienia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne ma zastosowanie do należności, które stały się wymagalne przed 1 stycznia 2003 r., jeżeli do tej daty nie uległy przedawnieniu według dotychczasowych przepisów (na podstawie uchwały Sądu Najwyższego z 2 lipca 2008 r., II UZP 5/08).

Jestem zatrudniona na stanowisku kasjera-sprzedawcy w sklepie ogólnospożywczym na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Dowiedziałam się, że pracodawca zamierza przenieść zakład pracy do innej miejscowości. W umowie o pracę miałam jako miejsce wykonywania pracy określoną dotychczasową miejscowość. Czy w takim przypadku pracodawca będzie musiał wręczyć mi wypowiedzenie zmieniające? - pyta Czytelniczka z Makowa Mazowieckiego.

W okresie od 10 lutego 2003 r. do 20 czerwca 2003 r. pracowałam w charakterze nauczyciela w gimnazjum i za ten okres otrzymałam ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Chciałabym się dowiedzieć, czy okres, za który otrzymałam ekwiwalent, można wliczyć do okresu zatrudnienia mającego wpływ na uprawnienia pracownicze. Ponadto chciałabym wiedzieć, czy moje roszczenia w tym zakresie nie uległy przedawnieniu - pyta Czytelniczka z Zabrza.

Podejmowanie określonych czynności z zakresu prawa pracy musi odbywać się w określonych ramach czasowych.

Jestem uprawniona do świadczenia przedemerytalnego od kwietnia 2006 r. przyznanego po utracie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Pobierałam je w roku 2007/2008 w wysokości 614,67 zł. W czasie pobierania renty pracowałam na podstawie umowy o pracę. Były pracodawca wypłacił mi w styczniu 2008 r. zalegle wynagrodzenie w znacznej kwocie. Od października 2007 r. podjęłam pracę na podstawie umowy zlecenia u dwóch różnych zleceniodawców i wykonywałam je do 31 grudnia 2007 r. Z umów zleceń uzyskałam w roku rozliczeniowym 2007/2008 przychód w wysokości 8 tys. zł. Byłam ubezpieczona z obu umów. Dodatkowo jeden ze zleceniodawców zawarł ze mną jednorazowo umowę o dzieło, z tytułu której osiągnęłam w lutym 2008 r. przychód w kwocie 5 tys. zł. O powyższym powiadomiłam ZUS w kwietniu. Jakiej decyzji mam się spodziewać? Dodam, że za okres od 1 listopada 2007 r. do końca grudnia 2007 r. świadczenie przedemerytalne było zawieszone.

15 listopada 2007 r. pracownik wystąpił do sądu pracy z powództwem o zapłatę ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w 2004 r. Stosunek pracy uległ rozwiązaniu 31 grudnia 2004 r. Podczas rozprawy 11 grudnia 2007 r. pracodawca stwierdził, że doszło do przedawnienia dochodzonych przez pracownika należności. Kiedy ulega przedawnieniu roszczenie o ekwiwalent za niewykorzystany urlop? Czy pracownik ma szansę na skuteczną egzekucję należności? Czy należy wcześniej wystąpić do sądu z żądaniem ustalenia, że przysługiwał mu urlop za sporny okres?

Podczas wykonywania obowiązków pracowniczych pracownik wyrządził szkodę polegającą na uszkodzeniu powierzonego mu przez pracodawcę laptopa. Czy istnieją ograniczenia co do okresu, w którym pracodawca może domagać się od pracownika naprawienia szkody?

Pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy, przysługuje jednorazowe odszkodowanie, a jeżeli w wyniku takiego wypadku pracownik doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, może dochodzić od pracodawcy dodatkowego odszkodowania, renty uzupełniającej lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Dochodzenie tych roszczeń jest ograniczone w czasie, jako że ulegają one przedawnieniu.

Od 2000 r. prowadzę działalność gospodarczą. Wcześniej zatrudniałem kilku pracowników wraz z księgową, ale zakres świadczonych usług zmniejszył się, dlatego teraz sprawy kadrowo-płacowe prowadzę sam. W ubiegłym roku zachorowałem i w związku z tym przez kilka miesięcy otrzymywałem zasiłek chorobowy z ZUS. Ostatnio przy porządkowaniu dokumentów znalazłem zwolnienie lekarskie na okres 20 dni, które nie zostało dostarczone do ZUS. Ostatni dzień tego zwolnienia minął 5 grudnia 2006 r. Dowiedziałem się, że nie powinienem tego zwolnienia przekazywać do ZUS, bo i tak zasiłek się przedawnił. Podobno jest tak, że ZUS doliczy 180 dni do dnia następującego po ostatnim dniu zwolnienia i stwierdzi, że roszczenie to uległo przedawnieniu. Czy to prawda?