Termin wypłaty wynagrodzenia w umowie o dzieło

Zasadą jest, że wynagrodzenie przysługujące przyjmującemu zamówienie powinno być spełnione w terminie oznaczonym w umowie o dzieło. Strony mają tutaj pełną swobodę. Mogą wskazać na wypłatę wynagrodzenia po upływie pewnego terminu od oddania dzieła, na wynagrodzenie płatne w ratach, płatne w pewnym terminie po rozpoczęciu eksploatacji dzieła przez stronę zamawiającą. Dopiero gdy takich regulacji nie ma, zastosowanie znajdują reguły wskazane w art. 642 k.c.

Brak regulacji umownych

Jeżeli nic innego nie przewiduje umowa, przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła. Trzeba pamiętać, że zamawiający zobowiązany jest odebrać dzieło, które przyjmujący zamówienie wydaje mu zgodnie ze swoim zobowiązaniem.

Według opinii Sądu Najwyższego wyrażonej w wyroku z 14 lutego 2007 r., należy przyjąć, że oddanie dzieła nie powoduje wymagalności wierzytelności przyjmującego zamówienie o wynagrodzenie, gdy oddane dzieło jest dotknięte wadą istotną, tj. czyniącą je niezdatnym do zwykłego użytku lub sprzeciwiającą się wyraźnie umowie.

Jeżeli natomiast dzieło ma tylko wadę nieistotną, należy uznać, że jego oddanie powoduje wymagalność wierzytelności przyjmującego zamówienie o wynagrodzenie za dzieło. W tym ostatnim wypadku zamawiający może się domagać usunięcia wady w oznaczonym terminie albo obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku (art. 637 k.c.). Gdy możliwe jest usunięcie wady, a więc nadanie dziełu pełnej wartości, zamawiający powinien zapłacić całe umówione wynagrodzenie.

Jeżeli natomiast usunięcie wady jest nieaktualne, zamawiający zobowiązany jest do zapłaty wynagrodzenia obniżonego w odpowiednim stosunku. W jednej i drugiej sytuacji ekwiwalentność świadczenia zamawiającego i przyjmującego zamówienie w chwili oddania dzieła jest zachowana, a w każdym razie zagwarantowana (II CNP 70/06).

WAŻNE!
Jeżeli dzieło ma być oddawane częściami, a wynagrodzenie zostało obliczone za każdą część z osobna, wynagrodzenie należy się z chwilą spełnienia każdego ze świadczeń częściowych. Regułę tę można w umowie wyłączyć lub ograniczyć.

Określenie wynagrodzenia w umowie o dzieło >>

Przykład

§ ...

1. Za wykonanie dzieła Wykonawca otrzyma wynagrodzenie w wysokości ... zł brutto (słownie:.................) na podstawie rachunku przedłożonego po wykonaniu dzieła.
2. Strony nie dopuszczają wynagrodzenia częściowego za każdą część dzieła z osobna.
3. Zamawiający dokona obowiązkowych potrąceń z kwoty wynagrodzenia wynikających z przepisów obowiązujących go jako płatnika.

Zasady przyjęte w umowie

Powyższe zasady wypłaty wskazane w art. 642 k.c. nie są zasadami bezwzględnymi, strony mogą w jakikolwiek inny sposób uregulować tę kwestię w umowie.

Przykład

Za wykonanie dzieła Przyjmujący zamówienie otrzyma wynagrodzenie łączne w kwocie 5000 zł, płatne w dwóch ratach:

• pierwsza rata w wysokości 2000 zł w terminie 7 dni po oddaniu dzieła,

• druga rata w wysokości 3000 zł w terminie 7 dni od dnia wytworzenia pierwszej partii produktów wykonanych na podstawie projektu wykonanego przez Przyjmującego zamówienie.

Takie ustalenia mogą być zapisane w umowie w następujący sposób:

§ ...

1. Za wykonanie dzieła określonego w §... Przyjmujący otrzyma wynagrodzenie w wysokości...................... brutto (słownie:.......).
2. Wynagrodzenie zostanie wypłacone Przyjmującemu w terminie:
– pierwsza rata w wysokości 2000 zł w terminie 7 dni po oddaniu dzieła na podstawie rachunku wystawionego przez Przyjmującego, po dokonaniu potrąceń z tytułu należnego podatku,
– druga rata w wysokości 3000 zł w terminie 7 dni od dnia wytworzenia pierwszej partii produktów wykonanych na podstawie projektu wykonanego przez Przyjmującego zamówienie, po dokonaniu potrąceń z tytułu należnego podatku.
3. Wynagrodzenie zostanie przelane na rachunek bankowy podany przez Przyjmującego na wystawionym rachunku wskazanym w ust. 2.

Data otrzymania rachunku

Patrząc od strony zamawiającego, warto, aby bieg terminu wypłaty wynagrodzenia rozpoczynał się od daty otrzymania rachunku. Wyraźny zapis w umowie wskazujący na to („Wypłata wynagrodzenia nastąpi na podstawie rachunku wystawionego przez Przyjmującego zamówienie w terminie 7 dni od daty jego otrzymania przez Zamawiającego”) wyłącza liczenie terminu od dnia nadania w urzędzie pocztowym czy też od dnia wystawienia rachunku. Często zapisywane w umowach liczenie terminu od dnia wystawienia rachunku nie musi w praktyce oznaczać jednocześnie dnia jego otrzymania przez Zamawiającego.

Wynagrodzenie z tytułu zawarcia umowy o pracę i umowy-zlecenia z jedną osobą >>

Przykład

§ ...

1. Za wykonanie zamówionego dzieła Zamawiający obowiązuje się zapłacić Przyjmującemu zamówienie wynagrodzenie w wysokości...................................... zł (słownie:...), z którego Zamawiający dokona stosownych potrąceń, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
2. Strony ustalają, że wynagrodzenie płatne będzie po odebraniu przez Zamawiającego dzieła bez zastrzeżeń, w terminie............ dni od dnia otrzymania rachunku wystawionego przez Przyjmującego zamówienie.
3. Strony oświadczają, że kwota wskazana w ust. 1 stanowi całość przysługującego Przyjmującemu zamówienie wynagrodzenia oraz obejmuje zwrot wszelkich ewentualnych kosztów przez niego poniesionych w związku z wykonywaniem dzieła.

Wynagrodzenie etapowe

Często w umowach – zwłaszcza dotyczących realizacji dzieła wymagającego dużego i rozciągniętego w czasie nakładu pracy – przewidywane jest wynagrodzenie etapowe.

Przykład

1. Wynagrodzenie za wykonanie dzieła płatne będzie 7 dni po zakończeniu każdego z przewidzianych w § ... niniejszej umowy etapu prac i podpisaniu przez strony umowy protokołu odbioru tego etapu prac.
2. Wynagrodzenie płatne będzie w następujący sposób:
– za pierwszy etap prac – ......... zł
– za drugi etap prac –. ........ zł
– za trzeci etap prac – ....... zł

Podstawa prawna:

• art. 642 Kodeksu cywilnego,
• wyrok Sądu Najwyższego z 14 lutego 2007 r. (II CNP 70/06, niepubl.).