REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przedawnienie prawa do wypłaty świadczeń wypadkowych przedsiębiorcy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Barbara Zabieglińska

REKLAMA

Przedsiębiorcy tracą prawo do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego w przypadku nieterminowego opłacania składek na ubezpieczenia. Uprawnienie to przedawnia się, jeżeli zadłużenie nie zostanie uregulowane w ciągu 6 miesięcy.

Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą – na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (zwanej dalej ustawą wypadkową) – w razie wypadku przy prowadzeniu tej działalności mają prawo do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego.

REKLAMA

Autopromocja

Utrata prawa do świadczeń

Osobom prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym oraz członkom ich rodzin świadczenia wypadkowe nie przysługują, jeżeli w dniu wypadku lub złożenia wniosku o przyznanie świadczeń z tytułu choroby zawodowej istnieje zadłużenie w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne na kwotę przekraczającą 6,60 zł (art. 6 ust. 2 ustawy wypadkowej). W takim przypadku świadczenia nie przysługują do momentu spłaty całego zadłużenia.

Jak ustalać prawo i wypłacać świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego >>

A zatem przedsiębiorca mający zaległości w opłacaniu składek nie otrzyma m.in.:

  • zasiłku chorobowego – dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową,
  • świadczenia rehabilitacyjnego – dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy,
  • jednorazowego odszkodowania – dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,
  • renty z tytułu niezdolności do pracy – dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

Odzyskanie uprawnień do świadczeń

Prawo do utraconych świadczeń z ubezpieczenia społecznego można odzyskać dopiero po uregulowaniu powstałego zadłużenia. Jednak prawo do zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, jednorazowego odszkodowania dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, oraz jednorazowego odszkodowania dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego, a także pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne w zakresie określonym ustawą wypadkową przedawnia się, jeżeli zadłużenie wobec instytucji ubezpieczeniowej nie zostanie uregulowane w okresie 6 miesięcy od dnia wypadku lub od dnia złożenia wniosku o przyznanie tych świadczeń z tytułu choroby zawodowej (art. 6 ust. 3 ustawy wypadkowej).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykłady

Jan K. podczas prowadzenia pozarolniczej działalności w zakresie handlu uległ wypadkowi 1 lutego 2009 r. Wobec tego, że na dzień zdarzenia miał w stosunku do ZUS zaległość z tytułu nieopłacenia składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości 1340 zł, organ ubezpieczeniowy odmówił mu – wydając stosowną decyzję – wypłaty zasiłku chorobowego. Jednocześnie poinformował ubezpieczonego, że świadczenie to (i ewentualnie świadczenie rehabilitacyjne) zostanie mu wypłacone, jeżeli w terminie do 31 lipca 2009 r. (a więc w okresie 6 miesięcy od dnia wypadku) pokryje powstałe zadłużenie. Zainteresowany uregulował tę należność dopiero 8 sierpnia 2009 r., czyli po upływie terminu. Tak więc – zgodnie z wyżej powołanym przepisem – Jan K. utracił całkowicie możliwość odzyskania prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Zainteresowany może odwołać się od decyzji ZUS do właściwego sądu w ciągu 30 dni od daty otrzymania decyzji.

***

Właścicielka salonu fryzjerskiego podczas wchodzenia na zaplecze głównego pomieszczenia 1 marca 2009 r. potknęła się i upadła, łamiąc nogę. W chwili wypadku zalegała ze składkami na ubezpieczenia społeczne w kwocie 840 zł, dlatego ZUS wydał decyzję, w której odmówił jej prawa do świadczeń z tytułu wypadku przy pracy. 2 listopada 2009 r. zainteresowana zdołała spłacić całą zaległość z tytułu składek i wówczas wystąpiła z wnioskiem o przyznanie jej jednorazowego odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu, który powstał podczas prowadzenia pozarolniczej działalności. ZUS jednak odmówił jej przyznania tego świadczenia, wskazując jednocześnie, że prawo do jednorazowego odszkodowania uległo już przedawnieniu, gdyż nie spłaciła ona zadłużenia w ciągu 6 miesięcy od dnia wypadku.

Okres sześciu miesięcy jest terminem prawa materialnego i jego upływ powoduje wygaśnięcie prawa do omawianych świadczeń.

Obowiązkowe ubezpieczenie wypadkowe zleceniobiorców >>

Przedawnienie prawa do świadczeń – pogląd ZUS i SN

REKLAMA

W ustawie wypadkowej ustawodawca nie zamieścił żadnych unormowań dotyczących zawieszenia lub przerwania biegu przedawnienia prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego. Powoduje to wiele nieporozumień. Inny pogląd na sprawę przedawnienia wyraża ZUS, a inny – Sąd Najwyższy.

Kontrowersyjny pogląd w tej sprawie wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z 6 marca 2008 r. (II UK 132/07). Uznał on, że nieuregulowanie w ustawie wypadkowej zawieszenia i przerwania biegu przedawnienia, o których mowa w art. 6 ust. 8 tej ustawy, nie oznacza wcale, że złożenie przez ubezpieczonego (uprawnionego do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego) wniosku o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy do właściwego organu rentowego nie przerywa biegu tego przedawnienia.


REKLAMA

Według Sądu nie można zaakceptować sytuacji, w której organ rentowy (ZUS) mógłby z własnej opieszałości wywodzić korzystne dla siebie skutki prawne w postaci przedstawienia skutecznego zarzutu przedawnienia wobec skarżącej, której nie można zarzucić braku staranności dbania o własne interesy. Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że mimo braku stosownej regulacji w tej sprawie w ustawie wypadkowej należy stosować zasadę, iż złożenie wniosku o świadczenie z ubezpieczenia wypadkowego przerywa bieg przedawnienia. Ponadto Sąd stwierdził (wyrok z 5 marca 2008 r., III UK 78/07), że w przypadku zbyt późnego poinformowania wnioskodawców o istnieniu zadłużenia z tytułu nieopłacenia składek i jego konsekwencjach wpływających na możliwość wystąpienia o wypłatę jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy zasadny jest zarzut naruszenia zasad współżycia społecznego i nadużycia prawa podmiotowego przez powołanie się na upływ terminu przedawnienia roszczenia o jednorazowe odszkodowanie.

Takie stanowisko może więc pozwolić ubezpieczonym na uzyskanie świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego, mimo że z literalnej treści przepisów ustawy wypadkowej wynika coś zupełnie przeciwnego.

Odszkodowanie od pracodawcy >>

ZUS jednak nie zgadza się z takim poglądem i zwraca uwagę, że zgodnie z przepisami ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, to na ubezpieczonym ciąży obowiązek terminowego opłacania składek, a ZUS nie musi każdorazowo informować go o powstałych zaległościach w regulowaniu należnych składek.

ZUS twierdzi, że wyrok Sądu Najwyższego w omawianej sprawie nie stanowi wykładni prawa, dlatego w dalszym ciągu stosuje – bez żadnych ulg – literalny przepis ustawy wypadkowej i nie przyznaje świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, w przypadku gdy ubezpieczony – poszkodowany w wyniku wypadku przy pracy wystąpi o świadczenia, mając równocześnie zadłużenie w opłacaniu składek przekraczające 6,60 zł w dniu wypadku. Zgodnie ze stanowiskiem ZUS i przepisami ustawy wypadkowej ubezpieczony odzyska prawo do świadczeń, jeżeli ureguluje powstałe zadłużenie w ciągu 6 miesięcy od dnia zaistnienia wypadku. Jeżeli więc świadczeniobiorca wnoszący o uzyskanie np. jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy nie zgadza się z odmowną decyzją ZUS w sprawie przyznania tego świadczenia, wówczas powinien złożyć odwołanie od tej decyzji do właściwego sądu. Należy jednak pamiętać o tym, że nie wszystkie sądy wydają jednakowe orzeczenia (wyroki) w przedmiotowej sprawie.

Podstawa prawna:

  • wyrok Sądu Najwyższego z 6 marca 2008 r. (II UK 132/07, OSNP 2009/11–12/158).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najbardziej szanowane zawody 2025. B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę

Jakie zawody są obecnie najbardziej szanowane przez społeczeństwo? Na końcu listy znajdują się posłowie, europosłowie, samorządowcy, influencerzy i youtuberzy. Zmienia się idealna wizja pracy - B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę.

Pracodawca powinien redukować przebodźcowanie pracowników [SPOSOBY]

Współcześnie pracujemy za dużo, za głośno i za szybko. Wpływa to na przebodźcowanie, co z kolei powoduje niezdolność do koncentracji, złe samopoczucie, a nawet problemy psychiczne. Raport Pracuj.pl “Neurokomfort w pracy i rekrutacji, czyli przed jakimi wyzwaniami stajemy jako neuroróżnorodni w świecie pełnym bodźców” przedstawia problem i podaje pracodawcom sposoby na redukowanie przebodźcowania pracowników.

Uwaga! Komunikat ZUS: Od 1 lipca 2025 nowy kod ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych na stażu. Sprawdź, jak rozliczać 09 21 i 09 20

ZUS przypomina: od 1 lipca 2025 r. obowiązuje nowy kod tytułu ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych pobierających stypendium z urzędu pracy. Zmiana wynika z nowelizacji rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

MRPiPS: W cztery miesiące 2025 r. ponad 103 tys. zezwoleń na pracę dla cudzoziemców. Najczęściej dla obywateli Kolumbii, Filipin, Indii i Nepalu

Wstępne dane Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej za pierwsze 4 miesiące 2025 r. pokazują, że w tym okresie wydano w Polsce 103,2 tys. zezwoleń na pracę cudzoziemców. Najwięcej otrzymali Kolumbijczycy. Na kolejnych miejscach w zestawieniu znaleźli się obywatele Filipin, Indii, Nepalu oraz Uzbekistanu. Jednocześnie zaledwie 1,2 tys. zezwoleń wydano dla pracowników z Ukrainy.

REKLAMA

Czy zmiana formy prawnej pracodawcy wpływa na PPK? [PRZYKŁADY]

Przepisy ustawy o PPK nie wyłączają ani nie modyfikują zasad kontynuacji bądź sukcesji wynikających np. z przepisów kodeksu spółek handlowych. Jeżeli po przekształceniu danemu podmiotowi przysługują nadal prawa i obowiązki, jakie miał przed przekształceniem, dotyczy to także praw i obowiązków wynikających z umowy o zarządzanie PPK.

Nieodpłatne kursy językowe dla pracowników. Aspekty prawne i podatkowe

Na co może liczyć pracownik chcący podnieść swoje kwalifikacje zawodowe? Czy pracodawca może finansować pracownikom kursy językowe ze środków ZFŚS? Kiedy sfinansowanie szkoleń językowych pracownikom jest dla nich przychodem? W artykule odpowiadamy na najważniejsze pytania!

6 najważniejszych zmian w zatrudnianiu cudzoziemców od czerwca 2025 r.

Dnia 1 czerwca weszły w życie ważne przepisy zmieniające zasady legalnego zatrudniania cudzoziemców w Polsce. Zmiany można przedstawić w 6 głównych punktach. Oto najważniejsze przepisy prawne.

MRPiPS: Pilotaż skróconego czasu pracy 2025 – nabór wniosków od 14 sierpnia 2025, do 1 mln zł dofinansowania [SZCZEGÓŁY, WAŻNE TERMINY]

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło szczegóły długo wyczekiwanego pilotażu skróconego czasu pracy. Program, pierwszy tego typu w Polsce i tej części Europy, zakłada praktyczne testowanie różnych modeli organizacji pracy przy wsparciu finansowym państwa. Wnioski o udział w pilotażu będzie można składać od 14 sierpnia do 15 września 2025 roku.

REKLAMA

Nowoczesne BHP czyli jak zmiany klimatu wpływają na bezpieczeństwo pracy

Jakich działań ze strony pracodawcy wymaga nowoczesne podejście do BHP? Czym jest dziś bezpieczeństwo pracy? Jak zmiany klimatu wpływają na zarządzanie bezpieczeństwem w firmie?

Od 2026 r. pracodawcy będą mieli dodatkowe obowiązki. Zmiany Kodeksu pracy wchodzą w życie

Kodeks pracy się zmienia. Nowe przepisy wejdą w życie na początku 2026 roku. Oznacza to dodatkowe obowiązki dla pracodawców. Co zmienia się w Kodeksie pracy? O czym muszą wiedzieć pracownicy?

REKLAMA