Przedawnienie przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę

Przepisy Kodeksu pracy nakazują podanie w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia przyczyn uzasadniających taką decyzję (art. 30 § 4 k.p.).

Ponadto należy pamiętać, że wskazana przyczyna wypowiedzenia musi być rzeczywista i konkretna (nie ogólnikowa, lecz odnosząca się do konkretnych uchybień czy zaniedbań). Tak też wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z 27 czerwca 1985 roku (III PZP 10/85), w której określił wytyczne dotyczące wykładni art. 45 k. p. i praktyki sądowej stosowania tego przepisu w zakresie zasadności wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony (wytyczna nr XI).

Przedawnienie przyczyny wypowiedzenia

W praktyce niejednokrotnie zdarzają się sytuacje, w których pracodawcy mimo uzasadnionej decyzji o wypowiedzeniu pracownikowi umowy o pracę oraz posiadając konkretne i rzeczywiste przyczyny wypowiedzenia nie mogą skutecznie wręczyć pracownikowi pisma rozwiązującego umowę o pracę. Przyczynami niemożności doręczenia (przez okres liczony nawet w latach) pracownikowi wypowiedzenia są najczęściej nieobecność pracownika w pracy na skutek choroby, korzystanie przez pracownika z urlopów rodzicielskich itp. Dlatego też pracodawcy zastanawiają się, czy przyczyny wypowiedzenia, które istniały w jakimś konkretnym czasie, będą aktualne również po powrocie pracownika z długiej nieobecności w pracy.

Czy można poprawić wadliwe wypowiedzenie umowy o pracę przez wskazanie innej przyczyny tego wypowiedzenia >>

Wątpliwości związane z tą materią rozstrzyga wyrok z 25 stycznia 2001 r. (I PKN 216/00). W jego tezie Sąd Najwyższy stwierdził, że uchybienie w wykonywaniu obowiązków pracowniczych w odległej przeszłości w stosunku do chwili złożenia oświadczenia pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę nie stanowią uzasadnionej przyczyny wypowiedzenia (art. 45 § 1 k.p.). Jednak na uwagę zasługują przede wszystkim argumenty wskazane przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do tego wyroku, w którym czytamy, że upływ czasu między uchybieniami obowiązków pracowniczych a chwilą złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu może budzić wątpliwości w kontekście tego, czy pracodawca nie nadużył swojego prawa podmiotowego pozwalającego na wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę, dokonując wypowiedzenia półtora roku po ujawnieniu ewentualnie nagannego zachowania pracownika. W szczególności, jeżeli pracownik po stwierdzeniu uchybień i zaniedbań pracuje nienagannie przez dłuższy czas. A zatem wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę po upływie tego czasu z powołaniem się na owe uchybienia lub zaniedbania jako przyczynę wypowiedzenia mogłoby zostać ocenione jako nadużycie prawa podmiotowego przez pracodawcę (art. 8 k.p.).

Przykład
W październiku 2006 r. złożyliśmy wypowiedzenie jednej z naszych pracownic, pracującej na stanowisku menedżerskim. W trakcie wypowiadania tej umowy pracownica oświadczyła, że jest w ciąży. Dostarczyła zaświadczenie lekarskie i od tamtej pory przebywała na zwolnieniach, potem na urlopie macierzyńskim i wychowawczym. Urlop wychowawczy skończył się jej 21 maja 2010 r. Pracownica dokonała uchybień i zaniedbań przed 4 laty, a następnie skorzystała z uprawnień związanych z rodzicielstwem (urlop wychowawczy).