świadczenia, Emerytura

Kapitał początkowy to odtworzona wartość składek emerytalnych z okresu przed 1 stycznia 1999 roku, kiedy składki nie były przypisane do indywidualnych kont. Bez kapitału początkowego Twoja emerytura może być znacznie niższa. Sprawdź, jak go wyliczyć i jakie dokumenty są potrzebne, by nie stracić pieniędzy.

W 2025 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4666 zł. Od tej kwoty obliczana jest wysokość wielu należności i innych świadczeń przysługujących pracownikom. Przykładowo chodzi tu o dodatek za pracę w nocy, kwoty wolne od potrąceń, podstawy wymiaru składek czy podstawa wymiaru zasiłku chorobowego.

ZUS podaje, że wzrasta liczba pracujących osób w wieku emerytalnym. Aktywnych zawodowo seniorów w zeszłym roku było aż 872,6 tys. Kiedy opłaca się dalsza praca?

ZUS udostępnia kalkulator emerytalny, z pomocą którego można obliczyć prognozowaną wysokość emerytury. Narzędzie umożliwia przeprowadzenie obliczenia w wersji uproszczonej lub zaawansowanej. Bez względu na zastosowaną wersję kalkulatora prognozowana kwota emerytury nie może być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

Większość emerytów otrzymało już podwyżkę świadczeń emerytalnych. ZUS podaje jeszcze 2 terminy wypłaty wyższych emerytur w marcu 2025 roku. Jeden z nich jest już jutro - w piątek 20 marca.

Przeszło 10 lat temu Sejm uchwalił przepisy, które karały osoby na wcześniejszej emeryturze (od 2013 r.). Kara w ZUS była i do dziś jest taka - świadczenia wypłacone w czasie korzystania z niej pomniejszały późniejsze wypłaty emerytury powszechnej. Trybunał Konstytucyjny w czerwcu 2024 r. rozpoznał niekonstytucyjność i wskazał, którzy emeryci mają prawo do wyrównań (za okresy przeszłe) i podwyżek (na przyszłość). 

W 2025 r. do ZUS trafiło ponad pół miliona wniosków o rentę wdowią. Osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Wypłaty zwaloryzowanego świadczenia ruszą 1 lipca 2025 r.

Uchwalona w grudniu 2016 tzw. ustawa dezubekizacyjna obniżyła emerytury 40 000 osobom (w tym 8000 wdowom i dzieciom pobierającym po funkcjonariuszach rentę rodzinną. Powodem obniżki emerytury jest np. służba mundurowego przez rok w komunistycznej Służbie Bezpieczeństwa. Nie ma wątpliwości, że ten okres nie jest traktowany jako składkowy. Co zrobić, gdy taki emeryt miał po nagannym roku pracy w SB np. 30 lat składkowych w "uczciwych" służbach takich jak Policja? Obniżać emeryturę czy nie?

ZUS informuje, że już w lutym ponad milion emerytów i rencistów otrzymało wyższe emerytury i renty po waloryzacji. Jakie będą terminy wypłat wyższych emerytur i rent w marcu 2025 roku?

1 marca 2025 r. wzrosły limity, do których emeryci i renciści mogą dorobić do świadczeń, jakie wypłaca im ZUS. Zarobki uzyskiwane z dodatkowych dochodów nie dotyczą emerytek, które ukończyły 60 lat oraz emerytów, którzy osiągnęli 65 lat.

Od grudnia 2024 r. limity dorabiania do emerytury i renty zmieniły się na wyższe. Ile emeryt i rencista może dorobić do emerytury i renty od 1 grudnia 2024 roku do końca lutego 2025 r.? Kiedy za dorabianie na emeryturze ZUS pomniejszy, a kiedy zawiesi świadczenie? Ile wynosi kwota maksymalnego zmniejszenia?

Wskaźnik waloryzacji emerytur 2025 podano w Komunikacie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2025 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. Jest niższy niż zakładano. O ile wzrosną emerytury od 1 marca 2025 r.?

Jaka emerytura będzie należała się po 10, 15, 20, 25, 30 czy 40 latach pracy? Prognozowaną wysokość emerytury można wyliczyć przy pomocy Kalkulatora emerytalnego ZUS. Można wybrać wersję uproszczoną lub zaawansowaną. Oto przykładowe wyliczenia wysokości emerytury.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Świadczenia z programu „Aktywny Rodzic” zostaną wyłączone z definicji dochodu.

Dyskusja o wyrównaniu wieku emerytalnego kobiet do mężczyzn była tylko wstępem do poważnych projektów zmian w emeryturach w Polsce. Jest ich tak wiele, że być może warto rozważyć kolejną kompleksową reformę, bo samo podwyższenie wieku emerytalnego czy przywrócenie stażu emerytalnego nie rozwiąże problemu głodowych emerytur.

Świadczenie uzupełniające 500 zł, to dodatkowe wsparcie dochodowe osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Po każdym przekroczeniu progu dochodu 2419,33 zł zaczyna działać mechanizm "złotówka za złotówkę".

ZUS wypłaci w grudniu 2024 r. świadczenia z programu Aktywny Rodzic - Aktywni rodzice w pracy, Aktywnie w żłobku oraz Aktywnie w domu. Świadczenia wypłacane są w danym miesiącu za miesiąc poprzedni, czyli np. w grudniu za listopad. Na kiedy zaplanowane są wypłaty w grudniu br.?

Od 1 stycznia 2025 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4666 zł brutto. Od takiej kwoty minimalnego wynagrodzenia będą w przyszłym roku ustalane niektóre należności pracownicze i inne świadczenia, przewidziane w przepisach prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. 

Nie można pójść do ZUS (a potem do sądu) z wnioskiem o ponowne przeliczenie emerytury tylko na podstawie argumentu "Bo zmieniła się kwota bazowa". Emeryci starają się wtedy powoływać na art. 114 ustawy omówionej w tekście. Ale przepis ten wymaga zaistnienie nowych okoliczności, które były znane przed przyznaniem emerytury. Logika przepisu jest taka - zostało coś pominięte przy przyznawaniu emerytury (emeryt nie doniósł dokumentów, ZUS o nich nie wiedział). Emeryt donosi dokumenty, ZUS wylicza raz jeszcze emeryturę. Nowe tabele emerytalne, kwoty bazowe nie są podstawą do takiego przeliczenia. To nie są dokumenty, o których mowa w art. 114 ustawy emerytalnej.  

Teraz sytuacja nie jest tak dramatyczna jak przed laty. Na rynku brakuje rąk do pracy i o zajęcie gwarantujące środki na utrzymanie łatwiej. Jednak firmy wciąż niechętnie zatrudniają osoby w wieku 50+, a już szczególnie te, którym do emerytury zostało mniej niż cztery lata. Kodeks pracy wciąż takie osoby chroni przed zwolnieniem, ale często ta ochrona nie działa, bo przepisy nie są bezwarunkowe.

Mało osób ma świadomość tego, że jeżeli umrze bliska nam osoba to małżonkowi i dzieciom zmarłego, czy osobie, na której utrzymaniu się pozostaje przysługuje jego niepobrana emerytura czy renta z danego miesiąca. Jest to tzw. niezrealizowane świadczenie z ZUS. Przysługuje ono nawet wtedy, gdy dana osoba dopiero złożyła wniosek o emeryturę czy rentę i jeszcze nie pobrała nawet pierwszego świadczenia. Masz prawo do niezrealizowanego świadczenia z ZUS także w 2025 r.

W Sejmie znajdują się dwa projekty dotyczące emerytur stażowych. Oba dotyczą wprowadzenia do polskiego systemu prawnego emerytury stażowej dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rozpoczęło prace nad stanowiskiem rządu w sprawie projektów.

Na posiedzeniu 23 lipca 2024 r. Rada Ministrów przyjęła kierunkowo stanowisko dotyczące obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw w celu wprowadzenia renty wdowiej. Już 26 lipca 2024 r. ustawę tę uchwalił Sejm, potem Senat nie wniósł poprawek i po podpisie Prezydenta ustawa ta została opublikowana 16 sierpnia 2024 r. w Dzienniku Ustaw.

Rząd przedstawił projekt rozporządzenia w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2025 r. Zmiana minimalnego wynagrodzenia spowoduje, że zmieni się także wysokość świadczeń powiązanych z minimalną płacą. Sprawdź, jak zmieni się minimalne wynagrodzenie i ile wyniosą świadczenia w przyszłym roku!