REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dziedziczenie prawa do emerytury i renty z ZUS. Małżonkowi i dzieciom zmarłego przysługuje jego niepobrana emerytura z danego miesiąca, ale trzeba złożyć wniosek [niezrealizowane świadczenia z ZUS też w 2025 r.]

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Dziedziczenie prawa do emerytury i renty z ZUS. Małżonkowi i dzieciom zmarłego przysługuje jego niepobrana emerytura z danego miesiąca, ale trzeba złożyć wniosek [niezrealizowane świadczenia z ZUS też w 2025 r.]
Dziedziczenie prawa do emerytury i renty z ZUS. Małżonkowi i dzieciom zmarłego przysługuje jego niepobrana emerytura z danego miesiąca, ale trzeba złożyć wniosek [niezrealizowane świadczenia z ZUS też w 2025 r.]
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Mało osób ma świadomość tego, że jeżeli umrze bliska nam osoba to małżonkowi i dzieciom zmarłego, czy osobie, na której utrzymaniu się pozostaje przysługuje jego niepobrana emerytura czy renta z danego miesiąca. Jest to tzw. niezrealizowane świadczenie z ZUS. Przysługuje ono nawet wtedy, gdy dana osoba dopiero złożyła wniosek o emeryturę czy rentę i jeszcze nie pobrała nawet pierwszego świadczenia. Masz prawo do niezrealizowanego świadczenia z ZUS także w 2025 r.
rozwiń >

Niezrealizowane świadczenie z ZUS na 2024 i 2025

Mało osób ma świadomość tego, że jeżeli umrze bliska nam osoba to małżonkowi i dzieciom zmarłego przysługuje jego niepobrana emerytura z danego miesiąca. Jest to tzw. niezrealizowane świadczenie z ZUS. Przysługuje ono nawet wtedy, gdy dana osoba dopiero złożyła wniosek o emeryturę i jeszcze nie pobrała nawet pierwszego świadczenia. Masz prawo do niezrealizowanego świadczenia z ZUS także w 2025 r. Opisywane świadczenia należy odróżnić od prawa do renty wdowiej.

Ważne
PRAWO DO ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNEGO Z ZUS-u

Jeżeli zmarła osoba będąca członkiem Twojej rodziny miała prawo do emerytury lub renty, albo złożyła do ZUS-u w tej sprawie wniosek, można otrzymać tzw. niezrealizowane świadczenie. Zatem jeżeli przykładowo czyjaś mama zmarła pod koniec września 2024 r., ale przed śmiercią nie otrzymała emerytury za ten miesiąc, to niezrealizowane świadczenie za wrzesień 2024 r. ZUS może wypłacić członkom rodziny tej osoby - na ich wniosek.

Co to jest niezrealizowane świadczenie z ZUS?

Jak wskazuje sam ZUS, niezrealizowane świadczenie to takie, do którego  zmarła osoba była uprawniona przed śmiercią, ale go nie pobrała lub nie zostało ono jej wypłacone. Ponadto, niezrealizowane świadczenie to również takie świadczenie, o które zmarła osoba złożyła wniosek, ale nie otrzymała z ZUS decyzji np. z powodu prowadzonego przez ZUS postępowania. Świadczenie to jest uregulowane w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251)

Niezrealizowane świadczenie dotyczy także osób, które pobierały emeryturę pomostową oraz nauczycielskie świadczenia kompensacyjne. Nie przysługuje zaś po osobach ubiegających się (pobierających) rentę socjalną i świadczenie przedemerytalne.

Kto ma prawo do dziedziczenia z ZUS?

W razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia określone ustawą, świadczenia należne jej do dnia śmierci wypłaca się małżonkowi, dzieciom, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe, a w razie ich braku – małżonkowi i dzieciom, z którymi osoba ta nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego, a w razie ich braku – innym członkom rodziny uprawnionym do renty rodzinnej lub na których utrzymaniu pozostawała ta osoba. Prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego oznacza istnienie więzi (materialnych i duchowych) pomiędzy małżonkami, zwykle zamieszkującymi wspólnie.

Przykład
Świadczenie z ZUS po zmarłej matce

Pani Zosia, emerytka, mieszkała z 35 letnim synem. Kobieta zmarła w październiku 2024 r. i dlatego nie pobrała emerytury za październik. Jej syn jest uprawniony do pobrania – jako niezrealizowanego świadczenia – emerytury matki za październik. Syn musi złożyć wniosek.

Wniosek o emeryturę a prawo do niezrealizowanego świadczenia z ZUS

Poniżej opis sytuacji, w której rozstrzygnięto czy w sytuacji złożenia wniosku o emeryturę do ZUS i śmierci bliskiej osoby należy się po niej świadczenie pieniężne.

Przykład

Pani Jadwiga W. złożyła w dniu 1 września 2024 r. wniosek o emeryturę i spełniała wszystkie przesłanki. Niestety Pani Jadwiga W. doznała zawału serca i zmarła w dniu 4 października 2024 r., zanim otrzymała od ZUS decyzję o przyznanej jej emeryturze. Niezrealizowanymi świadczeniami będą te, które przysługiwały Pani Jadwidze W. od dnia złożenia wniosku o emeryturę i spełnienia wszystkich niezbędnych warunków do miesiąca w którym zmarła. Niezrealizowane świadczenie ZUS może wypłacić członkom rodziny Pani Jadwigi W. jeśli złożą w tej sprawie wniosek. 

Również w przypadku, gdy osoba, która ma ustalone prawo do świadczenia i która złożyła wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury lub renty, a przed załatwieniem tego wniosku przez ZUS zmarła – należność przysługująca zmarłemu może być wypłacona w ramach niezrealizowanych świadczeń.

Przykład

Pan Zenon, rencista, wdowiec, od lat mieszka sam. Jego dzieci mieszkają za granicą, mają własne życie i rodziny. Pan Zenon zmarł w sierpniu, zabrakło mu tylko dwóch dni do tego aby listonosz przyszedł z rentą. Dzieci Pana Zenon, pomimo tego, że nie mieszkały z ojcem są uprawnione do pobrania – jako niezrealizowanego świadczenia - renty za sierpień.  Jeśli o wypłatę świadczenia występuje więcej niż jedna osoba, np. dwoje dzieci, ZUS dzieli należną im kwotę na równe części.

Pani Maria nie miała dzieci, ani męża. Życie tak jej się ułożyło. Mieszkała z siostrą, która się nią opiekowała. W zasadzie Pani Maria pozostała na utrzymaniu siostry. Po śmierci Pani Marii jej siostra będzie miała prawo do pobrania jej emerytury, która to jeszcze nie wpłynęła na jej konto.

Wniosek o świadczenie z ZUS

Należy złożyć takie dokumenty, aby otrzymać z ZUSu świadczenie po zmarłym: wniosek o niezrealizowane świadczenie (wniosek ENS); odpis aktu zgonu, chyba, że złożyłeś go wcześniej np. wraz z wnioskiem o zasiłek pogrzebowy; w przypadku małżonka: odpis aktu małżeństwa; w przypadku dzieci: odpis aktu urodzenia; oświadczenie lub inne dowody, które potwierdzają, że prowadziłeś wspólne gospodarstwo domowe ze zmarłym lub przyczyniałeś  się do jego utrzymania.

Kiedy złożyć wniosek do ZUS?

Aby uzyskać niezrealizowane świadczenie wniosek należy złożyć w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której przysługiwały świadczenia. Po 12 miesiącach roszczenia o wypłatę niezrealizowanych świadczeń wygasają, chyba że wcześniej złoży się wniosek o dalsze prowadzenie postępowania w tej sprawie.

Ważne
Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 8 czerwca 2021 r., I USKP 61/21

Zgodnie z brzmieniem art. 136 ust. 3 ustawy roszczenia o wypłatę niezrealizowanych świadczeń emerytalnych bądź rentowych, wygasają po upływie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której świadczenia przysługiwały, chyba że przed upływem tego okresu zgłoszony zostanie wniosek o dalsze prowadzenie postępowania. Treść wskazanego przepisu w sposób niebudzący wątpliwości określa początek biegu terminu na zgłoszenie przedmiotowych roszczeń. Jest nim dzień śmierci osoby uprawionej. Jednocześnie w orzecznictwie wskazuje się, że specyfika sytuacji uznania za zmarłego nakazuje uznanie za początek biegu tego terminu dzień uprawomocnienia się postanowienia o uznaniu za zmarłego. Do czasu uprawomocnienia się orzeczenia sądowego uprawniony do wypłaty nie może skutecznie się o nią ubiegać. Wniosek o wypłatę złożony przed datą uprawomocnienia się wyroku o uznaniu za zmarłego z uwagi na wynikające z art. 31 § 1 KC domniemanie, że zaginiony żył do chwili oznaczonej w orzeczeniu o uznaniu za zmarłego, byłby bezprzedmiotowy

Jak i gdzie złożyć wniosek?

Wniosek i dokumenty można złożyć na kilka sposobów. Jednym z nich jest złożenie pisma w każdej z placówek ZUS. Dokumenty może też złożyć pełnomocnik uprawnionego. Można wysłać pocztą wniosek czy też najszybciej wysłać elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS.

Decyzję w sprawie niezrealizowanego świadczenia ZUS wyda w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji. Ze świadczenia ZUS potrąci podatek i odprowadzimy do właściwego urzędu skarbowego. Po zakończeniu roku ZUS prześle informację o dochodach (PIT-11). Na jej podstawie należy się rozliczyć z podatku za to świadczenie.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
BHP: Komu przysługuje obuwie ochronne?

Obuwie ochronne BHP – kto powinien je stosować i dlaczego jest niezbędne? Odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa w miejscu pracy. W wielu branżach stanowi podstawowy środek ochrony indywidualnej, zabezpieczając pracowników przed poważnymi urazami. Dobrze dobrane buty nie tylko chronią stopy przed uderzeniami, przecięciami czy przebiciami, ale także zapewniają stabilność, wygodę i odporność na czynniki środowiskowe. W jakich zawodach obuwie ochronne jest konieczne i jakie zagrożenia może ograniczyć?

Czy dodatek motywacyjny będzie dla wszystkich pracowników? Obecne rozwiązania są krzywdzące

Związek Miast Polskich przyjął stanowisko w sprawie dofinansowania wynagrodzeń pracowników pomocy społecznej. Zdaniem samorządowców włączenie wszystkich pracowników realizujących zadania z zakresu szeroko rozumianej pomocy społecznej do programu dodatku motywacyjnego przełoży się na jakość świadczonych usług.

Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS w 2025 r. Ile wynoszą i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

REKLAMA

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

REKLAMA

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

REKLAMA