Tematy - Stosunek pracy, Obowiązki pracownika - INFOR.PL

Jednym z podstawowych obowiązków pracowniczych określonych w kodeksie pracy jest obowiązek zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę [art. 100 § 2 pkt 4 KP] oraz przestrzeganie tajemnicy określonej w odrębnych przepisach [art. 100 § 2 pkt 5 KP].

Zgodnie z treścią Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy, przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy.

Od 1 lipca 2018 r. będzie istniał obowiązek wystawiania zwolnień lekarskich w formie elektronicznej. Nowe rozwiązanie ułatwi pracownikom dostarczanie zwolnienia lekarskiego do pracodawcy, bowiem natychmiast po wprowadzeniu zwolnienia w systemie, trafi ono do ZUS i będzie widoczne dla pracodawcy.

Przepisy prawa pracy nie wprowadzają generalnego zakazu pozostawania przez tego samego pracodawcę i pracownika w więcej niż w jednym stosunku pracy. Jednakże rzeczony zakaz może w pewnym zakresie wnikać pośrednio z przepisów Kodeksu pracy.

Zgodnie z art. 66 ust. 2 Konstytucji RP pracownik ma prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy i corocznych płatnych urlopów. Urzeczywistnieniem tej zasady jest prawo pracownika do wypoczynku określone w art. 14 kodeksu pracy. Czy istnieją zatem sytuacje, w których pracodawca może odwołać pracownika z urlopu?

Pracownikowi z niepełnosprawnością przysługuje szereg uprawnień wynikających z Kodeksu pracy. Czy za niepoinformowanie pracodawcy o niepełnosprawności, pracownik może zostać ukarany?

W trakcie wykonywania obowiązków pracowniczych powstał utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komu w takim przypadku będą przysługiwać prawa autorskie do tak stworzonego dzieła?

Możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy ma oczywiście bardzo istotne praktyczne znaczenie dla ochrony interesów gospodarczych pracodawcy oraz interesów ekonomicznych pracownika. Czy i na jakich warunkach można więc wcześniej niż to założono w podpisanej umowie (ustalając okres obowiązywania zakazu konkurencji) rozwiązać umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy? Jedną z możliwych do zastosowania instytucji jest instytucja warunku rozwiązującego (art. 89 kodeksu cywilnego w związku z art. 300 kodeksu pracy).

Możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy ma oczywiście bardzo istotne praktyczne znaczenie dla ochrony interesów gospodarczych pracodawcy oraz interesów ekonomicznych pracownika. Czy i na jakich warunkach można więc wcześniej niż to założono w podpisanej umowie (ustalając okres obowiązywania zakazu konkurencji) rozwiązać umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy? Jedną z możliwych do zastosowania instytucji jest instytucja wypowiedzenia umowy.

Możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy ma oczywiście bardzo istotne praktyczne znaczenie dla ochrony interesów gospodarczych pracodawcy oraz interesów ekonomicznych pracownika. Czy i na jakich warunkach można więc wcześniej niż to założono w podpisanej umowie (ustalając okres obowiązywania zakazu konkurencji) rozwiązać umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy? Jedną z możliwych do zastosowania instytucji jest instytucja odstąpienia od umowy w rozumieniu art. 395 kodeksu cywilnego.

Jakie najczęstsze wady umów o zakazie konkurencji skutkują nieważnością takich umów?

Bardzo często pracownicy zadają pytanie, czy mają obowiązek poinformować pracodawcę o posiadaniu stopnia niepełnosprawności. Odpowiedź na to pytanie zależy od tego, czy dany pracownik chce skorzystać z uprawnień przyznanym przez przepisy prawa osobom niepełnosprawnym.

Umowa o zakazie konkurencji powinna zawierać swoiste elementy wskazywane przepisami kodeksu pracy. Mają one co do zasady kluczowy charakter dla ważności umowy o zakazie konkurencji. Jedynie w przypadku braku określenia w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy wysokości odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji zastosowanie znajdzie art. 101(2) § 3 kodeksu pracy stanowiący o minimalnej wysokości odszkodowania w wysokości 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji.

Zgodnie z art. 101(1) § 1 kodeksu pracy w zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność (zakaz konkurencji). Czy w związku z tym można zawrzeć umowę o zakazie konkurencji w tym samym dokumencie co umowę o pracę?

Zgodnie z art. 101(2) § 2 kodeksu pracy zakaz konkurencji przestaje obowiązywać przed upływem terminu wskazanego w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy w przypadku niewywiązywania się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania. Co to oznacza w praktyce dla pracodawcy i dla pracownika?

Zgodnie z art. 101(2) § 2 kodeksu pracy zakaz konkurencji przestaje obowiązywać przed upływem terminu wskazanego w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy w szczególności w razie ustania przyczyn uzasadniających taki zakaz. Co to oznacza w praktyce dla pracodawcy i dla pracownika?

Zgodnie z art. 101(2) § 1 kodeksu pracy umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy może być zawarta z pracownikiem mającym dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Czy w związku z tym pracodawca może skutecznie kwestionować taką umowę i wynikający z niej obowiązek zapłaty odszkodowania pracownikowi twierdząc, iż zawierając umowę był w błędzie w zakresie posiadania przez pracownika dostępu do szczególnie ważnych informacji?

Zgodnie z art. 101(2) § 1 kodeksu pracy umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy może być zawarta z pracownikiem mającym dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Kto i co decyduje o tym, czy pracownik ma dostęp do szczególnie ważnych informacji? Czy pracownik może skutecznie kwestionować zakaz konkurencji twierdząc, iż nie posiadał dostępu do szczególnie ważnych informacji?

Zgodnie z art. 23(1) § 1 kodeksu pracy, w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Czy reguła ta dotyczy także umów o zakazie konkurencji podpisanych przez poprzedniego pracodawcę?

Kwestia dopuszczalności zastrzeżenia kary umownej w umowie o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy oraz w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy na wypadek naruszenia tych umów przez pracownika/byłego pracownika ma bez wątpienia bardzo istotne znaczenie praktyczne zarówno dla pracodawcy z uwagi na jej wyraźny prewencyjny charakter zabezpieczający interes pracodawcy, jak i dla pracownika z uwagi na jej potencjalną dużą skuteczność i dotkliwość w przypadku naruszenia zakazu konkurencji.

W przypadku umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji zawsze jest koniecznym elementem tego stosunku prawnego uregulowanym w art. 101(2) § 1 i § 3 kodeksu pracy. Natomiast odszkodowanie z tytułu umowy o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy nie jest przewidziane przepisami kodeksu pracy. Ustalenie takiego odszkodowania przez pracodawcę i pracownika zawierających umowę o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy jest jednak możliwe zgodnie z zasadą swobody umów.

Sposób obliczania odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy ma bez wątpienia bardzo istotne znaczenie praktyczne zarówno dla byłego pracodawcy zobowiązanego do wypłaty takiego odszkodowania, jak i dla byłego pracownika, który powstrzymuje się od działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy, albowiem różnice w wysokości takiego odszkodowania przy przyjęciu różnych sposobów jego obliczania mogą być bardzo znaczące.

Coraz częściej pracodawcy zobowiązują pracowników do noszenia identyfikatorów w pracy. W ocenie niektórych pracowników pracodawca, nakładając na nich obowiązek noszenia identyfikatorów, narusza przepisy o ochronie danych osobowych. Czy mają rację?

Wiele osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych de facto wykonuje pracę, która nosi cechy charakterystyczne dla stosunku pracy. W takiej sytuacji można wystąpić z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy.

W jakim zakresie sąd pracy może orzekać w sprawie o uchylenie kary porządkowej? Czy może karę tę zmienić?

Polecenie pracodawcy pracy w godzinach nadliczbowych nie ma charakteru bezwzględnego. Pracownik może odmówić jego wykonania. Jednakże odmowa musi mieć uzasadnienie w przepisach prawa lub zasadach współżycia społecznego.

Przeważająca część doktryny prawa pracy oraz orzecznictwa stoi na stanowisku, iż pracownik nie ma prawa odmówić zastosowania się do polecenia pracodawcy o pracy w godzinach nadliczbowych. Nie dotyczy to jednak pewnych grup pracowników np. kobiet w ciąży lub pracowników niepełnosprawnych.

Uprzednie ukaranie pracownika karą porządkową nie wyłącza możliwości rozwiązania z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia przez niego podstawowych obowiązków pracowniczych na podstawie tego samego zdarzenia.

Pracodawca może zobowiązać podwładnego do odbierania telefonu służbowego oraz korzystania ze służbowej poczty elektronicznej w czasie świąt. Traktowane jest to jako praca w godzinach nadliczbowych, za którą należy się czas wolny lub wynagrodzenie.

Kwestię przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę reguluje przepis art. 23(1) Kodeksu pracy. W przypadku przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę, pracownik może w terminie 2 miesięcy od powyższego zdarzenia, bez wypowiedzenia, za siedmiodniowym uprzedzeniem, rozwiązać stosunek pracy.

Krytyka pracodawcy wyrażona na portalach społecznościowych stanowić może naruszenie obowiązku dbałości o dobro zakładu pracy i może być podstawą do rozwiązania z pracownikiem stosunku pracy. Czy pracodawcy mają prawo monitorować aktywność pracowników na portalach społecznościowych?

W celu wsparcia nauczycieli w realizacji ich obowiązków ustawodawca stworzył instytucję asystenta nauczyciela. Mimo że asystent nauczyciela musi posiadać kwalifikacje wymagane od nauczyciela w szkole podstawowej i wykonywać zadania wyłącznie pod kierunkiem nauczyciela, którego wspiera, jego stosunek pracy reguluje Kodeks pracy.

Pracownik musi być zaznajomiony z zakresem swoich obowiązków. Może to nastąpić w dowolnej formie, nie wyłączając informacji ustnej. W jaki sposób należy określić zakres obowiązków na stanowisku specjalisty ds. kadr i przedstawić je pracownikowi. Przedstawiamy wzór zakresu zadań specjalisty ds. kadr.

Przepisy Kodeksu pracy szczegółowo regulują kwestie stosowania kar porządkowych wobec pracowników. Jakie są granice czasowe, w jakich może być zgodnie z prawem nałożona kara porządkowa?

Kodeks pracy wymienia kary porządkowe jakimi pracodawca może zdyscyplinować pracownika. W przypadku zastosowania innych niż uregulowane przepisami, pracodawca może zostać ukarany karą grzywny od 1 tys. do 30 tys. zł. Jak zatem prawidłowo nałożyć karę porządkową?

Pracodawca może zastosować karę pieniężną wyłącznie w określonych sytuacjach. Czy za niepodpisywanie listy obecności można zastosować karę pieniężną albo rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę?

Rozwiązanie stosunku pracy rodzi po stronie pracodawcy szereg obowiązków. Zakres obowiązków pracodawcy związanych z rozwiązaniem stosunku pracy uzależniony jest od tego, czy rozwiązanie następuje w trybie zwykłym, czy w trybie szczególnym.

Już kilka lat temu został wprowadzony zakaz palenia tytoniu w pomieszczeniach zakładów pracy. Mimo wprowadzonego zakazu palenia w tych miejscach, ustawodawca dopuszcza tworzenie przez pracodawcę specjalnie wydzielonych miejsc dla palących, tzw. palarnie.

Od początku 2016 r. lekarze mogą wystawiać zwolnienia lekarskie w formie elektronicznej. Nie oznacza to jednak, że zniknęły tradycyjne zwolnienia w papierowej formie. Nadal w tym przypadku na pracowniku ciąży obowiązek dostarczenia zwolnienia pracodawcy.

Zdarza się, że w umowie o zakazie konkurencji obowiązującej w okresie po ustaniu stosunku pracy pracodawca nie wskazuje wysokości należnego pracownikowi odszkodowania za przestrzeganie zakazu konkurencji. Czy tak skonstruowana umowa o zakazie konkurencji jest nieważna? Czy pracownikowi przysługuje prawo do otrzymania odszkodowania, a jeżeli tak, odszkodowanie w jakiej wysokości należy mu wypłacić? A co dzieje się w sytuacji, gdy umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy przewiduje odszkodowanie w wysokości niższej niż ustawowa?

22 lutego 2016 r. wchodzi w życie nowelizacja przepisów dotyczących umów na czas określony. Wprowadzone zmiany zrównują okres wypowiedzenia umowy na czas określony z okresem wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony.

Do spotkania biznesowego należy się odpowiednio przygotować, bowiem im mniej jesteśmy przygotowani, tym większy stres. Kilka wskazówek - jak poradzić sobie ze stresem i wypaść dobrze na spotkaniu z potencjalnym partnerem biznesowym lub szefem.

Co do zasady, jeżeli pracodawca w sposób odpowiedni powierzył pracownikowi rzeczy, które mają służyć wykonywaniu pracy a pracownik je zniszczy lub utraci, będzie miał obowiązek naprawienia szkody pracodawcy w pełnej wysokości.

Zgodnie z Kodeksem pracy karę porządkową można usunąć z akt pracownika dopiero po upływie roku nienagannej pracy pracownika. Czy możliwe jest wcześniejsze usunięcie kary porządkowej z akt osobowych pracownika?

Miejsce pracy to szczególne środowisko życia, w którym często dochodzi do konfliktów pomiędzy pracownikami. Zarzewiem sporów mogą być znaczne różnice w wynagrodzeniu na tym samym stanowisku, ale także tak błahe rzeczy jak umycie kilku filiżanek po kawie. Czasem zdarza się, iż dochodzi między pracownikami także do stosowania przemocy, nierzadko nawet w godzinach pracy.

Przy rozwiązywaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem istotne są okresy wypowiedzenia oraz zakładowy staż pracy pracownika. Długość okresu wypowiedzenia jest uzależniona od rodzaju umowy o pracę.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia może nastąpić z winy pracownika oraz z przyczyn przez niego niezawinionych. Przed rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia pracodawca musi zasięgnąć opinii reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej ze wskazaniem przyczyny rozwiązania umowy.

Przywrócony do pracy może zostać zarówno pracownik, któremu pracodawca niezgodnie z przepisami wypowiedział umowę o pracę, jak i pracownik, który został zwolniony z pracy dyscyplinarnie. Jednak prawo do przywrócenia do pracy zależy od rodzaju umowy o pracę. Nie każda bowiem wadliwie rozwiązana umowa o pracę uprawnia pracownika do przywrócenia do pracy.

Pracownik zawierając umowę o pracę zobowiązuje się do sumiennego i starannego świadczenia pracy, stosowania się do poleceń przełożonych, wykonywania ciążących na nim obowiązków i dbania o dobro zakładu pracy. Podstawowe obowiązki pracownika zostały wskazane w Kodeksie pracy. Za niewypełnianie lub niewłaściwe wypełnianie obowiązków pracownik może ponieść odpowiedzialność porządkową, a nawet może zostać zwolniony dyscyplinarnie.

Ze sprawozdania z działalności Państwowej Inspekcji Pracy wynika, że inspektorzy pracy przeprowadzili w 2014 r. 90,1 tys. kontroli u ponad 72,7 tys. pracodawców. PIP wydała 8,1 tys. decyzji nakazujących wypłatę wynagrodzeń lub innych świadczeń ze stosunku pracy, na łączną kwotę 171,4 mln zł.

Stosunek pracy, Obowiązki pracownika

Obowiązek pracownika przestrzegania tajemnicy pracodawcy

Jednodniowa nieobecność w pracy a rozwiązanie umowy z winy pracownika

Dostarczenie zwolnienia lekarskiego do pracodawcy - zmiany od 2018 r.

Czy tego samego pracownika i pracodawcę może łączyć więcej niż jedna umowa o pracę?

Czy pracodawca może odwołać pracownika z urlopu?

Czy pracownik może zataić swoją niepełnosprawność

Ochrona praw autorskich pracownika

Warunek rozwiązujący w klauzuli konkurencyjnej

Wypowiedzenie klauzuli konkurencyjnej

Odstąpienie od klauzuli konkurencyjnej

Nieważność zakazu konkurencji

Czy pracownik ma obowiązek poinformować pracodawcę o posiadanym stopniu niepełnosprawności?

Elementy konieczne umowy o zakazie konkurencji

Zakaz konkurencji w umowie o pracę

Niewywiązywanie się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji

Ustanie przyczyn uzasadniających zakaz konkurencji

Błąd pracodawcy przy wyborze pracownika do objęcia klauzulą konkurencyjną

Dostęp do szczególnie ważnych informacji a klauzula konkurencyjna

Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę a klauzula konkurencyjna

Kara umowna w umowie o zakazie konkurencji

Odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji w czasie trwania stosunku pracy

Wysokość odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy

Obowiązek noszenia przez pracowników identyfikatorów a ochrona danych osobowych

Jak ustalić istnienie stosunku pracy?

Zmiana kary porządkowej przez sąd

Obowiązek pracy w godzinach nadliczbowych

Odmowa pracy w godzinach nadliczbowych

Zwolnienie dyscyplinarne i kara porządkowa za to samo przewinienie

Odbieranie telefonów służbowych poza czasem pracy

Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę - art. 23 (1) k.p.

Krytyka pracodawcy na portalach społecznościowych

Zatrudnienie asystenta nauczyciela - kwalifikacje, stosunek pracy

Jak określić zakres obowiązków specjalisty ds. kadr - wzór

Tryb udzielania kar porządkowych

Jak prawidłowo nałożyć karę na pracownika?

Kara za niepodpisywanie listy obecności

Obowiązki pracodawcy związanie z rozwiązaniem stosunku pracy

Zakaz palenia na terenie zakładu pracy

Zwolnienie lekarskie w formie elektronicznej

Umowa o zakazie konkurencji a brak określenia wysokości odszkodowania

Jak wypowiedzieć umowę na czas określony – nowelizacja z 2016 r.

Jak przygotować się do spotkania biznesowego

Zniszczenie służbowego sprzętu - odpowiedzialność za mienie powierzone

Wcześniejsze usunięcie kary porządkowej z akt osobowych pracownika

Czy pobicie współpracownika może stanowić przesłankę do zwolnienia?

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia

Kiedy pracownik może zostać przywrócony do pracy?

Podstawowe obowiązki pracownika w prawie pracy

Wyniki kontroli PIP za 2014 r.