REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ustalić istnienie stosunku pracy?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jak ustalić istnienie stosunku pracy? /Fot. Fotolia
Jak ustalić istnienie stosunku pracy? /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Wiele osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych de facto wykonuje pracę, która nosi cechy charakterystyczne dla stosunku pracy. W takiej sytuacji można wystąpić z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy.

W jakich sytuacjach wystąpić z powództwem?

Stosunek pracy definiuje art. 22 § 1 kodeksu pracy (k.p.). W myśl tego przepisu przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

REKLAMA

Cytowany przepis pozwala na wyróżnienie cech stosunku pracy, do których należy zaliczyć zarobkowy charakter, podporządkowanie pracownika, wykonywanie pracy w ściśle określonym przez pracodawcę miejscu i czasie.
W doktrynie i orzecznictwie jako cechy stosunku pracy wskazuje się także dobrowolność zobowiązania, osobisty charakter świadczenia pracy, ponoszenie ryzyka gospodarczego, produkcyjnego i osobowego przez pracodawcę, ciągłość świadczenia pracy.

Polecamy książkę: Kodeks pracy 2017 Praktyczny komentarz z przykładami

W sytuacji gdy wykonywana w oparciu o umowę cywilnoprawną praca nosi cechy charakterystyczne dla stosunku pracy, istnieją podstawy do wystąpienia z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy. Z powództwem można wystąpić także osoba, z którą nie została zawarta umowa w formie pisemnej, jeżeli z okoliczności faktycznych wynika, iż łączący strony stosunek prawny ma cechy stosunku pracy.

Interes prawny

Warunkiem wystąpienia z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy jest posiadanie interesu prawnego. Interes prawny oznacza obiektywną konieczność (potrzebę prawną) udzielenia ochrony określonej sferze prawnej, gdy powstała sytuacja, która grozi naruszeniem prawa przysługującego uprawnionemu, bądź powstała wątpliwość co do jego istnienia (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 kwietnia 2016 r., sygn. akt I ACa 37/16).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podmiotami uprawnionymi do wystąpienia z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy jest:

  • osoba, która twierdzi, że była stroną stosunku pracy
  • inspektor pracy – inspektor pracy może wystąpić z powództwem
    o ustalenie istnienia stosunku pracy z własnej inicjatywy. W takim przypadku do wytoczenia powództwa nie jest wymagana zgoda osoby, na rzecz której jest wytaczane powództwo. Inspektor może także wstąpić do już toczącego się postępowania. Wymagana jest wtedy zgoda powoda.
  • inne osoby, które wykażą swój interes prawny - np. krewni zmarłego, który ich zdaniem zatrudniony był na podstawie umowy o pracę.

Zobacz serwis: Kodeks pracy

Pozew

Sądem właściwym do wystąpienia z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy jest sąd rejonowy (art. 461 § 11 kodeksu postępowania cywilnego). Powództwo może zostać wytoczone bądź przed sąd właściwości ogólnej pozwanego, bądź przed sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, bądź też przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy (art. 461 § 1 k.p.c).

Pismem wszczynającym postępowanie w sprawie jest pozew.

W pozwie powód obowiązany jest wskazać wartość przedmiotu sporu. W sprawach o roszczenia pracowników dotyczące istnienia stosunku pracy wartość przedmiotu sporu stanowi przy umowach na czas określony - suma wynagrodzenia za pracę za okres sporny, lecz nie więcej niż za rok, a przy umowach na czas nieokreślony - za okres jednego roku (art. 231 k.p.c.)

Zobacz: Indywidualne prawo pracy

W żądaniu pozwu należy wystąpić z roszczeniem o ustalenie istnienia stosunku pracy. Żądanie pozwu może, ale nie musi, obejmować także roszczenie o świadczenia wynikające z prawa pracy (np. o zasądzenie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, o wydanie świadectwa pracy, o zasądzenie odszkodowania za niewydanie świadectwa pracy w terminie).

Uzasadnienie pozwu powinno obejmować przytoczenie okoliczności faktycznych, wskazujących na wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy.

Do pozwu można dołączyć dokumenty potwierdzające twierdzenia zawarte w uzasadnieniu pozwu, tzw. załączniki.

Strona wnosząca pozew obowiązana jest złożyć razem z pozwem odpis pozwu i załączników (zwykle jest to kopia pozwu i załączników). Odpis pozwu i załączników sąd przekazuje drugiej stronie postępowania.

W myśl art. 96 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 623), pracownik wnoszący powództwo do sądu pracy zwolniony jest z obowiązku uiszczania opłat sądowych.

Zobacz: Inne formy zatrudnienia

Postępowanie przed sądem

W toku postępowania o ustalenie istnienia stosunku pracy sąd bada, czy łączący strony postępowania stosunek pracy nosił cechy stosunku pracy i w jakim zakresie.

Nie można stworzyć schematu postępowania przed sądem. O przebiegu postępowania decydują bowiem okoliczności konkretnego stanu faktycznego.

Zobacz: Wskaźniki i stawki

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zatrudnianie cudzoziemców w 2025 roku [Przewodnik i zmiany krok po kroku]

W dobie globalizacji coraz więcej polskich firm sięga po talenty spoza kraju. Od 1 czerwca 2025 r. proces zatrudniania cudzoziemców zostanie zmodernizowany i w pełni zdigitalizowany dzięki nowej ustawie z 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom. Choć formalności nadal wymagają precyzji, są prostsze, szybsze i dostępne online.

Pracownicy teraz: praca bez poczucia sensu nie daje satysfakcji

Według 91 proc. polskich „zetek” i millenialsów praca bez poczucia sensu nie daje satysfakcji. Wśród priorytetów młodych pracowników są także niezależność finansowa i work-life balance. Jeśli te warunki nie są spełniane, potrafią oni zrezygnować z pracy i szukać nowego pracodawcy.

Dobre samopoczucie w miejscu pracy, to kluczowe oczekiwanie najmłodszych pracowników czyli Zetek

Dla Zetek pracowników w pracy ważna jest równowaga między życiem zawodowym i prywatnym. Otwarta komunikacja z przełożonym, równowaga między życiem zawodowym i prywatnym oraz stabilność zawodowa - to wartości, którymi najczęściej kierują się przedstawiciele pokolenia Z przy wyborze pracodawcy.

Samotni wśród ludzi

Rozmowa z dr Sylwią Hałas-Dej, dziekanem Kozminski Executive Business School w Akademii Leona Koźmińskiego, o tym, jak radzić sobie z izolacją na wysokim stanowisku.

REKLAMA

Praca zdalna, zadaniowy czas pracy. Nie, teraz zupełnie inna forma zatrudnienia jest na absolutnym topie rynku pracy, jaka

80 proc. pracowników tymczasowych i kontraktorów odczuwa satysfakcję z pracy projektowej. Wielu specjalistów, kiedy pozna zalety takich form współpracy z firmami, to nie chce już wracać na etat. Dlatego praca projektowa szybko zyskuje zwolenników.

Nowe przepisy o rynku pracy i zatrudnianiu cudzoziemców od 1 czerwca 2025. Co się zmienia?

Od 1 czerwca 2025 r. wchodzą w życie dwie kluczowe ustawy reformujące polski rynek pracy i zasady zatrudniania cudzoziemców. Nowe przepisy zmienią sposób rejestracji bezrobotnych, zniosą ograniczenia wiekowe i wprowadzą nowoczesne narzędzia informatyczne. Co dokładnie się zmienia i kogo dotyczą nowe regulacje?

Debata. Syndrom oszustki - między sukcesem a wątpliwościami

To będzie jedno z najważniejszych spotkań w naszym studio, transmitowane w czasie rzeczywistym na stronie infor.pl.

Ile godzin tygodniowo pracuje się w UE? Najmniej w Holandii, najwięcej w Grecji, Bułgarii i Polsce

Według danych Eurostatu pracownicy w Unii Europejskiej pracowali średnio 36 godzin w tygodniu. Okazuje się, że w Polsce było to znacznie więcej. Gdzie odnotowano najdłuższe, a gdzie najkrótsze tygodnie pracy?

REKLAMA

Jakie kody uprawniają do wyższego dofinansowania z PFRON? [KWOTY 2025]

Kwota dofinansowania, jaką może uzyskać pracodawca, zależy nie tylko od stopnia niepełnosprawności, ale również od rodzaju schorzenia. Czy pojawią się kolejne kody uprawniające do wyższego dofinansowania? Jakie kwoty obowiązują w 2025 r.?

Kapitał początkowy można przeliczyć. To klucz do wyższej emerytury!

Kapitał początkowy to odtworzona wartość składek emerytalnych z okresu przed 1 stycznia 1999 roku, kiedy składki nie były przypisane do indywidualnych kont. Bez kapitału początkowego Twoja emerytura może być znacznie niższa. Sprawdź, jak go wyliczyć i jakie dokumenty są potrzebne, by nie stracić pieniędzy.

REKLAMA