REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rekompensowanie pracy w niedzielę

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jeżek Przemysław
Rekompensowanie pracy w niedzielę. / Fot. Fotolia
Rekompensowanie pracy w niedzielę. / Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czy można planować pracę i zlecać wykonywanie pracy w nadgodzinach w niedzielę pracownikom, którzy pracują w systemie podstawowym na zmiany 5 dni w tygodniu? Jak zrekompensować im pracę zaplanowaną na niedzielę?

PROBLEM

Nasi pracownicy wykonują pracę w systemie podstawowym, na dwie zmiany, przez 5 dni w tygodniu. Niektórym planujemy pracę w niedziele, a innym zlecamy w tym dniu wykonywanie pracy w nadgodzinach. Zdarzają się przypadki, że nie mamy możliwości udzielenia pracownikom dnia wolnego za pracę w nadgodzinach, więc rekompensujemy im to wypłatą dodatków do wynagrodzenia. Obawiamy się jednak, że w ten sposób naruszamy zasadę przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, za co możemy zostać ukarani podczas kontroli PIP. Czy mamy rację?

REKLAMA

Autopromocja

RADA

Jeżeli nie udzielą Państwo pracownikowi dnia wolnego za pracę w niedzielę, naruszą Państwo zasadę przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Jednak przepisy prawa dopuszczają możliwość wypłaty pracownikom odpowiednich dodatków do wynagrodzenia w sytuacji, gdy pracodawca nie miał możliwości udzielenia pracownikowi dnia wolnego za pracę w niedzielę do końca okresu rozliczeniowego. PIP nie ma wówczas podstaw do uznania takiej rekompensaty za naruszenie przepisów o czasie pracy.

UZASADNIENIE

W przepisach Kodeksu pracy istnieje zamknięty katalog przypadków dozwolonej pracy w niedziele i święta, który obejmuje m.in. konieczność prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii, a także w przypadku pracy w ruchu ciągłym lub pracy zmianowej (art. 15110 Kodeksu pracy). Za pracę w niedzielę lub święto uważa się pracę wykonywaną między godz. 6.00 w tym dniu a godz. 6.00 w dniu następnym. Pracodawca ma jednak możliwość ustalenia innych godzin (art. 1519 Kodeksu pracy). Zatem tworząc na dany miesiąc rozkład czasu pracy, można w przypadku pracy zmianowej zaplanować pracownikowi pracę w niedzielę lub święto (art. 15110 pkt 3 Kodeksu pracy).

Rekomendowany produkt: KODEKS PRACY 2015 z komentarzem + CD

Praca zmianowa może być wykonywana w niedzielę lub święto.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jednak będzie się to wiązało z ustaleniem w rozkładzie czasu pracy pracownika innego dnia wolnego od pracy. Za pracę w święto taki dzień powinien być wyznaczony do końca okresu rozliczeniowego, a za pracę w niedzielę – w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli (art. 15111 § 1 Kodeksu pracy). Jeżeli za pracę w niedzielę pracownik nie może wykorzystać dnia wolnego we wskazanym terminie, przysługuje mu dzień wolny od pracy do końca okresu rozliczeniowego, a w razie braku możliwości udzielenia takiego dnia – wypłata 100% dodatku do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w niedzielę (art. 15111 § 2 Kodeksu pracy).

Zapraszamy na FORUM

Andrzej P. wykonuje pracę w systemie podstawowym na zmiany. Godziny wyznaczające pracę w niedziele i święta zostały uregulowane u pracodawcy zgodnie z przepisami Kodeksu pracy. W rozkładzie czasu pracy na luty 2015 r. pracownik miał zaplanowaną pracę z soboty na niedzielę w godz. od 22.00 do 6.00. Andrzejowi P. nie przysługuje żadna rekompensata za zakończenie pracy w dobie niedzielnej, gdyż za pracę w niedziele uważa się pracę między godz. 6.00 w tym dniu a godz. 6.00 rano w poniedziałek.

Jeżeli pracownikowi, o którym mowa w poprzednim przykładzie, pracodawca ustaliłby pracę w godz. od 23.00 do 7.00, to należałoby mu udzielić innego dnia wolnego najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, gdyż 1 godzina pracy (od 6.00 do 7.00) przypadała na dobę niedzielną. W razie nieudzielenia takiego dnia pracownikowi należy wypłacić dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100% za każdą godzinę pracy w niedziele (w tym przypadku za 1 godzinę). Jeżeli pracodawca ustaliłby w regulaminie pracy inne godziny wyznaczające pracę w niedzielę, np. w godz. od 7.00 do 7.00, wówczas uniknąłby obowiązku rekompensaty za 1 godzinę pracy w tym dniu.

Polecany produkt: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Inaczej będzie w sytuacji, gdy w niedzielę lub święto pracownikowi zostanie zlecona praca w godzinach nadliczbowych. Nieoddanie zatrudnionemu dnia wolnego spowoduje bowiem jednocześnie przekroczenie tygodniowej normy czasu pracy. Dojdzie wówczas do zbiegu uprawnień pracownika z tytułu:

  • niezrekompensowania pracy w niedzielę innym dniem wolnym do końca okresu rozliczeniowego (przekroczenie normy średniotygodniowej) oraz
  • pracy w godzinach nadliczbowych (przekroczenie normy dobowej), za co (zgodnie ze stanowiskiem Departamentu Prawnego GIP z 14 listopada 2012 r.) pracownikowi należy wypłacić dwa 100% dodatki do wynagrodzenia.

Kiedy dochodzi do przekroczenia normy przeciętnie tygodniowej czasu pracy?

Jednak Sąd Najwyższy w uchwale z 15 lutego 2006 r. (II PZP 11/05, OSNP 2006/11–12/170) stwierdził, że w takiej sytuacji pracownikowi przysługuje tylko jeden 100% dodatek do wynagrodzenia. Zgodnie z tym stanowiskiem:

(...) nie ma podstaw prawnych do wypłaty dodatkowego 200-procentowego wynagrodzenia za pracę w niedzielę lub święto, za którą pracownik nie uzyskał innego dnia wolnego od pracy. Ewentualne ustanowienie uprawnień do uzyskania dwóch 100-procentowych dodatków do wynagrodzenia za pracę byłoby na tyle wyjątkowe, że musiałoby mieć wyraźną podstawę w przepisach Kodeksu pracy (...).

Ze względu na to, że sąd rozstrzyga w konkretnej sprawie, w razie kontroli PIP może zobowiązać pracodawcę do wypłaty dwóch dodatków.

Michał J. wykonuje pracę w systemie podstawowym (praca na dwie zmiany). W związku ze szczególnymi potrzebami pracodawcy pracownikowi zlecono pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w niedzielę (przez 8 godzin). Pracodawca nie miał możliwości udzielenia pracownikowi innego dnia wolnego do końca okresu rozliczeniowego, dlatego biorąc pod uwagę stanowisko SN, powinien wypłacić 100% dodatek do wynagrodzenia.

Jeżeli pracownik wykonuje pracę w niedzielę lub święto, które były dla niego dniami pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy i w wyniku tej pracy została przekroczona dobowa norma czasu pracy, przysługuje mu 50% dodatek, pod warunkiem że godziny te nie przypadały na godziny ustalone u danego pracodawcy jako godziny pracy w porze nocnej. W sytuacji gdy pracownikowi zlecono wykonywanie pracy w niedzielę lub święto i była to praca w godzinach nadliczbowych, a w wyniku tej pracy została przekroczona również dobowa norma czasu pracy, przysługuje mu dodatek 100% za każdą godzinę pracy w tym dniu.

Nowe zasady rekompensowania pracy w dni wolne?

Zgodnie z rozkładem czasu pracy Annie O. zatrudnionej w pełnym wymiarze czasu pracy zaplanowano pracę w niedzielę w godz. od 6.00 do 14.00. Ze względu na szczególne potrzeby pracodawcy w tym dniu pracownica wykonywała pracę do godz. 18.00. Praca w godz. od 14.00 do 18.00 stanowiła dla niej pracę w godzinach nadliczbowych, która spowodowała naruszenie normy dobowej o 4 godziny. Za 4-godzinną pracę nadliczbową pracodawca powinien wypłacić Annie O. 50% dodatek do wynagrodzenia. Gdyby praca w niedzielę nie była planowana, lecz zlecona pracownikowi ze względu na szczególne potrzeby pracodawcy, byłaby pracą w godzinach nadliczbowych. W wyniku takiej pracy zostałaby naruszona zarówno norma tygodniowa, jak i dobowa. Za 12-godzinną pracę w tym dniu należałoby wypłacić pracownikowi normalne wynagrodzenie wraz ze 100% dodatkiem.

Podstawa prawna:

  • art. 128, art. 129, art. 147, art. 1519, art. 15110, art. 15111 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1502; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 1662
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wynagrodzenia wzrosną nawet do 12 tys. zł brutto. Sprawdzamy, kto może liczyć na taką podwyżkę w budżetówce

To już pewne — część pracowników budżetówki w 2025 roku może liczyć na wynagrodzenie zbliżające się do 12 tys. zł brutto. Choć brzmi to jak rewolucja płacowa, w rzeczywistości podwyżki obejmą tylko wybrane grupy zawodowe. Kto skorzysta najwięcej? Czy to zapowiedź wyrównywania wynagrodzeń w sektorze publicznym, czy jedynie korekta inflacyjna dla wybranych?

Wielka Sobota: do której sklepy są otwarte? Od 1 tys. zł do 100 tys. zł kary dla pracodawcy [Ostrzeżenie PIP]

Wielka Sobota - do której sklepy są otwarte? PIP ostrzega pracodawców zatrudniających pracowników w Wielką Sobotę. 19 kwietnia 2025 r. pracownicy handlu nie mogą pracować ponad wskazany w przepisach czas. Do której godziny można pracować w Wielką Sobotę?

Rewolucja w naliczaniu stażu pracy od 2026 roku. Umowy zlecenia i działalność gospodarcza wliczane do uprawnień pracowniczych

Od 1 stycznia 2026 roku mają wejść w życie istotne zmiany w Kodeksie pracy, które wpłyną na sposób naliczania stażu pracy. Projektowana nowelizacja przewiduje, że do stażu pracy będą wliczane nie tylko okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale także inne formy aktywności zawodowej, takie jak umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy służba w niektórych formacjach mundurowych. Zmiany te mają na celu zwiększenie uprawnień pracowniczych, w tym prawa do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższych odpraw czy dodatków stażowych.

ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy [WNIOSEK ERN]

Od 1 marca 2025 r. do 28lutego 2026 r. ZUS daje 1878,91 zł albo 1409,18 zł z tytułu niezdolności do pracy. Jakie są 3 rodzaje renty? Jak złożyć wniosek ERN? Czy potrzebne są dodatkowe dokumenty dla ZUS? Zakład tłumaczy zasady wyliczania wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy.

REKLAMA

Skrócony tydzień pracy? Tak, ale z tym samym wynagrodzeniem

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała o zakończeniu pierwszego etapu analiz skrócenia tygodnia pracy. Według szefowej MRPiPS krótszy tydzień pracy jest oczekiwany, ale przy zachowaniu wysokości wynagrodzenia.

Wielki Piątek. Dla niektórych to dzień wolny od pracy

Od wielu lat trwa batalia o ustanowienie Wielkiego Piątku dniem wolnym od pracy. Dla większości pracowników jest to normalny dzień pracy. Niektórym jednak przysługuje wolne w ten dzień.

1636 zł albo i więcej odszkodowania za konkretne choroby zawodowe od ZUS

Choroby zawodowe są spowodowane szkodliwymi czynnikami występującymi w miejscu pracy lub sposobem wykonywania pracy. Wszystkie choroby zawodowe znajdują się w wykazie chorób zawodowych. Jednym ze świadczeń przysługujących z tytułu choroby zawodowej jest jednorazowe odszkodowanie. Od 1 kwietnia 2025 r. za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje 1636 zł.

ZUS przyznaje 312,71 zł do 28 lutego 2026 r. Sprawdź, czy się należy.

312,71 zł z ZUS nie należy się każdemu. Warto jednak sprawdzić, jakie są osoby uprawnione. Świadczenie to otrzymuje się bowiem na wniosek, a nie z urzędu. Sprawdź, czy nie przepadają pieniądze z ZUS.

REKLAMA

ZUS przesuwa 13 emerytury. Kwietniowe wypłaty części emerytów

Kiedy jest wypłata 13 emerytury w 2025 roku? Część emerytów otrzymała już trzynastkę w kwietniu. Inni jeszcze czekają. Dlaczego ZUS przesuwa wypłatę dodatkowej emerytury?

Jawność wynagrodzeń – coś więcej niż wymóg prawny. Więcej korzyści, czy problemów?

We współczesnych realiach dynamicznych zmian na rynku pracy, przejrzystość wynagrodzeń staje się jednym z kluczowych elementów budowania zaufania i poczucia sprawiedliwości w organizacjach. Niestety, według analiz Enpulse niemal połowa Polaków czuje, że ich pensja jest nieadekwatna do wysiłku, jaki wkładają w wykonywanie obowiązków służbowych. Sytuacja może ulec zmianie już za rok, gdy zaczną obowiązywać unijne regulacje dotyczące jawności i równości płac.

REKLAMA