REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rekompensowanie pracy w niedzielę

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jeżek Przemysław
Rekompensowanie pracy w niedzielę. / Fot. Fotolia
Rekompensowanie pracy w niedzielę. / Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czy można planować pracę i zlecać wykonywanie pracy w nadgodzinach w niedzielę pracownikom, którzy pracują w systemie podstawowym na zmiany 5 dni w tygodniu? Jak zrekompensować im pracę zaplanowaną na niedzielę?

PROBLEM

Nasi pracownicy wykonują pracę w systemie podstawowym, na dwie zmiany, przez 5 dni w tygodniu. Niektórym planujemy pracę w niedziele, a innym zlecamy w tym dniu wykonywanie pracy w nadgodzinach. Zdarzają się przypadki, że nie mamy możliwości udzielenia pracownikom dnia wolnego za pracę w nadgodzinach, więc rekompensujemy im to wypłatą dodatków do wynagrodzenia. Obawiamy się jednak, że w ten sposób naruszamy zasadę przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, za co możemy zostać ukarani podczas kontroli PIP. Czy mamy rację?

REKLAMA

Autopromocja

RADA

Jeżeli nie udzielą Państwo pracownikowi dnia wolnego za pracę w niedzielę, naruszą Państwo zasadę przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Jednak przepisy prawa dopuszczają możliwość wypłaty pracownikom odpowiednich dodatków do wynagrodzenia w sytuacji, gdy pracodawca nie miał możliwości udzielenia pracownikowi dnia wolnego za pracę w niedzielę do końca okresu rozliczeniowego. PIP nie ma wówczas podstaw do uznania takiej rekompensaty za naruszenie przepisów o czasie pracy.

UZASADNIENIE

W przepisach Kodeksu pracy istnieje zamknięty katalog przypadków dozwolonej pracy w niedziele i święta, który obejmuje m.in. konieczność prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii, a także w przypadku pracy w ruchu ciągłym lub pracy zmianowej (art. 15110 Kodeksu pracy). Za pracę w niedzielę lub święto uważa się pracę wykonywaną między godz. 6.00 w tym dniu a godz. 6.00 w dniu następnym. Pracodawca ma jednak możliwość ustalenia innych godzin (art. 1519 Kodeksu pracy). Zatem tworząc na dany miesiąc rozkład czasu pracy, można w przypadku pracy zmianowej zaplanować pracownikowi pracę w niedzielę lub święto (art. 15110 pkt 3 Kodeksu pracy).

Rekomendowany produkt: KODEKS PRACY 2015 z komentarzem + CD

Praca zmianowa może być wykonywana w niedzielę lub święto.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jednak będzie się to wiązało z ustaleniem w rozkładzie czasu pracy pracownika innego dnia wolnego od pracy. Za pracę w święto taki dzień powinien być wyznaczony do końca okresu rozliczeniowego, a za pracę w niedzielę – w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli (art. 15111 § 1 Kodeksu pracy). Jeżeli za pracę w niedzielę pracownik nie może wykorzystać dnia wolnego we wskazanym terminie, przysługuje mu dzień wolny od pracy do końca okresu rozliczeniowego, a w razie braku możliwości udzielenia takiego dnia – wypłata 100% dodatku do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w niedzielę (art. 15111 § 2 Kodeksu pracy).

Zapraszamy na FORUM

REKLAMA

Andrzej P. wykonuje pracę w systemie podstawowym na zmiany. Godziny wyznaczające pracę w niedziele i święta zostały uregulowane u pracodawcy zgodnie z przepisami Kodeksu pracy. W rozkładzie czasu pracy na luty 2015 r. pracownik miał zaplanowaną pracę z soboty na niedzielę w godz. od 22.00 do 6.00. Andrzejowi P. nie przysługuje żadna rekompensata za zakończenie pracy w dobie niedzielnej, gdyż za pracę w niedziele uważa się pracę między godz. 6.00 w tym dniu a godz. 6.00 rano w poniedziałek.

Jeżeli pracownikowi, o którym mowa w poprzednim przykładzie, pracodawca ustaliłby pracę w godz. od 23.00 do 7.00, to należałoby mu udzielić innego dnia wolnego najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, gdyż 1 godzina pracy (od 6.00 do 7.00) przypadała na dobę niedzielną. W razie nieudzielenia takiego dnia pracownikowi należy wypłacić dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100% za każdą godzinę pracy w niedziele (w tym przypadku za 1 godzinę). Jeżeli pracodawca ustaliłby w regulaminie pracy inne godziny wyznaczające pracę w niedzielę, np. w godz. od 7.00 do 7.00, wówczas uniknąłby obowiązku rekompensaty za 1 godzinę pracy w tym dniu.

Polecany produkt: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Inaczej będzie w sytuacji, gdy w niedzielę lub święto pracownikowi zostanie zlecona praca w godzinach nadliczbowych. Nieoddanie zatrudnionemu dnia wolnego spowoduje bowiem jednocześnie przekroczenie tygodniowej normy czasu pracy. Dojdzie wówczas do zbiegu uprawnień pracownika z tytułu:

  • niezrekompensowania pracy w niedzielę innym dniem wolnym do końca okresu rozliczeniowego (przekroczenie normy średniotygodniowej) oraz
  • pracy w godzinach nadliczbowych (przekroczenie normy dobowej), za co (zgodnie ze stanowiskiem Departamentu Prawnego GIP z 14 listopada 2012 r.) pracownikowi należy wypłacić dwa 100% dodatki do wynagrodzenia.

Kiedy dochodzi do przekroczenia normy przeciętnie tygodniowej czasu pracy?

Jednak Sąd Najwyższy w uchwale z 15 lutego 2006 r. (II PZP 11/05, OSNP 2006/11–12/170) stwierdził, że w takiej sytuacji pracownikowi przysługuje tylko jeden 100% dodatek do wynagrodzenia. Zgodnie z tym stanowiskiem:

(...) nie ma podstaw prawnych do wypłaty dodatkowego 200-procentowego wynagrodzenia za pracę w niedzielę lub święto, za którą pracownik nie uzyskał innego dnia wolnego od pracy. Ewentualne ustanowienie uprawnień do uzyskania dwóch 100-procentowych dodatków do wynagrodzenia za pracę byłoby na tyle wyjątkowe, że musiałoby mieć wyraźną podstawę w przepisach Kodeksu pracy (...).

Ze względu na to, że sąd rozstrzyga w konkretnej sprawie, w razie kontroli PIP może zobowiązać pracodawcę do wypłaty dwóch dodatków.

REKLAMA

Michał J. wykonuje pracę w systemie podstawowym (praca na dwie zmiany). W związku ze szczególnymi potrzebami pracodawcy pracownikowi zlecono pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w niedzielę (przez 8 godzin). Pracodawca nie miał możliwości udzielenia pracownikowi innego dnia wolnego do końca okresu rozliczeniowego, dlatego biorąc pod uwagę stanowisko SN, powinien wypłacić 100% dodatek do wynagrodzenia.

Jeżeli pracownik wykonuje pracę w niedzielę lub święto, które były dla niego dniami pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy i w wyniku tej pracy została przekroczona dobowa norma czasu pracy, przysługuje mu 50% dodatek, pod warunkiem że godziny te nie przypadały na godziny ustalone u danego pracodawcy jako godziny pracy w porze nocnej. W sytuacji gdy pracownikowi zlecono wykonywanie pracy w niedzielę lub święto i była to praca w godzinach nadliczbowych, a w wyniku tej pracy została przekroczona również dobowa norma czasu pracy, przysługuje mu dodatek 100% za każdą godzinę pracy w tym dniu.

Nowe zasady rekompensowania pracy w dni wolne?

Zgodnie z rozkładem czasu pracy Annie O. zatrudnionej w pełnym wymiarze czasu pracy zaplanowano pracę w niedzielę w godz. od 6.00 do 14.00. Ze względu na szczególne potrzeby pracodawcy w tym dniu pracownica wykonywała pracę do godz. 18.00. Praca w godz. od 14.00 do 18.00 stanowiła dla niej pracę w godzinach nadliczbowych, która spowodowała naruszenie normy dobowej o 4 godziny. Za 4-godzinną pracę nadliczbową pracodawca powinien wypłacić Annie O. 50% dodatek do wynagrodzenia. Gdyby praca w niedzielę nie była planowana, lecz zlecona pracownikowi ze względu na szczególne potrzeby pracodawcy, byłaby pracą w godzinach nadliczbowych. W wyniku takiej pracy zostałaby naruszona zarówno norma tygodniowa, jak i dobowa. Za 12-godzinną pracę w tym dniu należałoby wypłacić pracownikowi normalne wynagrodzenie wraz ze 100% dodatkiem.

Podstawa prawna:

  • art. 128, art. 129, art. 147, art. 1519, art. 15110, art. 15111 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1502; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 1662
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Realia pracy tymczasowej. Co liczy się dziś dla firm i kandydatów? [Badanie]

Na rynku pracy, gdzie coraz trudniej o trwałość i przewidywalność, głos pracowników oraz pracodawców staje się jednym z najczulszych barometrów zmian. Job Impulse co roku bada poziom satysfakcji obu tych grup. Najnowsze wyniki wskazują, że oczekiwania wobec agencji dynamicznie rosną: firmy domagają się sprawnych, natychmiastowych rekrutacji, ale przy zachowaniu wysokiej jakości procesów i maksymalnym ograniczeniu rotacji. Z kolei pracownicy tymczasowi coraz wyraźniej sygnalizują potrzebę stabilności, poszerzania systemu benefitów, a także obsługi formalności online.

Lipiec 2025 – dni wolne, godziny pracy

Lipiec 2025 – dni wolne od pracy i godziny pracy. To najbardziej zapracowany miesiąc w roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w lipcu? Czy kalendarz dni wolnych od pracy przewiduje święta w tym miesiącu?

Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

Raz w roku 14 dni z rzędu urlopu wypoczynkowego? Czy to obowiązek pracownika?

Czy pracownik musi raz w roku kalendarzowym wykorzystać 14 dni urlopu wypoczynkowego z rzędu? Zgodnie z art. 162 Kodeksu pracy na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części, ale co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

REKLAMA

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł: nowe przepisy już w mocy. Poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł. Aż 9. krotnie poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Kto zyska a kto straci i dlaczego tak się stało? Ustawodawca reaguje na bieżącą sytuację na rynku pracy. Tym samym znowelizowano najistotniejszą ustawą w obszarze ubezpieczeń społecznych jaką jest ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350, dalej jako: ustawa). Zatem za co można nałożyć taką grzywnę?

Sprawdź, którym liderem jesteś: kontroler, terapeuta, mesjasz, eko-lider [Zarządzanie]

Dr Simon Western wyróżnia 4 typy liderów w firmach: terapeuta, mesjasz, kontroler i eko-lider. Który typ przywództwa został uszyty na miarę naszych czasów? Sprawdź, którym typem lidera jesteś.

Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co się zmieni?

94% kandydatów do pracy przez brak widełek płacowych w ogłoszeniu rezygnuje z aplikowania, nawet jeśli oferta jest atrakcyjna dla rozwoju ich ścieżki kariery. Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co to oznacza? Czy podanie widełek płacowych w ogłoszeniach o pracę będzie obowiązkowe?

Lipiec 2025: jakie zmiany i ważne daty w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych?

Lipiec 2025 r. przyniósł ważne zmiany w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. Zmiany mają wpływ na sytuację pracowników, pracodawców, osób z niepełnosprawnościami, przedsiębiorców, osób bezrobotnych, stażystów i dla wielu innych grup. Wchodzi w życie sporo nowych przepisów - jedne są bardziej niszowe - bo dotyczące np. zatrudnienia w służbach, a drugie mniej, odnoszące się do wielu osób. Przypominamy też jakie są ważne terminy kadrowo-płacowe, które powinny być dochowane w lipcu 2025 r.

REKLAMA

Czy certyfikacja ISO nadal ma sens?

Zarządzanie jakością, zarządzanie środowiskowe, systemy zapewniania bezpieczeństwa i higieny pracy czy czystości mikrobiologicznej – nowoczesne organizacje, szczególnie te, działające globalnie, porządkują wewnętrzne procesy własnymi procedurami. Czy w tej sytuacji certyfikacja ISO nadal ma sens? – Bez wątpienia. I to nie tylko po to, żeby zwiększyć konkurencyjność i wiarygodność w oczach kontrahentów – przekonuje Katarzyna Petrusiewicz, ekspert CWS Workwear.

Najbardziej szanowane zawody 2025. B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę

Jakie zawody są obecnie najbardziej szanowane przez społeczeństwo? Na końcu listy znajdują się posłowie, europosłowie, samorządowcy, influencerzy i youtuberzy. Zmienia się idealna wizja pracy - B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę.

REKLAMA