REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uprawnienia dla pracownika-ojca

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Donata Hermann
ekspert ds. prawa i rynku pracy
Uprawnienia dla pracownika-ojca
Uprawnienia dla pracownika-ojca
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ojciec dziecka niezależnie od tego czy jest pracownikiem w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy, czy też ubezpieczonym w myśl Ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa może skorzystać z wielu uprawnień związanych z narodzinami dziecka.

Należy odróżnić pojęcie urlopów przysługujących pracownikom, którzy są ojcami dziecka, a pojęciem przysługującego ubezpieczonym tatusiom – zasiłku macierzyńskiego.

REKLAMA

Urlop macierzyński, urlop rodzicielski, urlop ojcowski, urlop okolicznościowy to uprawnienia przysługujące pracownikowi-ojcu dziecka. Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, na podstawie powołania, mianowania, wyboru oraz spółdzielczej umowy o pracę.

Natomiast zasiłek macierzyński za okres wspomnianych urlopów, przysługuje ubezpieczonemu-ojcu dziecka, który pozostaje w zatrudnieniu i podlega ubezpieczeniu chorobowemu. Ubezpieczonym jest, np. osoba pracująca na podstawie umowy cywilnoprawnej lub prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą.

Polecamy produkt: Rodzina 500+ (PDF)

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Po 14 tygodniach urlopu macierzyńskiego

Pracownik-ojciec wychowujący dziecko, a także ubezpieczony-ojciec dziecka, który przerwie działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, może skorzystać z urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego przysługującego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego w przypadku, w którym pracownica-matka dziecka lub ubezpieczona-matka dziecka po wykorzystaniu 14 tygodni tego urlopu (zasiłku macierzyńskiego) zrezygnuje z pozostałej części tego urlopu (zasiłku macierzyńskiego) i powróci do pracy.

Niezdolność do samodzielnej egzystencji matki dziecka

Pracownik-ojciec wychowujący dziecko, a także ubezpieczony-ojciec dziecka, który przerwie działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, może skorzystać z urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego przysługującego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego w przypadku, w którym pracownica-matka dziecka lub ubezpieczona-matka dziecka legitymująca się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji zrezygnuje z części urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego).

Pracownica-matka lub ubezpieczona-matka dziecka legitymująca się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji może zrezygnować z urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego) po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 8 tygodni urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego). Po tym okresie, na wniosek pracownika-ojca dziecka lub ubezpieczonego-ojca dziecka może być mu udzielona pozostała cześć urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego). Z pozostałej części urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego) może również skorzystać pracownik-inny członek rodziny lub ubezpieczony-inny członek rodziny.

Polecamy produkt: Nowe prawa rodziców – zasiłki, urlopy, zwolnienia (książka)

Matka dziecka w szpitalu

Pracownikowi-ojcu i ubezpieczonemu-ojcu dziecka przysługuje część urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego) w sytuacji, w której pracownica-matka lub ubezpieczona-matka dziecka przerwie korzystanie z części urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego) po 8 tygodniach korzystania z tego urlopu (zasiłku macierzyńskiego)jeśli przebywa w szpitalu albo innym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne i ze względu na stan zdrowia nie może sprawować osobistej opieki nad dzieckiem.

Zgon pracownicy

Prawo do części urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego) przysługuje pracownikowi-ojcu i ubezpieczonemu-ojcu dziecka w przypadku zgonu pracownicy-matki lub ubezpieczonej-matki dziecka.

Pozostała część urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego) przysługuje ojcu dziecka po dniu następującym po dniu zgonu matki dziecka.

Matka dziecka umiera po wykorzystaniu 3 tygodni urlopu macierzyńskiego. Pracownik-ojciec dziecka może skorzystać z pozostałej części urlopu macierzyńskiego w wymiarze pozostałych 17 tygodni. Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, może złożyć do pracodawcy wniosek o udzielenie mu bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego.

Zadaj pytanie na naszym FORUM!

Porzucenie dziecka przez matkę dziecka

Pracownikowi-ojcu i ubezpieczonemu-ojcu dziecka przysługuje część urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego) w sytuacji, w której pracownica-matka lub ubezpieczona-matka dziecka porzuci dziecko. Jednak prawo do tego urlopu (zasiłku macierzyńskiego) przysługuje z okres przypadający po dniu porzucenia dziecka, nie wcześniej jednak niż po wykorzystaniu przez nią 8 tygodni urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego).

Matka nieobjęta ubezpieczeniem

Prawo do urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego i zasiłku macierzyńskiego odpowiadającego okresowi urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego przysługuje pracownikowi-ojcu i ubezpieczonemu-ojcu dziecka wychowującemu dziecko także wtedy gdy:

- nastąpi zgon matki dziecka, nieobjętej ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa,

- matka dziecka, która porzuci dziecko jest nieobjęta tytułem do ubezpieczenia lub nieposiada tytułu do objęcia takim ubezpieczeniem,

- matka dziecka nie będąca pracownicą, nieobjęta ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa albo nieposiadająca tytułu do objęcia takim ubezpieczeniem legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji w przypadku gdy stan jej zdrowia uniemożliwia jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem.

Prawo do części urlopu macierzyńskiego (zasiłku macierzyńskiego odpowiadającego okresowi części urlopu macierzyńskiego) w wymienionych przypadkach, przysługuje pracownikowi-ojcu lub ubezpieczonemu-ojcu dziecka bezpośrednio po dniu zgonu matki dziecka, po dniu porzucenia dziecka przez matkę dziecka lub po dniu powstania niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Kobieta-matka dziecka, nie jest nigdzie zatrudniona, rodzi dziecko ale nie korzysta z urlopu macierzyńskiego, ani z zasiłku macierzyńskiego. W 9 tygodniu życia dziecka umiera lub porzuca dziecko. Pracownik-ojciec dziecka może ubiegać się o pozostałą część urlopu macierzyńskiego i urlop rodzicielski w pełnym wymiarze.

Oczywiście pracownik-ojciec dziecka chcący skorzystać z takiego uprawnienia musi złożyć do pracodawcy stosowny wniosek.

Urlop rodzicielski

REKLAMA

Zarówno matka – pracownica jak i ojciec – pracownik wychowujący osobistą opiekę nad dzieckiem mogą skorzystać z urlopu rodzicielskiego. Nawet jeśli pracownica – matka dziecka złoży do pracodawcy, w terminie 21 dni po porodzie wniosek o udzielenie jej bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego  to nadal może się dzielić prawem do tego urlopu z pracownikiem-ojcem dziecka, pod warunkiem rezygnacji z urlopu rodzicielskiego w całości lub części (wniosek należy złożyć w terminie nie krótszym niż 21 dni przed przystąpieniem do pracy). Oczywiście w takim przypadku, pracownik-ojciec dziecka musi złożyć do swojego pracodawcy wniosek o udzielenie całości lub części urlopu rodzicielskiego (wniosek należy złożyć w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu lub jego części).

Zarówno pracownik-ojciec dziecka jak i ubezpieczony-ojciec dziecka może korzystać z urlopu rodzicielskiego także wtedy gdy matka dziecka nie jest pracownicą i korzysta z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego.

Urlop ojcowski

Pracownikowi-ojcu dziecka przysługuje prawo do urlopu ojcowskiego, trwającego 2 tygodnie, do zakończenia przez dziecko 24 miesięcy życia.

Urlop ojcowski może być udzielony w dwóch częściach, każda z części nie może być krótsza niż tydzień.

Oczywiście ubezpieczony-ojciec dziecka może skorzystać z zasiłku macierzyńskiego wypłacanego za czas urlopu określonego przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego.

Urlop wychowawczy

REKLAMA

Ojciec dziecka uprawniony do skorzystania z urlopu wychowawczego, czyli osoba będąca pracownikiem w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy, legitymująca się co najmniej 6 miesięcznym stażem pracy, wychowująca dziecko może skorzystać z urlopu wychowawczego.

Urlop wychowawczy może trwać maksymalnie 36 miesięcy. Natomiast jeśli pracownik – rodzic lub opiekun dziecka sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem, którego stan zdrowia został potwierdzony orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, może on skorzystać z dodatkowych 36 miesięcy urlopu wychowawczego, jednak nie później niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia.

W mocy pozostaje przepis, który gwarantuje każdemu z rodziców lub opiekunów dziecka wyłączne prawo do jednego miesiąca urlopu wychowawczego.

Rodzice lub opiekunowie dziecka mogą jednocześnie korzystać z urlopu wychowawczego, jednak całkowity wymiar tego urlopu nie może przekroczyć 36/72 miesięcy.

Ponadto pracownik-ojciec dziecka może złożyć do pracodawcy pisemny wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, w okresie w którym mógłby z takiego urlopu korzystać. Pracownik powinien złożyć pisemny wniosek do pracodawcy w terminie co najmniej 21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze. Pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek pracownika.

Pracownik, który złoży do pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego lub wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy jest chroniony przed rozwiązaniem lub wypowiedzeniem umowy o pracę.

Zwolnienie od pracy na podstawie art. 199 Kp

Na mocy art. 188 Kodeksu pracy, pracownik-ojciec może skorzystać ze zwolnienia od pracy, w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad dzieckiem do lat 14.

Zwolnienie to może być udzielone w wymiarze dwóch dni lub 16 godzin. O sposobie wykorzystania tego zwolnienia od pracy pracownik decyduje w pierwszym wniosku składanym do pracodawcy w danym roku kalendarzowym.

Jeżeli oboje rodzice lub opiekunowie są zatrudnieniu, z uprawnień określonych w art. 188 KP może skorzystać jedno z nich.

Zasiłek opiekuńczy

Zasiłek opiekuńczy przysługuje pracownikowi-ojcu i ubezpieczonemu ojcu dziecka, który zaprzestanie wykonywania pracy w związku z koniecznością sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem zdrowym do lat 8 lub dzieckiem chorym do lat 14.

Ponadto pracownikowi –ojcu i ubezpieczonemu-ojcu dziecka przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy w sytuacji, w której ubezpieczona-matka dziecka w okresie do 8 tygodni po porodzie przebywa w szpitalu albo w innym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne i nie może sprawować osobistej opieki nad dzieckiem ze względu na stan zdrowia.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje również wtedy gdy ubezpieczona-matka dziecka porzuciła dziecko lub nie może sprawować osobistej opieki nad dzieckiem w okresie do upływu 8 tygodni od dnia narodzin dziecka.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje w wymiarze dodatkowych 8 tygodni czyli 54 dni.

Urlop okolicznościowy

Pracodawca jest zobowiązany zwolnić pracownika od wykonywania pracy na czas obejmujący dwa dni w przypadku narodzin dziecka pracownika.

Aby skorzystać z tego uprawnienia, pracownik-ojciec musi złożyć do pracodawcy stosowny wniosek o udzielenie dni zwolnienia.

Przepisy prawa nie określają w jakim terminie powinno zostać wykorzystane zwolnienie od pracy, potocznie nazywane urlopem okolicznościowym. Zwolnienie od pracy przewidziane przepisami rozporządzenia jest ściśle związane z wystąpieniem konkretnej okoliczności uzasadniającej skorzystanie przez pracownika z tego uprawnienia. Właściwe wydaje się wykorzystanie tego ”urlopu” w terminie zbliżonym wystąpieniu danej okoliczności.

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2014.1502 j.t.)

- Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2014.159 j.t)

-  Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz.U.2014.1632).

Dołącz do nas na Facebooku!

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najmłodsi pracownicy niechętnie idą na zwolnienie lekarskie, dlaczego

Pracownicy z pokolenia Z czyli do 29. roku życia) rzadziej korzystają ze zwolnień lekarskich niż ich starsi współpracownicy. Dane z audytów absencji chorobowej przeprowadzonych w przedsiębiorstwach na terenie całej Polski w okresie ostatnich kilkunastu miesięcy pokazują jasno, że najmłodsza grupa pracowników charakteryzuje się najniższym poziomem nieobecności z powodów zdrowotnych.

Zetki chcą pracować z sensem, w dobrej atmosferze i za dużą kasę

Dla pokolenia Z zaangażowanie w pracę naprawdę ma znaczenie. Z kolei 40 procent młodych mówi, że bardzo się stara w codziennych obowiązkach, a kolejne 42 procent twierdzi, że nie zawsze wszystko wychodzi im idealnie. 57 proc. młodych wskazuje pieniądze jako kluczowy czynnik wyboru pracodawcy i motywacji. Ale to nie wystarczy.

Ksiądz: 6000 zł, biskup: 10000 zł, a zakonnica ...300 zł? Zarobki i emerytury duchownych 2025

Jak wyglądają finanse duchowieństwa w Polsce? Najnowsze dane pokazują, że zarobki i świadczenia kapłanów oraz sióstr zakonnych są bardzo zróżnicowane. Prześwietlamy ich miesięczne dochody i zasady przyznawania emerytur, ujawniając pełen obraz finansowy osób duchownych.

Zaufanie pracowników: jaką jest dla firmy wartością, co zrobić by ją budować

Stwierdzenie, że zaufanie pracowników zwiększa wyniki firmy, nie budzi kontrowersji. Firmy radzą sobie lepiej, gdy ich pracownicy im ufają. Czy można jednak przeliczyć zaufanie na konkretny wynik finansowy?

REKLAMA

Czy będą zmiany dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Osoby niepełnosprawne ruchowo w stopniu umiarkowanym czują się dyskryminowane. Z tego powodu do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej skierowano kilka ważnych pytań. Wątpliwości na temat ewentualnych zmian w obowiązujących przepisach rozwiewa Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.

Czas pracy kadry zarządzającej (kierownicy, dyrektorzy i inni). Czy wszyscy menadżerowie nie mają prawa do nadgodzin? Co wynika z kodeksu pracy i orzecznictwa?

Czas pracy kadry zarządzającej w Polsce podlega szczególnym regulacjom prawnym, które różnią się od zasad obowiązujących pracowników wykonujących zadania operacyjne. Przepisy kodeksu pracy wskazują możliwość wyłączenia menadżerów pełniących funkcje kierownicze z norm dotyczących limitów czasu pracy i rozliczania nadgodzin. W praktyce pojawiają się liczne pytania, jak te zasady stosować, a orzecznictwo sądowe dostarcza cennych wskazówek.

Od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie w mocy, po nowemu zarabiają do 23 000 zł a dodatki do 3 400 zł

W wielu tekstach skupiamy się na podwyżkach dla pracowników samorządowych, dla pracowników w budżetówce, w tym nauczycieli, policjantów czy w służbie zdrowia, a warto też pamiętać o innych grupach zawodowych, może bardziej niszowych, ale jednak istniejących od dawna na polskim rynku pracy. Już od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie jest w mocy i po nowemu pracownicy zarabiają do 23 000 zł a dodatki do wynagrodzenia to nawet do 3 400 zł. Dla wielu takie stawki to tylko marzenie.

Niedoszacowane ryzyko w branży budowlanej. Blisko 3,5 tys. wypadków w 2024 r.

W branży budowlanej co roku dochodzi do tysięcy wypadków – w 2024 r. odnotowano 3442 zdarzenia, 78 osób zginęło, a 57 zostało ciężko rannych (dane GUS). Choć główną przyczyną jest błąd ludzki, finansową odpowiedzialność ponoszą pracodawcy. Dzięki rozszerzonej polisie OC możliwe jest przeniesienie roszczeń na ubezpieczyciela, jednak pośrednicy ubezpieczeniowi ostrzegają: firmy często zaniżają sumy gwarancyjne i bagatelizują ryzyko.

REKLAMA

Wakacyjna praca nastolatków 2025 [Co mówią przepisy i na co muszą uważać rodzice oraz pracodawcy]

Sezon letni to czas, gdy młodzież chętnie podejmuje się pierwszych zawodowych wyzwań. Jednak zanim nastolatek trafi do pracy w gastronomii, biurze czy przy zbiorach owoców, warto upewnić się, że jego zatrudnienie jest zgodne z prawem. Eksperci Job Impulse przypominają, że przepisy jasno określają, kto, kiedy i w jakich warunkach może pracować w czasie wakacji.

Dodatkowa praca: co teraz motywuje do szukania drugiego etatu lub innej możliwości dorobienia

Powody podejmowania dodatkowej pracy nie zawsze mają wymiar dochodowy. Owszem, najwięcej osób szuka pracy na drugi etat, bo nie wystarcza im pieniędzy na utrzymanie. Jednak wśród motywów znajdują się zgoła inne, na przykład chęć zdobycia dodatkowych doświadczeń zawodowych.

REKLAMA