REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dyrektywa o ochronie sygnalistów w Polsce od 17 grudnia 2021 r.

Subskrybuj nas na Youtube
Dyrektywa o ochronie sygnalistów w Polsce od 17 grudnia 2021 r.
Dyrektywa o ochronie sygnalistów w Polsce od 17 grudnia 2021 r.
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Dyrektywa o ochronie sygnalistów w Polsce zacznie obowiązywać od 17 grudnia 2021 r. Czy firmy są przygotowane na jej wdrożenie?

System zgłaszania nieprawidłowości w pracy

Blisko 59% instytucji publicznych w Polsce oraz 56% firm prywatnych spośród podmiotów, które deklarują, że posiadają systemy do zgłaszania nieprawidłowości w miejscu pracy, stosuje do tego celu zgłoszenie pisemne lub mailowe, a 48% instytucji publicznych i 36% podmiotów prywatnych wykorzystuje w tym celu zgłoszenia osobiste – wynika z badania ARC Rynek i Opinia przeprowadzonego na zlecenie polskiej spółki informatycznej braf.tech. Pomimo bliskiego terminu wdrożenia dyrektywy aż 44% instytucji i 35% przedsiębiorstw nie ustaliła jeszcze, jaka komórka w organizacji będzie zajmowała się zbieraniem i przetwarzaniem zgłoszeń od sygnalistów.

REKLAMA

Autopromocja

Dyrektywa o ochronie sygnalistów od 17 grudnia 2021 r.

Za niecałe trzy miesiące mija termin dostosowania podmiotów publicznych, firm prywatnych zatrudniających ponad 250 osób oraz firm sektora finansowego do wymogów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (tzw. dyrektywy o ochronie sygnalistów). W pierwszym terminie, czyli od 17 grudnia 2021 roku, regulacje obejmą kilkanaście tysięcy podmiotów. Badanie przeprowadzone na zlecenie polskiej spółki informatycznej braf.tech wskazuje jednak, że tylko część firm w Polsce wie, jak dostosować się do nowych wymogów prawnych.

Zgłaszanie nieprawidłowości w firmach i instytucjach w Polsce niezgodne z dyrektywą

Mniej niż połowa firm prywatnych (45%) w Polsce objętych przepisami nowej dyrektywy posiada kanały dla sygnalistów. Do najczęściej stosowanych rozwiązań należą zgłoszenia w formie pisemnej za pośrednictwem tradycyjnych listów lub w formie elektronicznej (56%), zgłoszenia osobiste bez podania adresata (49%) lub zgłoszenia do wyznaczonej do tego celu osoby (10%). W przypadku instytucji publicznych kanały komunikacji posiada 35% organizacji. Podobnie jak w przypadku firm prywatnych, najpopularniejszą formą są zgłoszenia pisemne lub mailowe (59%), zgłoszenia osobiste bez określania adresata (48%) oraz zgłoszenia do wyznaczonego pracownika (11%).

Zarówno w przypadku firm prywatnych, jak i podmiotów publicznych małą popularnością cieszą się stworzone do tego celu rozwiązania informatyczne – stosuje je mniej niż 8% organizacji.

Dotychczas stosowane kanały komunikacji dla sygnalistów to przeważnie rozwiązania archaiczne, które mogą powodować wątpliwości co do ochrony poufności ich tożsamości. Często nie umożliwiają one udzielenia informacji zwrotnych o statusie zgłoszenia, a także nie zapewniają anonimowości sygnalisty. Jak pokazało nasze wcześniejsze badanie przeprowadzone wśród pracowników, aż 70% z nich oczekuje takiej funkcjonalności. To przeważnie ona warunkuje to, czy zgłoszenie zostanie złożone. Rozwiązaniem, które spełnia oczekiwania pracowników oraz firm mogą być specjalne systemy informatyczne, które zapewniają bezpieczeństwo i anonimowość sygnalisty. Ogromną przewagą rozwiązań technologicznych jest również wsparcie procesów wewnątrz organizacji oraz osób czy działów odpowiedzialnych za zgłoszenia – wszystkie informacje są zebrane w jednym miejscu i znacznie łatwiej jest zachować ciągłość komunikacji czy zaplanować bieżącą pracę, a w razie potrzeby wygenerować raport lub pobrać odpowiedni pakiet dokumentów – mówi Rafał Barański, prezes braf.tech i współtwórca aplikacji whiblo.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obowiązek dostosowania wewnętrznych procedur do dyrektywy

Z danych braf.tech wynika, że jedynie ok. 38% firm prywatnych posiada wewnętrzne procedury związane z przyjmowaniem i przetwarzaniem zgłoszeń od sygnalistów oraz prowadzeniem działań następczych. Natomiast zaledwie 26% z nich podaje, że są one zgodne z nowymi regulacjami. Tylko 11% podmiotów z sektora prywatnego prowadzi działania mające na celu dostosowanie ich firmy do przepisów. W przypadku sektora publicznego procedury wewnętrzne posiada 35% organizacji, a 14% z nich deklaruje, że są one zgodne z dyrektywą. Blisko 29% badanych wskazuje, że prowadzi obecnie działania dostosowawcze. Jednocześnie około 52% przedsiębiorstw prywatnych oraz 43% instytucji państwowych podaje, że nie wie, czy obecnie posiadane procedury są zgodne z wytycznymi wynikającymi z dyrektywy UE.

Wyznaczenie bezstronnych osób lub działów

Dostosowanie organizacji do nowych wymogów, poza opracowaniem procedur i kanałów komunikacji, wymaga również wyznaczenia bezstronnych osób lub działów, które będą odpowiedzialne za odbiór i przetwarzanie zgłoszeń. Z badania wynika, że takie osoby lub działy posiada 86% organizacji, które miały wdrożone jakiekolwiek procedury dotyczące kwestii sygnalizowania nieprawidłowości w firmie. Ponad połowa respondentów, która planuje zaimplementowanie regulacji w tym roku, wskazała w badaniu, że nowe obowiązki otrzymają już funkcjonujące komórki w organizacji poprzez rozszerzenie ich kompetencji. W przypadku 44% instytucji publicznych oraz 35% podmiotów sektora prywatnego nie podjęte zostały jeszcze decyzje dotyczące przydzielenia obowiązku obsługi nowego procesu.

Firmy prywatne korzystają z outsourcingu

Ponad 70% firm państwowych oraz instytucji publicznych planuje stworzyć i wdrożyć nowe procedury oraz kanały komunikacji samodzielnie. Inaczej wygląda to w przypadku przedsiębiorstw prywatnych, gdzie blisko 56% podmiotów będzie wykorzystywało własne zasoby ze wsparciem zewnętrznych podmiotów do stworzenia procedur, a 47% firm deklaruje chęć zakupu rozwiązania pełniącego rolę kanału komunikacji od dostawców tego typu systemów.

- Z naszego doświadczenia i obserwacji rynku wynika, że mimo bliskiego terminu wdrożenia nowych przepisów wiele organizacji w Polsce albo wstrzymuje się jeszcze z decyzją, czekając na projekt krajowej ustawy albo dopiero rozpoczyna proces dostosowania swoich struktur i procesów. Dobrą praktyką jest skorzystanie ze wsparcia zewnętrznych specjalistów czy firm, które posiadają odpowiednią wiedzę, doświadczenie i know-how wypracowany przy tego typu projektach. Podobnie jest w przypadku rozwiązań technologicznych służących do odbioru zgłoszeń i prowadzenia dialogu z sygnalistą. Stworzenie tego typu aplikacji od nowa nie jest konieczne, bo systemy dostępne na rynku, często funkcjonujące jako usługi SaaS, są uniwersalne i sprawdzają się w każdej strukturze. Dodatkowo, ich wdrożenie nie obciąża wewnętrznej infrastruktury czy działów IT firm. Dla podmiotów, które dopiero przygotowują się do przyjęcia założeń dyrektywy o ochronie sygnalistów, jest to szansa na szybkie przeprowadzenie całego procesu – komentuje Ewa Żak-Lisewska, ekspertka ds. compliance i współtwórczyni aplikacji whiblo.  

Czasu na dostosowanie się do wytycznych dyrektywy UE nie zostało wiele, ale z pomocą nowoczesnych narzędzi technologicznych spełnienie wymagań powinno być o wiele łatwiejsze. Warto jednak podjąć odpowiednie kroki już teraz, gdyż pozwoli to uniknąć sytuacji sprzed kilku lat. Wtedy przedsiębiorcy odkładali wdrożenie przepisów RODO do ostatniej chwili, by w efekcie ponieść znacznie wyższe koszty finansowe czy zaangażować znaczne zasoby kadrowe, przyjmując na siebie ryzyko wysokich kar.

* O Dyrektywie:

17 grudnia 2021 r. w Polsce oraz innych państwach członkowskich UE wchodzi w życie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (tzw. dyrektywa o ochronie sygnalistów). Zgodnie z dyrektywą wskazane w niej firmy oraz instytucje są zobowiązane do podjęcia szeregu działań mających na celu ich dostosowanie do nowych przepisów. W praktyce dostosowanie tych podmiotów do założeń dyrektywy oznacza podjęcie działań organizacyjnych, takich jak stworzenie wewnętrznych procedur, zapewnienie komunikacji, szkoleń czy przypisanie zadań i odpowiedzialności, oraz wdrożenie narzędzi technicznych, czyli utworzenie wewnętrznych kanałów zgłaszania nieprawidłowości. Zgodnie z dyrektywą, kanały te mają być zaprojektowane i obsługiwane w sposób zapewniający ochronę poufności tożsamości osoby zgłaszającej (sygnalisty), a także mają umożliwiać obsługę zgłoszeń anonimowych.

O badaniu:

Badanie „Ochrona sygnalistów – świadomość pracowników i praktyki w firmach w Polsce” zostało przeprowadzone w kwietniu 2021 r. przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie braf.tech. Badanie zostało przeprowadzone metodą CATI na grupie 205 firm prywatnych i instytucji publicznych, zatrudniających ponad 50 pracowników, firm z sektora finansowego zatrudniających ponad 10 osób, instytucji publicznych (w tym gmin zamieszkałych przez ponad 10 000 mieszkańców), firm państwowych, objętych działaniem Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (tzw. dyrektywa o ochronie sygnalistów).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Newseria

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Maj 2025: kalendarz do druku [PDF]

Pobierz kalendarz maja 2025 do druku z miejscem na notatki. Maj 2025 roku zawiera dwa święta ustawowo wolne od pracy. W tym miesiącu jest również Dzień Matki. Najważniejsze daty już są zaznaczone. Wydrukuj i dopisz swoje notatki.

Niedziele handlowe - maj 2025

Najbliższa niedziela handlowa wypada 27 kwietnia 2025 r. Czy w maju i czerwcu również będą niedziele handlowe? Sprawdź kalendarz niedziel handlowych i niehandlowych.

Maj 2025 – dni wolne, godziny pracy

Maj 2025 – dni wolne i godziny pracy czyli jaka jest norma godzin pracy w miesiącu. Kalendarz maja w 2025 roku zawiera 2 święta ustawowo wolne od pracy. Jedno z nich wypada w sobotę, a to oznacza dodatkowy dzień wolny w tym miesiącu.

Albo matka albo ojciec. Tylko jedno skorzysta z tego uprawnienia

W prawie pracy jest wiele uprawnień rodzicielskich. Pracownicy będący rodzicami mają dodatkowe przywileje jak urlopy, przerwy w pracy, łatwiejszy dostęp do elastycznej organizacji pracy, np. pracy zdalnej. Niektóre prawa przysługują tylko jednemu z rodziców dziecka. Czy 2 dni albo 16 godzin wolnego w roku na opiekę nad dzieckiem zdrowym przysługuje matce i ojcu dziecka?

REKLAMA

Podwyżki w budżetówce 2025: jak zmienią się pensje nauczycieli, urzędników i pracowników samorządowych?

Rok 2025 przynosi kolejne napięcia w sektorze publicznym. Rząd zapowiada kontynuację polityki wzrostu wynagrodzeń w budżetówce, ale samorządy alarmują: „nie mamy z czego płacić”. Jakie grupy zawodowe mogą liczyć na realny wzrost pensji? Kto sfinansuje podwyżki – budżet centralny czy gminy? I czy te zmiany wystarczą, by zatrzymać falę odejść z sektora publicznego?

Odprawy pracownicze w 2025 r.

Odprawy pracownicze w 2025 r. są bardzo różnorodne. Kwoty i zasady wypłaty świadczeń finansowych różnią się oczywiście od sytuacji, w jakiej znajdzie się pracownik, ale też od zawodu jaki wykonuje. Poniżej opis kilku przykładowych odpraw, jakie może uzyskać pracownik.

Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej: zasady, wynagrodzenie, wniosek. Czy pracodawca może odmówić?

Od 2023 r. Kodeks pracy daje pracownikom nowe uprawnienie – możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej. Kiedy można skorzystać ze zwolnienia z powodu działania siły wyższej? Czy pracodawca może odmówić?

Wynagrodzenia wzrosną nawet do 12 tys. zł brutto. Sprawdzamy, kto może liczyć na taką podwyżkę w budżetówce

To już pewne — część pracowników budżetówki w 2025 r. może liczyć na wynagrodzenie zbliżające się do 12 tys. zł brutto. Choć brzmi to jak rewolucja płacowa, w rzeczywistości podwyżki obejmą tylko wybrane grupy zawodowe. Kto skorzysta najwięcej? Czy to zapowiedź wyrównywania wynagrodzeń w sektorze publicznym, czy jedynie korekta inflacyjna dla wybranych?

REKLAMA

Wielka Sobota: do której sklepy są otwarte? Od 1 tys. zł do 100 tys. zł kary dla pracodawcy [Ostrzeżenie PIP]

Wielka Sobota - do której sklepy są otwarte? PIP ostrzega pracodawców zatrudniających pracowników w Wielką Sobotę. 19 kwietnia 2025 r. pracownicy handlu nie mogą pracować ponad wskazany w przepisach czas. Do której godziny można pracować w Wielką Sobotę?

Rewolucja w naliczaniu stażu pracy od 2026 roku. Od umów zlecenia i działalności gospodarczej będą zależeć uprawnienia pracownicze

Od 1 stycznia 2026 r. mają wejść w życie istotne zmiany w Kodeksie pracy, które wpłyną na sposób naliczania stażu pracy. Projektowana nowelizacja przewiduje, że do stażu pracy będą wliczane nie tylko okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale także inne formy aktywności zawodowej, takie jak umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy służba w niektórych formacjach mundurowych. Zmiany te mają na celu zwiększenie uprawnień pracowniczych, w tym prawa do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższych odpraw czy dodatków stażowych.

REKLAMA