REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Compliance a sygnaliści – skuteczne procedury zgłaszania nieprawidłowości

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Rödl & Partner
Audyt, BPO, doradztwo podatkowe, doradztwo prawne, consulting
Compliance a sygnaliści – skuteczne procedury zgłaszania nieprawidłowości
Compliance a sygnaliści – skuteczne procedury zgłaszania nieprawidłowości

REKLAMA

REKLAMA

Compliance a sygnaliści. Compliance jest bardzo pojemnym terminem, którym określa się działania mające chronić przedsiębiorstwa przed ryzykami występującymi w trakcie prowadzenia działalności. Sprawnie funkcjonujący system compliance zapewnia, że firma funkcjonuje zgodnie z przepisami prawa oraz ewentualnie innymi normami przyjętymi dobrowolnie. Dowodem na korzyści płynące ze stosowania odpowiednio zaprojektowanych procedur jest ich rosnąca popularność w najprężniej rozwijających się przedsiębiorstwach. W kontekście compliance szczególnie istotne są skuteczne narzędzia ujawniania nieprawidłowości. Wiąże się to z problematyką ochrony osób zgłaszających nadużycia, popularnie nazywanych sygnalistami (ang. whistleblower).

Kim są sygnaliści

Sygnalista to osoba działająca w dobrej wierze, która zgłasza informację na temat nieprawidłowości występujących w organizacji. Odpowiednio wczesne poinformowanie przedsiębiorstwa o zagrożeniu lub nadużyciu mającym miejsce w jego strukturach może uchronić przed stratami, a w niektórych przypadkach  zapobiec przestępstwu.

REKLAMA

Autopromocja

Osoba informująca o naruszeniach może być jednak narażona na odwet swojego przełożonego lub ostracyzm ze strony współpracowników. Ustawodawca unijny dostrzegł zarówno korzyści, jakie płyną ze starań sygnalistów, jak i czynniki hamujące ich działania. Uznano, że konieczne jest zapewnienie tym osobom odpowiednich warunków, które pozwolą bezpiecznie informować o naruszeniach. Znalazło to wyraz w uchwalonej dyrektywie „w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii”. Jej postanowienia nie zostały jeszcze wprowadzone do polskiego porządku prawnego, ale należy się spodziewać, że stanie się to w niedalekiej przyszłości.

Postanowienia dyrektywy

REKLAMA

Dyrektywa zakłada, że podmioty prawne w sektorze prywatnym i publicznym zostaną zobowiązane do wprowadzenia wewnętrznych procedur na potrzeby zgłoszeń. Uregulowanie trybu dokonywania zgłoszeń w przedsiębiorstwach ma pozwolić na bezpieczne przekazywanie informacji przez sygnalistów. Dyrektywa zakłada, że takie procedury będą musiały wprowadzać przedsiębiorstwa zatrudniające co najmniej 50 pracowników.

Ochrona wynikająca z dyrektywy obejmuje bardzo szeroki krąg osób zgłaszających nadużycia. Mogą to być nie tylko pracownicy organizacji, lecz również kandydaci do pracy, byli pracownicy, a także osoby wykonujące pracę na rzecz organizacji na innych podstawach prawnych (w ramach własnej działalności gospodarczej lub na podstawie umów cywilnoprawnych). Ponadto w stosownych przypadkach ochrona wynikająca z dyrektywy może również rozciągać się na inne osoby wymienione w zgłoszeniu lub na krewnych sygnalisty.

Dyrektywa zakłada, że państwa członkowskie zobowiążą pracodawców nie tylko do stosowania procedur zgłaszania nadużyć, ale wprowadzą również rozwiązania zapobiegające wszelkim działaniom odwetowym przeciwko sygnalistom.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jakie są cechy skutecznej procedury zgłaszania nadużyć

Samo wprowadzenie zakazu działań odwetowych nie gwarantuje skuteczności procedury zgłaszania nadużyć. Dyrektywa zawiera normy, które powinny zostać uwzględnione przy projektowaniu odpowiedniej procedury.

REKLAMA

Przede wszystkim cechą wewnętrznej procedury powinno być zagwarantowanie poufności co do tożsamości sygnalisty. Informacja o tożsamości sygnalisty powinna być dostępna jedynie dla upoważnionych członków personelu. Ponadto procedura powinna umożliwiać składanie zgłoszeń na piśmie bądź dokonywania ich ustnie za pośrednictwem gorącej linii lub innego systemu komunikacji głosowej. Na wniosek sygnalisty procedura powinna również pozwalać na dokonywanie zgłoszeń podczas bezpośrednich spotkań.

Dodatkowo kluczowe jest, aby zgłoszenie trafiło i było rozpatrywane przez osobę bezstronną, która będzie zainteresowana wyjaśnieniem nieprawidłowości oraz ewentualnym podjęciem działań naprawczych. W zależności od rozmiaru przedsiębiorstwa warto jest rozważyć powołanie odrębnej komórki dedykowanej do przyjmowania i rozpatrywania zgłoszeń. Właściwe przeszkolenie osób zajmujących się przyjmowaniem zgłoszeń także ma duże znaczenie. Przepisy unijne wprowadzają również wymóg, aby sygnalista po dokonaniu zgłoszenia otrzymywał potwierdzenie, że zostało ono przyjęte. Co więcej dyrektywa przewiduje, że sygnaliście w rozsądnym terminie należy przekazać informację zwrotną. Osoba ta powinna zostać poinformowana o rozpatrzeniu zgłoszenia i ewentualnych działaniach, jakie zostały podjęte. Aby procedura była w praktyce wykorzystywana, pracownicy powinni mieć poczucie, że przekazane przez nich informacje rzeczywiście służą naprawieniu ewentualnych błędów.

Wymagania, które powinna spełnić skuteczna procedura zgłaszania nadużyć, sprawiają, że konieczne może okazać się skorzystanie z wyspecjalizowanego wsparcia w jej wdrożeniu. Pomocne mogą być tu gotowe systemy informatyczne zapewniające bezpieczeństwo przetwarzanych danych i umożliwiające sprawną obsługę zgłoszeń.

Jak wdrażać procedurę whistleblowingową

Wprowadzenie procedur whistleblowingowych musi wiązać się z akcją informacyjną i szkoleniem pracowników. Powinni oni mieć świadomość, w jaki sposób funkcjonuje kanał zgłaszania informacji oraz jakie środki są stosowane w celu ochrony sygnalistów. To właśnie uświadomienie pracownikom potrzeby zgłaszania nadużyć i przekonanie ich do wykorzystywania kanałów whistleblowingowych stanowi podstawę skutecznej procedury zgłaszania nadużyć.

Podsumowując, w praktyce procedury chroniące sygnalistów pozwalają organizacji na stworzenie efektywnego kanału do zgłaszania nieprawidłowości, co umożliwia wykrywanie i zwalczanie zagrożeń i naruszeń. Stosowanie pozostałych procedur składających się na efektywny system compliance powinno być wobec tego ściśle powiązane ze sprawnie funkcjonującym systemem whistleblowingowym, który pełni szczególnie istotną funkcję w ramach systemu compliance.

Jarosław Hein, adwokat, doradca podatkowy, partner w Rödl & Partner
Maciej Ogórek, prawnik w krakowskim biurze Rödl & Partner

Chcesz wiedzieć więcej o tematyce compliance? Dołącz do bezpłatnej Akademii Compliance. Już 15 września br. odbędzie się pierwsze webinarium z cyklu: „Compliance i jego znaczenia dla przedsiębiorstwa” Wydarzenie| Rödl & Partner (roedl.pl). A 22 września 2021 r. zapraszamy na kolejne webinarium „Compliance a sygnaliści – skuteczne procedury zgłaszania nieprawidłowości” Wydarzenie| Rödl & Partner (roedl.pl)

Whistleblowing Summit – 7 października 2021 r. zapraszamy na bezpłatną konferencję online poświęconą tematyce sygnalistów. Zapisy: WHISTLEBLOWING SUMMIT 2021

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Microlearning dla pracowników: przyszłość efektywnych szkoleń i nauki czy krótkotrwała moda?

Microlearning przestaje być ciekawostką w edukacji, a staje się realną pomocą w rozwoju pracowników – szczególnie tam, gdzie liczy się czas, efektywność i elastyczność operacyjna. Według danych International Journal of Advanced Research in Science, Communication and Technology (IJARSCT) aż 85% pracowników uznaje krótkie formy nauki za bardziej angażujące, a 75% deklaruje lepsze zapamiętywanie przekazywanych w ten sposób informacji.

NIK: orzekanie i ustalanie poziomu wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami – więcej trudności niż realnej pomocy. Gdzie i dlaczego?

NIK: Orzekanie i ustalanie poziomu wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami – więcej trudności niż realnej pomocy. Gdzie i dlaczego? Jak pokazuje kontrola przeprowadzona przez Delegaturę Najwyższej Izby Kontroli w jednym z dużych miast w Polsce - system jest pełen luk, niedociągnięć i proceduralnych pułapek, które zamiast wspierać, często zniechęcają i utrudniają życie najbardziej potrzebującym. Systemy działania komisji orzeczniczych są wręcz momentami niezgodne z prawem i niesprawiedliwe.

Dodatkowe 6589,67 zł miesięcznie dla najstarszych Polaków z ZUS

Dodatkowe 6589,67 zł miesięcznie dla najstarszych Polaków z ZUS. Należy się każdemu seniorowi, nawet temu, który nie pobiera żadnego świadczenia z ZUS. Taka osoba musi jednak złożyć wniosek. Ile lat trzeba ukończyć, aby móc je otrzymać?

Rekordowy dług w ZUS wynosi prawie 819 mln złotych. Pogarsza się sytuacja finansowa płatników

Rekordowy dług w ZUS w 2025 roku wynosi prawie 819 mln złotych. Dlaczego zadłużenie w ZUS jest tak wysokie? Zdaniem ekspertów dane wskazują m.in. na pogarszającą się sytuację finansową płatników.

REKLAMA

Jedni z milionami, drudzy z groszami. Rekordzista jest zadłużony w ZUS na blisko 819 mln złotych [DANE]

Na koniec czerwca 2025 roku 625 755 aktywnych płatników miało zadłużenie powyżej 0,01 zł względem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). To o 0,6% więcej niż rok wcześniej. Jednocześnie kwota zadłużenia na wszystkie fundusze na aktywnych kontach płatników wyniosła 21,069 mld zł. To o 7,6% więcej niż rok wcześniej. Tak więc: jedni z milionami, drudzy z groszami. Okazuje się, że rekordzista jest zadłużony w ZUS na blisko 819 mln złotych.

Od 1 września 2025 r. spada wynagrodzenie pracowników młodocianych. Znamy nowe stawki

Od września 2025 r. zmienią się minimalne stawki dla pracowników młodocianych zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego. Obniżka wynika z niższego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w II kwartale 2025 r. Sprawdź, ile wyniesie płaca w poszczególnych latach nauki zawodu i przyuczenia do wykonywania określonej pracy.

MRPiPS wyjaśnia nowe przepisy o zatrudnianiu cudzoziemców [Odpowiedź na pytania Rzecznika MŚP]

W lipcu 2025 r. Rzecznik MŚP skierowała do ministerstwa szereg pytań i wątpliwości dotyczących nowych przepisów o zatrudnianiu cudzoziemców. Oto obszerne wyjaśnienia MRPiPS.

Praca: 10 potknięć, które zamykają drzwi już na starcie

Praca: 10 potknięć, które zamykają drzwi już na starcie - dlaczego to takie ważne? Bo to odpowiedź na niepokojące obserwacje – w wielu branżach coraz częściej zanika kultura rozmów kwalifikacyjnych. Proste zasady dobrego wychowania ustępują pośpiechowi, brakowi przygotowania i nieprofesjonalnym zachowaniom. Czego zatem unikać? Przygotowaliśmy zestawienie najczęściej spotykanych potknięć, które potrafią przekreślić szanse kandydata już na starcie.

REKLAMA

Nowe przepisy dotyczące benefitów pozapłacowych od 2026 r. Jawność wynagrodzeń je obejmie

Nowe przepisy dotyczące jawności wynagrodzeń, które wchodzą w życie z początkiem 2026 roku, obejmują również benefity pozapłacowe. Co to w praktyce oznacza?

Od czerwca 2025 r. miały być ułatwienia dla pracowników na rynku pracy a jest chaos

W dniu 1 czerwca 2025 r. weszła w życie ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP. Wprowadzone zmiany miały zrewolucjonizować procedury związane z uzyskiwaniem zezwoleń na pracę i oświadczeń o powierzeniu pracy obcokrajowcom. W teorii nowe regulacje miały uprościć i przyspieszyć procesy. W praktyce – wiele firm, urzędów i cudzoziemców wpadło w wir organizacyjnego chaosu.

REKLAMA