Strona główna » Kadry » Indywidualne prawo pracy » Sygnalista » Kto to jest sygnalista?

Kto to jest sygnalista?

03 grudnia 2019, 09:13

Dołącz do grona ekspertów

Robert Gniezdzia

Radca prawny

Chmielniak Adwokaci Spółka Partnerska Adwokatów i Radców Prawnych

Kancelaria prawna specjalizująca się w sprawach karnych gospodarczych i karnych skarbowych

prawo, dokumenty, paragraf, biuro, komputer, praca, pracownik/ fot. Shutterstock

ShutterStock

Pojęcie sygnalisty już niedługo wejdzie na stałe do porządku prawnego a rola sygnalistów w obrocie gospodarczym będzie stale rosła. Wynika to z konieczność implementacji przez Polskę postanowień Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia praw Unii, która nakłada na przedsiębiorców zatrudniających powyżej 50 pracowników obowiązek wdrożenia systemu obsługi zgłoszeń dokonywanych przez sygnalistów oraz zasad związanych z ochroną osób dokonujących zgłoszenia przed działaniami odwetowymi.

Sygnalista (ang. whisteblower) to osoba, która z uwagi na posiadane informacje dokonuje zgłoszenia zauważonych nieprawidłowości. Status sygnalisty uzyska osoba, która dokonuje zgłoszenia różnego rodzaju nieprawidłowości, które powinny mieć oparcie w faktach, a które stanowić mogą działania lub zaniechania niezgodne z prawem a przez to, w interesie publicznym jest, aby w odpowiedni sposób identyfikować i wykrywać takie zachowania a także przeciwdziałać im na przyszłość. Zgłoszenie nieprawidłowości może nastąpić bądź bezpośrednio do swojego pracodawcy, i wówczas będziemy mówili o zgłoszeniu wewnętrznym, bądź do organów ścigania, kiedy będziemy mieli do czynienia ze zgłoszeniem zewnętrznym.

Polecamy: Kodeks pracy 2019 – Nowe Wydanie. Praktyczny komentarz z przykładami

Aby uznać daną osobę za sygnalistę spełnione muszą być cztery warunki.

sygnalista to osoba, która posiada ważne w jej rozumieniu informacje, które stanowią dowód zaistnienia nieprawidłowości związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa (także instytucji publicznych),
informacje te muszą być oparte na faktach wskazujących, że mogło dojść do powstania nieprawidłowości wskutek czego mogły zostać naruszone przepisy prawa,
sygnalista musi chcieć dokonać zgłoszenia i podjąć w tym celu odpowiednie konkretne działania,
osoba dokonująca zgłoszenia musi dokonać zgłoszenia w dobrej wierze, co do tego, że jej zgłoszenie służy ważnym celom publicznym, a nie jest jedynie próbą zemszczenia się lub wyrządzenia krzywdy (np. byłemu pracodawcy).

Zgłoszenie nieprawidłowości może zostać dokonane przez szeroki krąg osób. Sygnalistą najczęściej będą zatem pracownicy podmiotu, w którym doszło (lub mogło dojść) do jakiś nieprawidłowości. Z reguły mogą to być osoby mające bezpośredni dostęp do informacji, z których wynika, że pracodawca lub inne osoby zatrudnione u pracodawcy dopuściły się nieprawidłowości. Często informacje takie mogą mieć poufny charakter i stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa. Sygnalistą można być także w swojej sprawie zwłaszcza jeśli przedmiotem zgłoszenia może być mobbing lub dyskryminacja w miejscu pracy. Zgłoszenie może być także dokonane przez osoby współpracujące z podmiotem, którego dotyczy zgłoszenie, na przykład podwykonawcy, współpracownicy czy kontrahenci.

Zgłaszane nieprawidłowości muszą mieć uzasadnienie w faktach i nie być publicznie dostępne. Osoba dokonująca zgłoszenia musi zatem uważać, aby zgłoszenie nie dotyczyło lub nie obejmowało informacji nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd. Sygnalista nie musi jednak posiadać pełnej wiedzy o wszelkich okolicznościach podczas dokonywania zgłoszenia.

Może się także okazać, że w wyniku przeprowadzonej weryfikacji zgłoszenia nie doszło do opisywanych w nim nieprawidłowości. W takim przypadku osoba posiadać będzie status sygnalisty o ile jej zgłoszenie oparte było na informacjach prawdziwych i dokonane zostało w dobrej wierze. Osoba taka będzie podlegała ochronie.

Polecamy serwis: Sygnalista

Poszerzaj swoją wiedzę, czytając naszą publikację