Indywidualne prawo pracy - Kadry - Profesjonalny serwis kadrowych - prawo pracy, wynagrodzenia, umowa o pracę, urlopy, HR, BHP, kodeks pracy

Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie narzędzi niezbędnych do wykonywania pracy. Nie wyklucza to jednak używania przez pracowników ich własnych rzeczy, np. telefonu lub samochodu, jeśli pracodawca wypłaci ekwiwalent za ich używanie.

Pracodawca, likwidując działalność gospodarczą, musi rozwiązać łączące go z pracownikami umowy o pracę, co do zasady bowiem sama likwidacja działalności gospodarczej nie powoduje automatycznie rozwiązania stosunku pracy.

Pracodawca jest zobowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika osobie trzeciej, jeżeli została ona wyrządzona przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych z winy nieumyślnej pracownika.

Na przełomie roku pracodawcy mają więcej obowiązków w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Ustalenie wymiarów czasu pracy na 2013 r., zmiana umów o pracę w związku ze zmianą minimalnego wynagrodzenia od 1 stycznia 2013 r., złożenie w ZUS informacji ZUS IWA – to tylko część zadań, jakie będą mieli pracodawcy w najbliższym czasie.

Otrzymaliśmy od komornika wezwanie do dokonywania potrąceń z wynagrodzenia pracownika. Jednocześnie komornik zwrócił się do nas z żądaniem wskazania rachunku bankowego tej osoby. Czy mamy obowiązek udzielić mu takiej informacji?

Zakres obowiązków pracodawców związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników zależy od tego, czy pracownik podnosi kwalifikacje zawodowe za zgodą lub z inicjatywy pracodawcy czy zdobywa lub uzupełnia wiedzę i umiejętności z własnej inicjatywy. Jeżeli pracownik dokształca się za zgodą lub z inicjatywy pracodawcy, ma prawo do zwolnień od pracy oraz w niektórych przypadkach do urlopu szkoleniowego. Natomiast pracownicy podejmujący naukę „na własną rękę” mogą otrzymać od pracodawcy urlop bezpłatny lub bezpłatne zwolnienia od pracy na naukę.

Pracodawca, aby dokonać potrącenia z wynagrodzenia pracownika, musi uzyskać jego pisemną zgodę. Wyjątkowo zgoda na dokonanie odliczeń nie jest wymagana np. w przypadku egzekucji świadczeń alimentacyjnych.

Najczęściej popełnianym błędem podczas wypełniania świadectwa pracy jest wpisywanie do świadectwa informacji o okresach nieusprawiedliwionych nieobecności. Taką informację pracodawcy często zamieszczają w rubryce dotyczącej okresów nieskładkowych. Jest to nieprawidłowe, ponieważ w świadectwie pracy w ogóle nie należy podawać takiej informacji.

Korzystanie w pracy przez pracownika zajmującego kierownicze stanowisko z nielegalnych programów komputerowych jest naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych. Takie postępowanie może stanowić uzasadnioną przyczynę zwolnienia dyscyplinarnego.

Szkoda w majątku osób trzecich powstała na skutek wypadku samochodowego lub kradzieży auta firmowego będzie likwidowana w razie winy pracownika z ubezpieczenia zawartego przez pracodawcę. Natomiast pracodawcy przysługuje roszczenie wobec pracownika o odszkodowanie za spowodowanie uszczerbku w majątku zakładu pracy. Zakres odpowiedzialności, jaką ponosi pracownik, jest uzależniony od zasad, na jakich doszło do użytkowania samochodu.

Pracodawca ma obowiązek udostępniać dokumenty na żądanie pracownika, na podstawie których zostało obliczone jego wynagrodzenie. Jednocześnie musi dbać, aby nie ujawnić danych dotyczących wynagrodzenia innych pracowników.

Sporządzając oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, omyłkowo nie zawarliśmy z pracownikiem pouczenia o przysługującym mu prawie do odwołania. Jak długo w takiej sytuacji trwa okres, przez który pracownik może wnieść odwołanie?

Od maja br. nasza spółka przejęła w trybie art. 231 Kodeksu pracy kilkudziesięciu pracowników innej spółki. Która spółka powinna wystawić świadectwo pracy za okres pracy na umowę na okres próbny, jeżeli umowa ta zakończyła się przed przejęciem pracowników? Przejęty pracownik po zakończeniu umowy na okres próbny nie chciał świadectwa pracy, a teraz podczas pracy na podstawie umowy na czas określony w naszej firmie wystąpił o jego wydanie.

Niepoinformowanie pracodawcy o zamiarze podjęcia nauki na aplikacji prawniczej może być poczytane jako nielojalność pracownika. Rozpoczęcie aplikacji bez poinformowania pracodawcy stanowiłoby faktycznie jednostronną zmianę warunków zatrudnienia przez pracownika (wyrok Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2012 r., II PK 315/11).

Pracownikowi, podnoszącemu kwalifikacje za zgodą pracodawcy, przysługuje urlop szkoleniowy. Pracodawca jest zobowiązany udzielać go w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

Zakaz konkurencji może funkcjonować w czasie trwania umowy o pracę lub po jej zakończeniu. Umowa obowiązująca po zakończeniu zatrudnienia musi być odpłatna. Jeśli pracodawca nie zastrzegł w niej obowiązku uiszczenia odszkodowania, jest ono automatycznie uzupełniane przez przepisy – pracownikowi należy się 25% ostatniego wynagrodzenia za pracę.

Krąg osób mogących reprezentować pracownika przed sądem pracy choć jest szeroki, jednak jest ograniczony przez przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Niezachowanie określonych wymogów przez te przepisy może prowadzić do uchylenia, także korzystnego dla strony, wyroku.

Pracodawca nie musi zgadzać się na podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracownika. Jednak udzielenie nawet jednorazowego zwolnienia na udział w zajęciach z zachowaniem prawa do wynagrodzenia może zostać uznane za wyrażenie takiej zgody.

Pracodawca – niezależnie od liczby zatrudnionych – może kontrolować pracowników podczas zwolnienia lekarskiego, kiedy wypłaca wynagrodzenie z własnych środków. Może też wystąpić do ZUS o przeprowadzenie kontroli wystawiania zaświadczeń lekarskich do celów wypłaty wynagrodzenia za czas choroby.

Pracodawca ma prawo uzyskania informacji o pracowniku, którego dane zostały zgromadzone w Krajowym Rejestrze Karnym, jeżeli uprawnienie to wynika z przepisów. W przeciwnym razie takie działanie pracodawcy można uznać za niezgodne z prawem.

Jeżeli pracownik nie otrzymał samochodu z obowiązkiem jego zwrotu, a uszkodzenie powstałoby z winy umyślnej pracownika, to musi on naprawić szkodę w pełnej wysokości. Pracownik nie poniesie odpowiedzialności za szkodę w takim zakresie, w jakim inna osoba przyczyni się do jej powstania.

Uprawnienia pracownicze często są uzależnione od ogólnego stażu pracy. W takich sytuacjach pracodawca, ustalając okres zatrudnienia, powinien brać pod uwagę wszystkie okresy wykonywania pracy, również te, kiedy pracownik świadczył pracę za granicą.

Za niewywiązywanie się z obowiązków pracowniczych oraz za szkody wyrządzone pracodawcy w związku z ich niewykonywaniem każdy pracownik musi się liczyć z poważnymi konsekwencjami – od zwolnienia z pracy po odpowiedzialność odszkodowawczą.

Obowiązek założenia i prowadzenia dokumentacji pracowniczej dotyczy każdego pracodawcy, nawet zatrudniającego jednego pracownika. Obowiązkowe jest również jej przechowywanie przez 50 lat w odpowiednich warunkach.

Nasza główna księgowa jest gminną radną. Kilka razy w miesiącu zwalnia się z części dnia pracy, aby wziąć udział w posiedzeniach komisji samorządowych, do których należy. Z tego powodu często nie ma jej w pracy, kiedy jest potrzebna. Czy możemy ograniczyć jej wyjścia związane z pracą radnej?

Obowiązkiem każdego pracownika jest nie tylko świadczenie pracy, ale również wykonywanie wielu dodatkowych, szczegółowych powinności. Można do nich zaliczyć m.in. obowiązek ochrony życia i zdrowia innych uczestników procesu pracy.

Pracodawca może polecić pracownikowi pełnienie dyżuru w domu poza normalnymi godzinami pracy. Jednak w takiej sytuacji czas dyżuru nie może naruszać przepisów dotyczących odpoczynku dobowego oraz tygodniowego.

Jeżeli odzież używana do wykonywania obowiązków służbowych spełnia kryteria uznania za odzież roboczą, to świadczenia wypłacane z tego tytułu są zwolnione od podatku. W przeciwnym razie należy uznać, że wypłata ekwiwalentu za odzież i jej pranie stanowi przychód opodatkowany.

Pozew złożony przez pracownika przeciwko pracodawcy często jest elementem sporu, w którym wzajemne roszczenia wobec siebie zgłaszają obie strony stosunku pracy. W przypadku gdy pracownik złoży własny pozew, pracodawca – nie czekając na zakończenie tej sprawy – może złożyć pozew wzajemny. Jeżeli będzie on dopuszczalny, obydwie sprawy zostaną rozpoznane łącznie.

Pracodawca nie może obniżyć wynagrodzenia pracownikowi, któremu brakuje maksymalnie 4 lata do uzyskania emerytury. Zakaz ten nie ma jednak charakteru absolutnego. Pracodawca może tego dokonać np. w sytuacji, gdy wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczy ogółu pracowników.

Pracownik, który na żądanie pracodawcy nie stawia się do pracy w czasie urlopu, naraża się np. na ryzyko rozwiązania stosunku pracy z powodu naruszenia obowiązków pracowniczych.

Od maja finansujemy pracownikom składki na grupowe ubezpieczenie na życie. Do otrzymania świadczeń z polisy jest uprawniony pracownik lub wskazana przez niego osoba. Czy kwota składki stanowi dla pracowników opodatkowany i oskładkowany przychód ze stosunku pracy? Czy w przypadku śmierci pracownika będziemy zwolnieni z wypłaty odprawy pośmiertnej lub zobowiązani do zapłaty różnicy, jeśli świadczenie od firmy ubezpieczeniowej byłoby niższe od kwoty odprawy?

Nasza firma zanotowała spadek zamówień na wytwarzane produkty i znaleźliśmy się w ciężkiej sytuacji finansowej. Jeden z naszych odbiorców chce zatrudnić na jakiś czas część naszych pracowników. Czy możemy wypożyczyć pracowników do innej firmy? Za kilka miesięcy nasza sytuacja ekonomiczna może ulec poprawie i będziemy mogli ich ponownie przyjąć do pracy. Nie chcemy natomiast zwalniać tych pracowników.

W kodeksie pracy wykroczenia zostały podzielone na 3 grupy. Pierwsza grupa jest związana z zatrudnieniem pracownika oraz przebiegiem jego zatrudnienia, druga sankcjonuje odpowiedzialność za naruszanie najbardziej podstawowych praw związanych ze stosunkiem pracy, tj. prawa do wynagrodzenia, odpoczynku i realizacji wyroków sądowych. Trzecia reguluje wykroczenia dotyczące naruszeń szeroko rozumianych przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.

Pracodawcy coraz częściej w kontraktach zawieranych z pracownikami używają języka obcego. Takie postępowanie jest dopuszczalne, pod warunkiem że pracownik potrafi posługiwać się tym językiem.

Pracodawca może żądać badania stanu trzeźwości pracownika. Badanie przeprowadza upoważniony organ powołany do ochrony porządku publicznego, np. policja.

Pracownik może żądać odszkodowania z tytułu szkody, jaką poniósł w związku z niewydaniem przez pracodawcę zaświadczenia. Takie roszczenie jest jednak dopuszczalne jedynie wtedy, gdy pracodawca ma obowiązek wydania tego rodzaju zaświadczenia.

Przyczynienie się pracodawcy do powstania lub zwiększenia szkody spowodowanej przez podwładnego może ograniczyć zakres jego odpowiedzialności materialnej. Warunkiem jest udowodnienie przez pracownika tych okoliczności.

Przekazanie przez pracodawcę do wykonania zewnętrznej firmie określonych obowiązków związanych z prowadzoną aktywnością gospodarczą (outsourcing) ma na celu przede wszystkim odciążyć przedsiębiorstwo, aby mogło ono w pełni skoncentrować się na podstawowych celach swojej działalności.

Pracodawca ma prawo sporządzać notatki służbowe dotyczące przebiegu zatrudnienia pracowników. Takie dokumenty powinny być przechowywane w części B akt osobowych tak długo jak istnieje przyczyna ich sporządzenia.

Zatrudniliśmy pracownika, który przedstawił nam na piśmie zeznania trzech osób złożone przed notariuszem, poświadczające, że w okresie od 1 stycznia 1965 r. do 31 grudnia 1971 r. wykonywał on pracę w gospodarstwie rolnym (pracownik miał wówczas ukończone 16 lat) o łącznej powierzchni 0,5 ha, prowadzonym przez jego rodziców. Nie uzyskał bowiem z urzędu gminy zaświadczenia, które by to potwierdzało. Od 1 stycznia 1972 r. pracownik jest właścicielem tego gospodarstwa (przejął je na podstawie umowy dożywocia) i prowadzi je wraz z małżonką (przedstawił nam potwierdzający to akt notarialny). Czy okres wykonywania pracy w gospodarstwie rodziców powinniśmy mu wliczyć do stażu pracy, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego? Czy zeznania świadków i akt notarialny są wystarczającym dowodem, na podstawie którego musimy uznać, że spełnia on warunki do zaliczenia tego okresu do stażu pracy?

Za nieprzestrzeganie ustalonego porządku pracy na pracownika może być nałożona kara porządkowa. Informację na ten temat pracodawca umieszcza w aktach osobowych pracownika. Wpis usuwa się z akt po roku nienagannej pracy.

Wręczyliśmy pracownikowi karę upomnienia za opuszczenie stanowiska pracy bez wiedzy przełożonego. Pracownik odwołał się od kary i w tej sytuacji postanowiliśmy zamienić upomnienie na tzw. uwagę służbową jako łagodniejszą karę. Czy tę uwagę służbową można przechowywać w aktach osobowych pracownika i kiedy ewentualnie ją usunąć?

Jeżeli dochodzi do przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę, wówczas pracodawca przejmujący staje się stroną w stosunkach pracy z pracownikami. Problematyczne w praktyce jest często ustalenie, czy faktycznie doszło do przejęcia zakładu pracy w rozumieniu Kodeksu pracy, np. w sytuacji, gdy pracodawca powierza część zadań podmiotowi trzeciemu.

Obowiązek pracodawcy szanowania dóbr osobistych pracownika obejmuje także zapobieganie i przeciwdziałanie naruszaniu tych dóbr przez innych podległych mu pracowników. Z tego względu tolerowanie takich naruszeń stanowi przyczynienie się pracodawcy do wynikającej z nich szkody, uzasadniające jego własną odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną z winy jego organu.

Pracodawca ma prawo wymagać, aby pracownik posiadał odpowiednie uprawnienia do pracy. W przypadku zawinionej przez pracownika utraty uprawnień umowa o pracę może zostać rozwiązana w trybie dyscyplinarnym.

Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik godzi się na wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy i podporządkowanie jego poleceniom. Skutkiem naruszenia tych obowiązków może być zwolnienie dyscyplinarne.

Regulamin pracy powinni sporządzić pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 pracowników. Tworząc go pracodawca jest jednak ograniczony postanowieniami powszechnie obowiązujących przepisów (ustaw, rozporządzeń), z którymi nie może być on sprzeczny i mniej od nich korzystny. Opracowując regulamin pracy pracodawcy popełniają często błędy, których konsekwencje mogą być dla nich dotkliwe.

Pracownikom, świadczącym pracę na podstawie umów na czas określony, podobnie jak pracownikom zatrudnionym na czas nieokreślony, przysługują odprawy pieniężne. Jest to m.in. odprawa emerytalno-rentowa.

Odpowiedzialność, prawa i obowiązki

Kiedy pracodawca może korzystać z rzeczy pracownika

Obowiązki pracodawcy likwidującego prowadzoną działalność gospodarczą

Kiedy pracodawca odpowiada za błędy pracownika

20 najważniejszych obowiązków pracodawcy na przełomie roku

Czy pracodawca ma obowiązek podać komornikowi numer rachunku bankowego pracownika

Jakie są obowiązki pracodawcy wobec pracowników podnoszących kwalifikacje zawodowe

Potrącenia z wynagrodzenia bez zgody pracownika

Wypełnianie świadectwa pracy – 10 najczęściej popełnianych błędów w praktyce

Odpowiedzialność za korzystanie z nielegalnego oprogramowania

Odpowiedzialność pracownika za wypadek samochodem służbowym

Jak udostępniać pracownikowi informacje o jego wynagrodzeniu

Czas na wniesienie odwołania

Kto wydaje świadectwo pracy za okresy pracy przypadające przed przejęciem pracowników

Czy pracownik musi informować pracodawcę o zdanym egzaminie na aplikację radcowską

Świadczenia przysługujące uczącemu się pracownikowi

Zakaz konkurencji dla pracownika

Kto może być pełnomocnikiem pracownika przed sądem pracy

Obowiązki pracodawcy wobec uczącego się pracownika

Pracodawca kontroluje chorego pracownika

Informacja o karalności pracownika

Wypadek samochodem służbowym

Okresy wliczane do stażu pracy

Odpowiedzialność za naruszenie obowiązków pracowniczych

Prowadzenie akt osobowych pracownika

Czy można ograniczyć pracownikowi wyjścia z pracy związane ze sprawowaniem funkcji radnego

Podstawowe obowiązki pracownika

Polecenie pracownikowi pełnienia dyżuru

Ekwiwalent za pranie odzieży dla pracownika socjalnego

Dochodzenie przez pracodawcę roszczeń w pozwie wzajemnym

Zmiana warunków zatrudniania pracowników w wieku przedemerytalnym

Odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego

Kiedy składka na ubezpieczenie na życie finansowana przez pracodawcę jest przychodem ze stosunku pracy

Czy można wypożyczyć pracownika innemu pracodawcy

Powierzenie komputera służbowego

Wykroczenia przeciwko prawom pracownika

Język obcy w dokumentacji kadrowej

Ułatwienia w zakresie stosowania prawa pracy

Zaświadczenia wydawane byłemu pracownikowi

Kiedy pracownik może uwolnić się od odpowiedzialności materialnej w pełnej wysokości

Zalety i wady outsourcingu kadrowo-płacowego

Sporządzanie i przechowywanie notatek służbowych

Kiedy należy zaliczyć pracę w gospodarstwie rolnym do stażu pracy

Zastosowanie wobec pracownika kary porządkowej

Czy można ukarać pracownika tzw. uwagą służbową

Jak ustalić czy doszło do przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę

Odpowiedzialność pracodawcy za krzywdę wyrządzoną pracownikowi przez innego pracownika

Kwalifikacje zawodowe a uprawnienia do wykonywania pracy

Skutki odmowy wykonania przez pracownika polecenia pracodawcy

Jak sporzadzić regulamin pracy zgodny z prawem

Umowa terminowa a prawo pracownika do odprawy