REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Do kiedy wykorzystać urlop na żądanie?

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Marek Rotkiewicz
Prawnik specjalizujący się w prawie pracy. Autor i współautor około 60 książek z tego zakresu, w tym kilku komentarzy oraz autor ponad 4000 artykułów. Wykładowca na licznych szkoleniach (przeprowadzonych ponad 6000 godzin szkoleniowych).
Do kiedy wykorzystać urlop na żądanie?
Do kiedy wykorzystać urlop na żądanie?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Pracownikowi, który ma zaległe dni wypoczynku z poprzedniego roku, należy ich udzielić do końca września. Czy niewykorzystany urlop na żądanie również należy wykorzystać do 30 września?

Niewykorzystany urlop na żądanie traci swój szczególny charakter, ale pewne odmienności pozostają

Autopromocja

Pracownikowi, który ma zaległe dni wypoczynku z poprzedniego roku, należy ich udzielić do końca września. Nie dotyczy to jednak wolnego na życzenie. Na jego wybranie jest czas do końca roku.

W każdym roku pracownikowi przysługuje prawo domagania się udzielenia mu we wskazanym przez niego terminie czterech dni urlopu z rocznej puli, czyli z 20 lub 26 dni w zależności od tego, czy pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat, czy też co najmniej taki czas – wraz z zaliczanymi do niego okresami nauki. Z jednej strony urlopu tego udziela się tak jak zwykłego urlopu, czyli na dni pracy i w wymiarze godzinowym odpowiadającym wymiarowi pracy w tych dniach. Z drugiej jednak strony przepisy mówią o maksymalnie czterech dniach. [przykład 1]

Urlop na żądanie nie podlega kumulacji w kolejnych latach. Jeśli pracownik nie skorzysta z możliwości domagania się wolnego na żądanie, niewykorzystane dni tego urlopu z końcem roku utracą swój szczególny charakter i staną się dniami zaległego urlopu. Tym samym ich udzielenie nie odbywa się już w terminie wskazanym jednostronnie przez zatrudnionego. W kolejnym roku pracownik nabywa natomiast nowe cztery dni urlopu na żądanie.

Polecamy produkt:  Kodeks pracy 2016 z komentarzem (książka)

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zaległy wypoczynek

Urlop, który nie został w danym roku wykorzystany, powinien być udzielony do końca września kolejnego roku. Zasada ta nie dotyczy jednak niewykorzystanego urlopu na żądanie. Ten może być wykorzystany do końca grudnia kolejnego roku. [przykład 2]

Różnice w terminie wykorzystania zaległego urlopu na żądanie i zwykłego powinny znaleźć odzwierciedlenie w karcie ewidencji czasu pracy (karcie urlopowej). Należy zawsze wyraźnie rozróżnić w niej te dwa rodzaje zaległych urlopów. [przykład 3]

Co w planach urlopowych

Co do zasady urlopy wypoczynkowe powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Jeżeli z tworzenia planów zrezygnowano, termin urlopu pracodawca ustala po porozumieniu z pracownikiem.

Plan urlopów powinien obejmować zarówno urlop należny dla danego roku, jak i urlopy zaległe. Nie należy w nim jednak uwzględniać urlopu udzielanego na żądanie pracownika – plan obejmuje wymiar urlopu przysługujący pracownikowi z racji stażu pracy, pomniejszony o cztery dni, które pracownik może wykorzystać bez konieczności składania wcześniejszego wniosku. To wyłączenie dotyczy jednak jedynie urlopu na żądanie dla aktualnego roku. Ten pozostały z roku poprzedniego podlega uwzględnieniu w planie tak jak zwykły urlop zaległy. [przykład 4]

Przedawnienie

Bieg 3-letniego terminu przedawnienia roszczenia pracownika o urlop wypoczynkowy rozpoczyna się ostatniego dnia okresu, do którego powinien być on udzielony, czyli 30 września roku kalendarzowego następującego po roku, za który urlop był należny. Tak wynika chociażby z wyroku Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 2001 r., sygn. akt I PKN 367/00, OSNP 2003/2/38.

Zasady tej nie można jednak odnosić do pozostałego z poprzedniego roku urlopu na żądanie. W związku z tym, że zaległego urlopu na żądanie udzielamy do końca kolejnego roku kalendarzowego, należy przyjąć, iż okres przedawnienia prawa do tej części urlopu rozpoczyna się z końcem tego kolejnego roku. [przykład 5] ©?

PRZYKŁAD 1

Dwa dni, czyli 24 godziny

Pracownik ma zaplanowane na wtorek i środę po 12 godzin pracy. W tych dwóch dniach korzysta z urlopu na żądanie. Z rocznej puli godzinowej urlopu schodzą mu zatem 24 godziny, z czterech dni urlopu na żądanie wykorzystuje jednak dwa dni.

PRZYKŁAD 2

Udzielanie zaległości

Pracownik jest zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy. Był uprawniony w 2015 r. do 26 dni urlopu, ale wykorzystał łącznie 20 dni wypoczynku. W tej liczbie był zaledwie jeden dzień urlopu na żądanie.

Pozostałe sześć dni urlopu z 2015 r. powinno być udzielone w 2016 r.:

Autopromocja

● trzy dni – do końca września,

● trzy dni (dni urlopu na żądanie pozostałe z 2015 r.) – do końca grudnia. ©?

PRZYKŁAD 3

Zamiana dni na godziny

Pracownik zatrudniony w systemie równoważnym pracuje najczęściej na 12-godzinnych zmianach. Ma prawo do 20 dni urlopu rocznie (czyli 160 godzin). W 2015 r. korzystał z wolnego podczas swoich 12 dni pracy. Nie składał wniosków o urlopy na żądanie.

Pracownik wykorzystał 144 godziny urlopu, a więc pozostało mu do spożytkowania jeszcze 16 godzin. W związku z tym, że nie korzystał z urlopu na żądanie, teoretycznie pozostały mu cztery dni tego urlopu, w praktyce jednak nie tyle cztery dni, co właśnie 16 godzin. Mogą one zostać wykorzystane do końca grudnia, według zasad dotyczących udzielania urlopu, czyli co do zasady należy ich udzielać w wymiarze równym wymiarowi pracy w danym dniu. Natomiast udzielenie urlopu na część dnia pracy możliwe jest jedynie wówczas, gdy pracownikowi pozostało do wykorzystania mniej godzin urlopu, niż wynosi wymiar pracy w danym dniu.

PRZYKŁAD 4

Planowanie w firmie

Pracownik ma prawo do 26 dni urlopu rocznie. Z 2015 r. pozostały mu niewykorzystane cztery dni urlopu, w tym dwa dni urlopu na żądanie. W planie na 2016 r. powinny być określone terminy wykorzystania:

● 22 z należnych mu 26 dni urlopu rocznie (pomija się cztery dni urlopu na żądanie dla 2016 r.),

● 2 dni urlopu z 2015 r. (z wykorzystaniem do końca września 2016 r.),

● 2 dni urlopu na żądanie z 2015 r. (z wykorzystaniem do końca 2016 r.).

PRZYKŁAD 5

Do kiedy można zgłaszać roszczenia

Pracownikowi pozostało z 2015 r. 10 dni urlopu, w tym cztery dni urlopu na żądanie. W przypadku gdyby w obecnym roku i latach kolejnych nie wykorzystał tego wypoczynku, przedawnienie roszczeń nastąpiłoby:

● w odniesieniu do sześciu dni – z końcem września 2019 r.,

● w odniesieniu do czterech dni – z końcem grudnia 2019 r. ©?

Podstawa prawna:

Art. 152, art. 154–155, art. 1672 i art. 168 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).

Dołącz do grona ekspertów Infor.pl!

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Zwolnienie lekarskie na urlopie

    Co się dzieje, kiedy pracownik zachoruje w trakcie urlopu? Czy zwolnienie lekarskie przerywa urlop wypoczynkowy? Jak choroba pracownika wpływa na urlop macierzyński, rodzicielski, ojcowski, wychowawczy i bezpłatny?

    Kiedy można wziąć urlop w nowej pracy?

    Zmiana pracodawcy w trakcie roku powoduje wątpliwości dotyczące urlopu wypoczynkowego. Po jakim czasie można wziąć urlop w nowej pracy? Od czego zależy, kiedy można skorzystać z urlopu na żądanie?
     

    Wigilia 2023 bez handlu. Które niedziele grudnia będą handlowe. Senat przyjął nowelę dotyczącą handlu w niedziele

    Gdy niedziela przypada 24 grudnia, to handel pracuje w dwie kolejne niedziele poprzedzające Wigilię – to główne założenie ustawy zgłoszonej przez Polskę 2050. Sejm uchwalił ustawę w środę 29 listopada, Senat przyjął ją bez poprawek w czwartek 30 listopada. W 2023 r. niedziele handlowe przed świętami wypadają 10 i 17 grudnia. Teraz ustawa trafi na biurko prezydenta.

    Czy 3 grudnia to niedziela handlowa

    Które niedziele grudnia 2023  r. będą niedzielami handlowymi – wciąż trwają nad tym prace legislacyjne w Sejmie i Senacie. Łatwiej odpowiedzieć na pytanie, czy 3 grudnia będzie obowiązywał zakaz handlu. Wyjaśniamy.

    REKLAMA

    Świąteczne prezenty firmowe a skutki podatkowe

    Prezenty firmowe a skutki podatkowe – w świątecznym czasie nie zapominaj o fiskusie! Koniec roku to tradycyjnie okres, w którym firmy wyrażają wdzięczność swoim pracownikom i partnerom biznesowym. Jak rozliczyć podatek za świąteczne prezenty?

    Zatrudnianie cudzoziemców – Kto ma prawo do pracy w Polsce, jakie obowiązki ma pracodawca

    Pandemia koronawirusa przyczyniła się do tymczasowych zmian w kwestii zatrudniania cudzoziemców – w tym możliwości przedłużenia terminu na złożenie wniosku o zezwolenie pobytowe. Okres ich ważności zakończył się 31 lipca 2023 r. Tym samym do obowiązku pracodawcy należy zweryfikowanie dokumentów posiadanych przez zagranicznych pracowników dotyczących ich pobytu, pod względem legalności i ważności. O co jeszcze należy zadbać przy zatrudnianiu cudzoziemców? 

    Czy w 2024 roku korzystniej będzie wziąć zwolnienie z powodu działania siły wyższej, urlop na żądanie a może urlop opiekuńczy?

    Każde z tych rozwiązań jest do dyspozycji pracownika gdy musi pilnie – lub w miarę pilnie, np. z wyprzedzeniem co najmniej jednodniowym – skorzystać z przerwy w świadczeniu pracy, by zająć się pilnymi sprawami rodzinnymi. Na początku roku arsenał służących do tego dostępnych narzędzi jest teraz dość szeroki, można więc wybierać. Oceniając najkorzystniejsze rozwiązanie warto jednak mieć na względzie choćby: czy i jak za takie wolne jest płacone i jak np. wpływa ono na staż pracy.

    Sprawozdanie o zatrudnieniu w UE na 2024

    Wspólne sprawozdanie o zatrudnieniu Komisji Europejskiej i Rady monitoruje sytuację w zakresie zatrudnienia w Unii oraz wdrażanie wytycznych dotyczących zatrudnienia. W związku z konfliktami zbrojnymi, skutkami pandemii Covid-19, rosnącą inflacją i dużymi zmianami gospodarczymi, zachodzącymi na unijnym i światowym rynku pracy - wyzwania na 2024 r. są ogromne. Unijne sprawozdanie zawiera roczny przegląd najważniejszych zmian w dziedzinie zatrudnienia i spraw społecznych w UE, co ważne jest pierwszym, w którym przedstawiono postępy w realizacji unijnych i krajowych celów w zakresie zatrudnienia, umiejętności i spraw społecznych na 2030 r.

    REKLAMA

    Czy w 2024 przysługuje dodatek za czas przestoju?

    Czy w 2024 przysługuje dodatek za czas przestoju? Jeśli tak, to ile w 2024 wnosi wynagrodzenie za czas przestoju w zakładzie pracy? Czym jest gotowość do pracy? Jak zgłosić gotowość do pracy? Czy w okresie przestoju można wykonywać inną pracę?

    Dyżur 2024

    Czy za czas dyżuru w 2024 r. przysługuje wynagrodzenie? Ile za dyżur w 2024? Dyżur domowy czy przysługuje wynagrodzenie? Jak jest traktowany dyżur pod telefonem? Gdzie w ramach dyżuru pracownik powinien pozostawać w gotowości?

    REKLAMA