REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Do kiedy wykorzystać urlop na żądanie?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Marek Rotkiewicz
Prawnik specjalizujący się w prawie pracy. Autor i współautor około 60 książek z tego zakresu, w tym kilku komentarzy oraz autor ponad 4000 artykułów. Wykładowca na licznych szkoleniach (przeprowadzonych ponad 6000 godzin szkoleniowych).
Do kiedy wykorzystać urlop na żądanie?
Do kiedy wykorzystać urlop na żądanie?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Pracownikowi, który ma zaległe dni wypoczynku z poprzedniego roku, należy ich udzielić do końca września. Czy niewykorzystany urlop na żądanie również należy wykorzystać do 30 września?

Niewykorzystany urlop na żądanie traci swój szczególny charakter, ale pewne odmienności pozostają

REKLAMA

Autopromocja

Pracownikowi, który ma zaległe dni wypoczynku z poprzedniego roku, należy ich udzielić do końca września. Nie dotyczy to jednak wolnego na życzenie. Na jego wybranie jest czas do końca roku.

W każdym roku pracownikowi przysługuje prawo domagania się udzielenia mu we wskazanym przez niego terminie czterech dni urlopu z rocznej puli, czyli z 20 lub 26 dni w zależności od tego, czy pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat, czy też co najmniej taki czas – wraz z zaliczanymi do niego okresami nauki. Z jednej strony urlopu tego udziela się tak jak zwykłego urlopu, czyli na dni pracy i w wymiarze godzinowym odpowiadającym wymiarowi pracy w tych dniach. Z drugiej jednak strony przepisy mówią o maksymalnie czterech dniach. [przykład 1]

Urlop na żądanie nie podlega kumulacji w kolejnych latach. Jeśli pracownik nie skorzysta z możliwości domagania się wolnego na żądanie, niewykorzystane dni tego urlopu z końcem roku utracą swój szczególny charakter i staną się dniami zaległego urlopu. Tym samym ich udzielenie nie odbywa się już w terminie wskazanym jednostronnie przez zatrudnionego. W kolejnym roku pracownik nabywa natomiast nowe cztery dni urlopu na żądanie.

Polecamy produkt:  Kodeks pracy 2016 z komentarzem (książka)

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zaległy wypoczynek

Urlop, który nie został w danym roku wykorzystany, powinien być udzielony do końca września kolejnego roku. Zasada ta nie dotyczy jednak niewykorzystanego urlopu na żądanie. Ten może być wykorzystany do końca grudnia kolejnego roku. [przykład 2]

Różnice w terminie wykorzystania zaległego urlopu na żądanie i zwykłego powinny znaleźć odzwierciedlenie w karcie ewidencji czasu pracy (karcie urlopowej). Należy zawsze wyraźnie rozróżnić w niej te dwa rodzaje zaległych urlopów. [przykład 3]

Co w planach urlopowych

Co do zasady urlopy wypoczynkowe powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Jeżeli z tworzenia planów zrezygnowano, termin urlopu pracodawca ustala po porozumieniu z pracownikiem.

Plan urlopów powinien obejmować zarówno urlop należny dla danego roku, jak i urlopy zaległe. Nie należy w nim jednak uwzględniać urlopu udzielanego na żądanie pracownika – plan obejmuje wymiar urlopu przysługujący pracownikowi z racji stażu pracy, pomniejszony o cztery dni, które pracownik może wykorzystać bez konieczności składania wcześniejszego wniosku. To wyłączenie dotyczy jednak jedynie urlopu na żądanie dla aktualnego roku. Ten pozostały z roku poprzedniego podlega uwzględnieniu w planie tak jak zwykły urlop zaległy. [przykład 4]

Przedawnienie

Bieg 3-letniego terminu przedawnienia roszczenia pracownika o urlop wypoczynkowy rozpoczyna się ostatniego dnia okresu, do którego powinien być on udzielony, czyli 30 września roku kalendarzowego następującego po roku, za który urlop był należny. Tak wynika chociażby z wyroku Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 2001 r., sygn. akt I PKN 367/00, OSNP 2003/2/38.

Zasady tej nie można jednak odnosić do pozostałego z poprzedniego roku urlopu na żądanie. W związku z tym, że zaległego urlopu na żądanie udzielamy do końca kolejnego roku kalendarzowego, należy przyjąć, iż okres przedawnienia prawa do tej części urlopu rozpoczyna się z końcem tego kolejnego roku. [przykład 5] ©?

PRZYKŁAD 1

Dwa dni, czyli 24 godziny

Pracownik ma zaplanowane na wtorek i środę po 12 godzin pracy. W tych dwóch dniach korzysta z urlopu na żądanie. Z rocznej puli godzinowej urlopu schodzą mu zatem 24 godziny, z czterech dni urlopu na żądanie wykorzystuje jednak dwa dni.

PRZYKŁAD 2

Udzielanie zaległości

Pracownik jest zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy. Był uprawniony w 2015 r. do 26 dni urlopu, ale wykorzystał łącznie 20 dni wypoczynku. W tej liczbie był zaledwie jeden dzień urlopu na żądanie.

Pozostałe sześć dni urlopu z 2015 r. powinno być udzielone w 2016 r.:

● trzy dni – do końca września,

● trzy dni (dni urlopu na żądanie pozostałe z 2015 r.) – do końca grudnia. ©?

PRZYKŁAD 3

Zamiana dni na godziny

Pracownik zatrudniony w systemie równoważnym pracuje najczęściej na 12-godzinnych zmianach. Ma prawo do 20 dni urlopu rocznie (czyli 160 godzin). W 2015 r. korzystał z wolnego podczas swoich 12 dni pracy. Nie składał wniosków o urlopy na żądanie.

Pracownik wykorzystał 144 godziny urlopu, a więc pozostało mu do spożytkowania jeszcze 16 godzin. W związku z tym, że nie korzystał z urlopu na żądanie, teoretycznie pozostały mu cztery dni tego urlopu, w praktyce jednak nie tyle cztery dni, co właśnie 16 godzin. Mogą one zostać wykorzystane do końca grudnia, według zasad dotyczących udzielania urlopu, czyli co do zasady należy ich udzielać w wymiarze równym wymiarowi pracy w danym dniu. Natomiast udzielenie urlopu na część dnia pracy możliwe jest jedynie wówczas, gdy pracownikowi pozostało do wykorzystania mniej godzin urlopu, niż wynosi wymiar pracy w danym dniu.

PRZYKŁAD 4

Planowanie w firmie

Pracownik ma prawo do 26 dni urlopu rocznie. Z 2015 r. pozostały mu niewykorzystane cztery dni urlopu, w tym dwa dni urlopu na żądanie. W planie na 2016 r. powinny być określone terminy wykorzystania:

● 22 z należnych mu 26 dni urlopu rocznie (pomija się cztery dni urlopu na żądanie dla 2016 r.),

● 2 dni urlopu z 2015 r. (z wykorzystaniem do końca września 2016 r.),

● 2 dni urlopu na żądanie z 2015 r. (z wykorzystaniem do końca 2016 r.).

PRZYKŁAD 5

Do kiedy można zgłaszać roszczenia

Pracownikowi pozostało z 2015 r. 10 dni urlopu, w tym cztery dni urlopu na żądanie. W przypadku gdyby w obecnym roku i latach kolejnych nie wykorzystał tego wypoczynku, przedawnienie roszczeń nastąpiłoby:

● w odniesieniu do sześciu dni – z końcem września 2019 r.,

● w odniesieniu do czterech dni – z końcem grudnia 2019 r. ©?

Podstawa prawna:

Art. 152, art. 154–155, art. 1672 i art. 168 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).

Dołącz do grona ekspertów Infor.pl!

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Bezpłatny e-book Piękny umysł. PRISM Brain Mapping

Żyjemy w czasach, w których jedynym pewnikiem jest zmiana. Kluczowe dla niej są samoświadomość i samopoznanie. Prezentujemy jedno z najlepszych narzędzi, które nam w tym pomoże – PRISM Brain Mapping.

Kobieta 12 kg. Mężczyzna 30 kg. Przepisy BHP regulują podnoszenie ciężarów w pracy

Kobieta może podnosić 12 kg, a mężczyzna aż 30 kg przy pracy stałej. To prawie 3 razy więcej. Przepisy BHP regulują podnoszenie ciężarów w pracy w różnych okolicznościach. Kiedy konieczne jest zespołowe przenoszenie ciężarów przez pracowników? Oto przepisy prawne określające zasady transportu ręcznego.

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce 2025. Gigantyczne straty dla przedsiębiorców. Każdy chciałby mniej pracować

Każdy chciałby mniej pracować, być wiecznie młodym, zarabiać dużo pieniędzy i nie mieć zmartwień. - Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie negatywnie ocenia plany wprowadzenia w Polsce czterodniowego tygodnia pracy. Jeszcze w kwietniu zostaną przedstawione główne założenia programu.

Dodatek dopełniający do renty socjalnej 2025: komu przysługuje, kiedy wypłata i co z egzekucją?

Osoby uprawnione do renty socjalnej, które są całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, od maja będą otrzymywać dodatek dopełniający do swojego świadczenia. Przepisy przewidują, że z dodatku dopełniającego będą dokonywane potrącenia i egzekucja. Do Sejmu wpłynęła petycja w sprawie ich ograniczenia.

REKLAMA

Szkolenie pracowników: jak optymalizować koszty poprawy kompetencji w firmie, angażując sztuczną inteligencję

Personalizacja czy microlearning pozwalają skutecznie podnosić kompetencje zatrudnionych, co przekłada się na realne korzyści biznesowe oraz przewagę konkurencyjną na rynku. Szkolenia pracowników w firmach muszą dostosować się do nowych standardów i trendów rynkowych.

Urlop adopcyjny 2025. Adopcja dziecka i wszystkie urlopy przysługujące rodzicom

Urlop adopcyjny to skrótowa nazwa urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. To urlop macierzyński na dziecko adoptowane lub przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej (nie dotyczy zawodowych rodzin zastępczych). Oto wszystkie urlopy, które w 2025 r. należą się po adopcji dziecka lub dzieci. Gwarantuje je Kodeks pracy.

Zakazy dla pracodawcy dotyczące kobiet w ciąży i karmiących piersią [Kodeks pracy]

Prawo pracy w sposób szczególny chroni kobiety będące w ciąży oraz karmiące piersią. W tym celu zostały skonstruowane zakazy dla pracodawców zatrudniających takie osoby. Czego dotyczą art. 176, 178, 179 Kodeksu pracy?

Jak korporacje mogą stworzyć inkluzywne środowisko pracy? [Poradnik]

W świecie, który staje się coraz bardziej globalny, zróżnicowany i świadomy społecznie, inkluzywność w miejscu pracy przestaje być opcjonalnym dodatkiem do kultury organizacyjnej. Coraz częściej jest to warunek konieczny do utrzymania konkurencyjności, przyciągania talentów i budowania zdrowej, silnej organizacji. Jednak wdrażanie autentycznej inkluzywności to proces – głęboki, wymagający odwagi, zaangażowania i gotowości do zmiany.

REKLAMA

Wyższy dodatek za pracę w nocy od 1 maja 2025 r. Dla kogo?

Osoby pracujące w porze nocnej mogą liczyć na dodatek z tego tytułu. Ile będzie wynosił dodatek za pracę w nocy w maju 2025 r.? Czym jest praca w porze nocnej? Za pracę w jakich godzinach przysługuje dodatek?

Maj 2025: kalendarz do druku [PDF]

Pobierz kalendarz maja 2025 do druku z miejscem na notatki. Maj 2025 roku zawiera dwa święta ustawowo wolne od pracy. W tym miesiącu jest również Dzień Matki. Najważniejsze daty już są zaznaczone. Wydrukuj i dopisz swoje notatki.

REKLAMA