REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop macierzyński - ile trwa i czy jest płatny

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Urlop macierzyński - ile trwa? czy jest płatny?
Urlop macierzyński - ile trwa? czy jest płatny?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Urlop macierzyński trwa 20 tygodni. Dlaczego więc mówi się o rocznym urlopie macierzyńskim? Ile więc trwa? Od kiedy się go liczy? Czy jest płatny? Ile czasu ma pracodawca na zgłoszenie urlopu macierzyńskiego? Czy na macierzyńskim można pracować? Co po urlopie macierzyńskim?

Ile trwa urlop macierzyński?

Wymiar urlopu macierzyńskiego uregulowany jest w at. 180 § 1 Kodeksu pracy. Na długość urlopu wpływa liczba dzieci urodzonych przy jednym porodzie, a więc czy urodziło się jedno czy więcej dzieci.

REKLAMA

Liczba dzieci

Wymiar urlopu

1

20 tygodni

2

31 tygodni

3

33 tygodnie

4

35 tygodni

5 i więcej

37 tygodni

Najczęściej przy jednym porodzie rodzi się jedno dziecko, a więc urlop macierzyński trwa wówczas 20 tygodni.

Polecamy: Uprawnienia rodziców w pracy

Urlop rodzicielski - ile tygodni?

Zwykle po urlopie macierzyńskim bezpośrednio wykorzystuje się także urlop rodzicielski. Można nawet złożyć jeden wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski wykorzystywany bezpośrednio po nim. Taki wniosek składa się nie później niż 21 dni po porodzie.

Zgodnie z Art. 1821a § 1 Kodeksu pracy wymiar urlopu rodzicielskiego to 32 lub 34 tygodnie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Liczba dzieci

Wymiar urlopu

1

32 tygodnie

2 i więcej

34 tygodnie

Razem z urlopem macierzyńskim przy urodzeniu jednego dziecka można więc liczyć na 52 tygodnie urlopu (52 x 7 = 364 dni), co oznacza 364 dni, a więc praktycznie rok. Stąd bierze się nazwa „roczny urlop macierzyński”.

Od kiedy liczy się urlop macierzyński?

Urlop macierzyński co do zasady liczy się od dnia porodu. Istnieje jednak możliwość wykorzystania do 6 tygodni urlopu jeszcze przed porodem. Należy w tym celu złożyć do pracodawcy stosowny wniosek. W takiej sytuacji po porodzie wykorzystuje się pozostałe tygodnie z puli przysługującego wymiaru urlopu macierzyńskiego.

Ile trwa urlop macierzyński i wychowawczy?

Kodeks pracy, oprócz „rocznego urlopu macierzyńskiego” (urlop macierzyński + urlop rodzicielski), uprawnia rodziców do skorzystania z urlopu wychowawczego. Urlop wychowawczy również można rozpocząć wykorzystywać bezpośrednio po macierzyńskim połączonym z rodzicielskim. Urlop wychowawczy może trwać maksymalnie 36 miesięcy, przy czym jeden miesiąc jest zarezerwowany dla drugiego rodzica. Oznacza to, że jednej osobie przysługuje najwięcej 35 miesięcy urlopu czyli 2 lata i 11 miesięcy. Jeśli rodzic decyduje się na urlop wychowawczy bezpośrednio po płatnym rocznym urlopie po narodzinach dziecka, może mieć wolne od pracy 3 lata i 11 miesięcy bez jednego dnia.

Decydując się na urlop wychowawczy, należy mieć na względzie brak wynagrodzenia i zasiłku za czas przebywania na tym urlopie.

Urlop macierzyński - ile płatny?

Jednym z najczęściej pojawiających się pytań o urlop macierzyński jest pytanie o to, ile jest płatny. Otóż za czas urlopu macierzyńskiego przysługuje zasiłek macierzyński. Kwota zasiłku równa jest wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku.

Ile wynosi zasiłek macierzyński?

Dla pracowników podstawa wymiaru zasiłku to przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone:

  • za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolności do pracy albo
  • za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia, jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia.

Jeśli pracownica ma stałe comiesięczne wynagrodzenie, będzie ono stanowiło podstawę wymiaru zasiłku.

REKLAMA

Natomiast dla osób, które nie są pracownikami, czyli np. są zleceniobiorcami albo prowadzą działalność gospodarczą, podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętny miesięczny przychód z ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych. Przychodem tym jest  kwota, od której opłacana jest składka na ubezpieczenie chorobowe,  po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składek. 

Zasiłek macierzyński otrzymuje się za czas urlopu macierzyńskiego (urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego – w przypadku adopcji dziecka), urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego.

Za czas urlopu macierzyńskiego (urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego) i urlopu ojcowskiego zasiłek przysługuje w wymiarze 100%. Natomiast podczas urlopu rodzicielskiego można pobierać taką kwotę przez pierwsze 6 tygodni (jeśli urodziło się jedno dziecko albo jedno dziecko zostało przyjęte na wychowanie) lub 8 tygodni (jeśli urodziła się dwójka lub większa liczba dzieci bądź taka liczba dzieci została jednocześnie przyjęta na wychowanie) lub 3 tygodni (w przypadku przyjęcia na wychowanie dziecka, gdy ubezpieczony ma prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w  minimalnym wymiarze wynoszącym 9 tygodni).

Po upływie powyższych okresów przez pozostałą część urlopu rodzicielskiego pobiera się zasiłek w wysokości 60% podstawy wymiaru zasiłku. Przy stałym miesięcznym wynagrodzeniu będzie to 60% pensji.

Jeśli pracownica do 21 po porodzie złoży wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski w pełnym wymiarze, zasiłek przez cały ten okres czasu będzie uśredniony, a więc wyniesie 80% podstawy wymiaru zasiłku.

Czy na macierzyńskim można pracować?

Po pierwsze, podczas trwającego 20 tygodni urlopu macierzyńskiego nie można wykonywać pracy na podstawie umowy o pracę ze swoim pracodawcą. Dopuszcza się taką możliwość dopiero w czasie urlopu rodzicielskiego (maksymalnie na ½ etatu i zarobki pomniejszają proporcjonalnie zasiłek). Natomiast umowy cywilnoprawne są jak najbardziej dozwolone. Takie zarobkowanie nie wpływa na zmniejszenie ani zawieszenie prawa do zasiłku macierzyńskiego.

Co ciekawe, podczas urlopu macierzyńskiego dozwolona jest praca na podstawie umowy o pracę na rzecz innego pracodawcy. Nie pomniejsza się wówczas zasiłku.

Ile czasu ma pracodawca na zgłoszenie urlopu macierzyńskiego?

REKLAMA

Pracodawca zgłasza urlop macierzyński do ZUS w miesięcznym raporcie imiennym. Czas na zgłoszenie tego faktu równa się więc terminowi składania raportów. Jeśli pracodawca nie wypłaca sam zasiłku, dokonuje zgłoszenia do ZUS za pomocą druku ZUS Z3.

Urlop macierzyński jest obowiązkowy. Rozpoczyna się z dniem porodu. Nie trzeba więc wnioskować o ten urlop. Przewidywana data porodu powinna zostać określona przez lekarza na zaświadczeniu, a datę porodu potwierdza się skróconym odpisem aktu urodzenia dziecka.

Ile trzeba przepracować przed porodem, aby uzyskać zasiłek macierzyński?

Zasiłek macierzyński przysługuje osobie, która opłaca składki na ubezpieczenie chorobowe – niezależnie od tego, czy jest to obowiązkowe czy dobrowolne ubezpieczenie. Nie ma wymogu przepracowania określonego okresu czasu, by móc pobierać zasiłek macierzyński. Liczy się fakt zgłoszenia do ubezpieczenia chorobowego.

Co po urlopie macierzyńskim? Koniec zasiłku macierzyńskiego i co dalej?

Zasiłek macierzyński przysługuje za czas urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego i ojcowskiego. Wraz z końcem tych urlopów kończy się również możliwość pobierania zasiłku. Jest kilka możliwości dla rodziców z rocznym dzieckiem, którzy nie są gotowi na rozłąkę z dzieckiem. Pierwszym z nich jest możliwość skorzystania ze wspomnianego już urlopu wychowawczego, ale za czas tego urlopu nie ma żadnego zasiłku. Ważną informacją jest jednak dopuszczalność dorabiania w trakcie tego urlopu. Chodzi o to, aby podejmowane przez osobę przebywającą na wychowawczym zajęcia zarobkowe nie wykluczały sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Sprawowanie tej opieki stanowi bowiem cel urlopu wychowawczego. Można zastanowić się nad dorabianiem na umowach cywilnoprawnych.

Kolejną możliwością jest zmniejszenie wymiaru etatu. Osobie uprawnionej do urlopu wychowawczego (osoba z co najmniej 6-miesięcznym stażem pracy) przysługuje możliwość skrócenia czasu pracy po powrocie z rocznej przerwy po narodzinach dziecka. Składa się w tym celu stosowny wniosek, a pracodawca ma obowiązek go zaakceptować. Więcej na ten temat: Obniżenie wymiaru czasu pracy zamiast urlopu wychowawczego w 2020 roku

Pamiętaj! Obniżając wymiar czasu pracy, obniża się proporcjonalnie wynagrodzenie za pracę.

Można także wykorzystać urlop wychowawczy np. przez rok czasu, a następnie obniżyć wymiar czasu pracy. Takie miksowanie tych dwóch uprawnień jest jak najbardziej dozwolone. Przed złożeniem wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy (maksymalnie do ½ etatu) należy jednak zrezygnować z urlopu wychowawczego (chyba że pracownik wnioskował o rok urlopu wychowawczego).

Od razu po rodzicielskim można też wykorzystać urlop wypoczynkowy, szczególnie zaległy. Zazwyczaj takie zalecenie pracownicy otrzymują z działu kadr. Często pomiędzy rodzicielskim a wychowawczym korzysta się z urlopu wypoczynkowego w celu przedłużenia płatnego wolnego, ponieważ za urlop wypoczynkowy oczywiście należy się wynagrodzenie.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 1320)

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 870)

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

Raz w roku 14 dni z rzędu urlopu wypoczynkowego? Czy to obowiązek pracownika?

Czy pracownik musi raz w roku kalendarzowym wykorzystać 14 dni urlopu wypoczynkowego z rzędu? Zgodnie z art. 162 Kodeksu pracy na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części, ale co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł: nowe przepisy już w mocy. Poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł. Aż 9. krotnie poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Kto zyska a kto straci i dlaczego tak się stało? Ustawodawca reaguje na bieżącą sytuację na rynku pracy. Tym samym znowelizowano najistotniejszą ustawą w obszarze ubezpieczeń społecznych jaką jest ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350, dalej jako: ustawa). Zatem za co można nałożyć taką grzywnę?

Sprawdź, którym liderem jesteś: kontroler, terapeuta, mesjasz, eko-lider [Zarządzanie]

Dr Simon Western wyróżnia 4 typy liderów w firmach: terapeuta, mesjasz, kontroler i eko-lider. Który typ przywództwa został uszyty na miarę naszych czasów? Sprawdź, którym typem lidera jesteś.

REKLAMA

Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co się zmieni?

94% kandydatów do pracy przez brak widełek płacowych w ogłoszeniu rezygnuje z aplikowania, nawet jeśli oferta jest atrakcyjna dla rozwoju ich ścieżki kariery. Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co to oznacza? Czy podanie widełek płacowych w ogłoszeniach o pracę będzie obowiązkowe?

Lipiec 2025: jakie zmiany i ważne daty w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych?

Lipiec 2025 r. przyniósł ważne zmiany w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. Zmiany mają wpływ na sytuację pracowników, pracodawców, osób z niepełnosprawnościami, przedsiębiorców, osób bezrobotnych, stażystów i dla wielu innych grup. Wchodzi w życie sporo nowych przepisów - jedne są bardziej niszowe - bo dotyczące np. zatrudnienia w służbach, a drugie mniej, odnoszące się do wielu osób. Przypominamy też jakie są ważne terminy kadrowo-płacowe, które powinny być dochowane w lipcu 2025 r.

Czy certyfikacja ISO nadal ma sens?

Zarządzanie jakością, zarządzanie środowiskowe, systemy zapewniania bezpieczeństwa i higieny pracy czy czystości mikrobiologicznej – nowoczesne organizacje, szczególnie te, działające globalnie, porządkują wewnętrzne procesy własnymi procedurami. Czy w tej sytuacji certyfikacja ISO nadal ma sens? – Bez wątpienia. I to nie tylko po to, żeby zwiększyć konkurencyjność i wiarygodność w oczach kontrahentów – przekonuje Katarzyna Petrusiewicz, ekspert CWS Workwear.

Najbardziej szanowane zawody 2025. B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę

Jakie zawody są obecnie najbardziej szanowane przez społeczeństwo? Na końcu listy znajdują się posłowie, europosłowie, samorządowcy, influencerzy i youtuberzy. Zmienia się idealna wizja pracy - B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę.

REKLAMA

Pracodawca powinien redukować przebodźcowanie pracowników [SPOSOBY]

Współcześnie pracujemy za dużo, za głośno i za szybko. Wpływa to na przebodźcowanie, co z kolei powoduje niezdolność do koncentracji, złe samopoczucie, a nawet problemy psychiczne. Raport Pracuj.pl “Neurokomfort w pracy i rekrutacji, czyli przed jakimi wyzwaniami stajemy jako neuroróżnorodni w świecie pełnym bodźców” przedstawia problem i podaje pracodawcom sposoby na redukowanie przebodźcowania pracowników.

Uwaga! Komunikat ZUS: Od 1 lipca 2025 nowy kod ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych na stażu. Sprawdź, jak rozliczać 09 21 i 09 20

ZUS przypomina: od 1 lipca 2025 r. obowiązuje nowy kod tytułu ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych pobierających stypendium z urzędu pracy. Zmiana wynika z nowelizacji rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

REKLAMA