Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo do zasiłku macierzyńskiego po rozwiązaniu umowy o pracę z pracownicą w ciąży z powodu likwidacji pracodawcy

Alicja Kozłowska
specjalista z zakresu kadr i wynagrodzeń
Prawo do zasiłku macierzyńskiego po rozwiązaniu umowy o pracę z pracownicą w ciąży z powodu likwidacji pracodawcy. / fot. Fotolia
Prawo do zasiłku macierzyńskiego po rozwiązaniu umowy o pracę z pracownicą w ciąży z powodu likwidacji pracodawcy. / fot. Fotolia
Zatrudniamy 8 pracowników, w tym 1 kobietę we wczesnej ciąży, oraz 4 zleceniobiorców. Prowadzona przez nas działalność zostanie niebawem zlikwidowana. Pracownica w ciąży ma wątpliwości, czy po rozwiązaniu umowy o pracę nabędzie prawo do zasiłku chorobowego, a następnie do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.

PROBLEM

Zatrudniamy 8 pracowników, w tym 1 kobietę we wczesnej ciąży, oraz 4 zleceniobiorców. Prowadzona przez nas działalność zostanie niebawem zlikwidowana. Pracownica w ciąży ma wątpliwości, czy po rozwiązaniu umowy o pracę nabędzie prawo do zasiłku chorobowego, a następnie do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.

RADA

Jeżeli z powodu likwidacji zakładu pracy zostanie rozwiązany z pracownicą w ciąży stosunek pracy i w okresie po rozwiązaniu umowy o pracę nie zostanie jej zapewnione inne zatrudnienie, do dnia porodu pracownicy przysługuje zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Prawo do zasiłku macierzyńskiego pracownica nabędzie również za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Szczegóły w uzasadnieniu.

Polecamy: Prawo pracy i ZUS 2020 - pakiet PREMIUM

UZASADNIENIE

Uchylenie ochrony zatrudnienia. Ochrona przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy o pracę z kobietą w ciąży zostaje wyłączona w przypadku upadłości lub likwidacji pracodawcy. W takiej sytuacji pracodawca ma prawo wypowiedzieć jej umowę o pracę. Termin rozwiązania tej umowy pracodawca ma obowiązek uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową, jeżeli taka działa u pracodawcy. W przeciwnym wypadku (brak reprezentacji związkowej lub brak organizacji związkowej w zakładzie pracy) decyzję w zakresie terminu rozwiązania umowy podejmuje samodzielnie pracodawca.

Świadczenia zasiłkowe w razie niezapewnienia innego zatrudnienia. W razie niemożności zapewnienia pracownicy w okresie ciąży innego zatrudnienia przysługują jej świadczenia określone w odrębnych przepisach (art. 177 § 4 Kodeksu pracy). Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 17 czerwca 2011 r. (II UK 374/10) taką odrębną regulacją w rozumieniu wskazanego art. 177 § 4 Kodeksu pracy jest art. 30 ustawy zasiłkowej, a świadczeniem określony w nim zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, który przysługuje pracownicy do dnia porodu (art. 30 ust. 3 ustawy zasiłkowej). Jednocześnie w ww. wyroku SN uznał, że:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

SN

(...) przez "zapewnienie innego zatrudnienia" w rozumieniu art. 30 ust. 3 ustawy zasiłkowej należy rozumieć przedstawienie pracownicy w okresie ciąży realnej propozycji nawiązania stosunku pracy na stanowisku odpowiadającym jej kwalifikacjom zawodowym, niestanowiącego zagrożenia dla stanu ciąży i uwzględniającego jej sytuację osobistą oraz rodzinną. (…) ustawa zasiłkowa nie wskazuje, kto (jaki podmiot) ma zapewnić takie zatrudnienie pracownicy zwalnianej z pracy w okresie ciąży z powodu likwidacji pracodawcy, ani nie precyzuje, jakim cechom powinno takie zatrudnienie odpowiadać. (…) obowiązek zapewnienia innego zatrudnienia nie polega na wskazaniu przez pracodawcę jakiegokolwiek dowolnego zatrudnienia, lecz proponowane zatrudnienie powinno odpowiadać kwalifikacjom zawodowym pracownicy, nie może stanowić zagrożenia dla stanu ciąży i musi uwzględniać sytuację osobistą i rodzinną pracownicy. Niespełnienie tych warunków uprawnia pracownicę do odmowy przyjęcia proponowanego zatrudnienia, bez utraty prawa do zasiłku przewidzianego w art. 30 ust. 3 ustawy zasiłkowej.

Pracownica w ciąży, z którą rozwiązano stosunek pracy z powodu likwidacji pracodawcy, nabędzie zatem po tym okresie i do dnia poprzedzającego poród prawo do zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego zarówno w sytuacji, gdy nie zapewniono jej innej pracy, jak i wówczas, gdy pracodawca nie podjął żadnych działań w tym zakresie. Natomiast w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży wskutek ogłoszenia upadłości pracodawcy, od dnia porodu takiej pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński przez okres ustalony jako urlop macierzyński, a następnie urlop rodzicielski. Potwierdził to Rzecznik ZUS w odpowiedzi z 31 stycznia 2020 r. na pytanie redakcji MPPiU:

Stanowisko ZUS w zakresie prawa do świadczeń zasiłkowych przysługujących pracownicy w ciąży w razie upadłości lub likwidacji pracodawcy

Przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2019 r. poz. 1040, z późn. zm.), zwanej dalej "k.p.", przewidują szczególną ochronę pracownic, które są w ciąży. Z pracownicą będącą w ciąży umowa o pracę nie może zostać rozwiązana, z wyjątkiem sytuacji określonych przepisami k.p. Tymi wyjątkowymi sytuacjami są upadłość lub likwidacja pracodawcy (art. 177 § 4 k.p.).

Przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2019 r. poz. 645, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą zasiłkową", gwarantują w takim przypadku prawo do świadczeń. Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej zasiłek macierzyński przysługuje w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.

Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje wówczas za okres ustalony przepisami k.p. jako okres urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego.

Ponadto pracownicy, z którą rozwiązano stosunek pracy z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy w okresie ciąży i której nie zapewniono innego zatrudnienia, przysługuje do dnia porodu zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego (art. 30 ust. 3 ustawy zasiłkowej).

Prawo do zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego oraz jego wysokość będzie ustalał ZUS na podstawie dokumentacji złożonej przez płatnika składek i ubezpieczoną pracownicę.

Dokumenty niezbędne do przyznania i wypłaty świadczeń z tytułu macierzyństwa w przypadku likwidacji lub upadłości pracodawcy

Zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego przysługującego w razie rozwiązania z pracownicą stosunku pracy w okresie ciąży z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy

Zasiłek macierzyński za okres po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży, z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy

zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku stwierdzające stan ciąży w okresie zatrudnienia złożone w formie papierowej lub w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS

świadectwo pracy lub inny dokument potwierdzający rozwiązanie stosunku pracy z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy

oświadczenie ubezpieczonej, że nie zapewniono jej innego zatrudnienia złożone w formie papierowej lub w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS

odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS

zaświadczenie płatnika składek (ZUS Z-3)

PODSTAWA PRAWNA:

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Ile wynosi renta socjalna? Zawieszony protest osób z niepełnosprawnościami

    W piątek, 24 marca 2023 r. osoby z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunowie opuścili Sejm RP. Protest został czasowo zawieszony ze względów zdrowotnych. Czy rząd spełni oczekiwania protestujących, czy renta socjalna będzie podwyższona do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę? Według danych ZUS-u na koniec 2021 r. rentę socjalną pobierało 289,7 tyś osób.

    Nowelizacja Kodeksu pracy z podpisem prezydenta

    Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację Kodeksu pracy oraz niektórych innych ustaw - poinformowało w piątek biuro prasowe KPRP. Nowelizacja wdraża dwie unijne dyrektywy dotyczące tzw. work-life balance i tzw. dyrektywę rodzicielską.

    Niedziela Palmowa 2023. Kiedy wypada? Czy sklepy są otwarte?

    Niedziela Palmowa 2023. Wielkanoc to ruchome święto w kalendarzu chrześcijańskim, a niedziela Palmowa przypada dokładnie na 7 dni przed. Kiedy wypada Niedziela Palmowa w 2023 roku i czy tego dnia sklepy są otwarte? 

    Czy można ujawnić wysokość wynagrodzenia pracownika?

    Wielu zastanawia się czy pracodawca może ujawnić wynagrodzenie pracownika? Czy informacja o zarobkach jest informacją poufną i czy dane o wynagrodzeniu mieszczą się w kategorii danych osobowych? Czy wynagrodzenie pracownika jest jego dobrem osobistym?

    Szkolenia - tylko w godzinach pracy?

    Szkolenia zgodnie z nowelizacją Kodeksu pracy tylko w godzinach pracy? Sprawdź. 

    Odprawa pieniężna a urlop wychowawczy

    Odprawa pieniężna, tzw. odprawa ekonomiczna, kojarzona jest najczęściej ze zwolnieniami grupowymi. Może być ona również przyznana (po spełnieniu odpowiednich warunków) pracownikowi, którego objęło zwolnienie indywidualne. Czy w sytuacji, gdy zatrudniony przebywa na urlopie wychowawczym, ma prawo do tego świadczenia? Odpowiadamy.

    Polacy kupują coraz mniej

    Sprzedaż detaliczna w cenach stałych w lutym 2023 r. była niższa niż przed rokiem o 5%. W porównaniu ze styczniem br. spadła o 3,6% - podał GUS.

    Gorsza pozycja kobiet na rynku pracy

    W ciągu ostatnich 4 lat utrwaliła się gorsza sytuacja kobiet na rynku pracy w porównaniu z mężczyznami. Kobiety są mniej aktywne zawodowo, mniej zarabiają i często dotyka je dezaktywizacja.

    Bezrobocie stoi w miejscu

    Stopa bezrobocia w lutym br. wyniosła 5,5 proc., wobec 5,5 proc. miesiąc wcześniej - podał GUS.

    Niedziela handlowa – kwiecień 2023

    W kwietniu 2023 jest 5 niedziel. Czy któraś z nich to niedziela handlowa? Sprawdź!

    Dłuższy wiek emerytalny we Francji – jakie zmiany?

    We Francji szykuje się duża reforma emerytalna. Społeczeństwo nie jest zadowolone z propozycji podwyższenia wieku emerytalnego – trwają protesty i zamieszki. Ile będzie wynosił wiek emerytalny we Francji po reformie? Czym spowodowane jest podwyższenie wieku emerytalnego?

    Okazjonalna praca zdalna – wygląda na bubel. Rząd naprawi

    Nowelizacja Kodeksu pracy uregulowała pracę zdalną oraz ustanowiła nowość w postaci pracy zdalnej okazjonalnej. Ta druga konstrukcja budzi wątpliwości w kwestiach zasadniczych. W lutym rząd chciał rozjaśnić odpowiedzią na interpelację, a obecnie planuje naprawiać błędy „kuchennymi drzwiami” w drodze rozporządzenia.

    GUS podał dane o bezrobociu. Jaka jest sytuacja na rynku pracy?

    GUS podał dane o poziomie bezrobocia rejestrowanego w końcu lutego 2023. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 864,8 tys. osób i była o 7,2 tys. osób wyższa niż w końcu stycznia oraz o 57,0 tys. osób niższa niż przed rokiem. Dane te okazały się lepsze od naszej prognozy.

    Okazjonalna praca zdalna przy zatrudnieniu na część etatu. Co mówi prawo?

    Zatrudniamy pracowników w niepełnym wymiarze czasu pracy. Czy w związku z tym będą im przysługiwały 24 dni okazjonalnej pracy zdalnej, czy też wymiar pracy okazjonalnej należy ustalać proporcjonalnie do ich etatu?

    „Z” jak zmiana – o tym, jak pokolenie Z odmienia rynek pracy

    63,05 proc. Polaków w wieku 18-24 uważa, że wypłata jest dla nich najmniej istotna w pracy – wynika z raportu ADP „People at Work 2022: A Global Workforce View”. Jakie jest tak naprawdę pokolenie Z, budzące na rynku pracy tak wiele kontrowersji? Są to osoby, którym nie zależy już na etatach jak ich starszym kolegom. Wolą work-life balance od wysokich stanowisk i spokój po pracy od podwyżek.

    17 proc. Polaków zdecydowało się na podjęcie dodatkowego zatrudnienia

    Co szósty Polak (17 proc.) podjął dodatkowe zatrudnienia, a 9 proc. respondentów zdecydowało się zmienić dotychczasową pracę na lepiej płatną - wynika z badania "Polaków Portfel Własny: czas oszczędzania". Jak dodano, 21 proc. badanych starało się o podwyżkę, 13 proc. z nich ją uzyskało.

    Zmiany w Kodeksie pracy. Cztery rodzaje dodatkowego urlopu

    Kodeks pracy - dodatkowy urlop. Obszerna nowelizacja Kodeksu pracy uregulowała pracę zdalną oraz rozszerzyła wymiar kilku rodzajów urlopu. Niektóre z nowych regulacji mogą być nazwane „urlopem” jedynie umownie jednak również dają możliwości dodatkowych dni wolnych.

    Indywidualny Plan Działania bezrobotnego

    Czym jest Indywidualny Plan Działania bezrobotnego lub poszukującego pracy i do czego służy? Sprawdź!

    Likwidacja kopalń w Polsce – co z górnikami?

    W Polsce trwa proces dekarbonizacji. Kopalnie węgla kamiennego są sukcesywnie likwidowanie a tysiące górników traci prace. Kiedy koniec górnictwa w Polsce? Co z górnikami? Gdzie będą pracowali? Jaka jest przyszłość tzw. „zielonych miejsce pracy”?

    Przepisy o pracy zdalnej od 7 kwietnia. Nowe prawa i obowiązki pracodawców oraz pracowników

    Praca zdalna - od 7 kwietnia wchodzi w życie nowelizacja Kodeksu Pracy, która ureguluje zjawisko pracy zdalnej. Popularyzacja tego modelu gwałtownie wzrosła w okresie pandemii. Nastąpiła więc konieczność określenia na drodze ustawowej praw i obowiązków pracodawców oraz pracowników.

    Pracy zdalna okazjonalna. Czy pracodawca ma prawo do kontroli?

    Kontrola wykonywania okazjonalnej pracy zdalnej, w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy lub przestrzegania wymogów w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji, w tym procedur ochrony danych osobowych, będzie się odbywała na zasadach ustalonych z pracownikiem. Natomiast kontrola wykonywania pracy przez pracownika świadczącego "okazjonalną" pracę zdalną zostanie przeprowadzona na takich zasadach jak w czasie wykonywania pracy w podstawowym miejscu pracy.

    Jak docenić pracownika? Pomogą zmiany w prawie pracy (work-life balance)

    Dzień Doceniania Pracownika. Chociaż metod pozapłacowego wynagradzania zespołów jest dużo, to nowa dyrektywa work-life balance otwiera przed pracodawcami nowe możliwości.

    E-ZLA dostępne na PUE ZUS

    W związku ze zmianami od 1 stycznia 2023 r. każdy przedsiębiorca który opłaca składki na ubezpieczenia społeczne jest zobowiązany do posiadania profilu na Platformie Usług Elektronicznych - PUE ZUS. Co jeśli przedsiębiorca nie ma profilu? ZUS założy go za niego. Nawet jeśli płatnik nie dokończy procesu rejestracji i tak po 24 marca 2023 r. do płatnika będą wysłane elektronicznie przez ZUS PUE –  elektroniczne zaświadczenia lekarskie (e-ZLA).

    Czy można wezwać osobę zatrudnioną na pracy zdalnej np. do biura na spotkanie?

    Kwestia wzywania pracownika do biura w czasie wykonywania przez niego pracy zdalnej nie została uregulowana w przepisy Kodeksu pracy. Jednak pracodawca (przełożony) w ramach swoich uprawnień kierowniczych ma prawo wezwać pracownika do wykonywania pracy w biurze, a także polecić mu pracę w każdym innym miejscu, np. udział w spotkaniu odbywającym się w siedzibie kontrahenta albo odbycie podróży służbowej. 

    98 proc. Polaków odczuwa skutki inflacji i wzrostu cen

    98 proc. Polaków odczuwa skutki inflacji i wzrostu cen – wynika z badania "Poziom wiedzy finansowej Polaków 2023", opublikowanego przez Warszawski Instytut Bankowości i Fundację GPW. Dziewięciu na dziesięciu ankietowanych nie rozważa w najbliższym czasie samodzielnego inwestowania – dodano.