Prawo do zasiłku chorobowego mają nie tylko osoby, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają obowiązkowo. Niektóre osoby mogą przystąpić do ubezpieczenia dobrowolnie. Ubezpieczenie na wypadek choroby jest dla nich zabezpieczeniem w sytuacji, gdy przejściowo utracą możliwość wykonywania swojej pracy. Zasady, na jakich uwzględnia się przychód osiągany przez te osoby, ustalając podstawę wymiaru należnego im świadczenia, różnią się od zasad ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego pracowników.
Osoby prowadzące pozarolniczą działalność, szczególnie gospodarczą, często prowadząc swoje przedsiębiorstwo korzystają z pomocy członków rodziny. Jednak aby osoby te nie pozostały poza systemem ubezpieczeniowym, ustawodawca określił dla nich tytuł do ubezpieczeń. Dlatego też małżonkowie i dzieci osoby prowadzącej działalność pozarolniczą, którzy niejako współprowadzą tę działalność, zostali objęci ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym. Podobnie jest z osobami współpracującymi przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy zlecenia.
Jeżeli przepisy płacowe obowiązujące u danego pracodawcy przewidują wyższą odprawę emerytalno-rentową od kodeksowej, warunki jej uzyskania są takie same jak w Kodeksie pracy, a pracownik te warunki spełnia, to wówczas zawsze przysługuje mu odprawa w wyższej kwocie. Związek między ustaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę może być też tego rodzaju, że pracownik wskutek zwolnienia przechodzi na emeryturę (wyrok Sądu Najwyższego z 8 sierpnia 2006 r., I PK 55/06).