REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie składki trzeba płacić, gdy emeryt i rencista dorabiają do świadczenia

Michał Jarosik

REKLAMA

Dla wielu emerytów i rencistów uzyskanie świadczenia nie wiąże się z zakończeniem aktywności zawodowej. Najczęściej podpisują oni umowy cywilnoprawne, ale także umowy o pracę. Wielu zakłada też własne firmy.

Zanim zaczniemy omawiać zasady oskładkowania poszczególnych umów czy podejmowania działalności gospodarczej przez emerytów i rencistów, musimy poczynić pewne zastrzeżenie. Przez osobę uprawnioną do renty należy rozumieć wyłącznie pobierającą świadczenie pieniężne z systemu ubezpieczenia społecznego (realizowanego w naszym kraju przez ZUS i KRUS) bądź zaopatrzenia emerytalnego.

Nie ma przy tym znaczenia, czy jest to renta z polskiego czy zagranicznego systemu ubezpieczenia bądź zaopatrzenia społecznego. Nie jest rentą świadczenie wypłacane na podstawie przepisów prawa cywilnego (np. renta wyrównawcza) czy też renta socjalna. Podobnie jak w przypadku renty, również w przypadku emerytury nie ma znaczenia, czy jest to emerytura z polskiego czy zagranicznego systemu ubezpieczenia bądź zaopatrzenia społecznego.

Umowa o pracę

Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę podlega wszystkim ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu. W tym przypadku nie ma znaczenia fakt, że jest ona uprawniona do emerytury lub renty.

Jeśli emeryt lub rencista zdecyduje się na zawarcie takiej umowy, będzie musiał sfinansować połowę składki na ubezpieczenie emerytalne (9,76 proc.), 3,5 proc. (a od 1 stycznia 2008 r. 1,5 proc.) składki na ubezpieczenie rentowe, całą składkę na ubezpieczenie chorobowe (2,45 proc.) i całą składkę na ubezpieczenie zdrowotne (9 proc.).

Z powyższego wynika, że umowa o pracę jest drogą formą zatrudnienia. Należy podkreślić, że nie zależnie od tego, ile umów emeryt lub rencista podpisze, i niezależnie od ich rodzajów (chodzi o tzw. zbiegi tytułów do ubezpieczeń), od umowy o pracę zawsze obowiązkowe będą składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Umowa zlecenia

Każdy emeryt, rencista podpisujący umowę zlecenia musi wiedzieć jak będzie ona oskładkowana. Rozważmy trzy sytuacje:
- gdy emeryt lub rencista nie pozostaje w stosunku pracy,
- gdy emeryt lub rencista zawiera umowę zlecenia z własnym pracodawcą albo wykonuje ją na jego rzecz,
- gdy emeryt lub rencista pozostaje w stosunku pracy z innym podmiotem.

W pierwszej sytuacji emeryt, rencista, który zawrze umowę zlecenia, będzie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu i rentowym, wypadkowemu, gdy wykonywanie umowy będzie się odbywało w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności zleceniodawcy. Do ubezpieczenia chorobowego będzie mógł przystąpić dobrowolnie. Obowiązkowe będzie także opłacenie składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Powyższe dotyczy emeryta lub rencisty, który zawarł umowę zlecenia po dniu 13 stycznia 2000 r. W odniesieniu do umów zawartych przed 14 stycznia 2000 r. emeryt lub rencista z tytułu zawartej umowy nadal podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym na zasadzie dobrowolności. Jeśli skorzysta z tego prawa, obowiązkowe staje się dla niego ubezpieczenie wypadkowe, gdy praca jest wykonywana w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodawcę. Nie może natomiast przystąpić do ubezpieczenia chorobowego.

Jeżeli emeryt, rencista, zawrze umowę zlecenia z własnym pracodawcą albo będzie taką umowę wykonywał na jego rzecz, od umowy tej trzeba opłacać wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Taki zleceniobiorca jest bowiem traktowany przez przepisy ubezpieczeniowe jak pracownik.

Trzecia najkorzystniejsza dla emeryta, rencisty, sytuacja zachodzi wówczas, gdy ma on podpisaną umowę o pracę z innym podmiotem, a z innym zawiera umowę zlecenia. W takim przypadku umowa zlecenia nie rodzi obowiązku ubezpieczeń społecznych.

Warto też rozważyć sytuację, gdy emeryt, rencista równocześnie wykonuje dwie lub więcej umowy zlecenia. Wówczas obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlega z pierwszej wykonywanej umowy, z drugiej ubezpieczenia emerytalne i rentowe są dobrowolne, a obowiązkowa jest wyłącznie składka na ubezpieczenie zdrowotne. Podkreślić należy, iż przy ustalaniu tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń nie ma znaczenia wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia.


Założenie własnej firmy
Osoba, która, mając ustalone prawo do emerytury lub renty, prowadzi działalność gospodarczą (omawiamy sytuację, gdy prowadzenie działalności stanowi jedyny tytuł do ubezpieczeń) z działalności tej podlega dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Obowiązkowe jest natomiast ubezpieczenie zdrowotne.
Jednak z opłacania składki na to ubezpieczenie zwolniona jest osoba prowadząca pozarolniczą działalność, której świadczenie emerytalne lub rentowe nie przekracza miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2007 roku - 936 zł), w przypadku gdy osoba ta:
- uzyskuje dodatkowe przychody z tego tytułu w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 50 proc. kwoty najniższej emerytury (298,73 zł) lub
- opłaca podatek dochodowy w formie karty podatkowej.

Trzeba pamiętać, że bardzo ważna zmiana zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2008 r. Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, będą podlegały obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej działalności do czasu ustalenia prawa do emerytury.

Zdarza się, że emeryt, rencista, pozostający w stosunku pracy rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności. Wówczas podlega on obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu stosunku pracy, a z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, jeśli złoży w tej sprawie wniosek. Zaznaczyć trzeba, że nie ma tu znaczenia wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy.

Przykład:
UMOWA O PRACĘ I WŁASNA FIRMA
Piotr K. - emeryt jest zatrudniony na 1/4 etatu i otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 400 zł miesięcznie. Zamierza dodatkowo rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej. W takiej sytuacji Piotr K. z umowy o pracę podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu. Jeżeli rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej, będzie z niej podlegał wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ubezpieczenia emerytalne i rentowe z działalności będą dobrowolne. Zaznaczyć należy, iż przy ustalaniu obowiązku ubezpieczeń dla emeryta z działalności nie ma znaczenia wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego z umowy o pracę.

Przykład:
RENCISTA CZŁONKIEM RADY NADZORCZEJ
Anna K. od stycznia 2007 r. otrzymuje rentę z tytułu niezdolności do pracy. We wrześniu tego roku została wybrana na członka rady nadzorczej w spółdzielni mieszkaniowej. Anna K. nie podpisywała żadnej umowy. W takiej sytuacji Anna K. nie będzie podlegała ubezpieczeniom społecznym, gdyż taki tytuł do ubezpieczeń nie został wymieniony w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Gdy jednak w związku z pełnieniem funkcji członka rady nadzorczej otrzyma świadczenie pieniężne to będzie podlegała ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Przykład:
ZAWIESZENIE ALBO ZMNIEJSZENIE EMERYTURY
Katarzyna L. przeszła na emeryturę nauczycielską. Obecnie ma 57 lat. Od września podjęła pracę na podstawie umowy zlecenia w prywatnym przedszkolu. Z umowy tej podlega ona obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu, gdyż praca jest wykonywana w miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodawcę oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Zaznaczyć trzeba, że przychody uzyskiwane z umowy zlecenia przez osobę uprawnioną do emerytury, która nie osiągnęła powszechnego wieku emerytalnego (65 lat - mężczyzna, 60 lat - kobieta) mogą mieć wpływ na zawieszenie albo zmniejszenie świadczenia.
Prawo do emerytury ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy (od 1 września - 3437,70 zł). Na zmniejszenie wysokości emerytury wpływa natomiast przychód w wysokości przekraczającej 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (od 1 września 1851,10 zł, nie wyższej jednak niż 130 proc. tego wynagrodzenia.

Przykład:
DWIE UMOWY ZLECENIA
Adam P. od stycznia 2007 r. jest na emeryturze. W maju zawarł umowę zlecenia (na kwotę 800 zł), od której są za niego odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Aktualnie otrzymał z innej firmy propozycję pracy też na podstawie umowy zlecenia. Ma zarabiać od 400 do 500 zł miesięcznie.
Adam P. mając ustalone prawo do emerytury z jednej umowy zlecenia będzie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu (jeżeli umowa jest wykonywana w miejscu lub siedzibie prowadzenia działalności przez zleceniodawcę), dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu oraz obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu.

W okresie równoczesnego wykonywania dwóch umów zlecenia Adam P. może zmienić tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń i zostać zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń z drugiej wykonywanej umowy (co będzie dla niego korzystne). Wówczas z pierwszej obowiązkowa będzie tylko składka na ubezpieczenie zdrowotne.



Podstawa prawna:

Treść jest dostępna bezpłatnie,
wystarczy zarejestrować się w serwisie

Załóż konto aby otrzymać dostęp do pełnej bazy artykułów oraz wszystkich narzędzi

Posiadasz już konto? Zaloguj się.
Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Elektroradiolog - kim jest i co robi?

    Elektroradiolog to nowy zawód medyczny. Wielu idąc na tzw. prześwietlenie, tj. n. badanie w pracowniach rentgenowskich RTG - nie zdaje sobie sprawy, że jest to wymagający zawód, który wiąże się z pracą w szkodliwych i trudnych warunkach dla zdrowia tego pracownika - ze względu na promieniowanie. Praca przy wykonywaniu badań z zakresu diagnostyki obrazowej (rentgenografia, rentgenoskopia, radiologia stomatologiczna, mammografia, densytometria rentgenowska, tomografia komputerowa) jest wymagająca.

    Kim jest technik sterylizacji medycznej?

    Jakie trzeba mieć wykształcenie, żeby zostać technikiem sterylizacji medycznej? Jakie czynności wykonuje technik sterylizacji medycznej? To główne pytania, które się pojawiają. Niektórzy pytają też: dlaczego ten zawód został wpisany na listę zawodów medycznych - odpowiedź jest prosta jest to zawód wymagający specjalistycznych kwalifikacji. Technicy muszą mieć szczególne prawa ale i obowiązki. Muszą też ponosić odpowiedzialność z powodu swoich błędów medycznych. W gruncie rzeczy, gdyby nie technicy i nienależyta dezynfekcja i sterylizacja wyrobów medycznych - wielu pacjentów byłoby narażonych na choroby zakaźne - zagrażające życiu i zdrowiu. 

    Praca w Święta Wielkanocne

    Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?

    Światowy Dzień Świadomości Autyzmu

    Dzień 2 kwietnia to Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Został on ustanowiony w 2008 r. Jego celem jest propagowanie wiedzy na temat autyzmu i budowanie wrażliwości społecznej w tym zakresie. Wiele osób neuroróżnorodnych wciąż spotyka się z trudnościami w znalezieniu odpowiedniego dla siebie miejsca pracy. Kiedy dojdzie już do zatrudnienia ważne jest to jak pracodawcy i współpracownicy traktują osoby z autyzmem. 

    REKLAMA

    Komunikat ZUS: 29 marca 2024 r. kontakt z ZUS będzie możliwy tylko przez Platformę Usług Elektronicznych - PUE ZUS

    W Wielki Piątek, 29 marca 2024 r., wszystkie placówki ZUS będą zamknięte. W tym dniu czynna będzie jedynie Platforma Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

    BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

    Pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych mają prawo do posiłków profilaktycznych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może im przekazać bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią?

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią? Profilaktyk będzie się zajmował oceną sytuacji zdrowotnej i społecznej populacji, jej potrzeb, określaniem priorytetów jak i opracowywaniem danych epidemiologicznych. Trzeba wiedzieć, że od dnia 26 marca obowiązują nowe zawody medyczne, takie jak: profilaktyk, asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy.

    Terapeuta zajęciowy - nowość, szczególnie dla niepełnosprawnych

    Terapeuta zajęciowy, często pracuje z osobami wykluczonymi społecznie (chorymi, niepełnosprawnymi, starszymi, bezrobotnymi). Często wykorzystuje różnorodne metody aktywności życiowej pacjentów, stara się przeciwdziałać powstawaniu przewlekłego stanu chorobowego lub trwałego kalectwa oraz wspierać podopiecznego w przystosowaniu do życia w społeczności szpitalnej i pozaszpitalnej. Głównymi zadaniem terapeuty zajęciowego jest dobór odpowiednich form terapii, dostosowanych do stanu zdrowia, potrzeb, zainteresowań i możliwości podopiecznego. Trzeba wiedzieć, że to nowy zawód medyczny.

    REKLAMA

    Dożywotnie świadczenie honorowe: Co miesiąc dodatkowe 6246,13 zł od ZUS

    Świadczenie honorowe to dodatkowe pieniądze od ZUS dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Od 1 marca 2024 r. kwota świadczenia honorowego dla nowych stulatków wynosi 6246,13 zł brutto.

    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    REKLAMA