REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wiek przedemerytalny wcale nie chroni przed zwolnieniem! W 2025 r. pracodawca wciąż może rozwiązać umowę

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
wiek emerytalny, zwolnienie, 2025, pracodawca
Wiek przedemerytalny wcale nie chroni przed zwolnieniem! W 2025 r. pracodawca wciąż może rozwiązać umowę
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Również w 2025 r. pracownikom w wieku przedemerytalnym przysługuje ochrona przedemerytalna. Nie ma ona jednak charakteru bezwzględnego. W 2025 r. pracodawca wciąż może zwolnić pracownika, nawet gdy ten ma ochronę przedemerytalną. Kiedy?

Niekiedy pewne instytucje prawa pracy, wydawałoby się, że obowiązują bez względu na jakiekolwiek okoliczności. No jest tak. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465, dalej jako: KP) jak i inne ustawy np. o związkach zawodowych - przewiduje szereg zdarzeń - na skutek których poszczególni pracownicy chronieni są przed rozwiązaniem umowy o pracę. Wybranym grupom, m.in. kobietom w ciąży, osobom w wieku przedemerytalnym, osobom korzystającym ze zwolnień lekarskich czy działaczom związkowym przysługuje więc szczególna ochrona przed zwolnieniem z pracy. Ale czy ta ochrona jest dana raz na zawsze i nic jej nie uchyla? No nie. Są pewne granice. Pomimo tego, że pracownik jest słabszą stroną stosunku pracodawca nie może przecież tracić na tym i zatrudniać za wszelką cenę, w tym osoby, które ciężko naruszają swoje podstawowe obowiązki.

REKLAMA

Autopromocja

Czy w 2025 r. pracodawca może zwolnić pracownika w okresie ochronnym przedemerytalnym?

Generalnie pracodawca, nie może zwolnić pracownika w okresie ochronnym przedemerytalnym, ale są pewne wyjątki. Zacznijmy jednak od podstaw. W Polsce powszechny wiek emerytalny dla kobiet wynosi 60 lat a dla mężczyzn 65 lat. Jeżeli kobiecie i mężczyźnie brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcie wieku emerytalnego podlegają oni ochronie przed rozwiązaniem umowy o pracę. Przepis art. 39 KP wskazuje, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.

Przykład

Jak liczyć 4 lata ochrony przedemerytalnej?

OCHRONA NA 4 LATA PRZED OSIĄGNIĘCIEM WIEKU EMERYTALNEGO. Jeżeli więc:

  • kobieta pracownica ukończy 56 lat 
  • mężczyzna pracownik ukończy 61 lat

podlegają ochronie przed rozwiązaniem umowy o pracę za wypowiedzeniem. 

Kiedy ochrona przedemerytalna nie obowiązuje?

Istotne jest to, że przepisy wskazują na ochronę osób w wieku przedemerytalnym tylko przed wypowiedzeniem, już nie przed tzw. dyscyplinarką, czyli przed rozwiązaniem umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. ROZWIĄZANIE UMOWY POMIMO WIEKU PRZEDEMERYTALNEGO: Jeżeli więc np. pracownica, która ma 57 lat, czy pracownik, który ma 63 lat (czyli w tym okresie 4 lat przed emeryturą):
1) w sposób ciężki naruszy podstawowe obowiązki pracownicze;
2) popełnieni w czasie trwania umowy o pracę przestępstwo, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
3) w sposób zawiniony utraci uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku;

to pracodawca może w takich sytuacjach rozwiązać umowę o pracę.

Rozwiązanie bez wypowiedzenia bez winy pracownika w wieku przedemerytalnym

Ponadto pracodawca jest uprawniony do rozwiązania umowy o pracę takiego pracownika w trybie natychmiastowym bez winy pracownika:
1) jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
a) dłużej niż 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;
2) w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wiek przedemerytalny a likwidacja zakładu pracy w 2025

Pracownik nie będzie też chroniony przed wypowiedzeniem, jeżeli zakład pracy ogłosi upadłość, otworzy postępowania sanacyjne lub zakład zostanie zlikwidowany.

Ochrona przed zwolnieniem przy obniżonym wieku emerytalnym

Jak już było wskazane w Polsce wyróżniamy:

  • powszechny wiek emerytalny – 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn
  • ale również obniżony wiek emerytalny, który przysługuje określonym grupom zawodowym, np. policjantom, górnikom, pracownikom służ - czyli generalnie osoby zatrudnione w szczególnych warunkach.

Pracownicy, którzy wykonują pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze i w związku z tym dotyczy ich obniżony wiek emerytalny (potocznie: wcześniejsza emerytura), również są chronieni przed wypowiedzeniem umowy o pracę w wieku przedemerytalnym.

Ważne

Kim są pracownicy zatrudnieni w szczególnym charakterze?

Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się: pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia, np.: praca pod ziemią, przy przetwórstwie azbestu, produkcji ołowiu i kadmu, praca ratowników w Górskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym.

Za pracowników zatrudnionych w szczególnym charakterze uważa się:

  • pracowników organów kontroli państwowej;
  • pracowników organów administracji celnej;
  • pracowników wykonujących działalność twórczą lub artystyczną;
  • dziennikarzy zatrudnionych w redakcjach dzienników, czasopism, w radiu,
    telewizji oraz w organach prasowych, informacyjnych, publicystycznych albo
    fotograficznych, objętych układem zbiorowym pracy dziennikarzy;
  • nauczycieli, wychowawców lub innych pracowników pedagogicznych wykonujących pracę nauczycielską wymienioną w art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela;
  • żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej, Służby Więziennej i Państwowej Straży Pożarnej;
  • pracowników jednostek ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a–5 i 8 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 961 i 1610).

Jaki jest wiek uprawniający do przejścia na emeryturę z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze?

  • co najmniej 15 lat zatrudnienia na kolei, dla osób w wieku: 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna). Okresy zatrudnienia na kolei to okresy pozostawania w stosunku pracy w kolejowych jednostkach organizacyjnych, w czasie których pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy.
  • co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach wymienionej w wykazie A dla osób w wieku: 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna).
  • wiek wynoszący 10, 15 lub 20 lat w zależności od wykonywanej pracy na stanowisku pracy wymienionym w wykazie B rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przy spełnieniu pozostałych warunków.
  • co najmniej 15 lat pracy dziennikarskiej dla osób w wieku: 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna). Dodatkowo wymagane jest osiągnięcie ww. wieku w czasie wykonywania pracy dziennikarskiej lub wykonywanie tej pracy w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę oraz objęcie układem zbiorowym pracy dziennikarzy,
  • co najmniej 15 lat zatrudnienia w Najwyższej Izbie Kontroli dla osób w wieku: 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna). Dodatkowo wymagane jest osiągnięcie ww. wieku w czasie zatrudnienia w Najwyższej Izbie Kontroli,
  • co najmniej 15 lat działalności twórczej lub artystycznej uprawnia do przejścia na emeryturę w wieku: tancerz, akrobata, gimnastyk, ekwilibrysta, kaskader: 40 lat (kobieta) i 45 lat (mężczyzna), solista wokalista, muzyk grający na instrumentach dętych, treser zwierząt drapieżnych: 45 lat (kobieta) i 50 lat (mężczyzna), artysta chóru, żongler, komik cyrkowy, aktor teatru lalek: 50 lat (kobieta) i 55 lat (mężczyzna), aktorka, dyrygentka – 55 lat, muzyk grający na instrumentach smyczkowych, perkusyjnych oraz klawiszowych, operator obrazu filmowego, fotografik: 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna),
  • w celu ustalenia uprawnień osoby w wieku 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna) za pracowników zatrudnionych w szczególnym charakterze uważa się również:
    • pracowników organów kontroli państwowej,
    • pracowników organów administracji celnej,
    • nauczycieli, wychowawców lub innych pracowników pedagogicznych wykonujących pracę nauczycielską wymienioną w art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela,
    • żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Służby Celnej, Służby Więziennej i Państwowej Straży Pożarnej, jeżeli nie spełniają warunków lub utracili prawo do świadczeń określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym tych osób,
    • pracowników jednostek ochrony przeciwpożarowej.
Przykład

Pani Anna ma ukończone 41 lat i od 2 lat pracuje w COLOREX sp. z o.o. jako sprzedawczyni. Pani Anna posiada ponad 16 lat doświadczenia zawodowego jako treser zwierząt drapieżnych, które nabyła jeszcze przed zatrudnieniem w COLOREX sp. z o.o., gdy pracowała m.in. w cyrku. Obecny pracodawca postanowił rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem z Panią Anną, twierdząc, że nie ma ona jeszcze prawa do ochrony przed wypowiedzeniem, gdyż nie osiągnęła wieku przedemerytalnego 56 lat. Pracodawca się myli. Pani Anna wskazała pracodawcy przy wręczaniu jej wypowiedzenia, że jest chroniona, gdyż w wieku 45 lat będzie uprawniona do przejścia na emeryturę w związku z wykonywaniem działalności artystycznej, gdyż miała ponad 15 lat stażu. Z tego powodu pracodawca nie może wręczyć jej oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem (ochrona pracownika w wieku przedemerytalnym).

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wynagrodzenia pracowników samorządowych. Podwyżki z wyrównaniem od stycznia 2025 r.

W 2025 r. wzrosną wynagrodzenia osób zatrudnionych w samorządach na podstawie wyboru oraz powołania. Zwiększą się także stawki minimalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

Emeryci i renciści muszą rozliczyć dodatkowe przychody. Termin przekazania informacji do ZUS mija 28 lutego 2025 r.

ZUS przypomina o obowiązku rozliczenia dodatkowych przychodów przez osoby, które pobierają emeryturę lub rentę, mimo że nie osiągnęły wieku emerytalnego, a w zeszłym roku dorabiały do swojego świadczenia. Termin mija 28 lutego 2025 r.

Najniższa emerytura, renta rodzinna i socjalna: 1878,91 zł brutto od 1 marca. Waloryzacja 2025 - emerytury i renty wzrosną o 5,5 proc.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało 12 lutego 2025 r., że od 1 marca 2025 roku emerytury i renty zostaną zwaloryzowane o wskaźnik 105,5%. Oznacza to, że renty i emerytury wzrosną o 5,5 procent.

Od 1 marca 2025 r. zwiększy się wynagrodzenie pracowników młodocianych

Od 1 marca 2025 r. zwiększy się wynagrodzenie pracowników młodocianych. To efekt wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w czwartym kwartale 2024 r.

REKLAMA

Ważny termin dla dorabiających rencistów i wcześniejszych emerytów. Do końca lutego trzeba rozliczyć się z ZUS-em

Renciści i emeryci na wcześniejszej emeryturze, którzy są w dalszym ciągu aktywni zawodowo i dorabiają do swoich świadczeń, muszą do końca lutego poinformować ZUS o przychodach, które osiągnęli ponad otrzymywane z ZUS-u świadczenie. Dodatkowe zarobki dotyczą między innymi wynagrodzeń z umowy o pracę, umowy zlecenia, a także przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej czy z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej.

Wyższe obowiązkowe wpłaty na PFRON od marca 2025 r.

Wysokość obowiązkowych wpłat na PFRON zmieni się od 1 marca 2025 r. Ich wysokość ustalana jest w zależności od wysokości przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. GUS podał, że przeciętne wynagrodzenie w czwartym kwartale 2024 r. wzrosło i wyniosło 8477,21 zł.

Edukacja średnia a rynek pracy – czy szkoły dobrze przygotowują uczniów na wyzwania XXI wieku?

W dobie globalizacji, cyfryzacji i dynamicznych zmian na rynku pracy, edukacja średnia staje przed kluczowym wyzwaniem: jak przygotować uczniów do funkcjonowania w świecie, który wymaga nie tylko wiedzy, ale także umiejętności praktycznych, elastyczności i kompetencji przyszłości? Tradycyjne modele edukacji, oparte na sztywnych programach nauczania, coraz częściej okazują się niewystarczające w kontekście rosnących wymagań pracodawców.

36 dni urlopu wypoczynkowego dla tej grupy pracowników w 2025 r. Zmian nie przyniesie również 2026 r.

20 dni lub 26 dni to standardowy wymiar urlopu wypoczynkowego. Jednak w przypadku sporej grupy pracowników wymiar urlopu wynosi 30 dni lub 36 dni. Komu przysługuje tyle dni urlopu? Jakie warunki muszą zostać spełnione?

REKLAMA

Jawne wynagrodzenia w każdej ofercie pracy. Będzie rewolucja w KP

Koniec z tabu o wynagrodzeniach! Jak wielu z nas musiało się zastanowić jaką kwotę wpisać w polu: Ile chciałaby Pani/Pan zarabiać? kiedy braliśmy udział w procesie rekrutacji. Już nie będziemy mieli takich wątpliwości (czy za dużo czy za mało podałam/em) bo ustawodawca unijny nakłada na Polskę obowiązek dostosowania Kodeksu pracy do przepisów unijnych. Stanie się to już w 2025 r. albo 2026 r., bo w Sejmie jest projekt.

Co w 2025 r. oznacza niepełnosprawność 01-U?

Istnieje łącznie 12 symboli poszczególnych przyczyn niepełnosprawności. Ten jeden kod: 01-U bardzo często pojawia się w orzeczeniach o niepełnosprawności. Kod 01-U często występuje też z innymi kodami, ze względu na znaczną ilość zaburzeń u osoby z niepełnosprawnościami.

REKLAMA