REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwolnienie dyscyplinarne pracownika

Ewa Tomala
Aplikant radcowski przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie
 LexOmni.pl
usługi prawne on line
Zwolnienie dyscyplinarne pracownika. /Fot. Fotolia
Zwolnienie dyscyplinarne pracownika. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, to tzw. zwolnienie dyscyplinarne. Ten przewidziany kodeksem pracy tryb znaleźć może zastosowanie do rozwiązania przez pracodawcę każdego typu umowy o pracę, także umów na czas określony, na zastępstwo, czy na okres próbny, z każdym pracownikiem, nawet szczególnie chronionym przez przepisy prawa pracy.

Zwolnienie dyscyplinarne pracownika

Jest to wyjątkowy tryb, który może być zastosowany tylko wówczas, kiedy wystąpi jedna z trzech przyczyn, wskazanych w Kodeksie pracy.

REKLAMA

Autopromocja

O tym, że jest to tryb szczególny, świadczy również fakt, że nawet kiedy zachodzi podstawa do jego zastosowania, pracodawca nie ma obowiązku wypowiadania umowy o pracę. Ta decyzja należy do jego swobodnego uznania.

Pracodawca, który zdecyduje się na rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, powinien pamiętać o tym, iż muszą zostać spełnione łącznie wszystkie warunki, aby zastosowanie tego szczególnie dotkliwego dla pracownika trybu, było zasadne i skuteczne.

1. Postawa do zwolnienia dyscyplinarnego

Przede wszystkim, musi zachodzić jedna z trzech podstaw, które zostały wskazane w Kodeksie pracy w art. 52 § 1. Tylko następujące przyczyny uzasadniają zwolnienie pracownika w trybie natychmiastowym:

  • pracownik dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych;
  • w czasie trwania umowy o pracę, pracownik popełnił przestępstwo, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, pod warunkiem, że przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
  • pracownik ze swojej winy utracił uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Polecamy: Kodeks pracy 2018. Praktyczny komentarz z przykładami.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2. Zachowanie terminu rozwiązania umowy

Rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie nie może nastąpić po upływie miesiąca od dnia, w którym pracodawca dowiedział się o przewinieniu pracownika, które uzasadniałoby rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jeżeli wypowiedzenie umowy nastąpi po upływie tego terminu, sąd uzna je za niezgodne z prawem.

To na pracodawcy spoczywa ciężar udowodnienia faktu, kiedy uzyskał wiadomość o ciężkim naruszeniu obowiązków pracowniczych. Inaczej jest w przypadku popełnienia przestępstwa przez pracownika. Wówczas termin miesięczny liczy się od daty uprawomocnienia się wyroku skazującego. Warto pamiętać, że w celu zachowania terminu miesięcznego, pracodawca ma prawo wypowiedzieć umowę o pracę nawet wówczas, gdy pracownik korzysta z urlopu wypoczynkowego czy przebywa na urlopie wychowawczym.

3. Konsultacja zamiaru zwolnienia pracownika ze związkami zawodowymi

Ten warunek musi zostać spełniony tylko w przypadku pracowników, którzy są reprezentowani przez zakładowe organizacje związkowe.

Pracodawca podejmuje decyzję o rozwiązaniu umowy o pracę w trybie natychmiastowym, dopiero po uprzedniej konsultacji zamiaru zwolnienia konkretnego pracownika z reprezentującą go zakładową organizacją związkową. Pracodawca powinien przedstawić organizacji związkowej przyczynę, która uzasadnia rozwiązanie umowy. Organizacja związkowa powinna niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu trzech dni, zgłosić zastrzeżenia co do zasadności rozwiązania umowy. Jeżeli w tym terminie pracodawca nie otrzyma żadnej odpowiedzi, wówczas nie jest związany opinią związku.

Warto podkreślić, że związki zawodowe mają prawo reprezentować nie tylko swoich członków, ale też pracowników niezrzeszonych, którzy otrzymali zgodę związku na obronę swoich praw w sprawach pracowniczych.

REKLAMA

Każdy pracodawca powinien pamiętać, iż to na nim ciąży obowiązek sprawdzenia, czy dany pracownik jest reprezentowany przez związek zawodowy, czy nie. Jeżeli pracodawca nie posiada takiej informacji o pracowniku, którego zamierza zwolnić, jest zobligowany zwrócić się do wszystkich organizacji związkowych działających na terenie zakładu pracy o udzielenie pisemnej informacji o liście pracowników, którzy korzystają z ich obrony.

Tę kwestię reguluje art. 30 ust. 21 ustawy o związkach zawodowych. Jeżeli w ciągu pięciu dni pracodawca nie uzyska takiej informacji od związku, zostaje zwolniony z obowiązku współdziałania z daną organizacją związkową w sprawie konkretnego pracownika.

4. Zachowanie formy pisemnej

Istotnym elementem jest forma oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę. Musi mieć ona formę pisemną.

Polecamy: Nowe prawa rodziców – zasiłki, urlopy, zwolnienia (książka)

Poza tym w oświadczeniu powinna być wskazana przyczyna, która uzasadnia rozwiązanie umowy. Pracodawca powinien zwrócić szczególną uwagę na wskazanie wszystkich okoliczności, gdyż właśnie z nich wynika zasadność wypowiedzenia. W przypadku odwołania się pracownika od tej decyzji pracodawcy, sąd w szczególności zwraca uwagę właśnie na ten punkt. W oświadczeniu powinna się znaleźć również data, z którą nastąpi rozwiązanie stosunku pracy. Kolejnym ważnym elementem tego oświadczenia jest zawarcie w nim pouczenia o przysługującym pracownikowi prawie do odwołania się do sądu pracy.

Przyczyny uzasadniające zastosowanie trybu natychmiastowego rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem bez wypowiedzenia

  1. Ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych

Warto zaznaczyć, że nie każde naruszenie obowiązków pracowniczych może być uznane za ciężkie, czyli takie, które uzasadnia rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Jako przykłady ciężkich naruszeń można przytoczyć: nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy, spożywanie alkoholu w miejscu pracy, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości, zniszczenie mienia, kradzież czy na przykład działanie na szkodę pracodawcy, nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bhp.

Ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych może polegać zarówno na działaniu, jak i na zaniechaniu pewnych czynności. Ważne jest to, że naruszenie obowiązków musi być umyślne i następuje z winy pracownika. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że przyczyną, która uzasadnia rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt 1 kodeksu pracy może być także zawinione i bezprawne zachowanie pracownika, które może powodować samo zagrożenie interesów pracodawcy.

To pracodawca ma udowodnić, że doszło do ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych. Może w tym celu przeprowadzić postępowanie wyjaśniające okoliczności, w których doszło do naruszenia.

  1. Popełnienie przestępstwa

Nie każde popełnione przez pracownika przestępstwo będzie stanowiło podstawę do rozwiązania z nim stosunku pracy. Po pierwsze, musi zostać popełnione w trakcie trwania stosunku pracy. Po drugie, musi być albo oczywiste, albo stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu. Po trzecie charakter popełnionego przestępstwa musi dyskwalifikować pracownika do pracy na danym stanowisku.

Przykładem takich przestępstw może być, na przykład, kradzież mienia pracodawcy przez pracownika magazynu czy spowodowanie wypadku drogowego przez pracownika, zatrudnionego na stanowisku kierowcy dostawcy.

  1. Utrata uprawnień kierowniczych do zajmowanego stanowiska

Utrata uprawnień do zajmowania stanowiska pracy musi być zawiniona przez pracownika. Zastosowania trybu z art. 52 kodeksu pracy nie uzasadnia utrata uprawnień spowodowana, na przykład, stanem zdrowia pracownika.

Typowym przykładem, kiedy utrata uprawnień może stanowić podstawę do wypowiedzenia umowy o pracę w trybie natychmiastowym, jest utrata prawa jazdy przez zawodowego kierowcę czy zakaz wykonywania zawodu przez lekarza, orzeczony jako środek karny w postępowaniu karnym.

O rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika decyduje sam pracodawca, dlatego to na nim spoczywa obowiązek sprawdzenia, czy zachodzą podstawy do zastosowania tego trybu.

Pracodawca powinien rozważyć ten sposób rozwiązania umowy, gdyż jest on najbardziej dotkliwy dla pracownika. Informacja o sposobie rozwiązania umowy o pracę jest wpisywana do świadectwa pracy, a poza tym pracownik traci większość uprawnień. W przypadku, kiedy pracodawca zdecyduje się na rozwiązanie umowy w trybie art. 52 kodeksu pracy, powinien pamiętać o tym, żeby zachować wszystkie warunki, które są konieczne w tym przypadku.

W razie niezachowania któregoś z tych warunków, w przypadku odwołania pracownika, sąd będzie mógł uznać takie wypowiedzenie za niezgodne z prawem, co może mieć dla pracodawcy negatywne konsekwencje.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS. Ile wynoszą w 2025 r. i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

REKLAMA

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

REKLAMA

Trzynasta emerytura już we wtorek 1 kwietnia 2025 r.

Trzynasta emerytura trafi do emerytów już we wtorek 1 kwietnia 2025 r. Otrzyma ją 889 tys. osób. Kiedy będą kolejne wypłaty trzynastek? Czy można je dostać kilka razy? Czy każdy je otrzyma? Ile wynosi trzynastka w 2025 roku?

Dodatkowe pieniądze dla seniorów. 1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów

Pierwszy termin wypłaty trzynastych emerytur przypada na wtorek, 1 kwietnia 2025 r. Trzynastki znajdą się na kontach seniorów razem z ich emeryturą lub rentą. Dodatkowe wypłaty przysługują w wysokości najniższej emerytury.

REKLAMA