REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowy terminowe a ochrona przed zwolnieniem pracownicy w ciąży

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Donata Hermann
ekspert ds. prawa i rynku pracy
Umowy terminowe a ochrona przed zwolnieniem pracownicy w ciąży. / Fot. Fotolia
Umowy terminowe a ochrona przed zwolnieniem pracownicy w ciąży. / Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy Kodeksu pracy przewidują szczególną ochronę przez wypowiadaniem i rozwiązywaniem umów o pracę z pracownicami będącymi w ciąży. Czy ta wyjątkowa ochrona dotyczy także umów terminowych? Kiedy umowa na czas określony zostanie przedłużona do dnia porodu?

Umowy terminowe w Kodeksie pracy

Można wskazać kilka umów terminowych funkcjonujących na mocy przepisów Kodeksu pracy, wszystkie te umowy są umowami o pracę. Cechą charakterystyczną takich umów jest istnienie więzi prawnej tylko przez ściśle określony czas. Podstawowym rodzajem umowy okresowej jest umowa zawierana na czas określony, która rozwiązuje się w konkretnej dacie, wskazanej w treści umowy o pracę. Inną umową terminową jest umowa zawierana na okres próbny, która pozwala pracodawcy sprawdzić przydatność pracownika dla firmy. Kolejną umową okresową jest umowa zawierana na czas wykonywania określonej pracy, która jest umową występującą najczęściej przy pracach o charakterze dorywczym lub sezonowym. Ostatnim rodzajem umowy okresowej jest umowa zawierana na czas zastępstwa pracownika nieobecnego z przyczyn usprawiedliwionych.

REKLAMA

Autopromocja

Zakaz rozwiązywania i wypowiadania umów

Stosunek pracy kobiet w ciąży podlega szczególnej ochronie, niezależnie od rodzaju zawartej umowy lub czasu jej trwania, z pewnymi wyjątkami. Każda umowa okresowa zawarta z pracownicą w ciąży chroniona jest przed rozwiązaniem lub wypowiedzeniem jej ze strony pracodawcy. Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy okresowej zawartej z pracownicą, która jest w ciąży, niezależnie od rodzaju zawartej umowy okresowej.

Wypowiedzenie przez pracodawcę umowy o pracę jest skuteczne, jeśli pracownica nie zaskarży tej decyzji do sądu pracy!

Redakcja poleca produkt: Nowe prawa rodziców – zasiłki, urlopy, zwolnienia

REKLAMA

Co do zasady, pracodawca nie ma możliwości wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę z pracownicą w ciąży, ale jeśli postanowi o złożeniu woli o wypowiedzeniu, to takie wypowiedzenie uznaje się za dokonane, następuje jednak z naruszeniem przepisów dotyczących rozwiązywania umów o pracę, a pracownicy przysługuje roszczenie o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne lub jeśli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywrócenie do pracy lub o odszkodowanie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zakaz wypowiadania umów o pracę z pracownicami w ciąży dotyczy również sytuacji, gdy w momencie wręczania wypowiedzenia pracownica nie była jeszcze w ciąży albo nie wiedziała o stanie ciąży, ale w dniu rozwiązania umowy o pracę była w ciąży. Jeśli pracownica przedstawi pracodawcy zaświadczenie stwierdzające stan ciąży, pomimo otrzymanego wypowiedzenia umowy o pracę, pracodawca jest zobowiązany cofnąć złożone oświadczenie woli.

Zapraszamy na FORUM

W sytuacji gdy to pracownica złożyła wypowiedzenie umowy o pracę lub wniosek o rozwiązanie umowy na mocy porozumienia stron, nie wiedząc, że jest w ciąży, ma prawo do cofnięcia złożonego oświadczenia woli, powołując się na fakt, że było złożone pod wpływem błędu.

W dniu 30 czerwca 2015 r. pracownica złożyła pracodawcy pismo wypowiadające umowę o pracę. Dwa tygodnie później dowiedziała się, że jest w 4 tygodniu ciąży. Pracownica złożyła do pracodawcy zaświadczenie od lekarza stwierdzające stan ciąży i skutecznie cofnęła złożone oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy.

Natomiast jeśli pracownica nie była w ciąży w momencie składania oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, a zaszła w ciążę dopiero po dokonaniu tej czynności, to nie może domagać się cofnięcia wypowiedzenia i uznania, że umowa o pracę trwa nadal.

Zakaz rozwiązywania umowy o pracę z przyczyn niezawinionych przez pracownicę

Pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę z pracownicą w czasie jej nieobecności w pracy spowodowanej przyczyną niezawinioną przez pracownicę. Możliwość rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przez pracownika wskazuje art. 53 Kodeksu pracy i są to:

  • niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwającej dłużej niż 3 miesiące, gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy lub dłużej niż łączny okres pobierania z tytułu niezdolności do pracy wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące, gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeśli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową,
  • usprawiedliwiona nieobecność pracownika w pracy, trwająca dłużej niż 1 miesiąc.

Umowa na zastępstwo - okres wypowiedzenia i ciąża

Pracodawca nie może również rozwiązać umowy o pracę z pracownikiem, którego nieobecność w pracy spowodowana została sprawowaniem opieki na dzieckiem, w okresie pobierania z tego tytułu zasiłku, a w przypadku odosobnienia pracownika ze względu na chorobę zakaźną, w okresie pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku.

Dopuszczalność rozwiązania stosunku pracy z pracownicą w ciąży

Rozwiązanie stosunku pracy zawartego z pracownicą, która jest w ciąży, jest możliwe tylko w dwóch przypadkach:

  • za wypowiedzeniem w przypadku ogłoszenia likwidacji lub upadłości pracodawcy,
  • bez wypowiedzenia z przyczyn zawinionych przez pracownicę.

W przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracodawca jest zobowiązany uzgodnić termin rozwiązania umowy o pracę z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową. W trakcie trwania okresu wypowiedzenia pracownica jest zobowiązana świadczyć pracę, chyba że nie jest to możliwe i zostanie przeniesiona do innej, dozwolonej pracy, zgodnej z jej kwalifikacjami. W razie braku możliwości zapewnienia innego zatrudnienia pracownicy w ciąży przysługuje zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego do dnia porodu. Od dnia porodu pracownicy będzie przysługiwał zasiłek macierzyński.

Data postanowienia sądu o ogłoszeniu upadłości jest datą ogłoszenia upadłości.

Zasady zatrudniania kobiet w ciąży w porze nocnej i godzinach nadliczbowych

Dopuszczalne jest rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia w przypadku winy pracownicy ciężarnej. Zgodnie z art. 52 Kodeksu pracy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w następujących przypadkach:

  • ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych,
  • popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
  • zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Pracodawca powinien uzyskać zgodę zakładowej organizacji związkowej reprezentującej pracownicę, aby móc rozwiązać z nią umowę o pracę bez wypowiedzenia z jej winy. Jeśli u pracodawcy nie działa związek zawodowy lub organizacja związkowa nie wyraziła zgody na takie rozwiązanie, pracodawca podejmuje decyzję o rozwiązaniu umowy o pracę samodzielnie.

Zakaz zmiany warunków płacy i pracy

Co do zasady pracodawca nie może zmienić warunków pracy lub pracy w drodze wypowiedzenia zmieniającego pracownicy w ciąży. Od tej zasady przewidziany został wyjątek. Jeśli pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników dokonuje zwolnień grupowych i nie jest możliwe dalsze zatrudnianie pracownicy w ciąży na określonym stanowisku, pracodawca może wypowiedzieć jej dotychczasowe warunki pracy i płacy. Jeśli dokonana zmiana powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownica w ciąży ma prawo do dodatku wyrównawczego.

Z pracownicą w ciąży można dokonać zmiany warunków pracy lub płacy na mocy porozumienia zmieniającego.

Zakaz wypowiadania i rozwiązywania stosunku pracy kobiet w ciąży

Przedłużenie umowy do dnia porodu

Umowa o pracę zawarta na czas określony, na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny, która została zawarta na okres przekraczający 1 miesiąc, które rozwiązywałby się po upływie 3 miesiąca ciąży, zostają przedłużone do dnia porodu. Dzień porodu jest dla takiej pracownicy ostatnim dniem pracy. Pracodawca jest zobowiązany wydać pracownicy świadectwo pracy, wypłacić ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy oraz przesłać wszelkie niezbędne dokumenty do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który przejmuje wypłatę zasiłku macierzyńskiego byłej już pracownicy.

Miesiąc ciąży nie jest miesiącem kalendarzowym, jest miesiącem księżycowym, który trwa 4 tygodnie, czyli 28 dni.

REKLAMA

Umowa o pracę została zawarta na okres próbny trwający 3 miesiące. Ostatniego dnia zatrudnienia pracownica przedstawiła pracodawcy zaświadczenie o trzecim miesiącu ciąży, a dokładnie 84 dniu ciąży (3x28dni). Ponieważ w dniu rozwiązania umowy o pracę nie upłynął jeszcze trzeci miesiąc ciąży, umowa o pracę nie zostanie przedłużona do dnia porodu. Jeśli w dniu rozwiązania umowy o pracę, pracownica byłaby co najmniej w 1 dniu trzynastego tygodnia ciąży, umowa o pracę z mocy prawa uległaby przedłużeniu do dnia porodu.

Umowa zostaje przedłużona do dnia porodu z mocy prawa. W praktyce pracodawcy często informują pracownicę o przedłużeniu umowy do dnia porodu na piśmie, wydając nową umowę o pracę lub stosowne pismo. Przedłużenie umowy terminowej do dnia porodu z mocy prawa nie może być traktowane jako zawarcie kolejnej umowy o pracę (na czas określony lub nieokreślony).

Zajście w ciążę na wypowiedzeniu

Pracodawca zawarł z pracownicą drugą umowę na czas określony. W trakcie trwającej umowy o pracę pracownica złożyła pracodawcy zaświadczenie o stanie ciąży. Ponieważ kobieta była w 5 miesiącu ciąży w dniu rozwiązania umowy o pracę, umowa została przedłużona do dnia porodu. Pracodawca zawarł z pracownicą kolejną umowę terminową do dnia porodu. Zawarcie umowy o pracę do dnia porodu nie stanowi podstawy do przekształcenia trzeciej umowy na czas określony w umowę na czas nieokreślony. W tym przypadku nie ma zastosowania art. 251 Kodeksu pracy, który wskazuje, że zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne z zawarciem umowy na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy Dz.U.2014.1502 j.t.
  • Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2002 r. I PK 33/02
  • Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2008 r., II PZP 2/08
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zatrudnianie seniorów: co daje pracodawcy i pracownikowi?

W obliczu niepokojących zmian demograficznych, starzenia się społeczeństwa i rosnących wyzwań kadrowych coraz większe znaczenie zyskuje aktywizacja zawodowa osób pozostających poza rynkiem pracy, w tym w wieku emerytalnym oraz pobierających renty. Odpowiedzialne zarządzanie zespołami wielopokoleniowymi, przy uwzględnieniu potrzeb pracowników 60+, może być realnym wsparciem dla rynku pracy i firm.

Niepełnosprawni w pracy 2025 – jakie prawa Ci przysługują i ile możesz zyskać

Jesteś osobą niepełnosprawną i pracujesz? A może dopiero zastanawiasz się nad podjęciem zatrudnienia? W 2025 roku pracownicy z orzeczeniem mają nie tylko obowiązki wobec pracodawcy, ale także szereg praw i przywilejów. Od dodatkowych urlopów, przez skrócony czas pracy, aż po ochronę przed zwolnieniem i wsparcie finansowe z PFRON. Sprawdź, co dokładnie Ci przysługuje i jak możesz skorzystać z dostępnych rozwiązań.

Wziął L4 i pojechał na koncert – wykrył to detektyw wynajęty przez pracodawcę

- Skala problemu rośnie z kwartału na kwartał. Pracodawcy coraz częściej proszą o pomoc detektywów, by pomóc w ustaleniu realnej sytuacji pracownika, który np. nadużywa L4 czy udał się na długotrwały urlop. Takie sytuacje mają miejsce np. gdy w firmie jest konflikt, planowane są zwolnienia lub gdy po prostu niektórym nie chce się wykonywać służbowych obowiązków – mówi detektyw Małgorzata Marczulewska. – Niektóre sytuacje są dowodem wielkiej arogancji pracowników – mówi ekspertka i podaje kilka przykładów.

Luki prawne, zaniedbania, nierówności: kobiety i dzieci z niepełnosprawnościami mogą liczyć na zmianę przepisów na lepsze. Polska ma czas do września 2026

W swoim najnowszym raporcie Komitet ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami zwraca uwagę, że w Polsce brakuje spójnej, całościowej polityki uwzględniającej wszystkie wymiary praw osób z niepełnosprawnościami. Komisja w swoich zaleceniach dla Polski szczególnie porusza konieczność zmiany standardów w stosunku do kobiet i dzieci z niepełnosprawnościami. Co konkretnie powinno się zmienić do września 2026 r.? Poniżej szczegóły.

REKLAMA

Duże zmiany w zawodzie psychologa. Co się zmieni? Nowe regulacje prawne to m.in. rejestr psychologów, samorząd, kary

Co się zmieni w zawodzie psychologa? Jest projekt ustawy. Najważniejsze zmiany to powstanie rejestru psychologów, samorządu zawodowego psychologów i uregulowanie kar m.in. za podszywanie się pod psychologa.

Romans w pracy – o konsekwencjach prawnych

Czy pracownicy tej samej firmy mogą ponieść konsekwencje za swój romans? Jak powinien postąpić pracodawca? Kiedy bliska relacja może być źródłem problemów w pracy?

Ile czternastka wynosi netto w 2025 roku?

Jeszcze w sierpniu pierwsi emeryci otrzymają czternastki. Chodzi o osoby, które mają wypłacaną emeryturę pierwszego dnia miesiąca czyli 1 września. Mogą więc liczyć na 14 emeryturę w ostatnich dniach sierpnia. Ile czternastka wynosi netto?

Polacy na kofeinowym rollercoasterze – czy kawa i energetyki rzeczywiście pomagają w pracy?

Kawa czy energetyk? Polacy codziennie stają przed wyborem „paliwa” do pracy, które ma zwiększyć ich koncentrację i efektywność. Aż 80% dorosłych Polaków pije kawę, z czego 60% regularnie, dla nich to nie tylko sposób na podkręcenie tempa działania, ale także codzienny rytuał. Z kolei napoje energetyczne, szczególnie popularne wśród młodych pracowników, zapewniają szybkie „doładowanie”, ale ich nadmiar może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Czy potrafimy znaleźć zdrowy balans między efektywnością a bezpieczeństwem?

REKLAMA

Po 31 października 2025 r. ograniczenia w zakwaterowaniu i wyżywieniu dla Ukraińców. Również likwidacja portalu praca, zmiany w PESEL i legalizacji pobytu. Nowelizacja specustawy pomocowej

Obecnie w Polsce przebywa około 1 mln Ukraińców – według danych z początku lipca 2025 roku w Polsce 993 tys. osób z Ukrainy ma specjalny PESEL UKR. Trwa procedowanie nowelizacji przepisów ustawy z dnia 15 maja 2024 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Zmieni się dużo! Począwszy od kontroli, ewidencji danych, zapewnienie wyżywienia, pracy i legalizacji pobytu w Polsce. Celem zmian jest m.in. zwiększenie presji na usamodzielnienie i wynajem mieszkań przez osoby aktywne zawodowo.

26 podstawowych praw dla osób z niepełnosprawnościami (OzN). Wreszcie wydano zalecenia Komitetu ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami dla Polski. Co to daje OzN?

Wreszcie! Udostępniono tłumaczenia rekomendacji wobec Polski, wydanych w 2018 r. przez Komitet ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami z wdrażania przez nasz kraj Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Dla środowiska OzN jak i dla społeczeństw niezwykle istotne jest, aby móc zapoznać się z tłumaczeniami uwag Komitetu ONZ na język polski, Polski Język Migowy oraz ich opracowania w tekście łatwym do czytania i rozumienia oraz w formatach dostępnych. I tak, na stronie Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych opublikowano Uwagi końcowe (Zalecenia) Komitetu ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami dla Polski.

REKLAMA