Będzie trzynastka dla nowej szerokiej grupy pracowników - ale dopiero po 2026, trzeba poczekać do 2027

REKLAMA
REKLAMA
Rząd planuje finansową niespodziankę dla licznej grupy pracowników. Na szczęście tym razem jest to pomysł, który zadowoli, a nie zmartwi – chodzi bowiem o rozszerzenie wypłat trzynastej pensji na nową grupę pracowników. Jeżeli prace legislacyjne zakończą się pomyślnie, to trzynastka będzie możliwa w 2027 roku. To minus całego rozwiązania, że odpowiedzialny resort planuje prace w tym zakresie powoli.
- Dla kogo nowe trzynastki?
- Skąd pomysł na nowe trzynastki?
- Harmonogram prac nad nową trzynastką
- Czy nowa trzynasta pensja jest pewna wobec sytuacji budżetowej?
- Czy coś jeszcze oprócz trzynastek?
Dla kogo nowe trzynastki?
Za projekt zmian przepisów odpowiada Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN). Plan prac jest dość dalekosiężny, albowiem resort zapowiedział, że zmiana ustawowa wprowadzająca trzynastki będzie opracowywana w Sejmie dopiero w drugiej połowie 2026, a na początku 2027 zostanie przyjęta. Taki harmonogram prac pozwalałby na wypłatę pierwszej trzynastki dla nowej grupy pracowników właśnie w 2027 r. Tą grupą pracowników objętą prawem do trzynastej pensji byliby pracownicy kultury – to jest osoby zatrudnione w gminnych i miejskich ośrodkach kultury (domach kultury), czy w innego rodzaju instytucjach gminnych działających w sferze promocji kultury.
REKLAMA
REKLAMA
Skąd pomysł na nowe trzynastki?
Okazuje się, że pracownicy zatrudnieni w gminnych instytucjach kultury nie są objęci regulacjami o pracownikach samorządowych, zatem na podstawie tych przepisów nie są im wypłacane trzynastki. Tymczasem resort kultury zauważa, że osoby zatrudnione w takich instytucjach wykonują codziennie pracę, która polega na organizacji wydarzeń kulturalnych, działaniach edukacyjnych, wspieraniu lokalnych inicjatyw społecznych, budowaniu lokalnej wspólnoty. Często są mocno zaangażowani w swoją pracę, a ze względu na jej specyfikę, wykonują ją bardzo często w weekendy i święta, gdy dana gmina przewiduje wydarzenia kulturalne dla mieszkańców. Nie są natomiast traktowani pod względem prawnym tak samo, jak pracownicy samorządów, nie mają takich samych uprawnień, np. prawa do trzynastki, nagród jubileuszowych lub dodatków stażowych. To ma stanowić uzasadnienie dla zmian, aby polepszyć sytuację finansową pracowników kultury w gminnych ośrodkach i chociaż w jednym zakresie zrównać ich uprawnienia z uprawnieniami pracowników samorządowych.
Harmonogram prac nad nową trzynastką
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego jak dotąd zapowiedziało, że uzgodnienia międzyresortowe co do procedowanych zmian mają się odbywać w pierwszej połowie 2026 roku, wtedy też planowane jest przeprowadzenie konsultacji społecznych. Nowelizacja wprowadzająca trzynastki ma być przeprowadzona w drugiej połowie 2026 roku, co oznacza, że ustawa powinna zostać przyjęta na początku 2027 roku. Gdyby faktycznie tak było, to pierwsze nowe trzynastki byłyby wypłacane jeszcze w 2027 roku. Harmonogram prac jest więc dość długi. Zmiana miałaby się odbyć poprzez nowelizację ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Nie jest natomiast planowane znowelizowanie ustawy o pracownikach samorządowych, zatem status pracowników instytucji kultury nie zostanie zrównany w pełni ze statusem i uprawnieniami pracowników samorządowych. Prace będą się więc toczyły w zakresie przyznania prawa do trzynastej pensji.
Trzynasta pensja formalnie nazywana jest dodatkowym wynagrodzeniem rocznym i z mocy prawa przysługuje pracownikom w wybranych instytucjach publicznych, w wysokości 8,5% wynagrodzenia uzyskanego w poprzednim roku. Na potrzeby obliczenia świadczenia, do wynagrodzenia liczy się takie same składniki, jak do obliczenia ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, zatem nie wlicza się większości okresów nieobecności. Znaczenie ma też, od kiedy było się zatrudnionym i czy przepracowało się pełny ubiegły rok. Trzynastkę wypłaca się do końca marca danego roku za rok ubiegły.
Czy nowa trzynasta pensja jest pewna wobec sytuacji budżetowej?
Resort kultury zastrzega, że uzgodnienia resortowe planowanych zmian mogą być trudne, w zależności od sytuacji budżetowej w finansach publicznych. To oznacza, że póki ustawa nie zostanie uchwalona oraz podpisana przez Prezydenta, pewności co do nowej trzynastki nie ma. Niemniej jednak resort chce docenić pracę gminnych pracowników kultury, więc będzie dążył do wprowadzenia trzynastek.
REKLAMA
Czy coś jeszcze oprócz trzynastek?
Nie zostało sprecyzowane, co jeszcze oprócz trzynastek dla pracowników kultury miałaby objąć nowelizacja. Niemniej jednak resort zastrzega, że przy tej okazji chciałby uwzględnić w przepisach inne postulaty, które poprawiałyby sytuację finansową pracowników sektora kultury. Również Stowarzyszenie Dyrektorów i Dyrektorek Samorządowych Instytucji Kultury zaangażowało się w temat. Złożyło do MKiDN opracowane rekomendacje, w których domaga się m. in. obowiązku posiadania przez samorządy opracowania dokumentu określającego strategie rozwoju kultury w gminie, określenia gwarancji wysokości dotacji danego ośrodka kultury ze środków gminnych, oraz ustanowienia mechanizmu waloryzacji takiej dotacji, a także – oprócz samych trzynastek – ustanowienia wyższych odpraw dla pracowników instytucji kultury.
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
REKLAMA