REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop na żądanie 2025

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Urlop na żądanie 2025
Urlop na żądanie 2025
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Okazuje się, że istnieje wiele wątpliwości związanych z urlopem na żądanie, np: z jakiego powodu można wziąć urlop na żądanie? Co grozi za urlop na żądanie? Czy szef może odmówić urlopu na żądanie? Czy urlop na żądanie jest płatny 100%? Przyglądamy się regulacjom prawa pracy na 2025 r. w zakresie urlopu na żądanie.
rozwiń >

Urlop na żądanie 2025. Z jakiego powodu można wziąć urlop na żądanie?

Na chwilę obecną na 2025 r. nie są planowane zmiany w zakresie urlopu na żądanie. To jedno z podstawowych praw pracowniczych, mieszczących się w prawie do urlopu wypoczynkowego. Wprawdzie w 2023 r. wprowadzono zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej, ale należy to rozróżnić od urlopu na żądanie. Urlop na żądanie służy zapewnieniu zwolnienia od pracy mi.in. w nagłych sytuacjach osobistych pracownika. Jest to też potocznie zwane: "kacowe". Z kolei jeżeli chodzi o zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika, to ma on prawo być nie obecny w pracy z ww. powodów. 

REKLAMA

Autopromocja

Ile jest dni urlopu na żądanie?

Łączny wymiar urlopu wykorzystanego przez pracownika nie może przekroczyć w roku kalendarzowym 4 dni, niezależnie od liczby pracodawców, z którymi pracownik pozostaje w danym roku w kolejnych stosunkach pracy.

Co grozi za urlop na żądanie?

Pracownikowi nic nie grozi za skorzystanie z urlopu na żądanie. To jest prawo pracownika, może z niego swobodnie korzystać, niemniej jednak musi dochować procedur obowiązujących w KP czy też regulaminie pracy. Chodzi o złożenie wniosku o urlop na żądanie, poinformowanie pracodawcy w wyprzedzeniem i otrzymanie akceptacji pracodawcy. 

Czy szef może odmówić urlopu na żądanie? 

Generalnie, pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym urlopu na żądanie, w każdym roku kalendarzowym. Jednak pamiętaj, że obowiązek udzielenia urlopu na żądanie nie jest bezwzględny! Pracodawca, pomimo wydawałoby się jednoznacznego brzmienia przepisów może odmówić udzielenia urlopu na żądanie, jeśli nieobecność pracownika zaszkodziłaby interesom zakładu pracy (wyr. SN z 2.10.2009 r., II PK 123/09). Odmowę udzielenia urlopu na żądanie pracownika mogą uzasadniać szczególne też okoliczności, które powodują, że zasługujący na ochronę interes pracodawcy wymaga obecności pracownika w miejscu pracy.

Czy pracownik sam udziela sobie urlopu na żądanie?

W orzecznictwie SN utrwaliło się stanowisko uwzględniające funkcję organizatorską prawa pracy, polegającą na zapewnieniu poprzez normy prawne prawidłowego procesu organizacji pracy, zgodnie z którą pracownik nie może udzielić "sobie samemu" urlopu na żądanie (zob. wyr. SN z 26.1.2005 r., II PK 197/04; wyr. SN z 7.2.2008 r., II PK 162/07).

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Ważne
Zaczekaj na decyzję pracodawcy – zanim pójdziesz na urlop na żądanie! Jak powiadomić pracodawcę o urlopie na żądanie?

Pracownik nie może rozpocząć korzystania z urlopu na żądanie bez decyzji pracodawcy o udzielenia mu urlopu. Rozpoczęcie urlopu na żądanie przed udzieleniem go przez pracodawcę może być uznane za nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy, będącą ciężkim naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych. Samo zawiadomienie pracodawcy o zamiarze wykorzystania urlopu nie jest podstawą do zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy, a zatem rozpoczęcie korzystania z urlopu bez oczekiwania na decyzję pracodawcy nie usprawiedliwia nieobecności w pracy, wobec czego jest naruszeniem obowiązków pracowniczych, w szczególności obowiązku przestrzegania czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy.

Czy urlop na żądanie jest częścią urlopu wypoczynkowego?

Tak, gdyż urlop na żądanie nie jest dodatkowym urlopem pracownika, zwiększającym wymiar urlopu wypoczynkowego. Urlop ten stanowi część urlopu wypoczynkowego. Wymiar urlopu na żądnie nie został uzależniony od wymiaru przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego. Tak więc zarówno pracownik, który ma prawo do urlopu w wymiarze 20 dni, jak i pracownik, który ma prawo do 26 dni urlopu, ma takie samo prawo do urlopu na żądanie, w wymiarze 4 dni rocznie.

Czy urlop na żądanie jest płatny 100%?

Tak, urlop na żądanie jest 100% płatny, bo jak wskazano wyżej jest częścią urlopu wypoczynkowego. 

Jak napisać wniosek o urlop na żądanie?

Przepisy KP nie wymagają szczególnej formy dla złożenia "żądania" udzielenia urlopu na żądanie. Może więc być ono złożone: pisemnie (z wykorzystaniem wzoru przygotowanego przez pracodawcę lub sformułowane samodzielnie przez pracownika); ustnie; faksem; telefonicznie; pocztą internetową; listem poleconym lub kurierem.

Kiedy pracownik zgłasza urlop na żądanie?

Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Zgłoszenie wniosku o udzielenie urlopu na żądanie może nastąpić w okresie poprzedzającym termin rozpoczęcia tego urlopu, a także w dniu rozpoczęcia korzystania z urlopu. Z przepisów nie wynika czy żądanie takie powinno być zgłoszone na początku dnia, czy też pracownik może wyrazić chęć skorzystania z urlopu na żądanie pod koniec dnia pracy. Zdaniem SN pracownik, który składa wniosek o udzielenie urlopu na żądanie, powinien dokonać tej czynności najpóźniej pierwszego dnia wypoczynku, przed rozpoczęciem swojego dnia pracy (wyr. SN z 15.11.2006 r.).

Przykład
Ile wcześniej trzeba zgłosić urlop na żądanie?

Nie może być tak, że pracownik nie stawia się do pracy i nie informuje o tym przełożonego przez cały dzień. Takie niespodziewane absencje pracowników uniemożliwiałyby prawidłową organizację pracy. Pracownik powinien więc zgłosić zamiar wykorzystania urlopu na żądanie niezwłocznie, najlepiej przed swoją roboczą dniówką, a ostatecznie w pierwszej godzinie od rozpoczęcia się jego pracy.

Czy prawo do urlopu na żądnie mają pracownicy zatrudnieni na ½ czy ¼ etatu?

Prawo do urlopu na żądnie mają pracownicy, którzy nabyli prawo do urlopu w wymiarze ułamkowym lub proporcjonalnie ograniczonym.

Czy urlop na żądanie powinien być wykorzystany jednorazowo czy w częściach?

Przepisy nie określają, w jakich częściach ma być wykorzystywany urlop na żądanie pracownika. Pracownik może zatem żądać udzielenia go w pojedynczych dniach, jak i w dłuższym wymiarze, nawet czterodniowym.

Czy niewykorzystany urlop na żądanie przechodzi na rok następny?

Jak wskazuje prof. A. Sobczyk: Urlop na żądanie nie jest uwzględniany w planie urlopów. Termin jego wykorzystania nie podlega także ustaleniu w trybie indywidualnym. Jeżeli jednak w trakcie danego roku kalendarzowego pracownik nie wykorzysta urlopu w tym trybie, staje się on urlopem zaległym, który powinien zostać wykorzystany do końca września następnego roku kalendarzowego w terminie określonym w planie urlopów lub indywidualnie. Co ciekawe inny pogląd prezentuje PIP, która wskazuje, że: niewykorzystany urlop wypoczynkowy w terminie ustalonym zgodnie z art. 163 k.p. należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Nie dotyczy to jednak części urlopu udzielanego zgodnie z art. 167² k.p., czyli urlopu na żądanie. Pracodawca nie zobowiązuje pracownika do wykorzystania urlopu na żądanie, to pracownik zgłasza potrzebę jego wykorzystania. Pracownik nie ponosi konsekwencji niewykorzystania urlopu na żądanie, jeśli nie zgłasza potrzeby jego wykorzystania, korzysta tylko z planowanego urlopu wypoczynkowego. Zatem urlop na żądanie przechodzi na następny rok kalendarzowy jako zwykły urlop wypoczynkowy. 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy będą trzynastki i czternastki w 2025 r.?

Ile wyniesie 13 i 14 emerytura w 2025 roku? Dla kogo 13 i 14 emerytura? Kiedy 13 wypłata 2025? Jaka będzie rewaloryzacja w 2025? Kiedy będzie 14 emerytura w 2025 roku?

Znaczny stopień co na 2025? [45 przykładów]

Znaczny stopień (dawniej I grupa) – co przysługuje w 2025? Świadczeń i dodatków jest dużo. Dodatkowo Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) przyjął dokument pn. Kierunki działań oraz warunki brzegowe obowiązujące realizatorów programu „Aktywny samorząd” w 2025 roku. Na pomoc dla niepełnosprawnych przyjęto budżet 275,8 mln zł. Można już składać wnioski.

ZUS: Niepełnosprawność a niesamodzielność. Dodatek do renty socjalnej już jest. Dodatek do niezdolności do pracy planowany

Pierwszy już jest - to dodatek dopełniający do renty socjalnej. Rząd pracuje nad drugim podobnym dodatkiem (jest obietnica projektu ustawy w I połowie 2025 r.) - do renty z tytułu niezdolności do pracy. Oba są oparte o tą samą logikę - wymagają orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji. W procedurze uzyskania dodatku dopełniającego wykorzystywany jest wzór EDD-SOC (wzór w artykule poniżej). Co do dodatku dopełniającego, dla większości osób ZUS przewiduje brak konieczności składania tego wniosku (z uwagi na posiadanie odpowiedniego orzeczenia o niesamodzielności - o czym ZUS ma informacje).

Kwoty wolne od potrąceń w 2025 roku [w tabelach]

Kodeks pracy chroni wynagrodzenia za pracę. W tym celu jego przepisy przewidują kwoty wolne od potrąceń. Dotyczy to wszystkich potrąceń, z wyjątkiem potrącania należności alimentacyjnych. W 2025 r. kwoty wolne od potrąceń ustala się na podstawie minimalnego wynagrodzenia za pracę wynoszącego 4666 zł.

REKLAMA

Możesz stracić samochód, dom i inny majątek za długi byłego męża/żony w ZUS i US

Możesz stracić samochód, dom i inny majątek za długi byłego męża/żony w ZUS i US. Czy to naprawdę możliwe? Tak, oczywiście. Przepisy ordynacji podatkowej, kodeksu cywilnego i liczne sprawy w kancelariach oraz przed sądem nie pozostawiają złudzeń. Jak zminimalizować ryzyko? Czy warto dokonać separacji?

Pracuj na L4 - dostaniesz pieniądze od ZUS-u i pracodawcy

Praca na L4? Tak, to będzie możliwe. Jeszcze w październiku 2024 r. do prac legislacyjnych trafił projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (dalej: projekt). Proponowane rozwiązania są rewolucyjne dla pracodawców, zatrudnionych oraz ZUS i KRUS. Prawdopodobnie podczas zwolnienia lekarskiego będzie można dorabiać. 

ZUS: Składka zdrowotna opłacana przez przedsiębiorców w 2025 roku

Od 1 stycznia 2025 r. obowiązuje nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Nowelizacja wprowadziła istotne zmiany dotyczące zasad ustalania składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacanej przez przedsiębiorców.

Co w 2025 r. daje grupa w stopniu lekkim?

Co w 2025 r. daje grupa w stopniu lekkim? Świadczeń, zniżek oraz form pomocy z PFRON oraz MOPS jest sporo. Poniżej wykaz.

REKLAMA

Porzucenie pracy – skutki prawne, dokumentacja, wynagrodzenie

Porzucenie pracy to sytuacja, w której pracownik bez uprzedzenia przestaje świadczyć pracę, nie informując o tym pracodawcy i nie podając przyczyny swojej nieobecności. Choć takie zachowanie może wydawać się impulsywną reakcją na trudności w miejscu pracy, konsekwencje prawne wynikające z przepisów Kodeksu pracy są poważne i mogą wpłynąć na przyszłą sytuację zawodową pracownika.

Nowa Polska Klasyfikacja Działalności (PKD). Ustalanie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w 2025 r.

Polska Klasyfikacja Działalności PKD 2025 obowiązuje od 1 stycznia 2025 r. Czy płatnicy składek powinni ją stosować?

REKLAMA