Podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracownika

Obowiązek pracodawcy wyrażony jako zasada prawa pracy

Jedną z podstawowych zasad prawa pracy, wyrażoną w art. 17 Kodeksu pracy jest obowiązek pracodawcy ułatwiania pracownikowi podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Warto jednak zwrócić uwagę, że wspomniana zasada nie dotyczy obowiązku fachowego szkolenia pracownika, lecz nakłada jedynie na pracodawcę konieczność stworzenia takich warunków i możliwości, które będą ułatwiały pracownikowi zdobycie kwalifikacji. Zgodnie ze stanowiskiem zajętym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 kwietnia 2006 roku, sygn. akt I UK 260/05 (OSNP 2007/9-10/140) obowiązek podnoszenia kwalifikacji zawodowych nie należy do istoty stosunku pracy.

Należy zatem zastanowić się nad tym, jakiego typu kwalifikacji zawodowych dotyczy omawiana zasada prawa pracy? Odpowiedź wydaje się dość oczywista. Zasada wyrażona w art. 17 Kodeksu pracy i potwierdzona w art. 94 pkt. 6 Kodeksu pracy ma zastosowanie przede wszystkim do tych kwalifikacji zawodowych, które mogą podwyższyć kompetencje pracownika na zajmowanym przez niego stanowisku i przyczynić się jednocześnie do polepszenia jakości i wydajności pracy. Zasada ta jednak może dotyczyć także tych kwalifikacji, które okażą się przydatne w pracy, którą pracownik mógłby świadczyć u pracodawcy w przyszłości. Obowiązek wspierania dokształcania pracowników nie dotyczy więc każdej formy podnoszenia kwalifikacji zawodowych, choć jeśli pracodawca ma dobrą wolę w tym zakresie, pracownik powinien z niej skorzystać. Jednocześnie wyraźnie trzeba podkreślić, że brak jest w Kodeksie pracy sankcji za naruszenie przez pracodawcę omawianego obowiązku ułatwiania pracownikowi podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

Polecamy książkę: Kodeks pracy 2017 Praktyczny komentarz z przykładami

Obowiązek pracodawcy wobec pracowników młodocianych

Wyjątkiem są jednak konkretnie sprecyzowane obowiązki pracodawcy w stosunku pracowników młodocianych realizujących obowiązek dokształcania się. W tym przypadku pracodawca jest zobowiązany:

1. zwolnić młodocianego od pracy na czas potrzebny do wzięcia udziału w zajęciach szkoleniowych w związku z dokształcaniem się;
2. wliczyć do czasu pracy młodocianego czas nauki w wymiarze wynikającym z obowiązkowego programu zajęć szkolnych, bez względu na to, czy odbywa się ona w godzinach pracy;
3. udzielić młodocianemu uczęszczającemu do szkoły urlopu w okresie ferii szkolnych; młodocianemu, który nie nabył prawa do urlopu wypoczynkowego pracodawca może, na jego wniosek, udzielić w okresie ferii szkolnych urlopu zaliczkowo;
4. udzielić w okresie ferii szkolnych młodocianemu na jego wniosek bezpłatnego urlopu w wymiarze nieprzekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym 2 miesięcy; okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Zobacz serwis: Kodeks pracy