REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kasa zapomogowo-pożyczkowa - jakie zmiany od 1 stycznia 2019 r.

Paulina Sołtys
radca prawny, doktor nauk prawnych z dziedziny prawo pracy, trener, szkoleniowiec z zakresu prawa pracy i zatrudniania cudzoziemców
Kasa zapomogowo-pożyczkowa - jakie zmiany od 1 stycznia 2019 r./fot.Shutterstock
Kasa zapomogowo-pożyczkowa - jakie zmiany od 1 stycznia 2019 r./fot.Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jakie są zasady korzystania z kasy zapomogowo-pożyczkowej po zmianie przepisów, które miały miejsce 1 stycznia 2019 r.? Kto może być jej członkiem od 1 stycznia 2019 r.?

Pracodawcy mają możliwość utworzenia pracowniczej kasy zapomogowo- pożyczkowej. Celem funkcjonowania kasy jest udzielanie jej członkom pomocy materialnej. Ta pomoc może mieć postać długoterminowych lub krótkoterminowych pożyczek i zapomóg. Kapitałem kasy są wpłaty jej członków. Od 1 stycznia 2019 r. członkami kasy mogą być osoby zatrudnione na innej podstawie niż stosunek pracy.

REKLAMA

Autopromocja

Na możliwość utworzenia u pracodawcy kasy zapomogowo-pożyczkowej wskazuje ustawa o związkach zawodowych (art. 39 ustawy o związkach zawodowych). Natomiast podstawowe zasady funkcjonowania kasy określa rozporządzenie w sprawie pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w zakładach pracy (dalej: rozporządzenie w sprawie kas). Przepisy tego rozporządzenia są uzupełniane przez statuty (lub regulaminy) obowiązujące u pracodawcy, zawierające szczegółowe warunki działalności kasy i udzielania wsparcia z jej środków.

Kto może utworzyć kasę i być jej członkiem od 1 stycznia 2019 r.

Od 1 stycznia 2019 r. definicja osoby, która może być członkiem kasy zapomogowo-pożyczkowej, jest szersza. Od tego dnia bowiem prawo do członkostwa w kasie mają osoby wykonujące pracę zarobkową. Należy przez to rozumieć nie tylko pracownika (osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę), ale też osobę świadczącą pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy, jeżeli nie zatrudnia do tego rodzaju pracy innych osób, niezależnie od podstawy zatrudnienia, oraz ma takie prawa i interesy związane z wykonywaniem pracy, które mogą być reprezentowane i bronione przez związek zawodowy. Ponadto od 1 stycznia 2019 r. pojęcie "zakład pracy" zostało zastąpione określeniem "pracodawca".

Przez pracodawcę należy rozumieć pracodawcę w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy, czyli jednostkę organizacyjną choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osobę fizyczną jeżeli zatrudniają one pracowników oraz jednostkę organizacyjną, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osobę fizyczną, jeżeli zatrudniają one inną niż pracownik osobę wykonującą pracę zarobkową, niezależnie od podstawy tego zatrudnienia (art. 39 ust. 1 w zw. z art. 11 pkt 1-2 ustawy o związkach zawodowych).

Wskazana zmiana pojęć ma znaczenie w kontekście podmiotów uprawnionych do tworzenia i wstępowania do kasy zapomogowo-pożyczkowej. Pomimo zmian w ustawie o związkach zawodowych rozporządzenie w sprawie kas pozostało bowiem w dotychczasowym brzmieniu - nadal posługuje się sformułowaniami "zakład pracy" i "pracownik". Należy jednak przyjąć, że wskazane rozporządzenie trzeba stosować z uwzględnieniem nowych, obowiązujących obecnie definicji. Przyjęcie innej koncepcji prowadziłoby do nierównego traktowania tych podmiotów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Kiedy można utworzyć kasę

Pracownicza kasa zapomogowo-pożyczkowa może być utworzona u pracodawcy, jeśli co najmniej 10 osób wykonujących pracę zarobkową (dotychczas pracowników) zadeklaruje gotowość wstąpienia do kasy (§ 2 ust. 1 rozporządzenia w sprawie kas). Członkami kasy zapomogowo-pożyczkowej mogą być osoby wykonujące pracę zarobkową, emeryci i renciści (byli pracownicy tego pracodawcy lub jego następcy prawnego - w razie przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę na podstawie art. 231 Kodeksu pracy), bez względu na przynależność związkową. W sytuacji gdy mniej niż 10 zatrudnionych zadeklaruje członkostwo w kasie zakładowej, możliwe jest utworzenie kasy międzyzakładowej (tworzonej wspólnie przez więcej niż jednego pracodawcę).

Jak przystąpić do kasy

Aby przystąpić do kasy zapomogowo-pożyczkowej, należy złożyć stosowną deklarację, wpłacić wpisowe, a następnie wpłacać osobiście miesięczny wkład członkowski lub wyrazić zgodę na potrącanie wkładu z przysługujących należności z tytułu zatrudnienia.

Wzór oświadczenia członka kasy zapomogowo-pożyczkowej w deklaracji o przystąpieniu do kasy

(…)

§ 8

Oświadczam, że:

będę ściśle przestrzegać przepisów obowiązującego regulaminu, który jest mi znany, uchwał walnego zebrania oraz postanowień władz PKZP*,

opłacę wpisowe określone Statutem,

deklaruję miesięczny wkład członkowski w wysokości ______ (kwota wynagrodzenia lub jego procent),

zgadzam się na potrącenie przez pracodawcę z mojego wynagrodzenia, zasiłków z ubezpieczenia społecznego zadeklarowanych wkładów oraz spłaty udzielanych mi pożyczek i upoważniam Zarząd PKZP do bezpośredniego podejmowania tych należności w zakładzie pracy. Zgoda ta obowiązuje przez cały czas trwania członkostwa,

przyjmuję do wiadomości, że wycofanie przeze mnie zgody na potrącenie mi wkładów i spłaty pożyczek spowoduje skreślenie mnie z listy członków PKZP,

zobowiązuję się zawiadomić Zarząd PKZP o każdej zmianie mojego miejsca zamieszkania,

w razie mojej śmierci wpłacone przeze mnie wkłady członkowskie, po potrąceniu ewentualnego zadłużenia, należy wypłacić __________ (wskazać uprawnioną osobę lub ogólne zasady dziedziczenia).

* PKZP - pracownicza kasa zapomogowo-pożyczkowa

Formy pomocy materialnej udzielanej ze środków kasy i SKOK

W danym zakładzie pracy może działać jedna kasa zapomogowo-pożyczkowa lub SKOK (spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa). Głównym celem działania kasy jest udzielanie członkom pomocy materialnej w formie pożyczek długo- i krótkoterminowych oraz zapomóg, w miarę posiadanych środków, na zasadach określonych w statucie kasy. Z kolei celem spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej jest zapewnienie jej członkom źródła pożyczek zgodnie z ideą finansowej samopomocy. Na podstawie obowiązujących przepisów pracodawca ma pewne obowiązki w zakresie funkcjonowania i tworzenia kasy, w szczególności w zakresie (§ 4 rozporządzenia w sprawie kas):

  • zapewnienia pomieszczeń biurowych i odpowiednio zabezpieczonego miejsca na przechowywanie pieniędzy,
  • transportu pieniędzy z banku,
  • prowadzenia księgowości, obsługi kasowej i prawnej,
  • dostarczania druków i formularzy,
  • dokonania na rzecz kasy i SKOK potrąceń na listach płac, listach wypłat zasiłków z FUS - wpisowego, wkładów miesięcznych czy spłaty pożyczek,
  • przyjmowania wpłat wnoszonych przez emerytów i rencistów oraz osoby przebywające na urlopach wychowawczych,
  • odprowadzania wpłat na rachunek bankowy kasy lub SKOK,
  • informowania przynajmniej raz w roku członków kas o stanie ich wkładów i zadłużeń.

Członkowie kasy mają m.in. prawo do gromadzenia w niej oszczędności według zasad określonych w statucie, korzystania z pożyczek, a także - w razie zdarzeń losowych - do ubiegania się o udzielenie zapomogi.


Udzielanie pożyczek

REKLAMA

Pożyczka jest udzielana z funduszu oszczędnościowo-pożyczkowego kasy, który powstaje z wkładów członkowskich i jest przeznaczony na udzielanie pożyczek. Aby uzyskać pożyczkę lub zapomogę finansowaną z kasy, zatrudniony musi złożyć stosowny wniosek. We wniosku powinien wskazać m.in., w jakiej wysokości wnosi o udzielenie pożyczki, wykazać możliwości finansowe jej spłaty i propozycję spłaty pożyczki. We wniosku można także zaproponować poręczycieli. Sposób spłaty pożyczki powinien być określony przez osobę zatrudnioną. Może to być spłata ratalna lub potrącanie określonych kwot z wynagrodzenia. Decyzję o przyznaniu i okresie oraz warunkach spłaty pożyczki lub zapomogi podejmuje zarząd kasy. Do kompetencji zarządu należy też podejmowanie decyzji w sprawie odraczania spłaty pożyczek. Podstawą do udzielenia pożyczki będzie umowa zawarta między osobą zatrudnioną a kasą.

Umowa pożyczki reguluje zasady oraz warunki zwrotu pobranej pożyczki. W sytuacji gdy pracownik deklaruje spłatę pożyczki poprzez potrącanie określonych kwot z wynagrodzenia, w umowie powinno znaleźć się przykładowo postanowienie:

Pożyczkobiorca wyraża zgodę na potrącanie rat pożyczki bezpośrednio przez pracodawcę z należnego wynagrodzenia i innych świadczeń przysługujących w związku z zatrudnieniem.

Jeśli osoba zatrudniona pobierająca pożyczkę z kasy ustanawia poręczycieli, szczegółowe informacje w tym zakresie powinny znaleźć się również w umowie.

Wzór zapisu w umowie pożyczki o zabezpieczeniu spłaty przez poręczycieli

(…)

§ 9.

1. Poręczyciele oświadczają, iż zostali poinformowani o fakcie zawarcia umowy pożyczki nr _______ pomiędzy Pożyczkodawcą a Pożyczkobiorcą.

2. Na podstawie niniejszej umowy Poręczyciele poręczają w całości do kwoty_________ za opisane w § ___ zobowiązania Pożyczkobiorcy.

3. Poręczenie zostaje udzielone na okres trwania pożyczki, nie dłużej niż do dnia spłaty pożyczki.

4. W przypadku zwłoki Pożyczkobiorcy w wykonaniu zobowiązań wobec Pożyczkodawcy, o których mowa w § ___, Pożyczkodawca prześle Pożyczkobiorcy i Poręczycielom wezwanie do zapłaty, a po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu może żądać od Poręczycieli spełnienia świadczenia. Odpowiedzialność poręczycieli jest solidarna.

5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, Poręczyciele oświadczają, iż wyrażają zgodę na potrącanie ze swojego wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z zatrudnieniem rat pożyczki lub spłaty w całości zadłużenia w przypadku ustania zatrudnienia.

PODSTAWA PRAWNA:

  • art. 11, art. 39 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych - j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 263

  • art. 2-3, art. 231 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 917; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 2432

  • § 1-10, § 28, § 31 rozporządzenia Rady Ministrów z 19 grudnia 1992 r. w sprawie pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w zakładach pracy - Dz.U. Nr 100, poz. 502

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zabójczo wysoki podatek od pensji albo zleceń grozi już od 8400 zł netto. Brutto to 11 879 zł

Po podwyżkach inflacyjnych coraz więcej osób jest zagrożonych podatkiem 32%. Niewielu z nas wie, że wynagrodzenie miesięczne brutto: 11 879 zł i netto 8 427,85 zł, jest dochodem granicznym między stawką 12% a 32%. Wiadomo, że niewielu z nas zarabia powyżej 8500 zł netto pensji podstawowej. Ale jak się uwzględni premie i zlecenia dodatkowe, to okaże się, że osób zagrożonych stawką 32% jest sporo. Pewnym ratunkiem może być wpłata przeszło 9000 zł na IKZE. Da to odpis podatkowy około 3000 zł. 

Wykorzystaj póki możesz, bo te dni nie przejdą na 2025 r. [nie chodzi o urlop]

W prawie pracy jest kilka uprawnień dla pracowników, które są ściśle związane z danym rokiem kalendarzowym. Jednym z nich jest np. okazjonalna praca zdalna. Niewykorzystana w 2024 r. nie przejdzie na 2025 r. Podobnie jest z urlopem opiekuńczym czy ze zwolnieniem z pracy z powodu działania siły wyższej. Mamy jeszcze czas w grudniu na wykorzystanie pewnych uprawnień, które nie odwracalnie przepadną w nowym roku.

Sprawdź czy masz prawo do trzynastki w 2024 r. Nie dla każdego prawo do dodatkowego rocznego wynagrodzenia

W pewnych sytuacjach pracownicy szeroko pojętej budżetówki mogą nie otrzymać za 2024 r. dodatkowego rocznego wynagrodzenia, tzw. trzynastki. Ważny jest okres zatrudnienia oraz jakoś świadczonej pracy.

Likwidacja stanowiska pracy. Jaka odprawa w 2025 r.? [PORADA]

Wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę zmianie ulegną również inne świadczenia m.in. maksymalna wysokość odprawy, która przysługuje pracownikowi zwalnianemu z przyczyn leżących wyłącznie po stronie pracodawcy. Jaka kwota będzie obowiązywała od 1 stycznia 2025 r.? Kiedy likwidacja stanowiska pracy uprawnia do otrzymania odprawy?

REKLAMA

5 świadczeń dla pracowników niepełnosprawnych w 2025 r.

5 świadczeń dla pracowników niepełnosprawnych w 2025 r.: dodatkowy urlop dla osób niepełnosprawnych w 2025 r., dofinansowanie do zatrudnienia osoby niepełnosprawnej, świadczenie rehabilitacyjne, renta z tytułu niezdolności do pracy, ulga rehabilitacyjna.

Czy 8 grudnia to niedziela handlowa? W grudniu aż dwie niedziele handlowe!

Zbliża się okres Świąt Bożego Narodzenia. Przedsiębiorcy z zakresu handlu już zacierają ręce. W grudniu 2024 r. będą aż dwie niedziele handlowe, a na dodatek w dniu 24 grudnia też zrobimy zakupy. Przedsiębiorcy muszą jednak pamiętać o karze, która grozi za pracę w handlu po 14:00. Może to być nawet do 100 000 zł.

Sejm uchwalił dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Od kiedy będzie przysługiwać?

Sejm uchwalił nowelizację ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Nowelizacja zakłada zwiększenie dopłat do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnością o około 15 proc. Ustawa trafi teraz do Senatu.

Interpelacja poselska: Czy dodatek wiejski przysługuje nauczycielowi bez wymaganego przygotowania pedagogicznego?

Dodatek wiejski przysługuje nauczycielowi zatrudnionemu na terenie wsi lub w mieście liczącym do 5000 mieszkańców i posiadającemu określone kwalifikacje. Czy nauczyciel legitymujący się właściwym wykształceniem lecz nieposiadający przygotowania pedagogicznego, ma wymagane kwalifikacje do uzyskania dodatku wiejskiego?

REKLAMA

Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych – od lipca 2024 r. czy od stycznia 2025 r.?

Posłowie pracują nad nowelizacją przepisów o dofinansowaniu wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Jedną z rozstrzyganych kwestii jest termin, od którego waloryzacja wejdzie w życie. W grę wchodzi 1 stycznia 2025 r. lub 1 lipca 2024 r.

Rotacja pracowników - przyczyny i środki zaradcze. Dlaczego w niektórych firmach pracownicy spędzają lata a z innych szybko odchodzą?

W niektórych firmach pracownicy spędzają długie lata, w innych ich rotacja jest wysoka i wydaje się niezrozumiała. Skąd wynika różnica? Sprawne zarządzanie rotacją może znacząco wpłynąć na koszty firmy i jej sukces. Poniżej przedstawiam szczegółowe przyczyny rotacji oraz działania, które pomagają ją zmniejszyć

REKLAMA