Przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę a ZFŚS

Przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę zwykle oznacza przejęcie, na podstawie określonej umowy, całej lub części firmy. Ma to swoje konsekwencje dla zakładowego funduszu świadczeń socjalnych funkcjonującego w przejmowanym zakładzie pracy. Środki funduszu ulegają przekazaniu nowemu pracodawcy w całości lub w części - w zależności od tego, czy zakład pracy przechodzi na nowego pracodawcę w całości czy w części.

Należy uznać, że przejściem zakładu pracy jest prawne i faktyczne objęcie całego lub części zakładu pracy przez nowego pracodawcę.

Kiedy zachodzi przejście zakładu pracy na innego pracodawcę

Najważniejsze dwa kryteria, które w większości przypadków pozwolą jednoznacznie ustalić, czy nastąpiło przejście zakładu pracy, to:

● przejście części majątku dotychczasowego pracodawcy (budynki, urządzenia, narzędzia, surowce) oraz

● przejęcie przez nowego pracodawcę zadań i funkcji dotychczasowego pracodawcy.

Przejście części zakładu pracy ma zastosowanie wyłącznie do pracowników zatrudnionych na stałe w tej części zakładu pracy, która podlega przejęciu. Dla pracowników zatrudnionych w pozostałej części zakładu pracy nic się nie zmienia. Również pracownicy, których umowy o pracę wygasły lub którym okresy wypowiedzenia zakończyły się przed przejęciem zakładu pracy, nie będą objęci taką zmianą.

Pracownicy nie mogą skutecznie przeciwstawić się przejęciu zakładu pracy.

Choć wskutek przejścia zakładu pracy następuje zmiana pracodawcy dla wszystkich lub grupy pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy, to pracownicy nie mają uprawnień, aby skutecznie przeciwstawić się przejęciu pracodawcy.

Automatyzm przejścia zakładu pracy oznacza również, że dotychczasowy i nowy pracodawca nie mogą wyłączyć przejścia zakładu pracy zapisami jakichkolwiek porozumień czy aktami administracyjnymi.

Co nie jest przejściem zakładu pracy

Przejściem zakładu pracy lub jego części nie będą natomiast następujące zmiany organizacyjno-ustrojowe:

● przekształcenia finansowo-organizacyjne zakładu pracy, np. przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, przekształcenie publicznego zakładu opieki zdrowotnej w samodzielny zespół opieki zdrowotnej,

● powierzenie przez dotychczasowego pracodawcę wykonywania zadań pomocniczych podmiotowi zewnętrznemu świadczącemu usługi (outsourcing), jeśli outsourcing nie jest wykonywany z wykorzystaniem majątku i pracowników dotychczasowego pracodawcy,

● przejścia jedynie pracowników do nowego pracodawcy na podstawie tzw. porozumienia między pracodawcami.

Polecamy: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

W przypadku istnienia wątpliwości, a w szczególności istnienia rozbieżności stanowisk między pracodawcą a pracownikiem, czy nastąpiło przejście zakładu pracy i przejęcie pracownika, pracownik może wystąpić do sądu pracy z żądaniem ustalenia istnienia stosunku pracy z określonym podmiotem. Pracownik pozostający w zatrudnieniu z jednym z potencjalnych pracodawców występuje do sądu z pozwem o ustalenie jego aktualnego pracodawcy, a pracownik, z którym rozwiązano już umowę o pracę lub który sam taką umowę rozwiązał, występuje do sądu z pozwem o ustalenie, kto był jego pracodawcą.

Przejęcie zakładu pracy a zfśs

Beneficjentami środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych są przede wszystkim pracownicy, byli pracownicy i rodziny pracowników zatrudnionych u pracodawcy prowadzącego zfśs. Środkami funduszu administruje pracodawca i to on jest właścicielem tych środków. Ma to swoje konsekwencje w razie przejścia zakładu pracy w całości lub części na innego pracodawcę. W zależności od rodzaju przejęcia środki funduszu powinny bowiem zostać przekazane w całości lub części nowemu pracodawcy.

Podział środków zfśs w przypadku przejęcia całego lub części zakładu pracy

Rodzaj przejęcia	Pracodawca przejmowany	Pracodawca przejmujący	Skutki dla zfśs	Podstawa prawna
cały zakład pracy	prowadził zfśs	prowadzi zfśs	Przejęcie zfśs w całości - fundusz pracodawcy przejmującego przejmuje środki pieniężne, należności i zobowiązania funduszu pracodawcy przejmowanego.	art. 7 ust. 3 ustawy o zfśs
cały zakład pracy	prowadził zfśs	nie prowadzi zfśs	Pracodawca przejmujący przejmuje środki pieniężne, należności i zobowiązania funduszu pracodawcy przejmowanego. Nadwyżka przejętych środków pieniężnych wraz z odsetkami oraz przejętych należności wraz z odsetkami nad przejętymi zobowiązaniami wraz z odsetkami nie stanowi przychodu pracodawcy przejmującego, jest gromadzona na odrębnym rachunku bankowym lub wydzielonym subkoncie i podlega wydatkowaniu na zasadach określonych ustawą o zfśs dla dokonywania wydatków z funduszu. Zasady wydatkowania przejmujący pracodawca określa w regulaminie.	art. 7 ust 3a ustawy o zfśs
część zakładu pracy	prowadził zfśs	prowadzi zfśs	Zfśs pracodawcy przejmującego zwiększa się, w części przypadającej na liczbę przejmowanych pracowników, o równowartość środków pieniężnych funduszu pracodawcy przekazującego (skorygowanych odpowiednio o należności i zobowiązania zfśs według stanu na ostatni dzień miesiąca, w którym następuje przejście). Pracodawcy przejmujący i przekazujący określają zasady podziału środków pieniężnych będących równowartością odpisu podstawowego, obciążającego koszty pracodawcy przekazującego, który dotyczy roku, w którym następuje przejście części zakładu pracy w odrębnym porozumieniu. Przekazanie środków następuje w terminie 30 dni od daty przejścia części zakładu pracy, chyba że porozumienie stanowi inaczej.	art. 7 ust. 3b ustawy o zfss
część zakładu pracy	prowadził zfśs	nie prowadzi zfśs	Przejęcie jakiejkolwiek części środków zfśs nie następuje.	Brak regulacji

Podstawa prawna:

● art. 23¹, art. 241⁸ ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 917; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1629),

● art. 7 ust. 3-3d ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1316; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1669).