Podstawowe obowiązki pracodawcy

Obowiązki pracodawcy

Podstawowe obowiązki pracodawcy wskazuje Kodeks pracy. Mogą one wynikać również z innych ustaw szczególnych regulujących zatrudnienie poszczególnych kategorii zawodowych, tzw. prag­matyk służbowych. Ponadto mogą być one wpro­wadzone na podstawie aktów wewnętrznych obo­wiązujących u danego pracodawcy, regulaminów pracy, układów zbiorowych itp. W stosunku do konkretnego pracownika mogą być także zapisa­ne w umowie o pracę jako dodatkowe zobowiąza­nia pracodawcy.

Obowiązki pracodawcy mogą być związane z nawiązaniem stosunku pracy (zawarcie z pracow­nikiem umowy o pracę, skierowanie na szkolenie bhp i badania lekarskie, zaznajomienie z zakresem obowiązków), trwaniem stosunku pracy (organizo­wanie pracy i zapewnianie odpoczynków, udziela­nie urlopów wypoczynkowych, urlopów związanych z rodzicielstwem, przeciwdziałanie dyskryminacji i mobbingowi, prowadzenie dokumentacji pracow­niczej, kierowanie na okresowe badania lekarskie i szkolenia bhp) bądź jego zakończeniem (wydanie świadectwa pracy).

Realizację niektórych obowiązków pracodawca może powierzyć innym osobom (wewnątrz zakładu pracy) bądź wyspecjalizowanym firmom zewnętrz­nym. Może to dotyczyć np. prowadzenia spraw kadrowych, rekrutacji, dokonywania ocen pracow­ników. Jednak przed pracownikiem oraz organami kontroli za skutki działań czy zaniechań takich firm odpowiada pracodawca.

Część obowiązków pracodawcy ma charakter bezwzględny, np. kierowanie na badania lekarskie i szkolenia bhp. Niektóre mogą być przez niego realizowane w ramach jego możliwości organiza­cyjnych i finansowych, np. ułatwianie podnoszenia kwalifikacji przez pracowników. Pracodawca może mieć obowiązki o charakterze ogólnym (wobec wszystkich pracowników), dotyczące określonej grupy pracowników (np. kobiet w ciąży czy korzy­stających z uprawnień rodzicielskich) bądź w sto­sunku do konkretnego pracownika (wynikające indywidualnie z umowy o pracę). Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. Chodzi o podstawowe obowią­zki pracodawcy o charakterze bezwzględnym. Nie każde naruszenie będzie więc uzasadniało rozwią­zanie umowy o pracę w tym trybie. Obowiązki pracodawcy z reguły odpowiadają pra­wom (uprawnieniom) pracownika, z wyjątkiem tych,
które nie mogą tworzyć roszczeń po stronie pra­cownika (np. obowiązek ułatwiania podnoszenia kwalifikacji).

Rekomendowany produkt: Kodeks pracy 2015 z komentarzem (książka)

Niedopełnienie przez pracodawcę większości obo­wiązków względem pracownika jest wykroczeniem pracodawcy, za które może zostać ukarany grzyw­ną w wysokości od 1 tys. zł do 30 tys. zł, a w razie popełnienia przestępstwa również karą pozbawie­nia wolności.

Wykroczenia przeciwko prawom pracownika dotyczą: niepodpisania umowy o pracę, niepotwierdzenia jej na piśmie, naruszenia przepisów związanych z wypo­wiadaniem bądź rozwiązywaniem umów o pracę, nie­przestrzegania przepisów dotyczących czasu pracy bądź uprawnień rodzicielskich pracowników, niepra­widłowego stosowania przepisów o odpowiedzial­ności porządkowej pracowników, nieprawidłowego prowadzenia dokumentacji kadrowej lub jej braku. Oddzielną kategorię wykroczeń przeciwko prawom pracownika stanowią obowiązki związane z bezpie­czeństwem i higieną pracy w zakładzie pracy. Patrz: mandat

Obowiązki pracodawcy w zakresie wynagrodzeń

Do obowiązków pracodawcy w zakresie wynagro­dzeń należy:

• ustalenie wynagrodzenia za pracę w taki spo­sób, aby odpowiadało rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wyko­nywaniu oraz uwzględniało ilość i jakość świad­czonej pracy,
• terminowa wypłata wynagrodzenia w stałym i ustalonym z góry czasie oraz miejscu.

Ubezpieczenia

Do obowiązków płatnika składek należy m.in. pra­widłowe zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych oraz do ubezpieczenia zdrowotnego osób zatrud­nianych na umowę o pracę lub na podstawie innych form zatrudnienia, jeżeli zachodzi taki obowiązek, a także zgłaszanie wszelkich zmian mających wpływ na podleganie ubezpieczeniom oraz zmian danych osobowych (m.in. adresu, nazwiska, kodu ubezpieczeniowego). Płatnik ma również obowią­zek prawidłowo ustalać podstawę wymiaru skła­dek na ubezpieczenia ZUS oraz rozliczać i opłacać składki za ubezpieczonych.

Pracodawca uprawnio­ny do wypłaty zasiłków z ubezpieczenia chorobo­wego lub wypadkowego musi stosować obowiązu­jące przepisy oraz prawidłowo naliczać i wypłacać należne świadczenia zatrudnionym pracownikom i zleceniobiorcom. Płatnik składek ma także obo­wiązek przekazywania osobom ubezpieczonym informacji dotyczącej okresów ubezpieczenia oraz wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpie­czenia społeczne i zdrowotne, a także informacji dotyczących okresów nieskładkowych - Informacja miesięczna/roczna ubezpieczonego.

Zajrzyj na nasze FORUM