REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy przepisy prawa pracy nie działają na korzyść pracownika?

Michał Culepa
Michał Culepa
Przepisy prawa pracy nie zawsze działają na korzyść pracownika. /Fot. Fotolia
Przepisy prawa pracy nie zawsze działają na korzyść pracownika. /Fot. Fotolia
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Co do zasady przepisy prawa pracy działają na korzyść pracownika. Istnieją jednak sytuacje, w których nie stosuje się ogólnej zasady. Kiedy przepisy prawa pracy nie działają na korzyść pracownika?

Nie stosuje się generalnej zasady działania przepisów prawa pracy na korzyść pracownika, gdy daną kwestię regulują przepisy zakładowego prawa pracy o charakterze równorzędnym (np. porozumienia zbiorowe i układy zbiorowe albo regulaminy i statuty itp.). Wówczas należy stosować ogólne reguły wykładni, z których mogą wynikać niekorzystne – ale zgodne z prawem – skutki dla pracowników (wyrok Sądu Najwyższego z 3 lipca 2013 r., sygn. akt I PK 62/13).

REKLAMA

Autopromocja

Zobacz również serwis: Odpowiedzialność, prawa i obowiązki

Barbara S. była zatrudniona w spółce kolejowej P., której zarząd zdecydował o przeprowadzeniu zwolnień grupowych. W spółce obowiązywał układ zbiorowy pracy przewidujący wydłużone okresy wypowiedzenia w przypadkach wypowiedzeń dokonywanych z przyczyn dotyczących pracodawcy. Okresy te były uzależnione od stażu pracy na kolei i wynosiły: 4 miesiące – w przypadku udokumentowania minimum 15 lat pracy oraz 6 miesięcy – w przypadku udokumentowania minimum 20 lat pracy. Jednocześnie zawarto porozumienie zbiorowe w sprawie zwolnień grupowych. Zgodnie z postanowieniami tego porozumienia, pracownicy, którzy za porozumieniem stron rozwiążą umowy o pracę, otrzymają 15 tys. zł z tytułu tzw. zachęty. Niezależnie od tego pracownikowi, który skorzystał z takiego rozwiązania, spółka wypłacała równowartość wynagrodzenia za okres potencjalnego wypowiedzenia (nie więcej niż kwotę 3-miesięcznego wynagrodzenia) oraz odprawę zgodnie z przepisami ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Barbara S. rozwiązała umowę o pracę za porozumieniem stron i otrzymała 15 tys. zł „zachęty”, wynagrodzenie za 3 miesiące wypowiedzenia i odprawę z tytułu zwolnień grupowych. Pozwała jednak pracodawcę o wyrównanie jej wynagrodzenia. Legitymowała się bowiem 23-letnim stażem pracy, co dawało jej prawo do 6-miesięcznego wynagrodzenia. Zażądała od pracodawcy wyrównania w wysokości 11 tys. zł z tytułu brakującego, jej zdaniem, wynagrodzenia za 6-miesięczny okres wypowiedzenia.

Polecamy także: Odpowiedzialność porządkowa pracowników

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Orzeczenia sądów i rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego

REKLAMA

Sąd I instancji uwzględnił powództwo Barbary S. i zasądził od pozwanego pracodawcy wynagrodzenie na jej rzecz. Sąd II instancji oddalił apelację pracodawcy, a Sąd Najwyższy uchylił wszystkie orzeczenia i nakazał ponowne rozpatrzenie sprawy w I instancji.

Uzasadniając orzeczenie Sąd Najwyższy wskazał, że w sprawie mamy do czynienia z kolizją przepisów dwóch aktów: zakładowego prawa pracy – układu zbiorowego pracy i porozumienia zbiorowego, tj. porozumienia zawieranego na podstawie ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W przypadku kolizji aktów o charakterze równorzędnym nie można stosować zasady działania prawa pracy na korzyść pracownika, zgodnie z art. 18 Kodeksu pracy. Wynika to z tego, że art. 9 § 2 Kodeksu pracy nie różnicuje statusu porozumień zbiorowych i układów zbiorowych, traktując je jako równorzędne. Zdaniem sądu, w tym przypadku należy stosować reguły wykładni właściwe dla aktów prawnych, takie jak: przepis szczególny uchyla przepis ogólny (lex specialis derogat legi generali), przepisy wprowadzone później uchylają wcześniejsze (lex posterior derogat legi priori) itp.


Niezależnie od tego SN wskazał, że w opisanym stanie faktycznym wątpliwości budzi samo porozumienie stron, gdyż reguły zawarte w porozumieniu wskazują raczej na wypowiedzenie. Tę kwestię powinien jednak rozstrzygnąć sąd po ponownym rozpoznaniu sprawy.

Zadaj pytanie: Forum Kadry

Wnioski z orzeczenia

Jeżeli tę samą kwestię, np. płacową czy dotyczącą warunków pracy, reguluje akt prawa pracy o charakterze równorzędnym (np. regulamin i statut, układ zbiorowy pracy i porozumienie zbiorowe), to wówczas nie będzie obowiązywać przepis korzystniejszy dla zatrudnionych, ale ten, który powinien wejść w życie w danym momencie, albo ten, który szczegółowo reguluje daną kwestię (np. gdy przepis porozumienia wszedł w życie niedawno, a układ zbiorowy pracy obowiązuje od 20 lat).

Więcej przeczytasz w czasopiśmie Sposób na płace >>>

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Sposób na płace

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najniższa krajowa 2025: minimalne wynagrodzenie za pracę i minimalna stawka godzinowa w 2025 r. jeszcze na starych zasadach. Co z minimalnym wynagrodzeniem w 2026 r.?

Najniższa krajowa 2025: minimalne wynagrodzenie za pracę i minimalna stawka godzinowa w 2025 r. jeszcze na starych zasadach. Co z minimalnym wynagrodzeniem w 2026 r.? Jak zmieni się sposób ustalania minimalnego wynagrodzenia za pracę?

Resort pracy: będzie aktualizacja minimalnego wynagrodzenia za pracę [jest projekt ustawy]. Co z 4666 zł na 2025 r.? Czas na zmianę przepisów jest do 15 listopada 2024 r.!

Co dopiero rząd ogłosił wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę i minimalnej stawki godzinowej na 2025 r. a tu takie wieści. Resort pracy przygotował projekt z dnia 22 sierpnia 2024 r. ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Dojdzie m.in. do aktualizacji minimalnego wynagrodzenia za pracę. Przedstawiamy 12 najważniejszych zasad i pojęć zw. ze zmianami. Co ważne Polska ma czas do dnia 15 listopada 2024 r. na wdrożenie unijnych przepisów.

Sektorowe rady ds. kompetencji tworzą przyszłe kadry!

Sektorowe rady ds. kompetencji to miejsca współpracy biznesu, edukacji, nauki i instytucji branżowych. Analizują sytuację w danej branży i na tej podstawie przygotowują rekomendacje, w których wskazują, jakich kwalifikacji brakuje w poszczególnych sektorach. Następnie Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości przyznaje dofinansowanie na usługi szkoleniowe i doradcze wynikające z przyjętych rekomendacji. Obecnie PARP prowadzi konkurs na wybór podmiotów, którym powierzy organizację i prowadzenie sektorowych rad ds. kompetencji (SRK). Konkurs potrwa do 25 lutego 2025 roku. 

Dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego. Co się dzieje z projektem nowelizacji?

Trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zmiana dotyczy m.in. podwyższenia wysokości miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego.

REKLAMA

Co po urlopie rodzicielskim? Zamiast urlopu wychowawczego można obniżyć czas pracy. Niewiele osób o tym wie

Niewiele osób zna wszystkie swoje prawa związane z rodzicielstwem. Czy wiesz, ze osoba uprawniona do urlopu wychowawczego może zamiast korzystać z tego urlopu, który jest całkowicie bezpłatny, obniżyć wymiar czasu pracy nawet o połowę?

Maksymalnie 3 umowy na czas określony przez maksymalnie 33 miesiące. Są od tego wyjątki, ale pracodawcy muszą pamiętać o terminie 5 dni na zgłoszenie

Co oznacza umowa o pracę na czas określony? Jak długo można być na umowie na czas określony? Jak się kończy umowa na czas określony? Ile wynosi umowa o pracę na czas określony? Rozwiewamy wszelkie wątpliwości czytelników.

Dodatkowe 3 dni [przy 3-miesięcznym okresie wypowiedzenia] i 2 dni [przy 2-tygodniowym i 1-miesięcznym]

Kiedy przysługują dni wolne na poszukiwanie pracy? Czy urlop na szukanie pracy jest płatny? Czy pracodawca może odmówić urlopu na szukanie pracy? Komu przysługują dwa dni na poszukiwanie pracy? Kiedy należą się 3 dni na poszukiwanie pracy?

MRPiPS: Dodatek 1000 zł brutto także za okres choroby. Jako zasiłek chorobowy

Około 200 000 osób zatrudnionych przy świadczeniu usług związanych z pomocą społeczną aż do 2027 r. otrzymuje dodatek 1000 zł brutto. Powstały wątpliwości, czy dodatek można wypłacać za okres choroby. Odpowiedź MRPiPS jest prosta NIE. Ale jeszcze prostsze jest rozwiązanie tego problemu.

REKLAMA

1000 zł dodatku motywacyjnego. Jak go naliczać? MRPiPS odpowiada

Resort pracy wyjaśnia zasady prawidłowego naliczania dodatku motywacyjnego dla pracowników pomocy społecznej z rządowego programu dofinansowania. Komu przysługuje 1000 zł dodatku motywacyjnego? Jak go prawidłowo ustalać?

Tłumienie uczuć w pracy już nie świadczy o sile. Wrażliwy człowiek ma przewagę konkurencyjną

Nie osoba, która nigdy nie pokazuje swoich emocji w pracy, a osoba wrażliwa zyskuje na znaczeniu w biznesie. Wrażliwość to cecha coraz bardziej ceniona. Może stać się fundamentem odporności psychicznej. Ukrywanie i tłumienie uczuć już nie świadczy o sile.

REKLAMA