REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy przepisy prawa pracy nie działają na korzyść pracownika?

Michał Culepa
Michał Culepa
Przepisy prawa pracy nie zawsze działają na korzyść pracownika. /Fot. Fotolia
Przepisy prawa pracy nie zawsze działają na korzyść pracownika. /Fot. Fotolia
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Co do zasady przepisy prawa pracy działają na korzyść pracownika. Istnieją jednak sytuacje, w których nie stosuje się ogólnej zasady. Kiedy przepisy prawa pracy nie działają na korzyść pracownika?

Nie stosuje się generalnej zasady działania przepisów prawa pracy na korzyść pracownika, gdy daną kwestię regulują przepisy zakładowego prawa pracy o charakterze równorzędnym (np. porozumienia zbiorowe i układy zbiorowe albo regulaminy i statuty itp.). Wówczas należy stosować ogólne reguły wykładni, z których mogą wynikać niekorzystne – ale zgodne z prawem – skutki dla pracowników (wyrok Sądu Najwyższego z 3 lipca 2013 r., sygn. akt I PK 62/13).

REKLAMA

Autopromocja

Zobacz również serwis: Odpowiedzialność, prawa i obowiązki

Barbara S. była zatrudniona w spółce kolejowej P., której zarząd zdecydował o przeprowadzeniu zwolnień grupowych. W spółce obowiązywał układ zbiorowy pracy przewidujący wydłużone okresy wypowiedzenia w przypadkach wypowiedzeń dokonywanych z przyczyn dotyczących pracodawcy. Okresy te były uzależnione od stażu pracy na kolei i wynosiły: 4 miesiące – w przypadku udokumentowania minimum 15 lat pracy oraz 6 miesięcy – w przypadku udokumentowania minimum 20 lat pracy. Jednocześnie zawarto porozumienie zbiorowe w sprawie zwolnień grupowych. Zgodnie z postanowieniami tego porozumienia, pracownicy, którzy za porozumieniem stron rozwiążą umowy o pracę, otrzymają 15 tys. zł z tytułu tzw. zachęty. Niezależnie od tego pracownikowi, który skorzystał z takiego rozwiązania, spółka wypłacała równowartość wynagrodzenia za okres potencjalnego wypowiedzenia (nie więcej niż kwotę 3-miesięcznego wynagrodzenia) oraz odprawę zgodnie z przepisami ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Barbara S. rozwiązała umowę o pracę za porozumieniem stron i otrzymała 15 tys. zł „zachęty”, wynagrodzenie za 3 miesiące wypowiedzenia i odprawę z tytułu zwolnień grupowych. Pozwała jednak pracodawcę o wyrównanie jej wynagrodzenia. Legitymowała się bowiem 23-letnim stażem pracy, co dawało jej prawo do 6-miesięcznego wynagrodzenia. Zażądała od pracodawcy wyrównania w wysokości 11 tys. zł z tytułu brakującego, jej zdaniem, wynagrodzenia za 6-miesięczny okres wypowiedzenia.

Polecamy także: Odpowiedzialność porządkowa pracowników

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Orzeczenia sądów i rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego

REKLAMA

Sąd I instancji uwzględnił powództwo Barbary S. i zasądził od pozwanego pracodawcy wynagrodzenie na jej rzecz. Sąd II instancji oddalił apelację pracodawcy, a Sąd Najwyższy uchylił wszystkie orzeczenia i nakazał ponowne rozpatrzenie sprawy w I instancji.

Uzasadniając orzeczenie Sąd Najwyższy wskazał, że w sprawie mamy do czynienia z kolizją przepisów dwóch aktów: zakładowego prawa pracy – układu zbiorowego pracy i porozumienia zbiorowego, tj. porozumienia zawieranego na podstawie ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W przypadku kolizji aktów o charakterze równorzędnym nie można stosować zasady działania prawa pracy na korzyść pracownika, zgodnie z art. 18 Kodeksu pracy. Wynika to z tego, że art. 9 § 2 Kodeksu pracy nie różnicuje statusu porozumień zbiorowych i układów zbiorowych, traktując je jako równorzędne. Zdaniem sądu, w tym przypadku należy stosować reguły wykładni właściwe dla aktów prawnych, takie jak: przepis szczególny uchyla przepis ogólny (lex specialis derogat legi generali), przepisy wprowadzone później uchylają wcześniejsze (lex posterior derogat legi priori) itp.


Niezależnie od tego SN wskazał, że w opisanym stanie faktycznym wątpliwości budzi samo porozumienie stron, gdyż reguły zawarte w porozumieniu wskazują raczej na wypowiedzenie. Tę kwestię powinien jednak rozstrzygnąć sąd po ponownym rozpoznaniu sprawy.

Zadaj pytanie: Forum Kadry

Wnioski z orzeczenia

Jeżeli tę samą kwestię, np. płacową czy dotyczącą warunków pracy, reguluje akt prawa pracy o charakterze równorzędnym (np. regulamin i statut, układ zbiorowy pracy i porozumienie zbiorowe), to wówczas nie będzie obowiązywać przepis korzystniejszy dla zatrudnionych, ale ten, który powinien wejść w życie w danym momencie, albo ten, który szczegółowo reguluje daną kwestię (np. gdy przepis porozumienia wszedł w życie niedawno, a układ zbiorowy pracy obowiązuje od 20 lat).

Więcej przeczytasz w czasopiśmie Sposób na płace >>>

Źródło: Sposób na płace

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw 2025 [LUTY]

GUS podał dane na luty 2025 r. Ile wynosi przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw? Jakie było zatrudnienie w lutym? O ile wzrosło od ubiegłego roku?

Koszt pracodawcy 2025 – 5000 zł netto [Wyliczenia]

Jaki jest koszt pracodawcy przy zatrudnieniu na 5000 zł netto? Od umowy o pracę odprowadza się składki ZUS, składkę zdrowotną i podatek dochodowy. Część z nich odprowadzana jest z wynagrodzenia brutto pracownika, a część dodatkowo płaci pracodawca. Jak to obliczyć?

Wyższe jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Kiedy złożyć wniosek?

1 kwietnia 2025 r. wzrasta jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Jakie dokumenty należy złożyć w celu uzyskania odszkodowania? Jaka będzie wysokość odszkodowania?

Wiek emerytalny 40 lat dla kobiet i 45 dla mężczyzn. To możliwe, bo Senat podjął uchwałę 13 marca 2025 r. w tej sprawie

Większość z nas może być zdezorientowana. Raz pisze i mówi się o podwyższeniu wieku emerytalnego, raz o zrównaniu, a tym razem o obniżeniu. Czy to możliwe, żeby w Polsce wiek emerytalny wynosił dla kobiet 40 lat a dla mężczyzn 45 lat. Tak, oczywiście, to możliwe. Senat proponuje wejście w życie przepisów już od 1 stycznia 2026 r.

REKLAMA

Nowe obowiązki pracodawców od 2026 r. Temperatura w miejscu pracy [Rozporządzenie]

Co z maksymalną temperaturą w miejscu pracy? Jak zostanie uregulowana w nowych przepisach rozporządzenia? Wejdzie w życie w 2025 czy 2026 roku? Jakie nowe obowiązki czekają pracodawców w związku z nowymi przepisami bhp?

W 2025 r. do 15 tys. mieszkań społecznych na tani najem. Jest projekt

Jest już projekt ustawy o zmianie ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa oraz niektórych innych ustaw. Trwają właśnie konsultacje społeczne. Oznacza to między innymi, że prawdopodobnie jeszcze w 2025 r. będzie do 15 tys. mieszkań społecznych na tani najem. Projekt dotyczy wprowadzenia rozwiązań ułatwiających realizację lokalnej polityki mieszkaniowej, wsparcia budownictwa dla rodzin niedysponujących dochodami pozwalającymi na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych na rynku komercyjnym.

ZUS podaje jeszcze 2 terminy wypłaty wyższych emerytur w marcu 2025 r.

Większość emerytów otrzymało już podwyżkę świadczeń emerytalnych. ZUS podaje jeszcze 2 terminy wypłaty wyższych emerytur w marcu 2025 roku. Jeden z nich jest już jutro - w piątek 20 marca.

Jakiego poziomu języka angielskiego wymaga się od stażysty, a jakiego od prezesa? [Oferty pracy]

Język angielski wymagany jest w większości ofert pracy. Zwykle nie dotyczy tylko pracy fizycznej. Jak pracodawcy określają pożądany poziom języka angielskiego u kandydata do pracy? Czy różni się w zależności od stanowiska, na jakie poszukuje się pracownika? Jaka znajomość angielskiego wymagana jest od stażysty, a jaka od prezesa?

REKLAMA

Najem senioralny: to prawdziwy hit dla seniorów na 2025 r. Znamy szczegóły od Minister do spraw Polityki Senioralnej

Minister do spraw Polityki Senioralnej - Marzena Okła-Drewnowicz wyszła już na początku 2025 r. z inicjatywą uregulowania najmu senioralnego. To byłby ogromny przywilej dla milionów seniorów w Polsce, którzy naprawdę potrzebują tego wsparcia, aby móc funkcjonować jak reszta społeczeństwa. Znamy szczegóły tego pomysłu.

Kiedy szofer stał się kierowcą, czyli jak powstawało polskie słownictwo fachowe?

"Kierowca" zamiast "szofer", "płatnik" zamiast "trasat"... Pierwsze dekady XX w. to rodzenie się polskiego słownictwa fachowego. Decyzją władz postanowiono pozbyć się z polszczyzny nadmiaru germanizmów i rusycyzmów. Organizowano nawet konkursy.

REKLAMA