Natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę z przyczyn niezawinionych przez pracownika (art. 53 k.p.)

Opieka nad dzieckiem i kwarantanna oraz inna usprawiedliwiona przyczyna

Jeżeli powodem nieobecności pracownika w zakładzie jest sprawowanie opieki nad dzieckiem bądź odosobnienie ze względu na chorobę zakaźną, pracodawca może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia dopiero po upływie okresu ograniczonego pobieraniem odpowiednio zasiłku opiekuńczego lub wynagrodzenia i zasiłku chorobowego. Warto dodać, że zasiłek opiekuńczy z tytułu sprawowania opieki nad dzieckiem przysługuje przez okres nie dłuższy niż 60 dni w roku kalendarzowym (zob. art. 32 i 33 ustawy zasiłkowej). Co istotne, ochrona przed rozwiązaniem umowy obowiązuje tylko w przypadku sprawowania opieki nad dzieckiem, a nie już nad innym członkiem rodziny.

W sytuacji, gdy zachodzi inna usprawiedliwiona przyczyna nieobecności pracownika – niż te omówione powyżej – pracodawca może rozwiązać umowę w trybie natychmiastowym po upływie 1 miesiąca absencji (zob. art. 53 § 1 pkt 2 k.p.). Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że taką usprawiedliwioną przyczyną nieobecności jest osadzenie pracownika w zakładzie karnym w celu wykonania kary pozbawienia wolności (zob. wyrok SN z dnia 12 stycznia 2012 roku, sygn. akt I PK 74/11).

Termin złożenia oświadczenia przez pracodawcę

Sąd Najwyższy uznał, iż pracodawca nie może podjąć czynności prowadzących do rozwiązania umowy o pracę przed zakończeniem okresu ochronnego, nawet jeśli jako datę ustania stosunku pracy wskaże datę przypadającą na okres nie objęty ochroną (zob. wyrok SN z dnia 21 czerwca 2005 roku, sygn. akt II PK 319/04). Pracodawca może zatem złożyć pracownikowi oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy w trybie art. 53 k.p. dopiero po upływie okresów ochronnych, o których mowa w tym przepisie. Oświadczenie w tym przedmiocie musi być zawarte na piśmie oraz powinno zawierać przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy i pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy (zob. art. 30 § 3 – 5 k.p.).

Rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie nie może nastąpić po stawieniu się pracownika do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności (zob. art. 53 § 3 k.p.). Pracownik, który zjawi się w zakładzie pracy po usprawiedliwionej nieobecności musi być jednak zdolny do wykonywania umówionej pracy, gdyż w przeciwnym razie pracodawcy nie obowiązuje powyższy zakaz (zob. wyrok SN z dnia 16 grudnia 1999 roku, sygn. akt I PKN 415/99). W tym kontekście należy nadmienić, że do ustania umowy dochodzi dopiero z chwilą, gdy oświadczenie pracodawcy doszło do pracownika w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią, co pociąga za sobą określone konsekwencje. Upraszczając, jeżeli pracownik stawi się w zakładzie przed doręczeniem mu pisma dotyczącego zakończenia współpracy, może to skutkować uznaniem rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym za dokonane z naruszeniem przepisów prawa.

Zobacz serwis: BHP