REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozwiązanie umowy o pracę z kobietą w ciąży

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Paweł Ziółkowski
Prawnik, publicysta, trener, wykładowca na studiach podyplomowych organizowanych przez Akademię Leona Koźmińskiego w Warszawie, Górnośląską Wyższą Szkołę Handlową w Katowicach oraz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu. Współpracownik Kancelarii Maksyma z siedzibą w Warszawie. Właściciel biura doradztwa gospodarczego. Autor ponad 8000 publikacji zamieszczonych w prasie fachowej i portalach elektronicznych.
Rozwiązanie umowy o pracę z kobietą w ciąży
Rozwiązanie umowy o pracę z kobietą w ciąży
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Co do zasady pracownicom w ciąży przysługuje szczególna ochrona przed wypowiedzeniem oraz rozwiązaniem umowy o pracę w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego. Jednakże przepisy Kodeksu pracy nie chronią jej w sposób absolutny, bowiem pracodawca będzie mógł zwolnić kobietę w ciąży w określonych sytuacjach.

Pracodawca będzie mógł ją zwolnić m.in. w razie ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych lub popełnienia przestępstwa. Konieczne jest jednak uzyskanie zgody organizacji związkowej

REKLAMA

Autopromocja

Często podkreśla się, że kobiet w ciąży nie wolno zwolnić. Niewątpliwie ciężarne pracownice są chronione przez prawo pracy. Ochrona ta nie jest jednak zupełna ani tym bardziej przymusowa. W efekcie istnieje wiele sytuacji, w których mimo ciąży można utracić status pracownika. Przejrzyjmy katalog takich sytuacji, ale wcześniej przypomnijmy podstawowe zasady.

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę:

1) w okresie ciąży, a także

2) w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy

Dalszy ciąg materiału pod wideo

– chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Powyższego nie stosuje się do pracownicy w okresie próbnym nieprzekraczającym jednego miesiąca.

Redakcja poleca: Zatrudnianie i zwalnianie pracowników – praktyczny poradnik (książka)

Dodatkowo umowa o pracę:

1) zawarta na czas określony lub

2) na czas wykonania określonej pracy (22 lutego przyszłego roku umowy te przestają istnieć w polskim prawie) albo

3) na okres próbny przekraczający jeden miesiąc

– która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Zasady tej nie stosuje się do umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Ustawodawca dopuszcza jednak rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.

1. Rozwiązanie umowy przez pracownicę

REKLAMA

Praca nie ma charakteru przymusowego, a kobieta w ciąży nie traci zdolności do czynności prawnej. Oznacza to, że spodziewająca się dziecka kobieta ma prawo rozwiązać stosunek pracy, przy czym może to zrobić zarówno za wypowiedzeniem (w każdym przypadku), jak i bez wypowiedzenia (jeżeli uprawniają ją do tego obowiązujące przepisy).

Jednak prawdopodobieństwo takiego działania jest niemal zerowe, gdyż w ten sposób można stracić prawo do zasiłku. Jeżeli bowiem kobieta w ciąży chciałaby uniknąć przychodzenia do pracy, zazwyczaj wystarcza, że pójdzie do lekarza. Uzyskanie zwolnienia lekarskiego w takim stanie jest przeważnie formalnością. Istotne jest także to, że zarówno wynagrodzenie chorobowe, jak i zasiłek są w czasie ciąży wypłacane w wysokości 100 proc. W efekcie, aby sama rozwiązać umowę, kobieta musiałaby mieć naprawdę ważny powód.

Zdarza się jednak, że kobieta składa wypowiedzenie umowy o pracę, po czym okazuje się, że jest w ciąży. Zazwyczaj w takiej sytuacji występuje ona do pracodawcy o wycofanie jej wypowiedzenia o pracę. Jeżeli ten się na to nie zgodzi, sprawa znajduje finał w sądzie. Tam pracownica powoła się na błąd co do faktu (jedna z wad oświadczenia woli), a sąd zapewne przywróci ją do pracy.

Zostań naszym ekspertem!

2. Rozwiązanie za porozumieniem stron

W pełni dopuszczalne jest także rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Inicjatywa w tym zakresie raczej jednak nie będzie należała do pracownicy (patrz wyżej).

Z kolei jeżeli inicjatorem będzie pracodawca, pracownica zapewne się nie zgodzi. Pracodawca musiałby mieć jakieś dodatkowe argumenty, np. porozumienie stron będzie alternatywą dla dyscyplinarki.

3. Dyscyplinarka

Ustawodawca dopuszcza rozwiązanie umowy o pracę w czasie ciąży pracownicy z jej winy, jeżeli zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia. Pracodawca może rozwiązać umowę w razie:

1) ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;

2) popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;

3) zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Dodatkowo w wyżej wymienionych sytuacjach trzeba uzyskać zgodę reprezentującej pracownicę organizacji związkowej.

Praktyka pokazuje jednak, że pracodawcy boją się stosować dyscyplinarkę wobec kobiet w ciąży. Takie sprawy niemal automatycznie trafiają do sądu, a ten orzeka według swobodnego uznania. W efekcie zanim pracodawcy zdecydują się na ten krok, starają się wcześniej inaczej rozwiązać problem, np. poprzez porozumienie stron.

4. Upadłość lub likwidacja zakładu pracy

Ustawodawca dopuszcza wypowiedzenie umowy w czasie ciąży w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest zobowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. W razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia pracownicy przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Pracodawca może także wypowiedzieć w czasie ciąży umowę na okres próbny, pod warunkiem że została ona zawarta na okres do jednego miesiąca.

Zdarza się też, że pracodawca wypowiada umowę, nie wiedząc, że pracownica jest w ciąży. W takim przypadku – jeżeli udokumentuje ona swój stan – pracodawca powinien wycofać wypowiedzenie.

5. Wygaśnięcie umowy

Umowa o pracę może się rozwiązać z powodu upływu czasu jej obowiązywania. W przypadku ciąży istnieją jednak pewne ograniczenia:

1) umowy terminowe ulegają rozwiązaniu w czasie ciąży, jeżeli termin rozwiązania przypada w ciągu pierwszych trzech miesięcy ciąży; umowy, których termin rozwiązania przypada po pierwszym trymestrze, ulegają przedłużeniu do dnia porodu z zastrzeżeniem następnych punktów,

2) umowy na zastępstwo nigdy nie ulegają przedłużeniu do dnia porodu,

3) umowa na okres próbny do jednego miesiąca nie ulega przedłużeniu do porodu; przy umowach na okres dłuższy niż jeden miesiąc stosujemy zasady z pkt 1.

Umowa o pracę w czasie ciąży może także wygasnąć:

1) z dniem śmierci pracownicy,

2) z dniem śmierci pracodawcy, jeżeli nie doszło do przejęcia stosunku pracy,

3) z upływem 3 miesięcy nieobecności pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania, chyba że pracodawca rozwiązał wcześniej bez wypowiedzenia umowę o pracę z winy pracownika. ©?

Dołącz do nas na Facebooku!

Podstawa prawna

Art. 52, art. 631, art. 632, art. 66 i art. 177 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PPK: 10 dni i 3 miesiące to ważne terminy przy zawieraniu umowy o zarządzanie i prowadzenie PPK

Wdrożenie PPK to przede wszystkim wybór instytucji finansowej i zawarcie umowy o zarządzanie oraz umowy o prowadzenie PPK. Podmiot zatrudniający musi pamiętać o ważnych terminach: 10 dni i 3 miesiące. Jakie obowiązki ma pracodawca? Co z mikroprzedsiębiorcą?

O 339,50 zł więcej dorobi emeryt i rencista od czerwca 2025 roku

Rosną limity dorabiania dla rencistów i wcześniejszych emerytów. Chodzi o kwoty, po przekroczeniu których ZUS obniża lub zawiesza pobierane świadczenie emerytalne lub rentowe. To dobra wiadomość.

Zautomatyzuj HR z SyKOF HR i przygotuj organizację na erę AI

Automatyzacja to nie tylko wygoda – to fundament dla wdrażania sztucznej inteligencji w HR. System SyKOF HR wspiera organizacje w cyfrowej transformacji procesów kadrowo-płacowych, integrując się z ekosystemem ERP i tworząc fundament pod przyszłościowe zastosowania AI.

14 emerytura 2025 - kiedy wypłata? [Rozporządzenie]

14 emerytura będzie także w 2025 roku. Kiedy można spodziewać się wypłaty dodatkowego świadczenia dla emerytów i rencistów? Ile wynosi czternastka? Jst rozporządzenie Rady Ministrów. Oto najważniejsze informacje.

REKLAMA

Jazda na rowerze: dla pracownika benefit z karty sportowej i korzyść dla zdrowia

Coraz cieplejsze dni zachęcają do aktywności fizycznej, takiej jak jazda rowerem. Z roku na rok przybywa osób, które decydują się na mniej lub bardziej regularne dojeżdżanie takim jednośladem do pracy.

Jawność wynagrodzeń: większość jest za, ale pod warunkiem, że dotyczy ona wyłącznie cudzych płac a nie własnych zarobków

Najnowsze badanie przynosi wiedzę o aktualnych poglądach polskich pracowników. Polacy o jawności wynagrodzeń: chcemy znać zarobki innych, ale swoich nie chcemy ujawniać. Czy zmiana prawa, którą sprawi wdrożenie dyrektywy o jawności płac to zmieni?

Zatrudnianie cudzoziemców w 2025 roku [Przewodnik i zmiany krok po kroku]

W dobie globalizacji coraz więcej polskich firm sięga po talenty spoza kraju. Od 1 czerwca 2025 r. proces zatrudniania cudzoziemców zostanie zmodernizowany i w pełni zdigitalizowany dzięki nowej ustawie z 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom. Choć formalności nadal wymagają precyzji, są prostsze, szybsze i dostępne online.

Pracownicy teraz: praca bez poczucia sensu nie daje satysfakcji

Według 91 proc. polskich „zetek” i millenialsów praca bez poczucia sensu nie daje satysfakcji. Wśród priorytetów młodych pracowników są także niezależność finansowa i work-life balance. Jeśli te warunki nie są spełniane, potrafią oni zrezygnować z pracy i szukać nowego pracodawcy.

REKLAMA

Dobre samopoczucie w miejscu pracy, to kluczowe oczekiwanie najmłodszych pracowników czyli Zetek

Dla Zetek pracowników w pracy ważna jest równowaga między życiem zawodowym i prywatnym. Otwarta komunikacja z przełożonym, równowaga między życiem zawodowym i prywatnym oraz stabilność zawodowa - to wartości, którymi najczęściej kierują się przedstawiciele pokolenia Z przy wyborze pracodawcy.

Samotni wśród ludzi

Rozmowa z dr Sylwią Hałas-Dej, dziekanem Kozminski Executive Business School w Akademii Leona Koźmińskiego, o tym, jak radzić sobie z izolacją na wysokim stanowisku.

REKLAMA