REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozwiązanie umowy o pracę z kobietą w ciąży

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Paweł Ziółkowski
Prawnik, publicysta, trener, wykładowca na studiach podyplomowych organizowanych przez Akademię Leona Koźmińskiego w Warszawie, Górnośląską Wyższą Szkołę Handlową w Katowicach oraz Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu. Współpracownik Kancelarii Maksyma z siedzibą w Warszawie. Właściciel biura doradztwa gospodarczego. Autor ponad 8000 publikacji zamieszczonych w prasie fachowej i portalach elektronicznych.
Rozwiązanie umowy o pracę z kobietą w ciąży
Rozwiązanie umowy o pracę z kobietą w ciąży
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Co do zasady pracownicom w ciąży przysługuje szczególna ochrona przed wypowiedzeniem oraz rozwiązaniem umowy o pracę w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego. Jednakże przepisy Kodeksu pracy nie chronią jej w sposób absolutny, bowiem pracodawca będzie mógł zwolnić kobietę w ciąży w określonych sytuacjach.

Pracodawca będzie mógł ją zwolnić m.in. w razie ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych lub popełnienia przestępstwa. Konieczne jest jednak uzyskanie zgody organizacji związkowej

Autopromocja

Często podkreśla się, że kobiet w ciąży nie wolno zwolnić. Niewątpliwie ciężarne pracownice są chronione przez prawo pracy. Ochrona ta nie jest jednak zupełna ani tym bardziej przymusowa. W efekcie istnieje wiele sytuacji, w których mimo ciąży można utracić status pracownika. Przejrzyjmy katalog takich sytuacji, ale wcześniej przypomnijmy podstawowe zasady.

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę:

1) w okresie ciąży, a także

2) w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy

Dalszy ciąg materiału pod wideo

– chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Powyższego nie stosuje się do pracownicy w okresie próbnym nieprzekraczającym jednego miesiąca.

Redakcja poleca: Zatrudnianie i zwalnianie pracowników – praktyczny poradnik (książka)

Dodatkowo umowa o pracę:

1) zawarta na czas określony lub

2) na czas wykonania określonej pracy (22 lutego przyszłego roku umowy te przestają istnieć w polskim prawie) albo

3) na okres próbny przekraczający jeden miesiąc

– która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Zasady tej nie stosuje się do umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Ustawodawca dopuszcza jednak rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.

1. Rozwiązanie umowy przez pracownicę

Praca nie ma charakteru przymusowego, a kobieta w ciąży nie traci zdolności do czynności prawnej. Oznacza to, że spodziewająca się dziecka kobieta ma prawo rozwiązać stosunek pracy, przy czym może to zrobić zarówno za wypowiedzeniem (w każdym przypadku), jak i bez wypowiedzenia (jeżeli uprawniają ją do tego obowiązujące przepisy).

Jednak prawdopodobieństwo takiego działania jest niemal zerowe, gdyż w ten sposób można stracić prawo do zasiłku. Jeżeli bowiem kobieta w ciąży chciałaby uniknąć przychodzenia do pracy, zazwyczaj wystarcza, że pójdzie do lekarza. Uzyskanie zwolnienia lekarskiego w takim stanie jest przeważnie formalnością. Istotne jest także to, że zarówno wynagrodzenie chorobowe, jak i zasiłek są w czasie ciąży wypłacane w wysokości 100 proc. W efekcie, aby sama rozwiązać umowę, kobieta musiałaby mieć naprawdę ważny powód.

Zdarza się jednak, że kobieta składa wypowiedzenie umowy o pracę, po czym okazuje się, że jest w ciąży. Zazwyczaj w takiej sytuacji występuje ona do pracodawcy o wycofanie jej wypowiedzenia o pracę. Jeżeli ten się na to nie zgodzi, sprawa znajduje finał w sądzie. Tam pracownica powoła się na błąd co do faktu (jedna z wad oświadczenia woli), a sąd zapewne przywróci ją do pracy.

Zostań naszym ekspertem!

Autopromocja

2. Rozwiązanie za porozumieniem stron

W pełni dopuszczalne jest także rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Inicjatywa w tym zakresie raczej jednak nie będzie należała do pracownicy (patrz wyżej).

Z kolei jeżeli inicjatorem będzie pracodawca, pracownica zapewne się nie zgodzi. Pracodawca musiałby mieć jakieś dodatkowe argumenty, np. porozumienie stron będzie alternatywą dla dyscyplinarki.

3. Dyscyplinarka

Ustawodawca dopuszcza rozwiązanie umowy o pracę w czasie ciąży pracownicy z jej winy, jeżeli zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia. Pracodawca może rozwiązać umowę w razie:

1) ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;

2) popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;

3) zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Dodatkowo w wyżej wymienionych sytuacjach trzeba uzyskać zgodę reprezentującej pracownicę organizacji związkowej.

Praktyka pokazuje jednak, że pracodawcy boją się stosować dyscyplinarkę wobec kobiet w ciąży. Takie sprawy niemal automatycznie trafiają do sądu, a ten orzeka według swobodnego uznania. W efekcie zanim pracodawcy zdecydują się na ten krok, starają się wcześniej inaczej rozwiązać problem, np. poprzez porozumienie stron.

4. Upadłość lub likwidacja zakładu pracy

Ustawodawca dopuszcza wypowiedzenie umowy w czasie ciąży w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest zobowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. W razie niemożności zapewnienia w tym okresie innego zatrudnienia pracownicy przysługują świadczenia określone w odrębnych przepisach. Okres pobierania tych świadczeń wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Pracodawca może także wypowiedzieć w czasie ciąży umowę na okres próbny, pod warunkiem że została ona zawarta na okres do jednego miesiąca.

Zdarza się też, że pracodawca wypowiada umowę, nie wiedząc, że pracownica jest w ciąży. W takim przypadku – jeżeli udokumentuje ona swój stan – pracodawca powinien wycofać wypowiedzenie.

5. Wygaśnięcie umowy

Umowa o pracę może się rozwiązać z powodu upływu czasu jej obowiązywania. W przypadku ciąży istnieją jednak pewne ograniczenia:

1) umowy terminowe ulegają rozwiązaniu w czasie ciąży, jeżeli termin rozwiązania przypada w ciągu pierwszych trzech miesięcy ciąży; umowy, których termin rozwiązania przypada po pierwszym trymestrze, ulegają przedłużeniu do dnia porodu z zastrzeżeniem następnych punktów,

2) umowy na zastępstwo nigdy nie ulegają przedłużeniu do dnia porodu,

3) umowa na okres próbny do jednego miesiąca nie ulega przedłużeniu do porodu; przy umowach na okres dłuższy niż jeden miesiąc stosujemy zasady z pkt 1.

Umowa o pracę w czasie ciąży może także wygasnąć:

1) z dniem śmierci pracownicy,

2) z dniem śmierci pracodawcy, jeżeli nie doszło do przejęcia stosunku pracy,

3) z upływem 3 miesięcy nieobecności pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania, chyba że pracodawca rozwiązał wcześniej bez wypowiedzenia umowę o pracę z winy pracownika. ©?

Dołącz do nas na Facebooku!

Podstawa prawna

Art. 52, art. 631, art. 632, art. 66 i art. 177 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Zwolnienie lekarskie na urlopie

    Co się dzieje, kiedy pracownik zachoruje w trakcie urlopu? Czy zwolnienie lekarskie przerywa urlop wypoczynkowy? Jak choroba pracownika wpływa na urlop macierzyński, rodzicielski, ojcowski, wychowawczy i bezpłatny?

    Kiedy można wziąć urlop w nowej pracy?

    Zmiana pracodawcy w trakcie roku powoduje wątpliwości dotyczące urlopu wypoczynkowego. Po jakim czasie można wziąć urlop w nowej pracy? Od czego zależy, kiedy można skorzystać z urlopu na żądanie?
     

    Wigilia 2023 bez handlu. Które niedziele grudnia będą handlowe. Senat przyjął nowelę dotyczącą handlu w niedziele

    Gdy niedziela przypada 24 grudnia, to handel pracuje w dwie kolejne niedziele poprzedzające Wigilię – to główne założenie ustawy zgłoszonej przez Polskę 2050. Sejm uchwalił ustawę w środę 29 listopada, Senat przyjął ją bez poprawek w czwartek 30 listopada. W 2023 r. niedziele handlowe przed świętami wypadają 10 i 17 grudnia. Teraz ustawa trafi na biurko prezydenta.

    Czy 3 grudnia to niedziela handlowa

    Które niedziele grudnia 2023  r. będą niedzielami handlowymi – wciąż trwają nad tym prace legislacyjne w Sejmie i Senacie. Łatwiej odpowiedzieć na pytanie, czy 3 grudnia będzie obowiązywał zakaz handlu. Wyjaśniamy.

    REKLAMA

    Świąteczne prezenty firmowe a skutki podatkowe

    Prezenty firmowe a skutki podatkowe – w świątecznym czasie nie zapominaj o fiskusie! Koniec roku to tradycyjnie okres, w którym firmy wyrażają wdzięczność swoim pracownikom i partnerom biznesowym. Jak rozliczyć podatek za świąteczne prezenty?

    Zatrudnianie cudzoziemców – Kto ma prawo do pracy w Polsce, jakie obowiązki ma pracodawca

    Pandemia koronawirusa przyczyniła się do tymczasowych zmian w kwestii zatrudniania cudzoziemców – w tym możliwości przedłużenia terminu na złożenie wniosku o zezwolenie pobytowe. Okres ich ważności zakończył się 31 lipca 2023 r. Tym samym do obowiązku pracodawcy należy zweryfikowanie dokumentów posiadanych przez zagranicznych pracowników dotyczących ich pobytu, pod względem legalności i ważności. O co jeszcze należy zadbać przy zatrudnianiu cudzoziemców? 

    Czy w 2024 roku korzystniej będzie wziąć zwolnienie z powodu działania siły wyższej, urlop na żądanie a może urlop opiekuńczy?

    Każde z tych rozwiązań jest do dyspozycji pracownika gdy musi pilnie – lub w miarę pilnie, np. z wyprzedzeniem co najmniej jednodniowym – skorzystać z przerwy w świadczeniu pracy, by zająć się pilnymi sprawami rodzinnymi. Na początku roku arsenał służących do tego dostępnych narzędzi jest teraz dość szeroki, można więc wybierać. Oceniając najkorzystniejsze rozwiązanie warto jednak mieć na względzie choćby: czy i jak za takie wolne jest płacone i jak np. wpływa ono na staż pracy.

    Sprawozdanie o zatrudnieniu w UE na 2024

    Wspólne sprawozdanie o zatrudnieniu Komisji Europejskiej i Rady monitoruje sytuację w zakresie zatrudnienia w Unii oraz wdrażanie wytycznych dotyczących zatrudnienia. W związku z konfliktami zbrojnymi, skutkami pandemii Covid-19, rosnącą inflacją i dużymi zmianami gospodarczymi, zachodzącymi na unijnym i światowym rynku pracy - wyzwania na 2024 r. są ogromne. Unijne sprawozdanie zawiera roczny przegląd najważniejszych zmian w dziedzinie zatrudnienia i spraw społecznych w UE, co ważne jest pierwszym, w którym przedstawiono postępy w realizacji unijnych i krajowych celów w zakresie zatrudnienia, umiejętności i spraw społecznych na 2030 r.

    REKLAMA

    Czy w 2024 przysługuje dodatek za czas przestoju?

    Czy w 2024 przysługuje dodatek za czas przestoju? Jeśli tak, to ile w 2024 wnosi wynagrodzenie za czas przestoju w zakładzie pracy? Czym jest gotowość do pracy? Jak zgłosić gotowość do pracy? Czy w okresie przestoju można wykonywać inną pracę?

    Dyżur 2024

    Czy za czas dyżuru w 2024 r. przysługuje wynagrodzenie? Ile za dyżur w 2024? Dyżur domowy czy przysługuje wynagrodzenie? Jak jest traktowany dyżur pod telefonem? Gdzie w ramach dyżuru pracownik powinien pozostawać w gotowości?

    REKLAMA