REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Urlop wypoczynkowy. /Fot. Fotolia
Urlop wypoczynkowy. /Fot. Fotolia
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Urlop wypoczynkowy, coroczny, nieprzerwany i płatny, powinien być wykorzystany zgodnie z planem urlopów w tym roku, w którym pracownik nabył do niego prawo. Jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego?

Urlop wypoczynkowy - podstawowe informacje

Autopromocja

Urlop wypoczynkowy to uprawnienie ściśle związane ze stosunkiem pracy, które polega na zwolnieniu pracownika z obowiązku świadczenia pracy. Czas wolny od pracy ma na celu regenerację fizyczną i psychiczną pracownika, dlatego urlop powinien być wypłacany w naturze. Pracownikowi przysługuje za ten czas wynagrodzenie w takiej wysokości, jaką otrzymałby, gdyby w tym czasie pracował.

Istnieje możliwość wykorzystania urlopu w częściach. W tym celu składa się do pracodawcy stosowny wniosek. Należy jednak mieć na uwadze, że co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

Zobacz również: Urlop wypoczynkowy nauczyciela akademickiego

Regulacje

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Prawo do urlopu wypoczynkowego gwarantuje przede wszystkim art. 66 ust. 2 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. W świetle ustawy zasadniczej pracownik ma prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy i corocznych płatnych urlopów. Rozwinięcie prawa do corocznego odpoczynku następuje w Kodeksie pracy. Zgodnie z art. 14 Kodeksu pracy pracownik ma prawo do wypoczynku, który zapewniają mu przepisy o czasie pracy, dniach wolnych od pracy oraz o urlopach wypoczynkowych. Urlopy wypoczynkowe zostały szczegółowo uregulowane w dziale VII Kodeksu pracy „Urlopy pracownicze”. Najważniejszy w tym przedmiocie art. 152 Kodeksu pracy stanowi, że pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego, którego nie może się zrzec.

Nabycie prawa do urlopu

Przewiduje się dwa terminy nabywania prawa do urlopu. Pracownik, który podjął pracę po raz pierwszy uzyskuje prawo do urlopu jeszcze w tym roku kalendarzowym, w którym podjął pracę. Nabywa je z upływem każdego miesiąca pracy w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku.

Kodeks pracy nie przewiduje, że urlopu wypoczynkowego można udzielić przed nabyciem do niego prawa, co znajduje uzasadnienie w celu tego urlopu, jakim jest zapewnienie pracownikowi możliwości corocznej regeneracji sił fizycznych i psychicznych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 2011 r., sygn. akt II PK 314/10).

Inaczej przedstawia się sytuacja w przypadku kolejnego roku pracy. Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym z dniem 1 stycznia.

Polecamy również: Ekwiwalent za urlop - zasady ustalania i wypłacania

WAŻNE!

W świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 1995 r. (I PZP 10/95) pracownik nabywa prawo do kolejnego urlopu wypoczynkowego z dniem 1 stycznia danego roku mimo, że pozostając w stosunku pracy nie przepracował w tym roku kalendarzowym ani jednego dnia w związku z pobieraniem świadczenia rehabilitacyjnego.

Wymiar urlopu – pełny wymiar czasu pracy

Wymiar urlopu wypoczynkowego uzależniony jest od stażu pracy danego pracownika i wynosi:

  1. 20 dni –zatrudnienie krócej niż 10 lat,
  2. 26 dni – zatrudnienie co najmniej 10 lat.

Wymiar urlopu- niepełny wymiar czasu pracy

Natomiast wymiar urlopu dla pracownika, który jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Bierze się przy tym za podstawę wymiar urlopu określony powyżej, a niepełny dzień urlopu należy zaokrąglić w górę do pełnego dnia.

Co istotne z punktu widzenia wymiaru urlopu, do okresu zatrudnienia wlicza się:

  • okresy poprzedniego zatrudnienia (nie mają znaczenia przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy);
  • okres poprzedniego niezakończonego zatrudnienia w części przypadającej przed nawiązaniem drugiego lub kolejnego stosunku pracy;
  • przewidziany programem nauczania czas trwania nauki w zasadniczej lub innej równorzędnej szkole zawodowej (nie więcej jednak niż 3 lata),
  • przewidziany programem nauczania czas trwania nauki w średniej szkole zawodowej (nie więcej jednak niż 5 lat),
  • przewidziany programem nauczania czas trwania nauki w średniej szkole zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat,
  • przewidziany programem nauczania czas trwania nauki w średniej szkole ogólnokształcącej - 4 lata,
  • przewidziany programem nauczania czas trwania nauki w szkole policealnej - 6 lat,
  • przewidziany programem nauczania czas trwania nauki w szkole wyższej - 8 lat.

W przypadku jednoczesnego pobierania nauki i zatrudnienia do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się bądź okres zatrudnienia, w którym była pobierana nauka, bądź okres nauki. Wybór uzależniony jest od tego, co w danej sytuacji będzie korzystniejsze dla pracownika.

Udzielenie urlopu

Urlopy udzielane są zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca. Bierze przy tym pod uwagę:

  • wnioski pracowników i
  • konieczność zapewnienia normalnego toku pracy.

Pracownicy powinni zostać powiadomieni o planie urlopów w sposób przyjęty u danego pracodawcy.

Polecamy również: Forum Kadry - Urlopy

WAŻNE!

Planem urlopów nie obejmuje się urlopu na żądanie.

Nie zawsze jednak w zakładzie pracy obowiązuje plan urlopów. Można zaniechać jego sporządzania w przypadku zgody zakładowej organizacji związkowej. Dotyczy to także pracodawcy, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa. Wówczas pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem.

Zgodnie z art. 163 § 3 Kodeksu pracy na wniosek pracownicy udziela się jej urlopu bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Dotyczy to także pracownika–ojca wychowującego dziecko, który korzysta z urlopu macierzyńskiego. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 sierpnia 2001 r. (I PKN 590/00) stwierdził, że pracodawca nie jest związany wnioskiem pracownika zawierającym propozycję terminu udzielenia mu urlopu wypoczynkowego. Jest jednak związany takim wnioskiem pochodzącym od pracownicy, która urodziła lub ma urodzić dziecko i chciałaby skorzystać z urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim.

Kategoryczne sformułowanie przepisu art. 163 § 3 Kodeksu pracy nie pozostawia wątpliwości, że do rozpoczęcia urlopu wystarcza w tym przypadku złożenie stosownego wniosku, na który pracodawca nie może zareagować inaczej niż „udzielając” urlopu niezależnie od planu urlopów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2003 r., sygn. akt I PK 18/03).

Ważnym orzeczeniem w przedmiocie udzielania urlopów na wniosek pracownika jest wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1998 r. (I PKN 364/98), zgodnie z którym korzystanie przez pracownika z prawa do urlopu w sytuacji, gdy z powodu długotrwałej nieobecności w pracy nie został objęty planem urlopów, nie może nastąpić w dowolnym czasie, bez zgody pracodawcy. Podobne rozstrzygnięcie zapadło w wyroku z dnia 15 marca 2001 r. (I PKN 306/00). Zdaniem Sądu Najwyższego pracownik, który złożył wniosek o udzielenie urlopu wypoczynkowego nieprzewidzianego w planie urlopów, nie może go wykorzystać bez wyraźnej akceptacji pracodawcy.

WAŻNE!

Urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z planem urlopów bądź w porozumieniu z pracownikiem należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Nie dotyczy to urlopu na żądnie.

Podstawa prawna:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.(Dz.U. z 1997 Nr 78, poz. 483 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Praca w Święta Wielkanocne

    Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?

    Światowy Dzień Świadomości Autyzmu

    Dzień 2 kwietnia to Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Został on ustanowiony w 2008 r. Jego celem jest propagowanie wiedzy na temat autyzmu i budowanie wrażliwości społecznej w tym zakresie. Wiele osób neuroróżnorodnych wciąż spotyka się z trudnościami w znalezieniu odpowiedniego dla siebie miejsca pracy. Kiedy dojdzie już do zatrudnienia ważne jest to jak pracodawcy i współpracownicy traktują osoby z autyzmem. 

    Komunikat ZUS: 29 marca 2024 r. kontakt z ZUS będzie możliwy tylko przez Platformę Usług Elektronicznych - PUE ZUS

    W Wielki Piątek, 29 marca 2024 r., wszystkie placówki ZUS będą zamknięte. W tym dniu czynna będzie jedynie Platforma Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

    BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

    Pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych mają prawo do posiłków profilaktycznych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może im przekazać bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

    REKLAMA

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią?

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią? Profilaktyk będzie się zajmował oceną sytuacji zdrowotnej i społecznej populacji, jej potrzeb, określaniem priorytetów jak i opracowywaniem danych epidemiologicznych. Trzeba wiedzieć, że od dnia 26 marca obowiązują nowe zawody medyczne, takie jak: profilaktyk, asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy.

    Terapeuta zajęciowy - nowość, szczególnie dla niepełnosprawnych

    Terapeuta zajęciowy, często pracuje z osobami wykluczonymi społecznie (chorymi, niepełnosprawnymi, starszymi, bezrobotnymi). Często wykorzystuje różnorodne metody aktywności życiowej pacjentów, stara się przeciwdziałać powstawaniu przewlekłego stanu chorobowego lub trwałego kalectwa oraz wspierać podopiecznego w przystosowaniu do życia w społeczności szpitalnej i pozaszpitalnej. Głównymi zadaniem terapeuty zajęciowego jest dobór odpowiednich form terapii, dostosowanych do stanu zdrowia, potrzeb, zainteresowań i możliwości podopiecznego. Trzeba wiedzieć, że to nowy zawód medyczny.

    Dożywotnie świadczenie honorowe: Co miesiąc dodatkowe 6246,13 zł od ZUS

    Świadczenie honorowe to dodatkowe pieniądze od ZUS dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Od 1 marca 2024 r. kwota świadczenia honorowego dla nowych stulatków wynosi 6246,13 zł brutto.

    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    REKLAMA

    10000 zł brutto – ile to netto?

    10000 zł brutto wynagrodzenia - ile to netto? Umowa o pracę zawiera wynagrodzenie brutto, od którego należy odjąć składki ZUS, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek. Pozostaje wynagrodzenie netto. Oblicz za pomocą kalkulatora, ile na rękę z 10000 zł brutto otrzyma pracownik.

    Wybierasz się do urzędu, ZUS-u , czy na pocztę w Wielki Piątek? Lepiej sprawdź, które placówki są czynne

    Wielki Piątek nie jest dniem wolnym od pracy, ale nie wszystkie urzędy będą otwarte. Niektóre urzędy marszałkowskie i gminne będą zamknięte, a inne skrócą godziny pracy do 13:00.

    REKLAMA