Prawa autorskie do utworu stworzonego przez pracownika

Nabycie autorskich praw majątkowych

Przepis art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 666), zwanej dalej ustawa prawo autorskie, statuuje prawo pracodawcy, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, do nabycia autorskich praw majątkowych do tego utworu. Prawo to może zostać wyłączone lub zmodyfikowane na podstawie przepisów ustawy lub postanowień umowy o pracę.

Polecamy książkę: Kodeks pracy 2018. Praktyczny komentarz z przykładami

Na podstawie art. 12 ustawy prawo autorskie pracodawca nabywa autorskie prawa majątkowe do utworu stworzonego przez pracownika w rozumieniu art. 2 k.p., t.j. osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Przepis nie przyznaje prawa do nabycia autorskich praw majątkowych do utworów stworzonych przez osoby świadczące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w szczególności na podstawie umowy o dzieło, umowy zlecenia.  

Przedmiotem nabycia są wyłącznie autorskie prawa majątkowe do utworu. Obejmują one prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu (art. 17 ustawy prawo autorskie).

Utwór powstały w ramach stosunku pracy

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy prawo autorskie utworem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.

Pracodawca nabywa prawo do utworu powstałego w związku z wykonywaniem przez pracownika jego obowiązków służbowych. Obowiązki te mogą wynikać m.in. z treści umowy o pracę, zakresu obowiązków, polecenia służbowego, wewnątrzzakładowych aktów prawa pracy (np. regulaminu pracy). Nabycie autorskich praw majątkowych następuje także w przypadku, gdy z istoty danego zawodu lub stanowiska wynika, iż wiąże się ono z wykonywaniem pracy twórczej (np. dziennikarz, florystka.).

Prawa autorskie do utworu nie będą przysługiwać pracodawcy, jeżeli jego stworzenie nie należało do obowiązków pracownika. W takim przypadku nie ma znaczenia okoliczność, iż utwór powstał w godzinach pracy lub do jego stworzenia został wykorzystany sprzęt należący do pracodawcy.

Nabycie prawa do utworu

Nabycie autorskich praw majątkowych do stworzonego przez pracownika utworu ma charakter pochodny. Pierwotnie prawa te przysługują pracownikowi. Pracodawca nabywa je dopiero z chwilą przyjęcia utworu.