REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sygnalista w pracy - nowa ustawa o jawności życia publicznego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Wierzbowski Eversheds
Usługi prawne dla biznesu
Adam Nierzwicki
Adam Nierzwicki
Sygnalista w pracy - nowa ustawa o jawności życia publicznego/ fot. Fotolia
Sygnalista w pracy - nowa ustawa o jawności życia publicznego/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Rząd pracuje nad uregulowaniem przepisów dotyczących ochrony prawnej tzw. sygnalistów, czyli osób zgłaszających nieprawidłowości w firmach, korupcję czy przestępstw. Instytucja sygnalisty i zakresu jego praw, i obowiązków została zapisana w projekcie ustawy o jawności życia publicznego. Kogo dotyczyć ma nowa ustawa?

Sygnalista w pracy w 2018 r. - nowa wersja projektu przepisów o ochronie sygnalistów

REKLAMA

REKLAMA

We wtorek 24 października br. został ogłoszony tekst rządowego projektu ustawy o jawności życia publicznego. Jak wynika z uzasadnienia projektu, celem ustawy ma być wzmocnienie transparentności państwa. Ma ona dotyczyć głównie podmiotów z sektora publicznego, urzędników i osób pełniących funkcje publiczne. Jednakże niektóre z planowanych regulacji mają dotyczyć wszystkich pracodawców, a także w pewnym zakresie wszystkich przedsiębiorców, którzy w rozumieniu ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej są co najmniej średnimi przedsiębiorcami. To, co jest ważne z punktu widzenia pracodawców, to bardzo daleko idąca ochrona, jaką proponowane przepisy rozciągają nad sygnalistami.

Obecnie trudno wypowiadać się co do ostatecznego kształtu ustawy, a także tego, czy i kiedy wejdzie ona w życie. Jednakże już teraz warto zwrócić uwagę na niektóre jej przepisy, gdyż na gruncie prawa pracy przewidują one zupełnie nowe rozwiązania w zakresie ochrony tzw. sygnalistów. Kwestia statusu prawnego sygnalistów została uregulowana w wielu krajach w Europie i na świecie. Dotychczas w Polsce podobne regulacje dotyczyły tylko podmiotów z sektora finansowego, a w pozostałym zakresie zagadnienie to nie było uregulowane. Proponowana ustawa o jawności życia publicznego zmienia ten stan rzeczy.

Polecamy książkę: Ochrona danych pracowników. Praktyczny poradnik dla pracodawców 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kim jest sygnalista?

REKLAMA

Zgodnie z projektem ustawy sygnalista to osoba fizyczna lub przedsiębiorca, której współpraca z wymiarem sprawiedliwości może niekorzystnie wpłynąć na jej sytuację życiową, zawodową lub materialną. Współpraca z wymiarem sprawiedliwości ma polegać na zgłoszeniu informacji o możliwości popełnienia przestępstwa przez podmiot, z którym sygnalista jest związany umową o pracę lub innym stosunkiem umownym.

O nadaniu statusu sygnalisty decyduje prokurator, w przypadku przekazania wiarygodnych informacji dotyczących możliwości popełnienia przestępstwa, takiego jak między innymi: płatnej protekcji, oszustwa, wyrządzenie szkody w obrocie gospodarczym, praniu brudnych pieniędzy, niwelowaniu dokumentacji działalności gospodarczej czy rozpowszechnianiu nieprawdziwych informacji w obrocie papierów wartościowych. Status sygnalisty obowiązywać będzie do czasu umorzenia postępowania albo prawomocnego zakończenia sprawy wyrokiem sądu. Prokurator może także uchylić postanowienie o nadaniu statusu sygnalisty jeśli np. ujawnione informacje nie umożliwiają wszczęcia postępowania.

Szczególna ochrona sygnalisty

Z punktu widzenia pracodawców istotna jest bardzo daleko idąca ochrona, którą proponowane przepisy rozciągają nad sygnalistami. W czasie trwania postępowania oraz w okresie jednego roku po jego zakończeniu, bez zgody prokuratora pracodawca nie będzie mógł rozwiązać umowy o pracę sygnalisty ani zmienić na niekorzyść jego warunków zatrudnienia (w zakresie miejsca pracy, czasu pracy czy wynagrodzenia). Pracodawca będzie musiał także uzasadnić swój wniosek do prokuratora w powyższym zakresie.

Nasuwa się wątpliwość, czy zgoda będzie wymagana także w przypadku rozwiązania umowy pracę oraz zmiany warunków pracy w porozumieniu z sygnalistą. Projektowane zmiany nie określają też terminu, w którym prokurator powinien ustosunkować się do wniosku – zaadresowanie tej kwestii jest szczególnie istotne z punktu widzenia wymogu, aby przyczyna wypowiedzenia była aktualna oraz zasady wynikającej z art. 52§2 Kodeksu pracy, tj. rozwiązania umowy bez wypowiedzenia w terminie jednego miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.

Projektodawca przewidział także sankcje w przypadku rozwiązania umowy o pracę sygnalisty albo zmiany warunków jego zatrudnienia bez zgody prokuratora, na skutek zgłoszenie przez sygnalistę informacji o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. W takim przypadku sygnalista będzie mógł dochodzić odszkodowania w wysokości jego wynagrodzenia za pracę za okres dwóch lat.

Przepisy przewidują także analogiczną ochronę i uprawnienia dla osób zatrudnionych na innej podstawie niż umowa o pracę.

Nowe obowiązki przedsiębiorcy

Warto także zwrócić uwagę na nowe obowiązki, które projektowane przepisy nakładają na przedsiębiorcę będącego co najmniej średnim przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Dotyczą one stosowania wewnętrznych procedur antykorupcyjnych w celu przeciwdziałania przypadkom dokonywania przez osoby działające w imieniu lub na rzecz tego przedsiębiorcy niektórych przestępstw, określonych w projekcie ustawy.

Zgodnie z projektowanymi przepisami powyższe oznacza stosowanie środków organizacyjnych, kadrowych i technicznych mających na celu przeciwdziałanie tworzeniu otoczenia sprzyjającego przypadkom popełnienia niektórych przestępstw.  Może to nastąpić w formie np. zapoznawania osób zatrudnianych przez przedsiębiorcę z zasadami odpowiedzialności karnej za przestępstwa, opracowania kodeksu etycznego przedsiębiorstwa, który miałby być podpisany przez każdego pracownika, współpracownika i kontrahenta firmy, czy określenie wewnętrznej procedury i wytycznych dotyczących otrzymywanych prezentów i innych korzyści przez pracowników.

Projektowana ustawa jest dopiero na początku ścieżki legislacyjnej. Projekt został poddany konsultacjom publicznym, których efekt poznamy prawdopodobnie 6 listopada br.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wakacyjna praca nastolatków 2025 – co mówią przepisy i na co muszą uważać rodzice oraz pracodawcy

Sezon letni to czas, gdy młodzież chętnie podejmuje się pierwszych zawodowych wyzwań. Jednak zanim nastolatek trafi do pracy w gastronomii, biurze czy przy zbiorach owoców, warto upewnić się, że jego zatrudnienie jest zgodne z prawem. Eksperci Job Impulse przypominają, że przepisy jasno określają, kto, kiedy i w jakich warunkach może pracować w czasie wakacji.

Dodatkowa praca: co teraz motywuje do szukania drugiego etatu lub innej możliwości dorobienia

Powody podejmowania dodatkowej pracy nie zawsze mają wymiar dochodowy. Owszem, najwięcej osób szuka pracy na drugi etat, bo nie wystarcza im pieniędzy na utrzymanie. Jednak wśród motywów znajdują się zgoła inne, na przykład chęć zdobycia dodatkowych doświadczeń zawodowych.

Pracujesz na własnym laptopie? Co to oznacza dla ciebie i dla twojego pracodawcy

Jeszcze kilka lat temu strategia Bring Your Own Device - BYOD, polegająca na tym, że pracownik wykonuje swoje zadania na prywatnym komputerze, laptopie lub telefonie, była postrzegana jako nowoczesne podejście do organizacji pracy. Cyberzagrożenia w ostatnim czasie zasadniczo zmieniają tę optykę.

Od 1 lipca 2025 r. farmaceuci zarobią nawet 10 554 zł brutto. Nowa siatka płac w ochronie zdrowia

Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

REKLAMA

4 dni pracy i 35 dni urlopu? Tak może wyglądać 2026 rok!

Rząd zapowiada gruntowną reformę Kodeksu pracy. W centrum zmian są: skrócenie tygodnia pracy do czterech dni lub 35 godzin oraz wydłużenie urlopu wypoczynkowego do 35 dni. Nowe przepisy mogą wejść w życie już od 2026 roku. Choć projekt budzi entuzjazm wielu pracowników, jego wdrożenie wymaga kompromisów z pracodawcami i szczegółowych analiz kosztów.

Jaki stopień niepełnosprawności uprawnia do... ? [Przykłady 2025]

To pytanie często zadają osoby z niepełnosprawnościami. Z jakim stopniem można ubiegać się o określone ulgi i świadczenia? Co przysługuje ze stopniem lekkim, umiarkowanym, a co ze znacznym? Prezentujemy kilka ważnych przykładów.

Zatrudniasz Ukraińców w 2025? Sprawdź nowe obowiązki, kary do 30 tys. zł i możliwe dofinansowania

Zatrudnianie obywateli Ukrainy w Polsce to temat, który nie traci na aktualności. W 2025 roku, po wejściu w życie nowych przepisów z 1 czerwca, pracodawcy muszą szczególnie uważać na formalności, terminy i obowiązki. Jednocześnie mogą skorzystać z atrakcyjnych form wsparcia finansowego. Sprawdź, jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy i jakie dokumenty są potrzebne.

Autyzm lub ADHD przemilczany w rekrutacji. Dlaczego kandydaci o tym nie mówią

Osoby z autyzmem, ADHD czy inną formą neuroatypową nie mówią o tym fakcie podczas procesu rekrutacyjnego. Dlaczego? Okazuje się, że większy odsetek osób neuroatypowych częściej szuka pracy niż osób neuronormatywnych.

REKLAMA

Working and living in Poland: nowa platforma dla cudzoziemców i pracodawców

„Working and living in Poland” to miejsce, w którym cudzoziemcy z całego świata będą mogli znaleźć sprawdzone i kompleksowe informacje na temat życia i pracy w Polsce. Ponadto możliwe będzie zadawanie pytań konsultantom w trakcie rozmowy telefonicznej lub rozmowy na czacie. Można będzie również napisać mail z pytaniem.

Dodatkowy urlop pracownika z niepełnosprawnością do zmiany

Czy pracownicy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności będą mogli korzystać z dodatkowego urlopu już w pierwszym roku, w którym wydano orzeczenie? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie wyklucza wprowadzenia zmian. Chce jednak, by taki dodatkowy urlop był przyznawany proporcjonalnie, na podobnych zasadach jak „zwykły” urlop wypoczynkowy.

REKLAMA